نام پژوهشگر: علیرضا باوندیان

تحلیل آثار نظامی بر اساس اصول و مبانی هنرهای تجسّمی (در هفت پیکر، خسرو و شیرین و لیلی و مجنون)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند 1390
  فهیمه مختاری   زینب نوروزی

چکیده در نتیجه ی هم گامی همیشگی ادبیات و هنر و به دلیل تأثیر و تأثّرات این دو حوزه بر یکدیگر، می توان به نقاط تلاقی و عناصر مشترکی میان شعر و هنرهای تجسّمی (به عنوان شاخه ای از هنر) دست یافت و بر اساس آن به بررسی و تحلیل آثار این دو حوزه پرداخت. هنرهای تجسّمی در مسیر اهداف اصلی خود: 1- تجسّم مفاهیم 2- انتقال معانی 3- توجّه به شیوه های زیبایی شناختی، با شعر پیوند می یابد؛ بر این اساس می توان عناصر و ویژگی هایی که در شعر زمینه ی این پیوند را فراهم می کنند در یازده عنصر خلاصه کرد: 1- واژه (ابزار زبانی) 2- اندیشه و معنا 3- فرم و ساختار 4- تصویر 5- صورخیال 6- عناصر بصری 7- روایتگری و توصیف 8- سبک 9- ریتم و ضرباهنگ 10- تخیّل 11- عاطفه و احساس. هر یک از این عناصر شعری در هنرهای تجسّمی نیز مصداق می یابد و بستری را برای تحلیل اشعار در پیوند با این گونه هنرها فراهم می آورد. در میان شعرای پارسی زبان، می توان پیوند شعر و هنرهای تجسّمی را در هنر شاعری نظامی به وضوح دریافت. اشعار نظامی بیش از هر شاعر دیگری به واسطه ی صورخیال غنی، واژگان حسّی و نحوه ی بیان آن ها، تمرکز بر عناصر بصری و القای رنگ، نور، فضا، خط و غیره، دقّت، جزئی نگری و توصیفات مینیاتوری، در برخی موارد فرم و ساختار روایی داستان ها و توجّه به روساخت شعر بیش از ژرف ساخت آن (با وجود آن که اشعارش از لحاظ ژرف ساخت جایگاه ویژه ای دارد) به هنرهای تجسّمی نزدیک شده و قابلیّت تجسّمی به شعر بخشیده است. این پژوهش با رویکردی تطبیقی سعی بر آن دارد تا جنبه های مختلف هنرهای تجسّمی را در اشعار نظامی بازخوانی کند.

آسیب شناسی مسئله هویت در نقاشی قاجار(دوره فتحعلی شاه)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده هنرهای تجسمی و کاربردی 1391
  عبداله محمودی   اصغر جوانی

چکیده: هنر ایران در دوره قاجار، با چالش های عمیقی از جمله بحران هویت، روبرو شد؛ دامنه های آن در ادوار پس از قاجار نیز، ادامه یافت؛ که نقاشی ایرانی هم از این بحران، بی بهره نبود. در دوره قاجار، افزون بر گزارش های فاقد تحلیل و سطحی مسافران به دیار فرنگ، تبلیغات فرقه گرایان1 انگلیسی و فرانسوی، و بخصوص اعزام دانشجویان ایرانی به اروپا روندی ناهماهنگ با هویت? فرهنگی ایران شکل گرفت. هنرمندان ایرانی با برداشتی ناقص و سطحی از هنر غرب، آثاری ارائه دادند؛ که تکه چسپانی هایی2 ناقص، از دو فرهنگ متفاوت بود. این پژوهش با هدف آسیب شناسی3 نقاشی ایران در دوره قاجار، کوشیده است؛ تا ریشه های گسست هویت نقاشی را، به عنوان رسانه ای تأثیر گذار در شاخصه های هویت دینی (الهی، اخروی، معنوی و مروج فضایل اخلاقی) و سنتی (دینی، الهی، قوم گرا و رمزگرا) تبیین نماید. روش این پژوهش مبتنی بر مطالعات تطبیقی- تاریخی و اسنادی از هویت شناسی نقاشی ایران بعد از اسلام (مکتب هرات) و پیکره نگاری درباری (قاجار) است؛ که این مطالعه، با مقایسه آثار مهرعلی (نقاش قاجار) با داوید4 (نقاش اروپایی)، کامل شده است؛ فنون جمع آوری این اطلاعات، مبتنی بر منابع کتابخانه ای و میدانی می باشد. نتایج بدست آمده از این پایان نامه نشان می دهد؛ که انفعال هویت در نقاشی قاجار در برابر فرهنگ و هنر اروپایی، ناشی از دو نکته بوده است: نخست آنکه، ایشان از مبانی نظری هنر غرب، تحلیل شایسته و هوشمندانه ای نداشته، و دیگر آنکه، نتوانستند پیوندی شایسته با نقاشی ایرانی، برقرار کنند؛ که نهایتاً برداشتی سطحی گرانه، حاصل کار نقاشان قاجار گردید.

بررسی خطوط کوفی بنایی و معقلی در مسجد حکیم اصفهان و الهام از آن جهت ساخت سرامیک های کاربردی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده هنرهای تجسمی و کاربردی 1391
  امین خدادادی   علیرضا باوندیان

چکیده: خط در تزئین بناهای مساجد کاربرد فراوانی دارد و به عنوان عنصری غیر تصویری جایگاه شایسته ای برای بیان مفاهیم و ارسال پیام روحانی اسلام به شیوه ای زیبایی شناسانه در همه ی هنرها مخصوصاً تزیینات معماری داشته است ؛ خطوط کوفی بنایی و معقلی که که به لحاظ استحکام ساختاری و اقتداربصری خودارتباط نزدیکی با معماری دارند، بیشترین کاربرد را در بنای مساجد داشته که در جهت ترویج فرهنگ اسلامی مورد استفاده قرار گرفته است چراکه مساجد همواره نقش مهمی در نهادینه سازی غنا و قدرت تعبد در نزد مسلمانان داشته اند . این تحقیق که با هدف بررسی خطوط کوفی بنایی و معقلی در مسجد حکیم اصفهان در جهت طراحی و ساخت سرامیک های کاربردی انجام شده است. روش استفاده شده در این تحقیق برای دستیابی به اهداف تاریخی- توصیفی- تجربی می باشد.

شأن هنر در حکمت اُنسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده هنر و معماری 1391
  مهدیه قلی زاده   رحیم خوب بین خوش نظر

حکمت اُنسی، نوعی تفکر در ساحت حکمت می باشد؛ که به علم اعیان و حقایق اشیاء، در پرتو اُنس با حقیقت هستی می پردازد. در ساحت حکمت اُنسی،عالم و آدم محل تجلی ظهور حضرت حق می باشد و تجلی حق در قالب اسماء و صفات در موجودات این عالم تعین می یابد. در میان موجودات عالم،تنها انسان به صورت خدا خلق گردیده است،از این رو مظهر جامع همه ی اسماء و صفات الهی می باشد. جریان هستی در نظر حکمای اُنسی به گونه ای است که، از نقطه ای آغاز می شود و دوباره به همان نقطه شروع بازمی گردد.بنابراین نگاه حکمای انسی به تاریخ دوری می باشد. حقیقت در هر دور از ادوار تاریخ، به صورت اسمی از اسماء الهی ظاهر می شود؛بنابراین همه ی جوانب زندگی انسان،تحت تأثیر اسمی که در آن دوره تاریخی متجلی شده است،قرار می گیرد. هنر نیز فعالیتی انسانی و شأنی از شئونات حیات بشری می باشد که در طریقت اُنس،با سیر و سلوک و ابداع اثر هنری به حقیقت وجود تقرب می جوید و نسبتی خاص با اسمی که انسان مظهر آن است،پیدا می کند. هنر اُنسیدر بسترانکشاف حقیقت،آدمیرا از کثرت موهومات جدا وبه سمت وحدت هدایت می کند.بنابراین هنر در ساحت حکمت اُنسی،شأنی وجودی می یابد.لذا هنر اُنسی محل تجلی و زیبایی حضرت حق است. تجلی حق در هنر ابتدا در اُنس و پیوستگی هنرمند با هستی آغاز می شود و این اُنس و پیوستگی چیزی جز معرفت و شهود بی واسطه حق و تجلی آن در جان هنرمند نیست. از این رو هنر اُنسی مظهری از مظاهر اسمای حق می گردد. که حقیقت و زیبایی حق در آن از مستوری به پیدایی می آید و در اثر هنری به منصه ی ظهور می رسد.

هستی شناختی فضای خلأ در نقاشی چین با رویکرد به شاخص های ارزشی مکاتب فلسفی چین
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه نیشابور - دانشکده هنر 1394
  نسرین غلامی   علیرضا باوندیان

ویژگی مهم، منحصر به فرد و تفاوت آشکاری که نقاشی چین با سایرآثار هنری در جهان دارد حضور پررنگ فضای تهی در آن است. بدیهی است که حضور عناصر خاص و تکرار شونده در آثار هنری یک ملت تنها بر اساس میل و سلیقه شخصی نخواهد بود. ریشه ی چنین ویژگی را باید در اندیشه و جهانبینی آن ملت جستجو کرد از همین روی این جستار در تلاش است تا رابطه ی منطقی بین فضای تهی و ریشه های فلسفی ایجاد کننده ی چنین فضایی را بیابد، بدیهی است نتایج به دست آمده از چنین پژوهشی باعث افزایش درک مخاطب از نقاشی چین خواهد شد. برای جمع آوری مطالب در این تحقیق از منابع کتابخانه ای بهره گرفته شده وبا روش تحلیلی و تفسیری پیش رفته است.در ابتدا ی این پایان نامه به ویژگیهای فرهنگ چین وریشه های تاریخی آن اشاره شده، سپس به بررسی اسطوره های مطرح و تاثیر گذار در نقاشی چین و در نهایت به شرح جریانهای فکری وفلسفی موثر بر اندیشه و سلیقه ی هنرمندان چینی پرداخته شده است.

بررسی ماهیت هنر دینی با تکیه بر ارزشهای اعتقادی اسلام
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شاهد - دانشکده هنر 1387
  علیرضا باوندیان   محمدعلی رجبی

چکیده ندارد.