الف. موضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف): موضوع رساله: نظریه اعتمادگرایی فرآیندی یکی از مهم ترین نظریاتی است که در سال های اخیر در حوزه معرفت شناسی مطرح شده است. این نظریه در چارچوب برونی گرایی قرار می گیرد و برخی از پیش فرض های معرفت شناسی سنتی را زیر سوال برده است و چالش های فراوانی برای آن ایجاد کرده است. غالب معرفت شناسان بزرگ به این نظریه به طور جدی پرداخته اند. همچنین نظریه مزبور توانسته است به مسائل گتیه پاسخ دهد. از آنجا که این نظریه در چارچوب طبیعی گرایی معتدل ارائه شده است، برای بسیاری از معرفت شناسان غیرطبیعی گرا نیز جذابیت دارد. اعتمادگرایی فرآیندی توانسته است افق جدیدی را در مقابل دیدگاه معرفت شناسان بگشاید. هدف: (الف) بررسی زمینه های شکل گیری نظریه اعتمادگرایی فرآیندی (ب)روشن کردن مدعای نظریه اعتمادگرایی فرآیندی به طور دقیق. (ج) بررسی و تحلیل نقاط ضعف و قوت آن. ب. مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسش ها و فرضیه ها منابع: آثار خود آلوین گلدمن و منتقدان اصلی او نظیر رودریک چیزلم، لورنس بونجور و ریچارد فیومرتون چارچوب کلی: این پژوهش در چارچوب معرفت شناسی معاصر انجام می گیرد که شاخه ای از فلسفه تحلیلی است. در عین حال، تا حدودی به حوزه فلسفه ذهن و روانشناسی فلسفی نیز مرتبط است. فرضیه: اعتمادگرایی فرآیندی نظریه ای است که در قالب طبیعی گرایی و برونی گرایی معتدل ارائه شده است. از این رو بر خلاف برخی رویکردهای طبیعی گرایانه افراطی از انعطاف پذیری بالایی برخوردار است. این نظریه بر خلاف نظریه های معرفتی ارائه شده در چارچوب تحلیل سنتی پیوند وثیقی با علوم تجربی، به ویژه روانشناسی، دارد. همین موضوع باعث می شود که در حل معضلات معرفتی مهمی که نظریه های سنتی عموماً از حل آن ناتوان هستند، قابلیت های بهتری داشته باشد. با توجه به رویکرد اعتدالی گلدمن در طرح نظریه اعتمادگرایی فرآیندی، نظریه مزبور با مبانی متافیزیکی غیر طبیعی گرایانه نیز قابل جمع است. پرسش ها: 1- نظریه اعتمادگرایی فرآیندی مولود کدام شرایط است و برای پاسخ به کدام مسائل طرح شده است؟ 2- مدعای نظریه اعتمادگرایی فرآیندی به طور دقیق چیست؟ 3- آیا نقدهای رایجی که اعتمادگرایی فرآیندی با آنها مواجه است، همگی بر آن وارد هستند؟ 4- آیا می توان راه حل های جدیدی برای ایرادات رایج وارد بر اعتمادگرایی فرآیندی ارائه کرد؟ 5- آیا اعتمادگرایی فرآیندی در مقایسه با نظریه های رقیب از قابلیت بیشتری برای حل معضلات معرفتی برخوردار است؟ پ. روش تحقیق: کتابخانه ای ت. یافته های تحقیق 1- اعتمادگرایی فرآیندی می تواند به مسائل گتییه پاسخ دهد و در حل برخی از معضلات مهم معرفت-شناختی از قابلیت قابل توجهی برخوردارا است. 2- برخی از ایرادات مطرح شده توسط منتقدان، بر این نظریه وارد نمی باشد. 3- دفاع از نظریه اعتمادگرایی فرآیندی در گرو دفاع از برونی گرایی است 4- اعتمادگرایی فرآیندی از انعطاف پذیری بالایی برای جمع با برخی نظریات سنتی، نظیر مبناگرایی و انسجام گرایی برخوردار است ث. نتیجه گیری و پیشنهادات: 1- تلاش برای جمع میان اعتمادگرایی فرآیندی و برخی از نظریات معرفتی سنتی، نظیر مبناگرایی، می-تواند نتایج بسیار پرباری به دنبال داشته باشد 2-لازم است قابلیت های ایجابی اعتمادگرایی فرآیندی در حل معضلات معرفتی، که در این پژوهش به اختصار بررسی شده است، به طور جداگانه و به نحو مبسوط مورد بررسی قرار گیرد.

امروزه پیشرفتهای تکنولوژی و فناوری هایی که در پژشکی صورت گرفته است ،باعث بروز انحرافهای بسیاری از قبیل طول عمر بیمارانی که امید به بهبودی آنها نیست؛گشته اشت به طوری که چنین بحرانهایی مسایل اخلاقی زیادی را بر بیمار و خانواده وی و جامعه پزشکی تحمیل میکند.از این رو در دهه های اخیر و در مغرب زمین برای حل چنین معضلاتی راهکارهای گوناگونی ارایه شده است و اجرای اتانازی و پایان بخشیدن تعمدانه به زندگی بیماران لاعلاج ،یکی از ره حل های پیشنهادی است این پژوهش ،به برسی روایی و ناروایی اخلاقی اتانازی از دیدگاه سودگرایانه می پردازد .تقریرهای مختلف از سودگرایی درباره اتانازی دیدگاههای متفاوتی دارند به عبارت دیگر؛با توجه به اینکه سودگرا ،عمل نگر باشد یا قاعده نگر ،داوری متفاوتی درباره جواز اخلاقی اتانازی خواهد داشت.برای سودگرایی عمل نگر ،چنانچه شرایط بیمار به گونه ای باشد که اتانازی سود و رفاه همگانی را در بر داشته باشد،حکم به جواز آن خواهد داد و سودگرای قاعده نگر نیز با توجه به قواعد موجود در جامعه و یا با استناد به قواعد آرمانی ،درباره روایی و نا روایی اخلاقی اتانازی داوری خواهد کرد.همچنین هر یک از سودگرایان عمل نگر و قاعده نگر با استناد به اصلی که بیشترین سود را در پی دارد به سودگرایی لذت گرا ،سعادت گرا ،آرمانی و ترجیحی تقسیم می گردند که هر یک از اینها نیز آرا ویژه ای درباره اخلاقی بودن و نبودن اتانازی دارند.عمده ترین دلیل سودگرایان برای روایی اتانازی ، سست گشتن کیفیت زندگی بیمار و بی ارزش شدن زندگی آنها و نیز تاکید بر اراده آزاد فرد در سرنوشت خویش است در نتیجه نگاه سودگرایان به عمل اتانازی با نظریات وظیفه گرایانه و همچنین با دیدگاه ادیان توحیدی به ویژه اندیشه های دین مبین اسلام و اخلاق اسلامی در تقابل شدید قرار خواهد گرفت و یکی از اساسی ترین وجه اختلاف آنها در قداست و ارزشی است که برای حیات انسان قایل هستند.

تصمیم گیری صحیح اخلاقی، تشخیص اصول و ارزش های صواب از ناصواب یکی از دغدغه های مهم آدمی است. بر همین اساس، فیلسوفان اخلاق، هماره در صدد کشف اصول و ضوابطی بوده اند که به کمک آن ها و با مراعات آن ها بتوان از وقوع خطا در داوری های اخلاقی جلوگیری کرد یا آن را کاهش داد. از نظربرخی فیلسوفان اخلاق، یکی از نظریه هایی که می تواند ما را تا حد زیادی ازای گونه خطاها باز دارد نظریه ی ناظر آرمانی است. نظریه ناظرآرمانی، اگرچه نظریه ای فرا اخلاقی است که به تحلیل معنایی و وجودشناسانه ی گزاره های اخلاقی همت گمارده است، اما نتایجی را در روش معرفت اخلاقی و حل تعارضات اخلاقی درپی دارد که ما را به معیاری خاص در تعیین صدق و کذب قضاوت های اخلاقی ملتزم می نماید.از منظر این نظریه از آن جا که تمامی حقایق اخلاقی ساخته و پرداخته ی پسند و ناپسند این ناظران هستندو هیچ حقیقت اخلاقی جز دیدگاه آنان وجود ندارد ،تنها این نگرش ها باید معیار صحّت و سقم داوری اخلاقی قرار گیرد. این ناظران از آن جهت آرمانی و ایده آل نامیده شده اند که نظریه پردازان این نظریه کوشیده اند آن ها را با ویژگی های خاص شخصیت پردازی کنند؛ خصوصیاتی که احراز آن ها بتواند از خطاهای معمول که قضاوت های اخلاقی انسان های عادی را مخدوش و ناقص می سازد جلوگیری نماید. ویژگی هایی که شاید بتوان گفت که احراز یا اکتساب اکثر آن ها از توان انسان های عادی خارج است این نظریه، اگرچه ظاهری جذّاب دارد، دارای اشکالات متعدّدی است که یکی از مهم ترین آن ها وابسته دانستن صدق و کذب قضاوت های اخلاقی به ناظرانی خالی از صفات اخلاقی است که به رعایت هیچ اصل اخلاقی ملتزم نیستند. بی معیار و دلبخواهی بودن داوری اخلاقی از نتایج روشن این نظریه است. به همین علّت منطبق دانستن این ناظران بر خدا به اشعری گری محض خواهد انجامید. و از طرف دیگر منطبق دانستن آن بر عقل که حاکی از اصول و ارزش های قطعی اخلاقی است یا به از دست رفتن کارکرد عقل و یا به خاطر قبول حقایق پیشین اخلاقی، به خود ستیز گشتن این نظریه خواهد انجامید.

پژوهش حاضر به تحلیل و نقد آرای سینوت – آرمسترانگ در حوزه معرفت شناسی اخلاق با تأکید بر اندیشه اسلامی می پردازد. برای همین، ابتدا موضع سینوت - آرمسترانگ در مورد ارزش صدق و واقع گرائی اخلاقی تحلیل و نقد می شود. سپس سینوت – آرمسترانگ دیدگاه خود را با ترکیب و مصالحه ای بین شکاکیت اخلاقی آکادمیک، شکاکیت اخلاقی پیرهونی و شکاکیت اخلاقی میانه رو صورتبندی می کند. یعنی اگر نیهیلیسم اخلاقی به عنوان بدیلی در مجموعه ی مقایسه ای وجود داشته باشد، از آنجا که فرض کنار نهادن نیهیلیسم اخلاقی، مصادره به مطلوب و غیرممکن است، استدلال های شکاک عمل نموده و نمی توان به آن ها پاسخ داد. حال اگر نیهیلیسم اخلاقی در یک مجموعه ی مقایسه ای به عنوان یک بدیل نباشد، ممکن است که ما به طور میانه رو موجه باشیم. اما در مجموعه ی مقایسه ای بدون قید حداکثری و حداقلی، از آنجا که ممکن نیست تشخیص دهیم که کدامیک از دو قید حداکثری یا حداقلی، مناسب و مرتبط هستند، ما باید در مورد باور اخلاقی موجه سکوت کنیم که این امر به شکاکیت پیرهونی منتهی می شود. سینوت – آرمسترانگ در ادامه نظریه-های طبیعت گرائی اخلاقی، شهودگرائی اخلاقی و قراردادگرائی را تبیین و نقد نموده و معتقد است که این نظریه ها نمی توانند فرد در نسبت به باورهای اخلاقی، توجیه کنند. اهمیت این طرح پژوهشی از این حیث قابل توجه است که سینوت – آرمسترانگ از کثرت نوشته ها و ارجاعات در حوزه فلسفه اخلاق برخوردار است. هدف اصلی رساله این است که بستری برای برون رفت از شکاکیت معرفت اخلاقی و نظریه پردازی در حوزه معرفت شناسی اخلاق فراهم آورد. نتایج حاصل از رساله این است که 1) احکام اخلاقی صدق و کذب پذیر هستند 2) می توان استدلال تسلسل قهقرائی و فرض های شکاکانه را در مورد توجیه باور اخلاقی پاسخ گفت و 3) دیدگاهی مناسب در مورد توجیه باور اخلاقی ارائه شود. کلیدواژه ها: سینوت – آرمسترانگ، تفکر اسلامی، صدق اخلاقی، توجیه باور اخلاقی، شکاکیت آکادمیک، شکاکیت پیرهونی، مقایسه گرائی اخلاقی.

چکیده ندارد.