نام پژوهشگر: سید محمدرضا فاروقی

مرمت، احیاء و توسعه ی ابنیه در چارچوب کاربری فرهنگی و موزه مصداق موردی : طرح توسعه ی بنای تاریخی هتل ایران، رشت
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده معماری 1390
  سید پیام شاعف   کیامرز جوانمردی

ابنیه و بافت های تاریخی، تفاوت های چشمگیری با اشیاء موزه ای منفک دارند و قطعاً برخورد موزه ای و تدارک ویترین های محافظتی گوناگون و نمایشی نمی تواند نسخه همه شمول برای دفع آفات، دشواری ها و معضلات آنها باشد. برخی از اقدامات حفاظتی رایج امروزی، همچون مُسکِّن مشترکی است که برای هر دردی تجویز می شود و شبیه حفظ سلامت ظاهری جسدی است با شیوه های فیزیکی و شیمیایی، در توهم فریبنده ی حیات. اگر احیای ابنیه را چنان که تاکنون و به عادت، تنها تکثیر بی رویه ی قهوه خانه سنتی و . . . تعریف نکنیم، آنگاه در معنای فراگیر و حیات بخش خود، همچون دخالتی مقطعی در احیاء قلب، می تواند سرفصل کشف مبانی حفاظتی تازه و اعتلای قابلیت های این معنای عام از دورنما و اهداف حفاظت باشد. احیای سرشار از زندگی و زیبندگی، نمی تواند محدود به تزریق مصنوعی کاربری به این آثار فرهنگی گردد. احیاء به دور از اندیشه ی عجوزه آرایی فریبنده، باید پیش از هر اقدامی، به شیوه های برگرفته از همیان فرهنگ، رگ های گسیخته را پیدا کرده و توان التیامش را مهیا نماید و به ویژه ارزش های رفته را بازگرداند. این پایان نامه تلاش می کند ضمن گام نهادن در این وادی، با اعمال مدیریت فکری شاداب و نگاهی عمیق تر و هنرمندانه تر از یک پروژه ساختمانی محیرالعقول، به احیاء و توسعه ی یکی از بناهای تاریخی استان گیلان در میدان شهرداری شهر رشت بپردازد. مهمانخانه ایران1 یکی از پنج بنای تاریخی شاخص این میدان است که سال های متمادی، قصور و نسیان ما را بر خود هموار داشته و گرچه به تعب، لیک هنوز استوار است. الحاق دو بنای هم جوار آن- که فاقد کاربری فعال هستند- به این عمارت تاریخی و خلق مجموعه ای پویا در قالب فرهنگی- موزه ای، گامی است در مسیر احیاء و اعتلای هویت تاریخی و فرهنگی آن بنا و نیز استمرار توازن بصری در معماری میدان شهرداری رشت. این توسعه، همانا سمت و سوی فرهنگ خودی به جریان تغییرات دادن و هدایت برنامه ریزی شده ی تغییر و تحولات در راستای بهسازی و رشد جامعه و زندگی عموم مردم است. اعطای کاربری موزه به مجموعه ی توسعه یافته و ایجاد مرکزی علمی- فرهنگی، بسترساز بنیان های فرهنگی و هنجارهای اجتماعی خواهد گردید. توسعه به معنایی که گفته شد، جانمایه ی حرکت و استمرار فرهنگی است. هر جا که امکان هماهنگی برای حرکت توسعه ای وجود نداشته باشد، نقطه ی پایان یک جریان فرهنگی خواهد بود. موزه در این فرآیند، نقشی اجتناب ناپذیر دارد.

برنامه ریزی وطراحی پردیس دانشگاه گیلان با رویکرد طرح جامع دانشگاه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده معماری و هنر 1392
  سجاد حاتم زاده   نادر زالی

با توجه به اهمیت تربیت نیروی انسانی و متخصص برای هر کشور و در راستای اهداف نظام جمهوری اسلامی ایران، تحقیق حاضر در جهت بهبود فضای آموزشی و پرورشی دانشگاه گیلان با رویکرد مطالعه و باز طراحی طرح جامع وبا نگاه اسناد بالا دستی از جمله: سند چشم انداز بیست ساله، افق برنامه پنجم توسعه، نقشه جامع علمی کشور، آمایش ملی و استانی آموزش عالی تقدیم میگردد. پس از مطالعه سیاست های کلان و اهداف مورد نظر کشور و وزارت علوم تحقیقات فناوری و دانشگاه گیلان، اصول و ضوابط طراحی دانشگاه در جهان و ایران با بررسی نمونه های موردی و نحوه تشکیل فضاهای دانشگاهی استخراج گردید و سپس با شناخت منطقه و اقلیم استان گیلان و شهر رشت ونیز شرایط سایت پردیس مرکزی واقع در کیلومتر 6 جاده رشت - تهران و فضاهای موجود و در دست اقدام دانشگاه گیلان و تجزیه تحلیل سرانه های جمعیتی و کالبدی استاندارد، سرانه مطلوب افق برنامه پنجم توسعه(1394) بدست آمد و در نهایت با بررسی و لکه گذاری فضاهای خالی و نیز تغییراتی در وضع موجود باز طراحی سایت مرکزی با رویکرد طرح جامع انجام گرفته است.

طراحی سرای موسیقی در قائمشهر (تلاش برای تبدیل موسیقی ایرانی به فرم معماری)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده معماری و هنر 1393
  شقایق صدقی قادیکلایی   سید محمدرضا فاروقی

همه هنرها به طور عرضی با یکدیگر در ارتباط اند، از جمله این هنرها معماری و موسیقی است. در معماری ایرانی به واسطه ژرفای مفاهیم هنری، تشابهات معنایی و محتوایی با دیگر هنرها از جمله موسیقی نمود بیشتری دارد. این رساله در جهت تدوین نحوه ی ارتباط این دو هنر، مطالعه در زبان، واژگان و ساختار معماری و موسیقی را هدف بخش نظری قرار داده است، که در این بخش به جهت نزدیک تر شدن دو هنر معماری و موسیقی و همچنین پرهیز از کار تکراری، از بین اصول مشترک این دو هنر، یکی از اصول ساختاری و معنایی مشترک (اصل تأکید) انتخاب شده و لذا به طور دقیق تر به مقایسه و تطابق این اصل در این دو هنر پرداخته شده است. هدف کاربردی این پروژه نیز کاربست یافته های تحقیق، در قالب طرح مرکز موسیقی ایرانی در قائمشهر با تلاش برای تبدیل موسیقی ایرانی به فرم معماری بوده که سعی در حصول بدان داشته است. برای این منظور، ابتدا اصل تأکید و نحوه ی ایجاد و رسیدن به آن در موسیقی بررسی شده، سپس بعد از بررسی اصل تأکید و راه های ایجاد تأکید بصری در معماری، به مقایسه و تطابق این اصل در این دو هنر پرداخته شده است. به منظور تطابق اصل تأکید در موسیقی و معماری، مصادیقی که با تکیه بر ارتباط تنگاتنگ این دو هنر طراحی و اجرا شده اند بررسی شده است. از طرفی در رسیدن به طرح مرکز موسیقی، ضوابط و استانداردهای فضایی و مباحث آکوستیک در این رساله پیگیری شده است. اصول مکان یابی مراکز فرهنگی، معیارها و شاخصه های ارزیابی انتخاب سایت های فرهنگی، مورد دیگری است که در این رساله می توان بدان دست یافت. در انتها بر اساس تحلیل یافته های حاصل از تحقیق، رهنمودهایی برای طراحی ارائه شده و در نهایت طرح نهایی، بر اساس الگوهای کالبدی پیشنهاد شده برای ارتباط بنا با موسیقی، شکل گرفته و طراحی شده است.