نام پژوهشگر: مسعود سلطانی نجف آبادی

شناسایی آلل های ژن بهاره سازی vrn-a1 در توده های گندم نان ایرانی به روش اکوتیلینگ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی 1393
  مریم فروغ   سعید نواب پور

گندم¬های زمستانه برای گلدهی نیاز به قرار گرفتن در سرمای زمستان دارند (نیاز بهاره سازی). در گندم نیاز بهاره¬سازی با ژن vrn1 کنترل می¬شود. vrn1 به عنوان یک عامل محرک گلدهی است و با دمای پایین بیان این ژن فعال می¬شود. در این مطالعه تنوع ژنتیکی 32 ژنوتیپ گندم بهاره ایرانی و یک ژنوتیپ به نام گندم بهاره¬ی چینی بر اساس صفات مورفولوژیک و نشانگر issr بررسی شد. همچنین تکنیک اکوتیلینگ برای یافتن snp از ژن vrn-a1 و تنوع آللی با نشانگرهای اختصاصی آللهای vrn-a1 برای این ژنوتیپ¬ها انجام شد. در آزمایش مزرعه¬ای، لاین¬های خالص (ژنوتیپ¬ها) کاشته شدند. ده صفت کمی (روز تا گلدهی، طول برگ پرچم، ارتفاع گیاه، طول پدانکل، طول ریشک، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، طول دانه، عرض دانه) و چهار صفت کیفی (نوع سنبله، رنگ سنبله، کرک¬دار بودن سنبله و رنگ گوشوارک) اندازه¬گیری شدند. آمار توصیفی برای صفات مورفولوژیکی نشان داد که بیشترین ضریب تغییرات مربوط به طول ریشک و کمترین ضریب تغییرات مربوط به روز تا گلدهی بود. مقایسه میانگین ژنوتیپ¬ها نشان داد که اختلاف معنی-داری بین ژنوتیپ¬ها وجود دارد. بیشترین همبستگی مثبت بین وزن هزار دانه و عرض دانه مشاهده شد. تجزیه خوشه¬ای ژنوتیپ¬ها را به سه گروه تقسیم کرد. هشت آغازگر issr بکار رفته، 70 باند با چند شکلی خوبی را نشان دادند. بیشترین و کمترین مقادیر چند شکلی، 19/0 و 47/0 را بترتیب داشتند. گروه بندی بر اساس نشانگرهای issr ژنوتیپ¬ها را به دو دسته¬ی تقریبا مساوی تقسیم کرد. تنوع آللی در مکان ژنی vrn-a1 نشان داد که چهار ژنوتیپ آلل غالب vrn-a1a را دارا بودند در حالیکه 29 ژنوتیپ آلل مغلوب vrn-a1 را داشتند. دو آلل غالب دیگر، vrn-a1b و vrn-a1c در هیچ یک از ژنوتیپ ها مشاهده نشد. با استفاده از تکنیک اکوتیلینگ، 32 ژنوتیپ گندم نان بهاره ی ایرانی به دو دسته ی هاپلوتایپ تقسیم شدند. نتایج بیانگر وجود تنوع snp در ژنوتیپ های مورد بررسی بود

مطالعه تنوع هاپلوتایپینگ برای صفات مورفولوژیک در گندم نان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان - دانشکده تولیدات گیاهی و دامی 1393
  اسماعیل دستورانی   مسعود سلطانی نجف آبادی

این آزمایش به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی و همچنین بررسی ارتباط بین نشانگر و صفات مورفولوژیک در توده¬های گندم نان بومی ایران طراحی شد. برای بررسی ارتباط نشانگر و صفات از هشت نشانگر ریزماهواره در مکان دو qtl کنترل کننده صفات مورفولوژیک بر روی کروموزوم 4b و کروموزوم 7d استفاده شد. در این پژوهش 52 لاین خالص حاصل از تود¬ه¬های محلی به همراه رقم گندم بهاره چینی مورد مطالعه قرار گرفت. از رقم گندم بهاره چینی به عنوان مرجع برای شناسایی آلل¬های نشانگرهای ریزماهواره استفاده شد. این لاین¬ها به همراه سه رقم شاهد در قالب طرح اگمنت در مزرعه کشت و از نظر 14 صفت مورفولوژیک ارزیابی شدند. نتایج تجزیه مولفه¬های اصلی بر اساس ماتریس ضرائب همبستگی 14 صفت را به چهار مولفه اول کاهش داد که در مجموع 78 درصد از واریانس کل را توجیه نمودند. تجزیه کلاستر به روش وارد و با استفاده از مربع فاصله اقلیدسی به عنوان معیار فاصله لاین¬های مورد مطالعه را به چهار گروه طبقه¬بندی نمود. همچنین در این پژوهش به منظور تعیین چندشکلی در سطح ژنوم از 10 آغازگر آی¬اس¬اس¬آر استفاده شد. از 110 نوار نمره¬دهی شده، 85 نوار چندشکل بود و درصد چندشکلی کل 77 درصد محاسبه گردید. ژنوتیپ¬ها بر اساس داده¬های آی¬اس¬اس¬آر در سه گروه قرار گرفتند. با بررسی ارتباط نشانگرها و صفات برای هر چهارده صفت مورد بررسی و هشت نشانگر بکار گرفته شده در پژوهش حاضر، وجود رابطه آماری در نه صفت آشکار شد. جالب اینکه، برای چهار صفت آلل اختصاصی معرفی گردید. به این ترتیب که برای طول پدانکل بلندتر آلل اختصاصی (166 جفت باز) در نشانگر xgwm885-7d پیدا شد. همچنین آلل اختصاصی برای سه صفت روز تا گلدهی، ارتفاع گیاه و تعداد دانه در سنبله در نشانگر xgwm149-4b شناسایی شد. نکته جالب توجه این بود که، در این نشانگر یک آلل اختصاصی (153 جفت باز) به طور همزمان برای هر سه حالت مطلوب تعداد کمتر روز تا گلدهی، ارتفاع کوتاهتر گیاه و تعداد بیشتر دانه در سنبله پیدا شد. این نشانگر¬ها می¬تواند برای انتخاب بر اساس نشانگر در برنامه¬های اصلاح گندم نان استفاده شوند.

مکانیسم مقاومت چند لاین آفتابگردان(helianthus annuus l.) به سفیدک کرکی(plasmopara halstedii(farl.)berlese et de toni.) و نقش ترکیبات فنلی در مقاومت ارقام
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز 1378
  مسعود سلطانی نجف آبادی   محمدتقی آساد

بیماری سفیدک کرکی آفتابگردان از بیماریهای مهم آفتابگردان در جهان می باشد. در ایران این بیماری تقریبا"در تمامی نواحی کشت آفتابگردان وجود دارد و باعث ایجاد خسارات زیادی به این محصول می شود. در این تحقیق از تجزیه و تحلیلهای ژنتیکی و همچنین از مارکرهای بیوشیمیایی به منظور تعیین مکانیسم(مکانیسمهای) احتمالی مقاومت یک لاین برگشت دهنده باروری (r43) و هیبرید ایرانی گلشید استفاده شده است . در یک سری آزمایشات ، گیاهچه های سه روزه لاین حساس و مقاوم آفتابگردان از طریق غوطه ورسازی کل گیاهچه در سوسپانسیون اسپور تلقیح شده و واکنش آنها به بیماری پس از 15 روز مورد ارزیابی قرار گرفت . برای استخراج پروتئین و سنجشهای آنزیمی، 12 سیستم بافری مورد بررسی قرار گرفت که از میان آنها سیستم بافری تریس - اسید کلریدریک حاوی سوکروز، pvp و dte مناسب ترین بافر تشخیص داده شد.