هر شاخه از درخت تنومند ادب - شعر، داستان کوتاه، رمان، نثر- تحت حمایت سبکی خاص و مستقل، یک نظام نوشتاری تلقی می شود که مبتنی بر مناسبات و انتظارات ساختاری و زبانی و به صورت کلی متکی بر پیشینه ی نظریه های ادبی مستقل و خاص خود می باشد. بدیهی است نوآوری یک سبک، وابسته به استقلال و تازگی نظریه های ساختاری است که واقعیت آن سبک را به عنوان جریانی خاص و با قابلیت پیروی و تداوم تضمین می کند. طرح ساختاری مستقل با شیوه های زبانی سنجیده و نو، همراه با جهان نگری بعدپذیر اساساً پیش فرض و حداقل شرطی است که هر سبک جدید و تازه ای برای بدست آوردن استقلال خود نیازمند آن است. شعرکودک متکی بر مشخصه های زیباشناسی است که واقعیت آن را به عنوان یک جریان ریشه دار و با قابلیت پیروی و تداوم و از همه مهمتر با استقلال و هویت، نشان می دهد. تجلّی شعر کودک، همچون هنر شعر حوزه بزرگسال در زبان و ساختار خاص آن است؛ امّا تمایز شعر کودک، از شعر بزرگسال، در ضرباهنگ و موسیقی سرشار همرا با ریتم تند زبان، استفاده از دستمایه های زبانی نشاط انگیز،کنش تصویری بالا، بیرونی بودن زبان، شخصیت پردازی مطلق، یکپارچگی و عدم فاصله گذاری و حذف در خط روایی شعر، کوتاهی و منقطع بودن زبان در محور افقی، ترجیح زبان بر پیام است. غنای موسیقیایی شعر کودک بسیار پیچیده و دشوارتر از کاربرد صحیح دیگر عناصر زبانی است؛ چرا که استخدام درست و آگاهانه عناصر موسیقیایی در شعر کودک نیازمند دقت، حوصله و از همه مهمتر تسلط بر زبان کودکانه و درک درست از آن می باشد. در هنر به صورت عام و شعرکودک به وجهی خاص تاکید برتنظیمات زیبایی شناسانه وترفندهای زبانی، ادبی و ساختاری است. ادبیات حوزه کودک باید بیشتر ازهنرهای دیگر درجهت میزان و چگونگی ایجاد ارتباط ارزیابی شودزیرا این ادبیات ادبیاتی مخاطب محور است. درکل می توان معیارهای ساختاری ارزیابی درون متنی شعر کودک را حاصل جفت های متقابل، عاطفه و احساسات زیرساخت، استفاده از جملات تکراری، واقعیت گرایی، وزن و موسیقی، وحدت لحن و مرکزیت گرایی در ساختار دانست.

چکیده: دربرخوردباآثارهنری به صورت عام وشعربه صورت خاص ،نخستین چیزی که جلب توجه می کند ساخت هنری این آثاراست واین ساختاربه سیستم کلی وفراگیری که خواننده درشعردریافت می کند قابل تفسیراست . ساخت هرگزدرتقابل با محتوانیست بلکه ساختارهمان معنای شعراست ومعنا همان ساختار. فروغ فرخزاد ازشعری باساختارویژه برخورداراست ؛درساختارشعری اوخیلی ازعناصرشعری ازقبیل عاطفه وتخیل ومفاهیم انتزاعی که رنگ محتوی اثررادارند جزءلاینفک ساختارمحسوب می شوند وکلیت یکپارچه شعراورا تشکیل می دهند. «بررسی وتحلیل شعرفروغ باتأکیدبرمکتب ساختارگرایی » موضوعی است که دراین پایان نامه به مطالعه آن می پردازیم وبدین منظوربعدازبیان کلیات تحقیق ،فصل اول شامل مباحثی درمورد ساختارگرایی ؛پیشینه وامتیازات واشکالات آن است . درفصل دوم به بررسی معنا شناسی ساختارشعرفروغ پرداخته ایم و شعراورادارای یک سیستم ساختاری که حاصل وحدت لحن ،معناوساختاراست دانسته ایم که اغلب به وسیله یک مصرع مکرریایک پاره زبانی مکررتضمین می شود . فصل سوم شامل زبان وعناصرزبانی موثربرساختاراست که دربردارنده موسیقی وهمسان سازیهای زبانی ونمادها می باشد که هرچند این مباحث زبانی هستند ،ازآنجایی که باعث شکل گیری هیأت وساختمان شعرمی شوند ازنشانه های استقلال ساختاری شعرفروغ به شمارمی آیند . کلیدواژه ها : ساختارگرایی ، شعرفروغ ، زبان ، ساختار .

ناصر خسرو از شاعرانی است که همانند اگزیستانسیالیست ها وجود انسان را امکان می داند. وی معتقد است که انسان در وحله ی اول نه خیر است نه شرّ؛ بلکه انسان با اختیار و انتخاب خویش است که می تواند به جنبه ی وجودی خویش برسد. او معتقد است که انسان آزاد آفریده شده است و ماهیت وی از قبل مشخص نیست و آنچه ماهیت او را می سازد، متأثر از انتخاب یکی از دو جنبه ی خیر یا شرّ است. بر این اساس او انسان را مسوول اعمال خویش می داند. وی این مسوولیت را هم نسبت به اعمال این جهانی و هم در قبال روز جزا وپاداش یادآوری می کند. بر این اساس او سعی دارد که انسان را به این امر مضطرب و نگران کند. دلهره و اضطراب یکی از اصول اگزیستانسیالیست ها است که از نظر آنها این امر باعث حساسیّت انسان نسبت به نحوه ی انتخاب طرح وجودی خویش می شود و همین امر فراهم کننده ی اصالت وجود شخص است. اصل دیگر فردیت تنهایی است. ناصر خسرو هم از لحاظ شعر و هم از نظر زندگی به جنبه ی فردیت و تنهایی دست یافت، به طوری که جامعه دیگر نتوانست او را بپذیرد. تأویل جنبه ی دیگر تفکر اوست؛ امری که اگزیستانسیالیست ها از جمله نیچه و هایدگر بر آن تأکید داشته اند. ناصرخسرو نیز اهل تأویل است، چه تأویل متن(قرآن)و چه تأویل هستی شناسیک که در حیطه ی تمهیدات شعری رخ می دهد. کلید واژه:اگزیستانسیالیسم، شعر، تأویل، امکان، ناصر خسرو.

درهنر و ادبیات، نظام های نشانه ای متمایزی عمل می کنند که در مواردی قابل مقایسه اند. شعرها و نقاشی های سهراب سپهری، شاعر و نقاش توانای معاصر نیز آکنده از نشانه هایی است که با رمزگشایی این نشانه ها آثارش ملموس تر و قابل فهم تر می شود. خاستگاه بیشتر نشانه های سهراب طبیعت و همچنین عرفان بودایی و هندی بوده است. وی با نوعی کشف و شهود عرفانی و زیباشناسانه ی افلاطونی به گونه ای «همه خدایی» و «همه جا خدایی» رسیده است. از آنجا که پژوهش نشانه شناختی می تواند به کشف لایه های معنایی شعرها و نقاشی های سهراب منجر شود و خواننده را به دنیای نشانه ای او نزدیک کند، در این پژوهش کوشیده ایم پاره ای از مهم ترین نشانه های طبیعی و اسطوره ای سهراب سپهری را در شعر و نقاشی او تحلیل کنیم و تا حد امکان از مفاهیم و دلالت های ضمنی آنها پرده برگیریم. شعر سپهری از جمله متن هایی است که در آن تغییرات معنایی و دگرگونی نشانه ها از صورت زبانی به صورت ادبی فراوان است. در این پژوهش سعی داریم ضمن بحث درباره ی نشانه ها و کارکرد و ماهیت تحول پذیر آنها، برخی از مهم ترین و پربسامدترین نشانه های ادبی و زبانی را در شعر سهراب با توجه به شیوه های تغییرات معنایی دسته بندی کنیم و بر اساس مدل توصیفی شیوه های تولید نشانه ی اکو فرایند دگردیسی نشانه ها را با توجه به عملکردشان بر روی محور جانشینی و هم نشینی بررسی و تحلیل کنیم. همچنین به بحث زیباشناسی آثار وی از دیدگاه کروچه نیز می-پردازیم و نسبت دیدگاه شهودی وی را با نظریه شهودی بندتو کروچه می سنجیم. به طور کلی در شعر سهراب گونه های مختلف نشانه های زبانی نمادین، شمایلی و گاه نمایه ای در معنارسانی مستقیم و غیر مستقیم (از طریق تداعی) ایفای نقش می کنند و شعر و نقاشی سهراب، هر چند دو نظام نشانه شناسانه-ی متفاوت دارند، به دلیل اینکه ذهنیت، اندیشه و عاطفه ای یکسان برانگیزنده ی آن هاست، گاه به هم ارجاع می دهند یا یکدیگر را تداعی و گاه تکمیل می کنند.

اصلی ترین وسیله ی ایجاد ارتباط در بین هر جامعه، زبان است. اگر زبان را به یک ساختمان مانند کنیم، واژه ها به مثابه مصالح و مواد آن هستند. در بین این مواد خام، «فعل» نقش پیِ بنا را ایفا می کند. فعل مهم ترین رکن جمله به شمار می آید. این پایان نامه به بررسی «فعل» در گویش لری سیلاخوری پرداخته است. منظور از گویش لری در این پژوهش گونه ی زبانی است که در «دشت سیلاخور» در محدوده ی دو شهر بروجرد و دورود از استان لرستان به کار می رود. در این پژوهش ابتدا کلیّات (بیان مسأله، معرّفی منطقه، هدف تحقیق، پیشینه ی پژوهشی، روش تحقیق، تعاریف و ...) مشخّص شده است. پژوهشگر ویژگی های آوایی فعل را در گویش سیلاخوری بررسی کرده که مهم ترین بحث این بخش، معرّفی واج های این گویش است که با فارسی معیار تفاوت دارند؛ بحث دیگر این بخش بررسی فرآیندهای واجی فعل ها در این گویش و تفاوت تکیه ی فعل با فارسی معیار است. وی هم چنین ویژگی های دستوری فعل را از قبیل (زمان، شناسه، گذر، نشانه ی مصدری، مصدرهای باقاعده، فعل مجهول، فعل کمکی، فعل امر، فعل های ربطی و ...) بررسی کرده است. پژوهشگر در این پایان نامه دو مبحث مهم را پی گیری کرده است: یکم بررسی ساخت های غیرفعلی که از فعل ساخته می شوند و دوم فرآیند دگرگونی برخی مصدرها در لری و فارسی. هم چنین فعل های گویش لری سیلاخوری را از نظر معنا با فارسی معیار و برخی گویش های هم سایه سنجیده است. در پایان به جمع بندی و نتیجه گیری مطالب پرداخته و پیشنهادهایی به پژوهشگران جوان داده است تا جهت پاس داشت زبان فارسی معیار یکی دیگر از جنبه های گویش لری را بررسی کنند.

چکیده ندارد.

"غزل" در شعر انقلاب اسلامی قالبی است فراگیر و عمومی و با توجه به سابقه طولانی و درخشانی که دارد توجه تمام شاعران انقلاب اسلامی را - حتی آنان که به سرودن شعر نیمایی و سپید شهرت دارند - به خود جلب کرده است . پیامدهای گوناگون انقلاب اسلامی خصوصا مساله جنگ تحمیلی و دفاع مقدس سبب دگرگون انقلاب اسلامی خصوصا مساله جنگ تحمیلی و دفاع مقدس سبب دگرگونیهای عمیقی در مضمون و محتوای شعر پس از انقلاب شد و شاعران کوشیدند مضامین حماسب ، مذهبی، انقلابی را در شعر خود منعکس کنند. "غزل" نیز به عنوان یک قالب معتبر از این تغییر محتوایی بی نصیب نماند و علی رغم آن که به عنوان قالبی برای بیان احساسات عاشقانه شهرت یافته است و سهولت توانست بار بسیاری از مضامین دیگر را به دوش بکشد، خاصه مسائل سیاسی - اجتماعی، که فراوانی رویکرد غزل سرایان انقلاب به این گونه مسائل انگیزه اصلی تدوین رساله را تعیین می کند. آنچه که ما در رساله حاضر درصدد تبین آن هستیم بررسی سیر تاریخی غزل سیاسی - اجتماعی در شعر پس از انقلاب اسلامی است . همان گونه که در فهرست مطالب آمده، چارچوب اصلی مطالب شامل موضوعات ذیل است : ابتدا مقدمه ای است مبسوط در باب شعر و ارتباط آن با سیاست و اجتماع، بحث درباره هنر متعهد و غیرمتعهد (ادبیات ملتزم و غیر ملتزم)، غزل به عنوان یک قالب اصلی از شعر فارسی، تعاریف آن و ماجرایی که از آغاز شکل گیری تا دوره ما بر آن گذشته است و ... پس از این مقدمه بحثی خواهیم داشت درباره شعر انقلاب اسلامی، غزل در شعر پس از انقلاب ، معرفی غزل سیاسی - اجتماعی، سیر غزل سیاسی - اجتماعی از بهمن ماه سال 1357 تا شهریور ماه 1359 (آغاز جنگ تحمیلی و دفاع مقدس)، سیر غزل سیاسی - اجتماعی در دوره دفاع مقدس تا قبول قطعنامه (شهریور 59 تا تیرماه 1367) و سرانجام سیر غزل در دوره پس از قبول قطعنامه (از تیر ماه 67 تاکنون)، موضوعات دیگری است که در این رساله مورد بررسی قرار می گیرد. بدیهی است که در هر یک از این موارد تکیه ما بر مجموعه شعرهای منتشر شده - با استفاده از آثار غزل سرایان صاحب نام - و بعضی اشعار مندرج در مطبوعات خواهد بود و ضمن مباحث مذکور به مقتضای حال و مقام از مباحث شعری و موضوعاتی نظیر اوزان جدید، صنایع شعری، زبان شعر انقلاب و مقایسه آن با شعر پیش از انقلاب و ... سخن خواهیم گفت .