نام پژوهشگر: حسام میرشهابی

آماده سازی یک سازه ژنی بر پایه ژنوم ویروس هپاتیت d حاوی shrna علیه هپاتیت b و بررسی کارایی آن در سلولهای آلوده
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم پزشکی 1392
  حسام میرشهابی   فرزانه صباحی

هپاتیت b یکی از شایع ترین بیماریهای کبد در جهان می‎باشد، که عامل ایجاد کننده آن عفونت با ویروس هپاتیت b (hbv) است. محدودیت‎های موجود در درمان hbv به همراه پیشرفت‎هایی که درزمینه بیولوژی مولکولی hbv اتفاق افتاده، تلاشها را برای کشف شیوه‎های جدید در مهار تکثیر hbv افزایش داده است. ژنوم بسیار فشرده و هم‎پوشان با عملکردهای مختلف باعث شده تا hbv به عنوان یک هدف مناسب برای درمان بر پایه هیبریداسیون اسید نوکلئیک از جمله rnaiقرار بگیرد. hdv به طور طبیعی فقط هپاتوسیت ها را آلوده می‎کند. بعضی از مطالعات انجام گرفته پیشنهاد می‎کنند که hdv نوترکیب می‎تواند به عنوان یک ابزار موثر برای تحویل اختصاصی رایبوزایم، sirna یا سایر rnaهایی که از لحاظ بیولوژیکی فعال هستند، عمل نموده و بافتها و یا سلولهای آلوده به hbv را هدف قرار دهد. در این پژوهش ابتدا با غربالگری 5sirna علیه ژنوم hbv ،2 sirna کارآمد جهت مهار تکثیر ویروس hbv با استفاده از روشهای الایزا و real-time pcr انتخاب شدند. در مرحله بعد، از mrna تغییر یافتهhdv ، به عنوان یک وکتور برای تحویلshrna های معادل sirnaهای انتخاب شده به سلولهای آلوده به hbvاستفاده گردید. برای این منظور ابتدا ناحیه مورد نظر در ژنوم hdv برای وارد نمودن توالی shrna انتخاب شد که در انتهای mrnas-hdag می باشد. همچنین توالی shrna در یک توالی پوشاننده از اینترون صناعی قرار داده شد تا بوسیله فرآیند splicing از انتهای mrna آزاد شود. با استفاده از روش pcr هم پوشان قطعه حاوی s-hdag/intronic shrna تولید شد و پس از کلون کردن در وکتور بیانی، اثر مهاری آن بر تکثیر hbv مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این پژوهش برای اولین بار نشان داد hdv mrna توانایی انتقال توالیintronic shrna را به سلولهای huh-7 دارد و پس از پردازش بوسیله فرآیند splicing می تواند تولید rna و پروتئین های hbv را مهار نماید. بنابراین از این شیوه می توان در تولید ژنوم نوترکیب hdv حاوی توالی shrnaعلیه ویروس hbv و همچنین سایر اختلالات کبدی استفاده کرد.