نام پژوهشگر: اسفندیار خراط زبردست

تبیین فرآیند شکل گیری و دگرگونی سکونتگاههای خودروی پیرامون کلانشهر تهران مطالعه موردی اسلام شهر، نسیم شهر و گلستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران 1380
  محمد شیخی   اسفندیار خراط زبردست

با گسترش فزاینده سکونتگاههای خودرو و دگرگونی آنچه تا پیش از این حاشیه نشینی، آلونک نشینی و امثال آن نامیده می شد. نتایج زیر از پایان نامه ذیل حاصل می شود: 1 - سکونتگاههای خودرو در ایران با ویژگیهایی چون شکل گیری در اراضی غیررسمی(اما غیرقانونی)، داشتن امنیت تصرف ، مکان گزینی در فاصله ای مشخص از کلانشهر اما در حوزه نفوذ مستقیم و در طول محورهای اصلی منشعب از آن، استقلال نسبی، کاهش ارتباط خدماتی با مادرشهر، به رسمیت شناخته شدن و شکل گیری سازمان سیاسی - اداری ، خروج از چرخه مسکن نابهنجار و گذار تدریجی به سوی بازار رسمی زمین و مسکن و ... نوعی تغییر شکلی و حتی محتوائی نسبت به پدیده آلونک نشینی محسوب می شود. 2 - این سکونتگاهها سه مرحله عام را طی می کنند: شکل گیری، دگرگونی و انسجام نسبی که نحوه طی فرایند، طول زمان طی مراحل و فواصل آنها متفاوت بوده، به تبعیت از عوامل داخلی و خارجی رشد محصولات کالبدی متفاوتی را در پی خواهد داشت . 3 - علیرغم تغییر ویژگیها، آنها حتی در مراحل بعدی رشد خود واجد ویژگیهای عام شهر و جامعه شهری نبوده و بلکه جوهره رشد خودرو آنها را در جائی بین شهر و روستا قرار داده و به عنوان الگوئی جدید از سکونت و سکونگاه تعریف می کند.