نام پژوهشگر: معصومه کربلا آقایی کامران

بررسی خدمات کتابخانه های گروه های زبان و ادبیات خارجی دانشگاه های تربیت مدرس، تهران و علامه طباطبایی از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اعضای هیات علمی بر اساس مدل لیب کوال
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1390
  مژده اصفهانی   رویا برادر

پژوهش حاضر به بررسی خدمات کتابخانه های گروه های زبان و ادبیات خارجی دانشگاه های تربیت مدرس، تهران و علامه طباطبایی از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اعضای هیات علمی بر اساس مدل لیب کوال پرداخته است. پژوهش حاضر از نظر نوع کاربردی بوده و روش آن پیمایشی می باشد. ابزار گردآوری داده‏ها پرسشنامه لیب کوال می‏باشد. جامعه آماری شامل دانشجویان تحصیلات تکمیلی (775 نفر) و اعضای هیات علمی (80 نفر) گروه‏های زبان و ادبیات خارجی دانشگاه‏های تربیت مدرس، تهران و علامه طباطبایی می‏باشد. از طریق جدول مورگان تعداد جامعه نمونه مشخص شد و این تعداد به نسبت جامعه آماری هردانشگاه تقسیم گردید و پرسشنامه به صورت تصادفی توزیع شد. در مجموع 201 پرسشنامه دانشجویان تحصیلات تکمیلی و 50 پرسشنامه اعضای هیات علمی با توجه به کامل بودن پاسخ به سوالات مورد قبول واقع شد. یافته‏های پژوهش حاضرنشان می‏دهد در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اعضای هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه تهران سطح حداقل خدمات مورد انتظار پایین تر از سطح خدمات دریافتی از سوی کتابخانه می‏باشد و سطح خدمات دریافتی از سوی کتابخانه پایین تر از سطح حداکثر خدمات مورد انتظار می‏باشد. دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اعضای هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی سطح خدمات دریافتی از کتابخانه را پایین تر از سطح حداقل و حداکثر خدمات مورد انتظار خود ارزیابی کرده اند. در بررسی فرضیه‏ها مشخص شد که از لحاظ آماری از نظر دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اعضای هیات علمی تفاوت معنی داری بین سطوح انتظار و کیفیت خدمات ارائه شده از سوی کتابخانه وجود دارد. در بررسی فرضیه دیگر مشاهده شد سطح کیفیت خدمات دریافتی از نظر اعضای هیات علمی نسبت به سطح کیفیت خدمات دریافتی از نظر دانشجویان تحصیلات تکمیلی بالاتر است اما این تفاوت ،تفاوت معنی داری نیست. دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اعضای هیات علمی کتابخانه دانشگاه تربیت مدرس در ابعاد کنترل اطلاعات و تاثیرگذاری خدمات رضایت بیشتری داشتند. کتابخانه دانشگاه تهران در ابعاد تاثیرگذاری خدمات و مکان کتابخانه توانسته است رضایت دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اعضای هیات علمی را تامین کند. کتابخانه دانشگاه علامه طباطبایی در همه ابعاد مورد بررسی ضعیف عمل کرده است. در نهایت پیشنهادهایی برای ارائه بهتر خدمات ارائه شد

سازماندهی سکه ها و اسکناس ها در موزه ها؛ روش ها و خط مشی توسعه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1390
  سعیده تقی زاده   سعید رضایی شریف آبادی

هدف: هدف این پژوهش بررسی روش های متداول سازماندهی سکه ها و اسکناس ها در موزه ها و پیشنهاد نظام هماهنگ به منظور سازماندهی یکپارچه و مناسب این اشیا در موزه ها است. روش پژوهش: پژوهش حاضر، پژوهشی پیمایشی و توصیفی است. مبانی نظری پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای و جمع آوری داده ها به روش پیمایشی انجام شده است. در این پژوهش 65 موزه دار ایرانی و خارجی در مصاحبه شرکت کردند. با استفاده از روش کتابخانه ای و مصاحبه روش های متداول سازماندهی سکه ها و اسکناس ها در موزه های کشور و خارج کشور مشخص شدند. سپس عناصر، مزایا و معایب سازماندهی های متداول سکه ها و اسکناس ها در موزه ها مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان دهنده عدم یکپارچگی روش های سازماندهی سکه ها و اسکناس ها در موزه ها است. به طور کلی در سازماندهی سکه ها و اسکناس ها در موزه ها از جنبه شماره دهی، در سطح جهانی روش شماره ثبت و از جنبه نظم حاکم، نظم تسلسل تاریخی بیشتر از سایر روش ها به کار می روند. بحث و نتیجه گیری: با تکیه بر یافته های پژوهش حاضر، نظام هماهنگ به منظور سازماندهی یکپارچه و مناسب سکه ها و اسکناس ها در موزه ها پیشنهاد شد. روش های متداول سازماندهی سکه ها و اسکناس ها در موزه ها به ویژه از جنبه شماره دهی این اشیا، تفاوت بسیاری با نظام هماهنگ پیشنهادی دارند. موزه دار های شرکت کننده در مصاحبه، نظام هماهنگ را مناسب و کاربردی ارزیابی کرده اند.

بررسی میزان سواد اطلاعاتی دانشجویان دانشگاه سمنان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1390
  مطهره پیمان خواه   معصومه کربلا آقایی کامران

هدف پژوهش حاضر بررسی میزان سواد اطلاعاتی دانشجویان سال آخر کارشناسی دانشکده های علوم انسانی، علوم پایه، مهندسی و اقتصاد و مدیریت است. روش پژوهش پیمایشی توصیفی است که از آمار توصیفی برای توصیف و توزیع فراوانی پرسش های پژوهش (میانگین و درصد) و از آمار استنباطی برای تجزیه و تحلیل فرضیه ها(تجزیه واریانس، آزمونt استیودنت و آزمون فیشر) استفاده شده است. جامعه پژوهش شامل دانشجویان سال آخر کارشناسی دانشکده های علوم انسانی، مهندسی، علوم پایه و اقتصاد و مدیریت است که از 1475 نفر 300 نفر به عنوان نمونه با استفاده از جدول مورگان انتخاب شده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد که میانگین نمره سواد اطلاعاتی دانشجویان سال آخر کارشناسی دانشکده علوم انسانی 17/45، دانشکده علوم پایه 32/37، دانشکده مهندسی 35/30 و دانشکده اقتصاد و مدیریت 5/32 می باشد. در این میان دانشجویان رشته زبان و ادبیات عرب با میانگین نمره سواد اطلاعاتی 62/49 بیشترین نمره سواد اطلاعاتی و دانشجویان مهندسی صنایع با میانگین نمره سواد اطلاعاتی 3/25کمترین نمره سواد اطلاعاتی را کسب کرده اند. نتایج پژوهش نشان داد که میان سواد اطلاعاتی دانشکده ها و رشته های تحصیلی دانشگاه سمنان تفاوت معناداری وجود دارد، اما میان جنسیت و سطح سواد اطلاعاتی دانشجویان ارتباط معناداری وجود ندارد.

بررسی میزان بهره گیری از استانداردهای ابرداده ای در ذخیره سازی نسخه های خطی موجود در پایگاه های فارسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1391
  لیلا عربگری   معصومه کربلا آقایی کامران

چکیده نسخه های خطی جزئی از میراث فرهنگی یک جامعه تلقی شده و در اکثر پژوهش ها بخصوص در حوزه علوم انسانی به عنوان منابع دست اول محسوب می شوند. از این رو دیجیتال سازی این نسخه-ها از دو منظر دسترس پذیری و حفاظت، برای محققان و سازمان های مرتبط با نسخه های خطی، حائز اهمیت می باشد. پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی میزان بهره گیری از استانداردهای ابرداده ای در ذخیره-سازی نسخه های خطی موجود در پایگاه های نسخه های خطی فارسی و نوع و فراوانی این استانداردها در فرایند دیجیتال سازی این پایگاه ها بپردازد. جامعه این پژوهش شامل استانداردهای ابرداده ای رکوردهای موجود در پایگاه های نسخه های خطی می-باشد که عبارتند از: استانداردهای ابرداده ای متس، مودس، دابلین کور، تی.ای.آی، پرمیس، میکس و اف.آر.بی.آر. این پژوهش به روش پیمایشی توصیفی و تکنیک دلفی و از طریق سیاهه وارسی، گردآوری شده و با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها نشان داد که در پایگاه های نسخه های خطی فارسی، استانداردهای ابرداده ای مِتس، دابلین کور و مودس به ترتیب دارای بیشترین فراوانی بوده است. از میان 3 استاندارد ابرداده ای استفاده شده در پایگاه های نسخه های خطی فارسی، استاندارد ابرداده ای مِتس (mets) با بیشترین فراوانی در این پایگاه ها، به عنوان دومین استاندارد پرکاربرد در کل پایگاه های نسخه های خطی می باشد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در بخش های مربوط به توصیف و ارائه اطلاعات نسخه ها عدم یک دستی در استفاده از استانداردهای ابرداده ای وجود دارد و این مساله لزوم توجه به یک دستی در توصیف نسخه ها و استفاده از استانداردهای ابرداده ای یک دست و در نهایت وجود سازمانی جهت ارائه خط مشی یکسان در این زمینه را آشکار می نماید. از بین 25 ناحیه مشخص شده برای نسخه های خطی، 15 ناحیه که در تکنیک دلفی امتیاز بالایی دریافت کرده اند، توسط تمامی استانداردهای ابرداده ای پوشش داده می شوند. همچنین برای پوشش 25 ناحیه نسخه های خطی با 118 مولفه، علاوه بر استاندارد تی.ای.آی که برای نسخه های خطی طراحی گردیده و بیشترین میزان پوشش و کاربرد را داشته است؛ استفاده از استانداردهای ابرداده ای به کار رفته در پایگاه های نسخه های خطی در کنار همدیگر، یعنی تی.ای.آی و دابلین کور و همچنین تی.ای.آی و مودس، از نتایج برخواسته از این پژوهش می باشد. دیجیتال سازی نسخه های خطی در مقایسه با سایر منابع کتابخانه ای، هنوز در ابتدای راه بوده و نیازمند تحقیق و پژوهش فراوان می باشد.

ارزیابی مولفه های رابط کاربر موتورهای جستجوی فارسی:دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا(س)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1391
  اعظم آقایی میرک آباد   امیر غایبی

موتورهای جستجو مهمترین ابزار جستجو و بازیابی اطلاعات در وب هستند که به دلیل تفاوت ها و پیچیدگی هایی که از نظر تنوع و محتوا و راهبردهای جستجو دارند، شناخت و درک خصوصیات و ارزیابی رابط کاربر آنها در تامین نیازهای اطلاعاتی کاربران و استفاده کارآمد تر از موتورهای جستجو از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی رابط کاربر موتورهای جستجوی فارسی انجام گرفته است. رویکرد پژوهش حاضر کمی وروش پژوهش استفاده شده، پیمایشی است . ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه و سیاهه وارسی می باشد.جامعه پژوهش حاضر، دانشجویان کارشناسی ارشد شاغل به تحصیل در دانشگاه الزهرا(س) بودند و از نمونه گیری تصادفی(330دانشجو) استفاده شده است. بر اساس یافته های پژوهش مشخص گردید بیش از نیمی از دانشجویان کارشناسی ارشد اهمیت56 معیار رابط کاربر را زیاد و بسیار زیاد می دانند که از میان معیارها، معیار "امکان محدود کردن جستجو به فیلد موضوع" با درصد فراوانی تجمعی زیاد و بسیار زیاد 1/87 از اهمیت بالاتری برخوردار است،همچنین در اولویت بندی مولفه ها، مولفه راهبری با میانگین رتبه 12/5 و درصد فراوانی تجمعی زیاد و بسیار زیاد 76 از اولویت بالاتری برخوردار است. این مولفه ها رابطه مستقیم و معنا داری دارند که رابطه میان برخی از آنها ضعیف، برخی متوسط و قوی است. همچنین می توان اظهار داشت که اختلاف معناداری میان دیدگاه دانشجویان دانشکده های مختلف و دانشجویان سال اول و دوم وجود ندارد. با توجه به نتایج سیاهه وارسی، موتور جستجوی گوگل فارسی با رعایت 70 معیار در رتبه اول، موتور جستجوی ریسمون با رعایت 49 معیار در رتبه دوم و موتور جستجوی پارسی جو با رعایت 25 معیار در رتبه سوم قرار داشت.

کارکردپذیری استاندارد توصیف ودسترسی به منبع(آر.دی.ای.) در کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1391
  مرضیه جهانشاهی   سعید رضایی شریف آبادی

آرشیوها یکی از بخش های مهم فرهنگی هر کشور به شمار می آیند و هویت ملی و تاریخی هر کشور وابسته به آنهاست که اسناد و مدارک تاریخی و فرهنگی باارزش از طریق آنها حفاظت، سازماندهی و بازیابی می شوند. به همین خاطر آرشیویست ها از استاندارد در تنظیم و توصیف منابع آرشیوی بهره می جویند تا با ایجاد هماهنگی، انسجام و یکپارچگی لازم بتوانند تبادل و بازیابی اطلاعات را در بین مخازن آرشیوهای مختلف نه تنها ممکن سازند بلکه تسریع و تسهیل نمایند. در این راستا استاندارد توصیف و دسترسی به منبع(آر.دی.ای.) یکی از استانداردهای نوین در زمینه سازماندهی انواع منابع اطلاعاتی(از جمله کتابخانه، موزه، آرشیو و دیگر مراکزاطلاع رسانی) است که با تغییر رفتار اطلاع یابی کاربران، و فهم و درک آنها از منابع اطلاعاتی قادر به رفع نیاز آنها است. پژوهش حاضر بر آن است تا میزان کارکردپذیری استاندارد توصیف و دسترسی به منبع(آر.دی.ای.) را در کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی بررسی نماید. این پژوهش به روش پیمایش توصیفی انجام گرفته و داده ها از طریق سیاهه وارسی، گردآوری شده است. جامعه این پژوهش شامل 156عنصر کاربرگه فهرست نویسی اسناد تاریخی مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی است که برای دستیابی به اهداف پژوهش، تنها تعداد 56عنصر توصیفی موجود در کاربرگه فهرست نویسی اسناد تاریخی مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی با مشورت و نظرخواهی از متخصصان، مورد توجه بوده و از عناصر تحلیلی(موضوعی) و سیستمی کاربرگه چشم پوشی شده است. در نهایت داده های این پژوهش با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها نشان داد که میزان مطابقت کاربرگه فهرست نویسی اسناد تاریخی مجلس شورای اسلامی و عناصر هسته استاندارد توصیف و دسترسی به منبع(آر.دی.ای.)، تنها 22.1% است به بیان دیگر تعداد 27عنصر از کاربرگه مذکور با 122عنصر هسته استاندارد توصیف و دسترسی به منبع(آر.دی.ای.) انطباق دارند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که کاربرگه فهرست نویسی اسناد تاریخی مجلس شورای اسلامی بیشتر به بحث سیستمی و تحلیلی(موضوعی) توجه داشته و تعداد عناصر توصیفی آن بسیار کمتر است، در واقع استاندارد توصیف و دسترسی به منبع(آر.دی.ای.)، در مقایسه با کاربرگه فهرست نویسی اسناد تاریخی مجلس شورای اسلامی، پوشش بیشتری برای فهرست نویسی توصیفی منابع آرشیوی دارد، و نیز مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی به جهت بهبود توصیف و سازماندهی منابع خود می تواند 49عنصر پیشنهادی را که برگرفته از عناصر هسته استاندارد توصیف و دسترسی به منبع(آر.دی.ای.) است، در کاربرگه خود بگنجاند.

بررسی و ارزیابی وضعیت نیروی انسانی کتابخانه های دانشگاه پیام نور استانهای آذربایجان غربی و شرقی و مقایسه ی آنها با استانداردهای موجود
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1391
  مینو عظیمی   حسن کیانی خوزستانی

مقدمه:کتابخانه دانشگاهی به منزله قلب دانشگاه است؛ در عصر انفجار اطلاعات نیز، سیر تحول فناوری اطلاعات اهمیت آنها را بیش از پیش کرده است؛ از اینرو لازم است کتابخانه ها خود را با تحولات روزمره هماهنگ نمایند. نیروی انسانی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در اثربخشی کتابخانه ها محسوب می شوند. به همین خاطر این پژوهش به ارزیابی وضعیت نیروی انسانی شاغل در کتابخانه های دانشگاه های پیام نور استان های آذربایجان شرق و غربی و مطابقت آنها با استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران پرداخته است. روش پژوهش: در این تحقیق به مطالعه ی 36 کتابخانه دانشگاه پیام نور استان های آذربایجان غربی و شرقی پرداخته شد. روش پژوهش از نوع پیمایشی بود و داده های این پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته با در نظر گرفتن معیارهای استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران گردآوری شد. نتایج حاصله با توجه به معیارهای استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران مورد مقایسه قرار گرفت. برای روایی و پایایی از معیارهای مطرح در استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران و نظر متخصصان و اساتید راهنما و مشاور استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان می دهند که هیچ یک از کتابخانه ها استاندارد تامین نیروی انسانی متخصص شاغل در کتابخانه را رعایت نکرده اند؛ 4-69 درصد کارکنان با استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران آشنایی دارند؛ در 1/61 درصد از کتابخانه ها خدمات کامپیوتری ارائه می شوند؛ 1/36 درصد کتابخانه ها، نرم افزار کتابخانه ای ندارند؛ که 4/69% کارمندان معتقد هستندکه از آنها به نحو مقتضی قدردانی نمی گردد؛ وضعیت کنونی نیروی انسانی شاغل در کتابخانه از تعداد و نیز تحصیلات کتابداران متناسب با نیازهای خدماتی کتابخانه، برنامه و مجموعه آن نیست؛ نتیجه گیری: کتابخانه های دانشگاههای پیام نور در استان های آذربایجان غربی و شرقی از جهت نیروی انسانی پایین تر از استاندارد کتابخانه های دانشگاهی ایران قرار دارند؛ همچنین از نظر کیفی و نیز استفاده از نیروی انسانی متخصص استاندارد کتابخانه های دانشگاهی را رعایت نموده اند. برای بهره وری مناسب،لزوم تامین نیروی انسانی متخصص با تاکید بر دارا بودن مدرک تحصیلی کتابداری، همچنین برگزاری دوره های آموزشی ضمن خدمت، توجه به برنامه های قدردانی از کارکنان، تامین بودجه و غیره بسیار لازم و ضروری است

ارزیابی وب سایت های دانشگاه های دولتی ایران با دو روش وب کیو ای ام ونمایه اررزیاب وب و مقایسه نتایج آن ها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1392
  منیره غریبه نیاری   معصومه کربلا آقایی کامران

مقدمه: با توجه به وقوع پدیده انفجار اطلاعات، دسترسی به اطلاعات برای محققان، اعضای هیئت علمی و دانشجویان بسیار اهمیت دارد، و ضرورت طراحی درگاه های اخذ اطلاعات آموزشی و پژوهشی دانشگاه ها احساس می شود. وب سایت های دانشگاه ها، نقش موثری در عرضه شایستگی های علمی، آموزشی و پژوهشی دانشگاه ها ایفا می کنند. هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر ارزیابی وب سایت های دانشگاه های دولتی ایران با استفاده از روش های ارزیابی وب کیو ام و نمایه ارزیاب وب و مقایسه نتایج آن ها می باشد. ضرورت پژوهش: با توجه به نقش مهم وب سایت های دانشگاه ها به عنوان درگاه مهم در ارائه خدمات اطلاع رسانی به اساتید، دانشجویان و کارکنان در راستای تقویت و پشتیبانی نقش آموزشی و پژوهشی دانشگاه ها، و از سوی دیگر توجه به اینکه وب سایت های اولیه دانشگاه های ایران با توجه به محدودیت های سخت افزار و نرم افزاری قابلیت کمتری داشتند و با ایجاد تغییرات تکنولوژی های موجود در وب، به نظر می رسد که دانشگاه ها در جهت ارتقای وب سایت های خود تلاش هایی انجام داده اند که ضرورت ارزیابی وب سایت های دانشگاه های ایران آشکار می گردد. روش پژوهش: روش پژوهش ترکیبی از روش پیمایش توصیفی و تکنیک دلفی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل 100 وب سایت دانشگاه های دولتی ایران است. ابزار گردآوری داده های پژوهش، سیاهه های وارسی مبتنی بر روش های ارزیابی وب کیو ای ام و نمایه ارزیاب وب است. جهت تجزیه و تحلیل داده های آماری از آمار توصیفی (درصد فراوانی، فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (آزمون نمونه های وابسته و جفت) استفاده شده است و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها، نرم افزارهای اس پی اس اس 19 و اکسل 2010 می باشد. یافته ها: ارزیابی وب سایت های مورد مطالعه با استفاده از معیارهای چهارگانه روش وب کیو ای ام نشان داد که وب سایت های مورد پژوهش از نظر معیار قابلیت اطمینان در وضعیت مطلوب (میانگین 67/0 از امتیاز 1)، معیار کارایی در وضعیت مطلوب (میانگین 66/0 از امتیاز 1)، معیار قابلیت عملکرد در وضعیت مطلوب (میانگین 62/0 از امتیاز 1) و معیار قابلیت استفاده پذیری در وضعیت متوسط (میانگین 59/0 از امتیاز 1) قرار دارند. جمع بندی نهایی یافته های پژوهش نشان داد که 60%وب سایت های مورد پژوهش از نظر 4 معیار اصلی روش وب کیو ای ام در وضعیت مطلوب و 37% در وضعیت متوسط قرار دارند. در نهایت وب سایت های مورد پژوهش بر اساس 4 معیار اصلی روش وب کیو ای ام در وضعیت مطلوب قرار دارند. (میانگین 63/0). ارزیابی وب سایت های مورد پژوهش با استفاده از معیارهای پنج گانه روش نمایه ارزیاب وب نشان داد که معیار ناوبری در وضعیت مطلوب و رتبه نخست (امتیاز 72 از امتیاز 100)، معیار محتوا در وضعیت مطلوب و رتبه دوم (امتیاز 71 از امتیاز 100)، معیار سرعت در وضعیت مطلوب و رتبه سوم ( امتیاز70 از امتیاز 100)، معیار قابلیت اطمینان در وضعیت مطلوب و رتبه چهارم ( امتیاز59از امتیاز 100) و معیار قابلیت دسترسی در وضعیت نامطلوب و رتبه پنجم (امتیاز 39 از امتیاز 100) قرار دارند. جمع بندی نهایی یافته های پژوهش نشان داد که 64وب سایت های مورد پژوهش از منظر 5 معیار اصلی روش نمایه ارزیاب وب در وضعیت مطلوب و 30% در وضعیت متوسط قرار دارند. در نهایت وب سایت های مورد پژوهش بر اساس 5 معیار اصلی روش نمایه ارزیاب وب در وضعیت مطلوب قرار دارند. (میانگین 89/63).همچنین یافته های پژوهش نشان دادند که دانشگاه فردوسی مشهد با امتیاز 822/0 در روش وب کیو ای ام و با امتیاز 88 در روش نمایه ارزیاب وب در جایگاه نخست قرار دارد. همچنین دانشگاه اصفهان با امتیاز 798/0 در روش وب کیو ای ام در جایگاه دوم؛ دانشگاه تربیت مدرس با امتیاز 797/0 در روش وب کیو ای ام در جایگاه سوم قرار دارند. دانشگاه تربیت مدرس با امتیاز 85 در روش نمایه ارزیاب وب در رتبه دوم، دانشگاه تهران با امتیاز 83 در روش نمایه ارزیاب وب در رتبه سوم قرار دارند. فرضیه پژوهش تأیید کرد که ارزیابی وب سایت های مورد پژوهش با روش های وب کیو ای ام و نمایه ارزیاب وب نتایج یکسانی دارند و از منظر نتایج ارزیابی در وضعیت مطلوب قرار دارند. نوآوری: نوآوری پژوهش حاضر مقایسه نتایج ارزیابی روش های ارزیابی وب کیو ای ام و نمایه ارزیاب وب در ارزیابی وب سایت های دانشگاه های دولتی ایران می باشد.

بررسی میزان رعایت استاندارد ایزو 214 در چکیده های فارسی پایان نامه های کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا (س) و ارائه شیوه نامه ای برای تهیه چکیده پایان نامه ی دانشگاهی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1392
  زهرا ولدخانی   رویا برادر

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین میزان رعایت استاندارد ایزو214 در چکیده ی فارسی پایان نامه های کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا (س) ( 1386-1390) و ارائه شیوه نامه ای برای تهیه چکیده پایان نامه های دانشگاهی( براساس استاندارد ایزو 214) است. روش: پژوهش حاضر، پژوهشی پیمایشی و از نوع تحلیلی است. جامعه ی آماری این پژوهش پایان نامه های کارشناسی ارشد 8 دانشکده دانشگاه الزهرا (س) در سال های 1386-1390 است که در کتابخانه مرکزی این دانشگاه قابل دسترسی هستند. از 2498 پایان نامه فارسی زبان موجود در این کتابخانه، 333 پایان نامه به صورت تصادفی طبقه ای مورد بررسی قرار گرفت. ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی است که از ترجمه استاندارد ایزو 214 به دست آمده است. پس از جمع آوری داده ها، با استفاده از آمار توصیفی( فراوانی و درصد فراوانی) و آمار تحلیلی( آزمون تی، آزمون تحلیل واریانس و آزمون فریدمن) داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج: یافته ها نشان داد، 99.7 درصد از پایان نامه های مورد مطالعه دارای چکیده فارسی هستند. از میان موارد استاندارد بین المللی ایزو 214 بالاترین میزان رعایت مربوط به" جایگاه کلیدواژه" و " عدم استفاده از مواد غیرمتنی" به ترتیب با 100 درصد و 96.1 درصد و پایین ترین میزان رعایت مربوط به" بیان نتایج فرعی" و "هدف" به ترتیب با 16 درصد و 49.7 درصد است. همچنین، میانگین کل رعایت استاندارد بین المللی ایزو 214 در چکیده نویسی کل پایان نامه های دانشگاه الزهرا (س) 78.76 درصد و انحراف معیار 2.16 است. از میان دانشکده ها، دانشکده ی علوم تربیتی و روانشناسی با میانگین 88.42 درصد و انحراف معیار 1.84 بیشترین میزان انطباق و دانشکده علوم پایه با میانگین 71.96درصد و انحراف معیار 2.51 کمترین میزان انطباق با موارد استاندارد ایزو را دارا بودند. در انتها شیوه نامه ای برای تهیه چکیده پایان نامه های دانشگاهی ارائه شده است. کلیدواژه ها: استاندارد ایزو 214؛ پایان نامه؛ دانشگاه الزهرا (س)؛ چکیده؛ چکیده نویسی.

کنترل مستند اسامی مشاهیر (امرای کشوری و لشکری) اسناد معاونت اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران در دوره قاجار
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1392
  فرزانه خانی کچویی   سعید رضایی شریف آبادی

چکیده: مقدمه: نام ها از جمله نقاط بازیابی تعریف شده در توصیف اسناد هستند. کنترل مستند اسامی مشاهیر اسناد معاونت اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران در دوره قاجار موضوع مورد بررسی پژوهش حاضر است. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت و مشکلات موجود در کنترل مستند مشاهیر اسناد آرشیوی و بازنگری شیوه نامه کنترل مستند اسامی رجال و مشاهیر اسناد آرشیو ملی ایران برای امرای کشوری و لشکری در دوره قاجار انجام شد. روش: پژوهش حاضر با استفاده از روش مطالعات کتابخانه ای و دلفی کلاسیک در سه مرحله با ابزار مصاحبه و پرسشنامه اجرا شد. 2 گروه صاحب نظران حوزه کنترل مستند در آرشیو و اسامی امرای لشکری و کشوری(طبق تعریف عملیاتی) آمده در کتاب شرح حال رجال ایران در قرون 12و 13 و 14 هجری نوشته مهدی بامداد جامعه های پژوهش حاضر هستند. داده های بدست آمده در این پژوهش با استفاده از آمار توصیفی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: در این پژوهش عناصر کنترل مستند مشاهیر اسناد، میزان موافقت صاحب نظران با اسامی و قوانین کنترل مستند مشاهیر اسناد آرشیو ملی ایران و اولویت ها و قوانین پیشنهادی صاحب نظران مشخص شد. یافته ها نشان می دهد که 71 درصد(10 نفر) اعضای پنل دلفی با نام های مستند شده در بانک مستندات کتابخانه ملی موافق نیستند و اولویت بندی های جدیدی برای قوانین مستند مشاهیر(امرای لشکری و کشوری) اسناد در دوره قاجار پیشنهاد می کنند. نوآوری: در پژوهش حاضر، با توجه به مقایسه وضعیت کنترل مستند مشاهیر اسناد در ایران و سایر کشورها، پیشنهاد می شود تا با استفاده از نظرات کارشناسان تمامی سازمان ها و موسسات آرشیوی کشور، قواعد جدیدی برای کنترل مستند مشاهیر اسناد در آرشیو ملی ایران تدوین گردد و روی نوع استاندارد های مستند سازی و کدگذاری ها، توافق صورت گیرد و راهنمایی برای بارگذاری و تبادل اطلاعات تهیه و در اختیار تمامی سازمان های آرشیوی کشور قرار داده شود. همچنین پیشنهاد می شود با اشتراک اطلاعات تمامی این سازمان ها، پایگاه اطلاعاتی مستند مشاهیر اسناد تحت وب و قابل جستجو ایجاد گردد و برای تبادل اطلاعات با سایر کشورها قراردادهایی منعقد گردد.

بررسی میزان هم خوانی رفتار اطلاع یابی کودکان و نوجوانان در وب سایت های فارسی زبان کودکان و نوجوانان با مدل رفتار اطلاع یابی در وب
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1392
  سمیه مهرآبادی   معصومه کربلا آقایی کامران

هدف: این پژوهش با هدف تعیین میزان هم خوانی رفتار اطلاع یابی کودکان و نوجوان در محیط رابط وب سایت های فارسی زبان کودکان و نوجوانان با مدل رفتار اطلاع یا بی در محیط وب انجام شد. روش شناسی: این پژوهش کاربردی و از نوع کیفی می باشد. نمونه پژوهش سی کودک و نوجوان دختر و پسر ده تا پانزده سال عضو خانه کتابدار کودک و نوجوان و ترویج خواندن بود که به صورت نمونه گیری دردسترس انتخاب شد. دادهها با استفاده از روش تحلیل فایل ثبت دادوگرفت رخداد گردآوری شد و مقولهبندی آنها با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام گرفت. تحلیل داده‏ها از طریق آمار توصیفی و با استفاده از نرم افزار spss 19.0 انجام گردید. یافته ها: نتایج پژوهش بیانگر آن است که، 100% افراد شرکت کننده در پژوهش رفتار شروع را با جست و جو در وب سایت ها آغاز نموده اند و 100% شرکت کنندگان فعالیت پیوندیابی را از طریق دنبال کردن پیوندهای مربوط به سایت ها و صفحات دیگر موجود در صفحه اصلی به منظور ارتباط موضوعی، این پیوندها را دنبال می کردند. در مرحله مرور وب سایت ها، 100% شرکت کنندگان از طریق مرور سرعنوان های صفحه اصلی سایت به مکان یابی اطلاعات مورد نیاز پرداختند. با وجود اینکه مرور نقشه سایت یکی دیگر از راهبردهای مکان یابی اطلاعات می باشد، در رفتار اطلاع یابی هیچ یک از شرکت کنندگان مراجعه به آن مشاهده نشد که این امر حاکی از عدم آشنایی کودکان و نوجوانان با کاربرد این گزینه بود. در مرحله تمایز، 100% شرکت کنندگان به هنگام دستیابی به اطلاعات، پس از پیمایش آنها، اطلاعات مطلوب را گزینش کردند. در این مرحله، شرکت کنندگان پس از بازیابی اطلاعات مورد نیاز، آنها را ذخیره نموده و در صورت رضایت‏مندی از جست وجوی اطلاعات به دست آمده، به جست وجوی خود پایان دادند. 30% شرکت کنندگان اطلاعات بازیابی شده را چاپ کردند و 96.7 % از آنها اطلاعات بازیابی شده را ذخیره و کپی کردند. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که رفتار اطلاع یابی کودکان و نوجوانان در دو حالت بازبینی هدایت نشده و بازبینی مشروط در محیط وب سایت ها قابل سنجش است و از مولفه های شروع، پیوندیابی، مرور و تمایز پیروی می کند. سایر مولفه ها نظیر تمایز، نظارت و استخراج در دو حالت جست وجوی غیررسمی و جست وجوی رسمی با توجه به محدودیت های پژوهش قابل سنجش نبود. پژوهش حاضر بیانگر این است که رفتار اطلاع یابی کودکان و نوجوانان در وب سایت های فارسی زبان با دو حالت اول و دوم پیمایش مدل رفتار اطلاع یابی در وب هم خوانی دارد.

تحلیل محتوای مفهوم عفاف و حجاب در کتاب های داستانی کودکان رده ی سنی ب و ج در سال های 1370 و 1390
پایان نامه دانشگاه الزهراء علیها السلام - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1393
  فاطمه سلیمی   رویا برادر

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین مفاهیم و نمادهای عفاف و حجاب و سنجش میزان حضور آنها در کتاب های داستانی کودکان رده ی سنّی ب و ج در سال های 1370 و 1390 انجام شده است. روش‏شناسی: این پژوهش به روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر شامل کلیه کتاب های داستانی است که در سال های 1370 و 1390 برای کودکان رده ی سنّی ب و ج چاپ شده است. از تعداد 2110 عنوان کتاب مرتبط، 423 عنوان، به صورت تصادفی و با استفاده از جدول مورگان به عنوان نمونه ی پژوهش انتخاب گردید که از این میان، 113 عنوان کتاب، مربوط به سال 1370 و 310 عنوان کتاب مربوط به سال 1390 می باشد. یافته‏ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که بین نمادها و مفاهیم عفاف و حجاب در کتاب های داستانی رده ی سنّی ب و ج در سال 1370 و 1390 تفاوت معناداری وجود ندارد، با این وجود در محتوای کتاب های داستانی رده ی سنّی ب و ج در سال 1370 به میزان 94/31% و در سال 1390 به میزان 86/31% به مفاهیم و نمادهای عفاف و حجاب اشاره شده است. به این ترتیب مشخص می شود که فراوانی نمادها و مفاهیم عفاف و حجاب در محتوای کتاب های داستانی رده سنّی ب و ج در سال 1370 بیشتر از سال 1390 می باشد. از بین نمادها و مفاهیم عفاف و حجاب، در هر دو سال مورد نظر، پیراهن به ترتیب با 7/30% در سال 1370 و 1/33% در سال 1390 بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده است. در میان نمادها و مفاهیم عدم رعایت عفاف و حجاب نیز زیور آلات با 7/13% در سال 1370 و موی نمایان با 6/15% در سال 1390 بیشترین فراوانی را داشته اند. اگرچه 74/32% از کتاب های داستانی رده ی سنّی ب و ج در سال 1370 و 8/35% از کتاب های مربوطه در سال 1390 را آثار ترجمه شده تشکیل می دهد، در محتوای آنها به میزان 6/60% در سال 1370 و 7/63% نیز در سال 1390 به نمادها و مفاهیم عدم رعایت عفاف و حجاب اشاره شده است. نتایج دیگر حاکی از آن است که بیشتر مفاهیم و نمادهای حجاب در سال 1370 مربوط به رده ی سنی ج با فراوانی 5/31% و در سال 1390 مربوط به رده ی سنّی ب با فراوانی 3/42% می باشد. نتیجه: یافته های پژوهش نشان می دهد که محتوای کتاب های داستانی کودکان رده ی سنّی ب و ج در سال های 1370 و 1390 به طور کافی به مفاهیم و نمادهای عفاف و حجاب نپرداخته اند و نیز به پوشش چادر به عنوان حجاب برتر در رتبه های بالا اشاره نشده است. از این رو لازم است نسبت به این ارزش در کتاب های داستانی کودکان توجّه بیشتری صورت گیرد.

بررسی میزان رعایت مولفه های مدل 4 بعدی مدیریت ارتباط با مشتری در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران از دیدگاه مدیران و کتابداران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1393
  لیلا کریمی صوفلو   معصومه کربلا آقایی کامران

مقدمه: اعتبار یک سازمان موفق بر پایه روابط بلند مدت با مشتریان بنا می گردد و مشتری، کلید موفقیت سازمان و هر فعالیت تجاری، اقتصادی و خدماتی است. کتابخانه ها به عنوان سازمان هایی که هدف اولیه آنها ارائه خدمات برای گروه های ویژه ای از کاربران است، کاربر محوری و تلاش در جهت تطابق کامل فعالیت ها و خدمات با نیازها و خواسته های کاربران، ضروری است. هدف پژوهش: پژوهش حاضر، به بررسی میزان رعایت مولفه های مدل 4 بعدی مدیریت ارتباط با کاربر/ مشتری(crm) در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران می پردازد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش پیمایش توصیفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، مدیران (11 نفر) و کتابداران (225 نفر) کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران می باشند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه برگرفته از مدل 4 بعدی مدیریت ارتباط با مشتری می باشد و یافته ها با استفاده از آمار توصیفی ( فراوانی، درصد فراوانی، میانگین) و آمار استنباطی ( آزمون فریدمن) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که مولفه تکنولوژی (میانگین 16/3 از5)، مولفه تمرکز بر کاربران خاص (میانگین 03/3 از 5)، مولفه سازماندهی مناسب فرآیندها (میانگین 95/2 از 5) و مولفه مدیریت دانش (میانگین 57/2 از 5) در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران به طور متوسط رعایت می شوند. همچنین، پس از بررسی دانشگاه های جامعه پژوهش مشخص شد که دانشگاه های تربیت مدرس (میانگین3/3 از 5)، هنر (میانگین 1/3 از 5) و صنعتی امیر کبیر (میانگین 05/3 از 5) بیشتر از سایر دانشگاه های دولتی شهر تهران به رعایت مولفه های مدل 4 بعدی مدیریت ارتباط با کاربر/ مشتری می پردازند. نتایج: نتایج پژوهش نشان می دهد که کدام یک از کتابخانه های مرکزی دانشگاه های مستقر در شهر تهران مولفه های مدل 4 بعدی مدیریت ارتباط با کاربر/ مشتری را بیشتر رعایت کرده اند و می توان جهت به کارگیری بیشتر و بهبود این مولفه ها، پیشنهاداتی را ارائه نمود.

بررسی پذیرش فناوری نشر کتاب الکترونیکی توسط ناشران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1393
  مرضیه صادقی   معصومه کربلا آقایی کامران

این پژوهش به بررسی پذیرش نشر کتاب الکترونیکی توسط ناشران، با بهره گیری از مدل اشاعه نوآوری راجرز می پردازد. پژوهش حاضر پژوهشی کاربردی بوده که با استفاده از روش پیمایش توصیفی و ابزار پرسشنامه انجام شده است. جامعه پژوهش ناشران فعال سال 1392 را دربر می گیرد. داده ها با استفاده از ابزارهای آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است، همچنین جهت مقایسه میانگین حاصل از نظرسنجی با میانگین نظری از آزمونt تک گروهی استفاده شد.براساس یافته های پژوهش تنها 25% ناشران اقدام به نشر کتاب الکترونیکی کرده اند، نتایج نشان می دهد ازنظر ناشران جامعه پژوهش، ویژگی مزیت نسبی با 15 گویه اختصاص یافته از بین 43 گویه پرسشنامه، میانگین 54، سازگاری با 6 گویه و میانگین 91/20، پیچیدگی با 8 گویه و میانگین 05/27، امکان به کارگیری آزمایشی با 6 گویه و میانگین 38/18، و مشاهده پذیری با 8 گویه و میانگین 77/26 را کسب کرده اند. همچنین با بررسی تک تک گویه های مربوط به هر مقوله مشخص شد از نظر ناشران جامعه پژوهش نشر کتاب الکترونیکی از میزان مزیت نسبی، پیچیدگی، امکان به کارگیری آزمایشی، و مشاهده پذیری بالایی برخوردار بوده اما از میزان سازگاری بالایی برخوردار نیست، بنابراین نتیجه گیری می شود علیرغم مزیت نسبی، امکان به کارگیری آزمایشی و مشاهده پذیری بالای نشر کتاب الکترونیکی، به دلیل وجود پیچیدگی بالا و عدم سازگاری بالای نشر کتاب الکترونیکی میزان پذیرش آن توسط ناشران پایین است.

ارزیابی خدمات مرجع دیجیتال کتابخانه های ملی جهان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1393
  زینب سعیدی محمد   معصومه کربلا آقایی کامران

هدف پژوهش حاضر ارزیابی خدمات مرجع دیجیتال کتابخانه های ملی کشورهای جهان است. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ روش گرداوری داده ها پیمایشی-توصیفی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته و سیاهه وارسی است. با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت که خدمات مرجع دیجیتال در میان کتابخانه های ملی در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. در زمینه معیارهای ارزیابی خدمات از دیدگاه کاربر، آموزش سواد اطلاعاتی، وضوح خط مشی پاسخگویی، استفاده از ابزارهای برقراری ارتباط همزمان، میزان پاسخگویی به سوالات عملکرد بسیار ضعیفی داشتند.

بررسی عناصر فراداده‏ای موزه‏ ای و پیشنهاد الگویی برای سازماندهی و مستندسازی اطلاعات مربوط به فرش
پایان نامه دانشگاه الزهراء علیها السلام - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1393
  لیلا درویشی کلور   زویا آبام

پژوهش حاضر با هدف ارایه الگویی مناسب برای سازماندهی اطلاعات فرش‏های موزه‏ای، به بررسی استانداردهای فراداده‏ای موزه‏ای و سایر ویژگی‏های فرش به عنوان یک شی موزه‏ای که دارای ارزش اطلاعاتی است، می‏پردازد. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی است که با دو روش مطالعه سندی و توصیفی- پیمایشی انجام شده است. داده‏های مورد نیاز در پژوهش حاضر از طریق مطالعه و تحلیل محتوای منابع فارسی و لاتین در حوزه فرش، شناسنامه موزه-ها در داخل و خارج از کشور و استانداردهای فراداده‏ای به دست آمد. این داده‏ها در قالب سیاهه‏وارسی طی اجرای دو مرحله تکنیک دلفی توسط متخصصان مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‏های پژوهش حاضر می‏تواند به یکپارچه‏سازی و تسهیل سازماندهی و مستندسازی اطلاعات فرش‏های موزه‏ای کمک کند.