نظام اداری ساسانیان از تشکیلات منسجمی برخوردار بود. که این موضوع در زمان خود منحصر به فرد به شمار می رفت. ساسانیان دیوانهای مهمی در دستگاه خود داشتند که از جمله مهمترین آنها می توان به دیوان وزارت ، دیوان برید ، دیوان سپاه و دیوان دادگستری اشاره کرد. اواخر دور? ساسانی مقارن شد با شکل گیری و قدرت یافتن اسلام و اعراب. اعراب جاهلی قبل از اسلام به صورت قبیله ای زندگی می کردند و حکمرانان و روسای قبایل فاقد شیو? حکومتی بودند. با ظهور تمدن اسلام و به وجود آمدن شیو? حکومت خلافتی که اوج آن در دور? عباسیان نمود پیدا کرد، وجود یک نظام اداری و تشکیلات منظم اجتناب ناپذیر بود. لذا عباسیان که حکومت خود را مدیون ایرانیان به خصوص ابومسلم خراسانی بودند، در ادار? کشور از شیو? حکومتی ایران تأثیر پذیرفتند؛ از یک سو ساختار اداری خلافت را بر مبنای حکومت داری ساسانیان پایه ریزی کردند و از سوی دیگر بسیاری از مقامات عالی را به ایرانیان واگذار کردند. حتی در دوره هایی وزارت که مهمترین مقام بعد از خلیفه بود در اختیار ایرانیان قرار گرفت از جمله مهمترین آنها وزارت برمکیان و فضل بن سهل را می توان نام برد.

تاریخ شفاهی یکی از شیوه های پژوهشی در تاریخ است که به شرح و شناسایی رویدادها و وقایع تاریخی بر اساس دیده ها و شنید ه ها و عملکرد شاهدان و ناظران و فعالان آن رویداد می پردازد . بررسی تاریخ معاصر ایران در دهه های اخیر ، بدون بهره گیری از تاریخ شفاهی و شیوه ها و ابزارهای آن ، پژوهشی کامل نخواهد بود. یکی از رویدادهای مهم تاریخ معاصر ایران ، شکل گیری انقلاب اسلامی ایران است. انقلاب اسلامی ایران به دلیل ماهیت آن ، یکی از بخش های تاریخ تشیع نیز محسوب می شود . به همین لحاظ ضرورت دارد در مطالعات و پژوهش های تاریخ انقلاب اسلامی ، بهره گیری از تاریخ شفاهی مورد توجه قرار گیرد. پژوهش حاضر یک بررسی در حوزه تاریخ تشیع و در ارتباط با چگونگی شکل گیری رویدادهای مرتبط با انقلاب اسلامی و پیروزی آن ( 1342-1357 ) و در یک حوزه تاریخ محلی (شهرستان بابل ) وبا محوریت تاریخ شفاهی و با استفاده از ابزارهای آن برای پاسخ گویی به سوالات این پژوهش می باشد. شناسایسص مهمترین زمینه های شکل گیری انقلاب اسلامی در بابل و ارزیابی نقش گروههای اجتماعی بابل در پیروزی انقلاب اسلامی از مهمترین اهداف این پژوهش محسوب می شود. بنیان اصلی این پژوهش بر مصاحبه از منتخبین سه گروه موثر در روند پیروزی انقلاب اسلامی ( روحانیون ، بازاریان و فرهنگیان ) استوار است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که ویژگی های تاریخی و مذهبی ، وجود روحانیون شاخص و مراکز حوزوی در بابل ، گسترش برنامه ها و جلسه های مذهبی ،حضورفعال گروههای اجتماعی مختلف شهر در روند حرکت انقلاب اسلامی و وجود هیات های فعال مذهبی از عوامل موثر در تسریع پیروزی انقلاب اسلامی در بابل و زمینه ساز آن بود.