نام پژوهشگر: عباسعلی شکری

دراسه الصُّوره الفنیَّه فی شعر المازنی
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  عباسعلی شکری   صغری فلاحتی

بدون شک یک قصیده کامل در برگیرنده موارد زیر باشد: 1) افکار شاعر که با تجربه شعری وی آمیخته شده باشد، 2) تصاویری که در ساخت قصیده خود به کار می گیرد، و به واسطه ی آن، احساس و اندیشه اش را در یک قالب فنی قابل احساس مجسّم می سازد. 3) موجودیت و معجم زبان شعری شاعر، که آن را از دیگر زبان ها متمایز می سازد. 4) اسلوب استوار وغنی 5) و در پایان شامل موسیقی می باشد؛ چرا که شعری یافت نمی شود که بدون موسیقی جوهره واصالت آن وفضای آکنده از موسیقی اش هویدا شود. نادیده گرفتن هریک از آن ها از ارزش یک دستاورد ادبی می کاهد. مازنی شاعر و مولّف و ناقد و نویسنده مصری از پیشگامان نهضت ادبی عصر حدیث در میان مجموعه ای از مفکرین هم عصرش توانست از یک جایگاه ومنزلت ویژه ای برخوردار شود. این پایان نامه از خلال بررسی دیوان شعری مازنی با تکیه بر رویکرد توصیفی تحلیلی و در برخی موارد روش آماری به موضوع بررسی تصویر فنّی در شعر مازنی پرداخته است و هدف از آن نمایش تصویر شعری در شعر مازنی وبیان اسالیب مختلف وی در رونمایی از تفکر واحساس وی می باشد. این پژوهش به نتایجی دست یافته است که از بارزترین آن می توان به آمیخته شدن شعر وی به تصاویر بیانی جالب اشاره کرد، به خصوص استعاره ی مکنیّه که در مقایسه با دیگر تصاویر بیانی چون تشبیه و مجاز وکنایه بیشتر به چشم می خورد و شعر وی در برگیرنده تصاویر شعری است. وی توانست افکار خود را با تجربه شعری خود آمیخته سازد؛ ودر معنای وسیع کلمه شاعر زمانی که تصویر را به کار می گیرد گاهی تصویر را تنگ می کند و گاهی آن را بسط می دهد و تصویر با دیگر وسایل تعبیر شعری در یک دستاورد هنری هماهنگ است. مازنی برای عرضه کردن تصویر ذهنی خود از قرآن کریم و میراث ادبی و طبیعت و فرهنگ وتمدن عصر، وخیال بهره جست، و علاوه بر آن موسیقی یکی از عناصر اصلی درشعر شاعر است، و وی از وزن های رایج بین شاعران قدیم استفاده می کند وهمچنین از قافیه های دارای ایقاع که بر خوانندگان اثر می گذارد، استفاده می کند، و در ساختار شعریش از اسلوب ها و واژگانی استفاده می کند که از تجربه ی شعری وی پرده بر می دارد. واژگان کلیدی: تصویرفنّی، شعر معاصر، ابراهیم عبدالقادر المازنی.