نام پژوهشگر: زهرا علی نوری

ریخت­شناسی داستان­های مقامات ژنده­پیل
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1389
  زهرا علی نوری   سیروس شمیسا

حکایات مقامات ژنده­پیل نوعی از داستان­های کهن محسوب می­شوند که با هدف بیان کرامات و بزرگی شیخ احمد جام معروف به ژنده­پیل به دست یکی از مریدان وی، سدیدالدین محمد غزنوی به نگارش درآمده­اند. این حکایات حول محور کرامت شکل گرفته­اند. این رساله به بررسی ریخت­شناختی صد حکایت از این اثر بر اساس نظریات ولادیمیر پراپ پرداخته است. پراپ در کتاب خود با عنوان «ریخت­شناسی قصه­های پریان»، ساختار این نوع از قصه­ها را مورد بررسی قرار می­دهد. او به منظور دستیابی به ساختار کلی قصه­های پریان، عناصر تکرارشونده و ثابت آن­­ها را ملاک بررسی قرار می­دهد و این عناصر را خویشکاری­ می­نامد. رسال? حاضر با بررسی خویشکاری­های صد حکایت از مقامات ژنده­پیل به ساختار کلی و مشابه این حکایات دست یافته است. در میان این حکایات، 89 حکایت از این ساختار کلی پیروی می­کنند و 11 حکایت دیگر ساختاری متفاوت دارند و در بخش داستان­های منفرد قرار می­گیرند. از میان خویشکاری­ها انکار و تحوّل بیشترین بسامد را نسبت به دیگر خویشکاری­ها دارند. به طور کلی خویشکاری­های حکایات مقامات ژنده­پیل محدود اما متنوع و گوناگون هستند.