دشت مشهد به صورت دره ای با عرض متوسط 20 کیلومتر و راستای شمال غربی- جنوب شرقی بین دو رشته کوه کپه داغ و بینالود واقع شده و توسط سازندهای مختلف زمین شناسی احاطه شده است. این شرایط سبب ناهمگنی آبرفتهای شهر مشهد و حضور عدسی های ماسه ای در اعماق مختلف آن گردیده است. هر چند طی سالهای اخیر بطور متوسط سالانه 75 سانتیمتر افت سطح آب زیرزمینی در دشت مشهد رخ داده، اما با توجه به وجود چاه های جذبی جهت فاضلاب خانگی در سطح شهر، احتمال بالا آمدن سطح آب زیرزمینی در سطح شهر وجود دارد. مهمترین سرچشمه های لرزه زا در اطراف شهر مشهد،گسل های کشف رود، توس می باشد. با توجه به توان لرزه زایی این گسلها و تاریخچه لرزه ای منطقه، وقوع زمین لرزه های با بزرگی بین 5/6 تا 7 در دوره بازگشت 39 تا 110 سال برای شهر مشهد محتمل به نظر می رسد. بر اساس محاسبات انجام شده در محدوده شهر مشهد با فرض عمر مفید 50 ساله و احتمال رویداد 64% (زمین لرزه مبنای طرح dbl) شتاب گرانش افقی برابر 0.25g خواهد بود. رویداد چنین زمین لرزه ای در شرایط بالا آمدگی سطح آب زیرزمینی رویداد روانگرایی در بخش های مختلف شهر را به همراه خواهد داشت که خسارات زیادی را سبب می شود. آنالیزهای انجام شده بر روی آبرفتهای شهر مشهد بیانگر آن است که در شرایط موجود که سطح آب زیرزمینی در عمق 30 تا 40 متری قرار دارد پتانسیل روانگرایی در محدوده شهر وجود ندارد. اما بالا آمدن سطح آب زیرزمینی پتانسیل روانگرایی در محدوده شهر مشهد را افزایش می دهد. ناهمگن بودن آبرفت مشهد سبب شده تا تحت تاثیر بالا آمدن سطح آب زیرزمینی رفتار آبرفت در برابر روانگرایی در اعماق مختلف متفاوت باشد. پیامد بالا آمدگی سطح آب زیرزمینی نهشته های اعماق 25 تا 30 متر تنها در بخشهای شمال شرق و جنوب غرب مستعد روانگرایی هستند. اما در همین شرایط در نهشته های اعماق 20 تا 25 متر محدوده وسیعی از شهر دارای پتانسیل روانگرایی خواهد شد. این محدوده بصورت بیضوی شکل در شمال غرب حرم مطهر امام رضا(ع) قرار دارد.

بخش مهمی از مطالعات در ساختگاه سدها قبل از مرحله اجرایی، شامل بررسی های ساختاری است. در این مرحله وضعیت ساختگاه سد، مخزن و تکیه گاه ها از نظر وجود عناصر ساختاری مورد بررسی قرار می گیرد. منطقه مورد مطالعه در استان خراسان رضوی و در 65 کیلومتری جنوب غرب شهرستان سبزوار در موقعیت جغرافیایی ?42 ?35 تا ?50 ?35 عرض شمالی و?18 ?57 تا ?34 ?57 طول شرقی قرار دارد. در این منطقه، مطالعات مرحله اول طرح احداث تاسیسات آبی بر روی رودخانه رودآب توسط شرکت مهندسین مشاور مهارآب در حال انجام است و در راستای مطالعه دقیق ساختار های تکتونیکی، خصوصاً سیستم شکستگی های محدوه ساختگاه و مشخص نمودن تاثیر هریک از آنها بر آبگذری سد رودآب، مطالعات ساختاری کاملی با همکاری این شرکت صورت گرفته است. به دلیل قرار گیری منطقه در حاشیه کوهستان کوه همایی، ساختگاه سد رودآب تحت تاثیر تنش های تکتونیکی ناشی از کوهزایی قرار گرفته است و عناصر ساختاری مختلفی شامل درزه ها، گسل ها و چین ها ایجاد شده اند. نتایج نشان می دهند مشخصات هندسی درزه های تکیه گاه راست و چپ با یکدیگر متفاوت است و این موضوع منجر به تفاوت آبگذری از تکیه گاه ها می شود. بر اساس نتایج حاصل از ارزیابی آماری درزه ها مشخص شده است که درزه های تکیه گاه راست از پتانسیل آبگذری بیشتری نسبت به تکیه گاه چپ برخوردارند. بررسی های انجام گرفته بر روی گسل های نزدیک به محور سد نشان می دهند ساختگاه سد رودآب تحت تاثیر پهنه ای از گسل های معکوس با جهت شیب به سمت پایین دست قرار دارد. بر اساس برداشت های صحرایی، بررسی تصاویر ماهواره ای و مطالعات سنجش از دور، نمودار گل سرخی مربوط به خطواره های تکتونیکی و الگوی آبراهه های منطقه مشخص شده است که درّه ی رودخانه رودآب در امتداد یک گسل امتداد لغز با شیب نزدیک به قائم تشکیل شده است. نتایج حاصل از تحلیل هندسی چین خوردگی منطقه نشان می دهند ساختگاه سد رودآب بر روی منطقه ای خرد شده در پیشانی کوهستان و نزدیک به هسته ی یک تاقدیس قرار دارد، که منطقه ای محصور شده بین گسل مظفرآباد-گرآب و شاخه های فرعی آن است. نتایج آزمایش های ژئوتکنیک در ساختگاه سد رودآب به همراه گمانه های آرتزین که فقط از دیدگاه ساختاری قابل توجیه می باشند، تأیید کننده وجود شاخه های فرعی گسل مظفرآباد-گرآب در بستر رودخانه و در نزدیکی ساختگاه است. در یک جمع بندی کلی می توان گفت احتمال مواجهه با مشکلاتی در طول ساخت و آبگذری سد رودآب پس از ساخته شدن آن وجود دارد. کلمات کلیدی: مطالعات ساختاری، سیستم شکستگی، آبگذری، سد رودآب، سنجش از دور، ژئوتکنیک

چکیده ندارد.