فرآورده ها و مواد موثره دارویی می توانند توسط دیگر فرآورده ها یا مواد موثره، مواد شوینده، میکروارگانیسم ها ویا دیگر مواد (مانند:ذرات انتقال یافته توسط هوا، گردوغبار، لوبریکانت ها، مواد اولیه، مواد حد واسط و مواد جانبی) آلوده شوند. از آنجایی که در صنعت داروسازی در بسیاری از موارد از یک خط تولید برای تولید بیش از یک محصول استفاده میشود، از همین رو برای جلوگیری از آلودگی محصولات دارویی به کار گیری فرآیندهای مناسب شستشو ضروری است. فرآیند های شستشو می بایست معتبرسازی شوند و در نهایت به صورت یک روش اجرائی ثبت گردند. این روش های شستشو به یک اندازه برای تولید کنندگان محصولات و مواد موثره دارویی مورد استفاده قرار می گیرند. در هر یک از این موارد فرآیندهای ساخت باید به گونه ای طراحی و اجرا شوند که میزان آلودگی به سطح قابل پذیرشی کاهش یابد. در این پروژه معتبرسازی فرایند شستشوی دستگاه تولید سفالکسین بعد از تولید این فراورده مورد ارزیابی قرار گرفته است. در صورتی که یک بچ سفالکسین، قبل از تولید محصولات دیگری تولید شود باید پاکسازی آن به عنوان آلوده کننده محصول بعدی بررسی شود. بنابراین نمونه برداری از سایت تولید و تجهیزات توسط نمونه برداری مناسب (شستشویی یا swab) انجام شده و نمونه ها برای آنالیز آماده می شوند. از سوی دیگر در طول معتبر سازی یک روش، پارامترهای کلیدی روش، تعیین شده و برای کلیه مراحل معتبر سازی مورد استفاده قرار می گیرند. 1-انتخابی بودن روشselectivity) specificity,) 2-صحت (recovery, accuracy, trueness) 3-دقت (precision and reproducibility) 4-تکرار پذیری و دقت وسایل (injection repeatability or instrument precision) 5-repeatability یا intra-assay یا within days 6-intermediate precision یا between day یا inter-assay یا ruggedness 7-قابلیت تولید مجدد (reproducibility or interlaboratory test) 8-حد آشکارسازی (lod) (limit of detection) 9-حد کمی ( loq) (limit of quantitation) 10-خطی بودن و دامنه (range and linearity) 11-استحکام روش (ruggedness) 12-توانمندی روش (robustness) برای صحه گذاری یک روش تست، در ابتدا روش تست با جزئیات مورد مطالعه قرار می گیرد و سپس الزامات روش فهرست می گردند. اگر یکی و یا چند خواسته از الزامات روش آزمون برآورده نگردد آزمایشگاه مسئله را با اتخاذ تصمیمات مناسبت حل خواهد کرد.

کارخانجات داروسازی در ایران، با توجه به محدودیت خطوط تولید و تنوع محصولات خود، ناگزیر به تولید چند محصول مختلف در یک خط تولید میباشند؛ در نتیجه در بسیاری از موارد، تجهیزات ودستگاههای یکسان برای تولید محصولات دارویی مختلف به کار گرفته میشوند؛ لذا فراورده ها و مواد موثره دارویی ممکن است توسط مواد موثره و مواد جانبی دیگر فراورده ها آلوده گردند؛ برای جلوگیری از این امر، هنگام تعویض محصول در یک خط نیاز به انجام فرایند های مناسب شستشو میباشد که میبایست با روش های اجرایی تثبیت شده و معتبر پیگیری شوند. لازم به ذکر است که فرایند های فوق، هم برای کارخانجات تولیدکننده محصولات دارویی و هم تولیدکنندگان مواد موثره دارویی، لازم الاجرا میباشد. باتوجه به آنکه با استفاده از مناسب ترین روش های پاکسازی نیز نمیتوان میزان مواد باقیمانده از محصول قبلی را به صفر رساند، لذا در هریک از این موارد، فرایند های ساخت باید به گونه ای طراحی و اجرا گردند که میزان آلودگی به سطح قابل قبولی کاهش یابد. در این پروژه تلاش بر این است که بقایای اجزاء پودر تزریقی مروپنم توسط روش کروماتوگرافی با کارایی بالا با یک روش جدید در کنار یکدیگر آنالیز گردد، که با حد تشخیص پائین قابل دتکت شدن باشد و از این روش در شناسایی آلودگی موجود در تجهیزات خط تولید استریل استفاده گردد؛ چراکه در صورتی که انواعی از آلودگیها، قبل از تولید محصولات دیگری وجود داشته باشد، باید پاکسازی آن به عنوان آلوده کننده محصول بعدی بررسی شود. بنابراین نمونه برداری از سایت تولید و تجهیزات توسط نمونه برداری های مناسب (شستشویی یا سواب) انجام شده و نمونه ها برای آنالیز آماده می شوند. از سوی دیگر در طول معتبرسازی یک روش، پارامترهای کلیدی روش، تعیین شده و برای کلیه مراحل معتبرسازی مورد استفاده قرار می گیرند. 1- انتخابی بودن روش (selectivity,specificity) 2- صحت (recovery, accuracy, trueness) 3- دقت (precision) شامل: - تکرار پذیری تزریق و دقت وسایل (injection repeatability and instrument precision) - تکرارپذیری (repeatability یا intra-assayیا ( within days - دقت میانی (intermediate precision یا between day یا inter-assay) - قابلیت تولید مجدد (reproducibility or interlaboratory test) 8- حد آشکارسازی (lod) 9- حد کمی (loq) 10- خطی بودن و دامنه ((range and linearity 11- استحکام روش ( ruggedness) 12- توانمندی روش (robustness) بهینه سازی این روش باتغییر پارامترهایی نظیرنوع بافر، ph، نسبت فاز آلی به آبی، انجام گردید. لذا این روش علاوه بر اینکه روش جدیدی برای آنالیز مروپنم می باشد، روش بسیار مناسب و کاربردی در صنایع دارویی است که می توان برای انجام آنالیز نمونه ها از آن استفاده نمود.

آموکسی سیلین آنتی بیوتیکی است از دسته آمینو پنی سیلین ها (باکتری کش) که دارای اشکال دارویی سوسپانسیون، کپسول و قرص می باشد. سدیم بنزوات، متیل پارابن، اتیل پارابن و پروپیل پارابن به عنوان نگهدارنده در سوسپانسیون آموکسی سیلین می توانند استفاده شوند که هم اثر باکتریواستاتیک و هم اثر باکتریوسیدال دارند. در یک شرکت داروسازی بخش کنترل کیفیت عهده دار این کار می باشد. در واقع واحد کنترل در شرکت داروسازی موارد تأثیرگذار بر کیفیت را بصورت کمی اندازه می گیرد و بررسی می کند که محصولی که وارد بازار می شود قابل اطمینان است. هر چه این فرآیند در پاسخگویی سرعت بیشتری داشته باشد می تواند در روند تولید و توزیع دارو در بازار دارویی کمک کند که این تسریع در بازار یک سری مزایا برای کارخانه به همراه دارد (افزایش چرخه تولید و زود به اتمام رساندن). آزمایشگاه کنترل در واقع در حکم گلوگاه می باشد. به دلیل اینکه در این مرحله آزمون های مختلفی را انجام می دهند مرحله کند کننده این محسوب می شود. تعیین مقدار همزمان پنج ماده علاوه بر تأثیر در سرعت در واقع با مصرف کمتر مواد و وسائل و دستگاه به نوعی باعث صرفه جویی می شود (از نظر مصرف حلال و استهلاک دستگاه و مدت زمان مشغول بودن دستکاه و اینکه دستگاه های ما محدود هستند) و ستون دستگاه hplc نیز دیرتر از بین می روند. البته کار راحتی نیست و نیاز به تحقیق های اولیه، آزمون های مختلف، بررسی متغیرهای مختلف تأثیرگذار است برای اینکه بتوانیم آزمون مناسب را انتخاب کنیم. از آنجا که کروماتوگرافی روشی است برای شناسایی و جداسازی و اندازه گیری مواد ما می خواهیم از روش hplc (کروماتوگرافی مایع با فشار زیاد که از دو فاز ثابت و متحرک تشکیل شده است که فاز ثابت ممکن است جامد و یا مایع باشد و فاز متحرک مایع است) استفاده کنیم. ابتدا نیاز به این است که روش تعیین مقدار آموکسی سیلین، سدیم بنزوات، متیل پارابن، اتیل پارابن و پروپیل پارابن مطابق با منابع معتبر usp صورت گیرد و تفاوت ها و شباهت های این پنج روش بررسی گردد. سپس طرح آزمایش همزمان این پنج ماده ریخته شود که نیاز به مطالعات آماری (تعیین متغیرهای مختلف در نظر گرفته شود) است. و سپس روش آماری مناسبی انتخاب گردد تا براساس متغیرهای موجود حالات مختلف کار تعیین گردد. در واقع باید روش های مختلف آماری کار شود و روش بهینه انتخاب شود و نهایتاً معتبرسازی شود. در این مطالعه می خواهیم با توسعه دادن و معتبرسازی روش hplc، آموکسی سیلین، اتیل پارابن، متیل پارابن، پروپیل پارابن و سدیم بنزوات را همزمان تعیین مقدار کنیم و چون هر پنج ماده دارای طیف uv هستند می خواهیم از روش hplc با دتکتور معمولی استفاده کنیم. در اینجا نیاز به داشتن طیف خالص هر پنج ماده و طیف مخلوط آنها می باشد که با هم همپوشانی داشته باشند. با استفاده از روش hplc صحت و دقت روش تضمین می گردد. به دو روش می توان اینکار را انجام داد: 1- روش ایزوکراتیک 2- روش گرادیانت

در این تحقیق اعتبارسنجی فرآیند تولید آسپتیک خط تولید ویالهای پودر تزریقی آنتی بیوتیک در شرکت داروسازی آفا شیمی بررسی شده است. بدین منظور آزمون شبیه‏سازی پروسه آسپتیک با به کارگیری تکنیک media-fill برای خط تولید در بحرانی ترین شرایط، انجام شد. به این صورت که داخل ویال‏ها به جای پودر دارویی، پودر مانیتول استریل شده، به شرکت آورده شد و آزمون تأیید استریلیتی در آزمایشگاه کنترل کیفیت برای آن انجام شد) پر می کنیم سپس رابر خورده و درب بندی شد، ویال‏ها از خط تولید به آزمایشگاه میکروبی آورده شده و سپس در آزمایشگاه، کَپ آن ها را باز کرده در شرایط استریل ، به آن محیط کشت tsb را که از قبل به صورت محلول درآمده با سرنگ تزریق کردیم. سپس کل بچ پنج هزارتایی که تولیدشده به این روش را در محیط مناسب و کنترل شده از لحاظ دما و رطوبت در انکوباتور7 روز در دمای 25 درجه سانتی‏گراد و 7 روز در دمای 32 درجه سانتی گراد انکوبه کردیم. در پایان دوره رشد میکروبی در ویال‏ها سنجیده شد که برای این حجم بچ تولید شده هیچ رشد میکروبی بر اساس دستورالعمل‎های بین المللی، نباید نشان داده شود . این کار در سه نوبت انجام گرفت و نتایج بررسی شدند و در هر سه نوبت اجرایی هیچ آلودگی گزارش نشد. بنابراین در نتیجه خطوط تولید شرکت در شرایط آسپتیک قرار داشته و کیفیت محصول نهایی از نظر ایمنی و اثربخشی معتبر خواهد بود.