نام پژوهشگر: اختر شکافنده

تعیین بهترین روش پیوند برای تغییر ارقام درختان زیتون در استان فارس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1389
  نادر جعفری   اختر شکافنده

طرح اصلاح و توسعه باغ های زیتون از سال 1372 در کشور شروع شد. استان فارس نیز به عنوان یکی از مستعدترین استان های کشور مشمول طرح فوق گردید. متاسفانه پس از گذشت بیش از یک دهه به علت ناسازگاری ارقام کشت شده طرح با مشکلات فراوانی در ارتباط با میزان و کیفیت محصول مواجه شد. در این پژوهش به منظور انتخاب بهترین روش پیوند، رقم، پایه و مناسب ترین فصل پیوند برای تغییر ارقام کشت شده به ارقامی که امید بخش نامیده شده اند، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی شامل 4 نوع پیوندک 4 روش پیوند، 2 نوع پایه در 5 تکرار در دو فصل مختلف بهار و پاییز اجرا شد. پیوندک ها از درختان بالغ زیتون ارقام ‘امید بخش’، ‘امیگدالیفولیا’، ‘تخم کبکی’، ‘دزفول’ و ‘کنسروالیا’ تهیه و به روش های پیوند سپری، وصله ای، پوست و جانبی روی درختان زیتون 13 ساله ارقام ‘زرد’ و ‘روغنی’ به عنوان پایه به صورت جداگانه در دو فصل بهار و پاییز پیوند زده شدند. پس از 6 ماه درصد گیرایی پیوندها، طول و قطر و تعداد شاخه ها، سطح برگ و میزان کلر و فیل برگ اندازه گیری شد. نتایج نشان داد در تمام ارقام، روش پیوند تاجی نسبت به سایر روش های پیوند برتری داشت. هر دو پایه ‘زرد’ و ‘روغنی’ جهت انجام روش پیوند تاجی مناسب بودند. بطور کلی در فصل بهار پایه روغنی نسبت به پایه زرد برتری داشت.

تاثیر پلی آمین پوترسین بر افزایش تحمل به نمک و برخی ویژگی های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی دو رقم کنار پیوندی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1390
  شهره گردی تختی   اختر شکافنده

جنس ziziphus متعلق به تیره rhamnaceae می باشد که در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان پراکنده شده است. گونه های این جنس دارای ویژگی های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی متعددی هستند که موجب افزایش توانایی آن ها برای سازگاری با محیط های شور می شود. شوری یکی از بزرگترین عوامل محدود کننده رشد گیاه و تولید محصول در جهان است. پلی آمین ها گروه جدیدی از مواد رشد گیاهی هستند که رشد گیاهان را تحت تاثیر قرار می دهند. این پژوهش به هدف بررسی وضعیت تحمل دو رقم کنار پیوندی ‘دانه بلند’ و ‘دانه گرد’ و پایه بذری (وحشی) نسبت به تنش شوری (کلرید سدیم) و بررسی امکان افزایش تحمل به شوری و رشد گیاهان با استفاده از پلی آمین پوترسین در جهت کوتاه کردن زمان انتقال از خزانه به باغ انجام شد. تیماری های مختلف شوری (کلرید سدیم) به غلظت های صفر، 3200، 6400 و 12800 میلی گرم در لیتر از طریق آب آبیاری به گلدان ها اضافه شد. محلول پوترسین در غلظت های صفر، 01/0 و 1/0 میلی مولار تهیه و به صورت محلول پاشی پس از گذشت یک ماه از تیمار شوری روی گیاهان صورت گرفت. ویژگی های رویشی و فیزیولوژیکی نظیر سطح برگ و تعداد برگ، طول میان گره، ساقه و ریشه، تعداد ریشه های جانبی، وزن تازه و خشک برگ، ساقه و ریشه، میزان یون های سدیم و پتاسیم، کلر، قند، نشاسته، کلروفیل و پرولین اندازه گیری شدند. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با نرم افزار spss انجام و میانگین داده ها با استفاده از آزمون توکی در سطح 5 درصد مقایسه شد. بطور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که افزایش میزان شوری موجب کاهش سطح برگ، تعداد برگ و ریشه، وزن تازه و خشک برگ، ساقه و ریشه، طول میان گره ها، ساقه و ریشه شد. کاربرد پوترسین، اثر مثبتی بر شاخص های رشدی در همه سطح های کلرید سدیم داشت. با افزایش شوری، میزان قند و پرولین برگ و همچنین سدیم و کلر برگ، ساقه و ریشه افزایش یافت در حالی که میزان پتاسیم، کلروفیل و نشاسته کاهش یافت. محلول پاشی با پوترسین میزان تجمع سدیم و کلر را کاهش ولی میزان پتاسیم، نشاسته و کلروفیل را افزایش داد. نتایج نشان داد که رقم ‘دانه بلند’ در مقایسه با ارقام ‘دانه گرد’ و وحشی به شرایط شوری متحمل تر بود. در این رقم، میزان تجمع سدیم در برگ و ساقه نسبت به ارقام ‘دانه گرد’ و وحشی کمتر بود. درسطح های مختلف کلرید سدیم، پوترسین میزان سنتز و تجمع پرولین برگ را در ارقام مختلف افزایش داد و این افزایش در رقم ‘دانه بلند’ به طور معنی داری از ارقام ‘دانه گرد’ و وحشی بیشتر بود و به موازات آن رشد رویشی این رقم نیز بیشتر بود.

تاثیر جیبرلین بر افزایش تحمل به کلرید سدیم و برخی ویژگی های رشدی و فیزیولوژیکی دو رقم زیتون ’زرد ‘و ’شیراز‘
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1388
  شهرناز سیرویی نژاد   اختر شکافنده

گونه زیتون متعلق به جنس زیتون سانان می باشد که در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان پراکنده شده است. ارقام این کونه دارای ویژگی های فیزیولوژیکی متعددی هستند که موجب افزایش توانایی آن ها برای سازگاری با محیط های شور می شود. شوری از عوامل محدود کننده رشد گیاه و تولید محصول در جهان است. این پژوهش به هدف بررسی وضعیت تحمل دو رقم زیتون ،’زرد ‘و ’شیراز‘نسبت به شوری (کلرید سدیم) و بررسی امکان افزایش تحمل به شوری و رشد گیاهان با استفاده از جیبرلین انجام شد. تیمارهای شوری (کلرید سدیم) به غلظت های صفر، 50، 100 و 200 میلی گرم در لیتر از طریق آب آبیاری به گلدان ها افزوده شد. محلول جیبرلین در غلظت های صفر، 10 و 100 میلی مولار تهیه و به صورت محلول پاشی پس از گذشت یک ماه از تیمار شوری روی گیاهان صورت گرفت. ویژگی های رویشی و فیزیولوژیکی نظیر سطح و تعداد برگ، طول میان گره، ساقه و ریشه، وزن تازه و خشک برگ، ساقه و ریشه، میزان یون های سدیم، پتاسیم و کلر، میزان کلرفیل و پرولین اندازه گیری شدند. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با نرم افزار spss انجام و میانگین داده ها با استفاده از آزمون توکی یا دانکن در سطح 5 درصد مقایسه شد. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که افزایش میزان شوری موجب کاهش سطح و تعداد برگ، طول میان گره، ساقه و ریشه، وزن تازه و خشک برگ، ساقه و ریشه شد. کاربرد جیبرلین اثر مثبتی بر شاخص های رشدی در همه ی سطح های کلرید سدیم داشت. با افزایش شوری میزان پرولین برگ، هم چنین سدیم و کلر برگ، ساقه و ریشه افزایش یافت در حالی که میزان پتاسیم و کلروفیل را کاهش داد. با کاربرد جیبرلین غلظت سدیم و کلر در گیاه کاهش یافت در حالی که میزان پتاسیم و کلرفیل افزایش یافت. نتایج نشان داد که رقم ’شیراز‘ در مقایسه با رقم ’زرد ‘متحمل تر بود. در این رقم میزان تجمع سدیم در برگ و ساقه نسبت به رقم ’زرد ‘کمتر بود. در سطح های مختلف کلرید سدیم، جیبرلین میزان سنتز و تجمع پرولین برگ را در دو رقم افزایش داد و این افزایش در رقم ’شیراز‘ به طور معنی داری از رقم ’زرد ‘بیشتز بود و به موازات آن رشد رویشی این رقم نیز بیشتر بود.

بررسی کشت بافت دو جنس کاکتوس
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1391
  عاطفه کثیرالسفر   حسن صالحی

فنون ریزافزایی با استفاده از کشت بافت به صورت تجاری در گیاهان بیشترین کاربرد را داشته است، همچنین در مورد گیاهان زینتی چون echinocactus grusonii که به سختی تولید بذر می نمایند و گیاهان دارویی چون cereus peruvianus ‘monstrosus’ به دلیل کندی رشد که آن را در معرض خطر انقراض قرار می دهد پتانسیل استفاده را داراست. هدف کار حاضر ارزیابی تنظیم کننده رشد ba به همراه iaa, iba, naa برای پرآوری پینه و شاخساره و ریشه زایی بود. در آزمایشی دیگر اثر این تنظیم کننده ها بر روی ریزنمونه های بذری و گیاهی mammillaria hahniana ‘woodsi’ وgymnocalisium mihanovichii ‘hibotan’ مورد بررسی قرار گرفت. گندزدایی ریزنمونه ها با استفاده از اتانل 70% به مدت 10 ثانیه و با استفاده از کلراکس 1% به مدت 25 دقیقه در m. hahniana ‘woodsi’ و 20 دقیقه در کاکتوس های c. peruvianus ‘monstrosus’ و g. mihanovichii ‘hibotan’ و همچنین کاربرد اتانل 70% به مدت 1 دقیقه و با استفاده از کلراکس 1% به مدت 20 دقیقه در e. grusonii با 100% موفقیت همراه بود. نتایج بیانگر این است که ba در غلظت 5/2 میلی گرم در لیتر بیشترین میزان پرآوری پینه و شاخساره را در e. grusonii داشت. همچنین ba در غلظت 5/2 میلی گرم در لیتر به همراه 05/0 میلی گرم در لیتر iaa درc. peruvianus ‘monstrosus’ بیشترین میزان پرآوری پینه را نشان داد و پرآوری شاخساره در غلظت 5/1 میلی گرم در لیتر ba به همراه 1/0 میلی گرم در لیتر naa در c. peruvianus ‘monstrosus’ بدست آمد. در مجموع وجود ba با غلظت بالا سبب تحریک تقسیم سلولی یاخته ها و پرآوری شاخساره در سایر گونه ها شد. انگیزش ریشه زایی در غلظت 5/1 میلی گرم در لیتر ba به همراه 05/0 میلی گرم در لیتر iaa در e. grusonii و 5/1 میلی گرم در لیتر ba به همراه 1/0 میلی گرم در لیتر naa در c. peruvianus ‘monstrosus’ بدست آمد.انگیزش ریشه زایی در m. hahniana ‘woodsi’ در محیط ms بدست آمد.

اثرات قارچ میکوریز آربسکولار(glomus etunicatum) و باکتری محرک رشد (pseudomonas fluorescens) بر رشد گیاه مکزیکن لایم در شرایط تنش خشکی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1391
  علی رفاهی   علیرضا شهسوار

به منظور بررسی اثر تلقیح قارچ میکوریز آربسکولار ((glomus etunicatum و باکتری pseudomonas fluorescens)) بر رشد گیاه مکزیکن لایم در شرایط تنش خشکی پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بطور کامل تصادفی با سه تکرار و در هر تکرار دو گلدان در گلخانه بخش علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انجام گردید. فاکتورهای مورد استفاده در آزمایش شامل قارچ میکوریز آربسکولار در دو سطح شامل حضور قارچ و عدم حضور آن، باکتری محرک رشد گیاه در دو سطح شامل شامل حضور باکتری و عدم حضور آن تنش خشکی در دوره های آبیاری 2،4 و 6 روز یکبار بود. نتایج نشان داد که با افزایش دور آبیاری محتوای نسبی آب برگ، میزان قندهای محلول، مقدار کلروفیل و شاخص های مورفولوژیک شامل ارتفاع، وزن تر و خشک شاخساره و برگ و تعداد برگ کاسته شد ولی تیمار با قارچ و باکتری باعث شد که خشکی اثر کمتری بر کاهش محتوای نسبی آب برگ، میزان قندهای محلول و کلروفیل و شاخص های مورفولوژیک بگذارد. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش دور آبیاری میزان پرولین و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانتی شامل کاتالاز، پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز و اسکوربیک پراکسیداز افزایش یافت و استفاده از قارچ و تلقیح با باکتری نیز سبب افزایش موارد یاد شده گردید. اثر دورهای مختلف آبیاری بر دمای برگ، فتوسنتز و تعرق نشان داد که با افزایش دور آبیاری دمای برگ افزایش وتعرق و فتوسنتز کاهش یافت و حضور قارچ و تلقیح با باکتری سبب جذب بیشتر آب و مقاومت بیشتر گیاه در برابر تنش خشکی می شود و در نتیجه سبب افزوده شدن بر میزان فتوسنتز می گردد. در این پژوهش مشخص شد که با افزایش دوره های آبیاری میزان عناصر نیتروژن، فسفر و منیزیم کاسته شد. همچنین مشخص گردید که عناصر پتاسیم و کلسیم در تنش خشکی افزایش پیدا کرد که به احتمال زیاد بدین علت می باشد که این دو عنصر نقش مهمی در تنظیم فشار اسمزی سلولی و همچنین باز و بسته شدن روزنه ها بازی می کنند. نتایج نشان داد که حضور قارچ و تلقیح با باکتری سبب افزایش در تمامی عناصر به جز سدیم و منیزیم شد. تنش خشکی درصد کلنیزاسیون ریشه را کاهش داد ولی تلقیح قارچ باعث افزایش درصد کلنیزاسیون ریشه در پایه مکزیکن لایم شد.

اثرهای کاربرد براسینواستروئید بر میزان تحمل شوری در ازگیل ژاپنی (eriobotrya japonica lindl)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1391
  فاطمه صادقی   اختر شکافنده

این مطالعه به منظور بررسی نقش 24- اپی براسینولید در القای تحمل به شوری ازگیل ژاپنی انجام شد. گیاهان با 5 سطح نمک [5/0(شاهد)، 2، 4، 6 و 8 دسی زیمنس بر متر] و 4 سطح 24- اپی براسینولید [0، 25/0، 5/0 و 75/0 میلی گرم در لیتر] تیمار شدند. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که تحت تنش شوری، صفت های رشدی گیاه، میزان کلروفیل، فتوسنتز و محتوای نسبی آب به طور قابل توجهی کاهش یافته در حالیکه میزان پرولین، قند و نشت یونی افزایش یافتند. محلول پاشی دانهال ها با 24-اپی براسینولید به طور معنی داری اثرات نامطلوب شوری روی صفت های مورد بررسی را بهبود بخشید. نتایج بدست آمده روی تجمع یون ها در بافت ریشه و برگ گیاه، یک افزایش در تجمع سدیم و کلر و کاهش پتاسیم را نشان داد. کاربرد 24- اپی براسینولید اثر معنی داری روی میزان سدیم، پتاسیم و کلر برگ و سدیم و پتاسیم ریشه داشت و روی کلر ریشه اثر معنی داری نداشت. شوری فعالیت آنزیم کاتالاز و میزان پروتئین را کاهش و میزان فعالیت سوپراکسیددیسموتاز و پراکسیداز و سنتز مالون دی الدهید را افزایش داد. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانتی و میزان پروتئین در گیاهان تیمار شده با 24- اپی براسینولید افزایش یافت. گیاهان تحت تیمار 24- اپی براسینولید در مقایسه با گیاهان تحت تیمار شوری و بدون تیمار 24- اپی براسینولید میزان فعالیت کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز بالاتری داشتند. کاربرد 24- اپی براسینولید همچنین میزان سنتز مالون دی الدهید در شرایط شور راکاهش داد. در بین غلظت های مورد استفاده غلظت 5/0 میلی گرم در لیتر 24- اپی براسینولید بهترین اثر را داشت.

تولید پایه های یکنواخت و عاری از ویروس مرکبات از طریق کشت بافت خورش
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1391
  عارفه سپهرتاج   علیرضا شهسوار

وجود بیماری های مختلف ویروسی و شبه ویروسی از دلایل اصلی کاهش میزان محصول در مرکبات است. مهمترین راه انتقال و گسترش این بیماری ها از طریق روش تکثیر که همان پیوند است می باشد. با استفاده از کشت بافت خورش بذور پایه های نارنج و لیمو سعی شده است که پایه های عاری از ویروس و یکنواخت تولید گردد تا بتوان از شیوع این بیماری ها جلوگیری کرد . برای شاخه زایی از بافت خورش در هر دو پایه از دو روش اندام زایی مستقیم و اندام زایی غیر مستقیم باایجاد بافت پینه استفاده گردید. در تمامی آزمایش های انجام شده از محیط کشت پایه ms استفاده شده است. در روش اندام زایی مستقیم از دو تنظیم کننده رشد گیاهی ba در غلظت های 0 ? 1 ? 5/1 و 2 میلی گرم بر لیتر وga در غلظت های 0 ? 1 و 2 میلی گرم بر لیتر در محیط کشت استفاده شده است و اثرات اصلی هر کدام از تنظیم کننده های رشد گیاهی به تنهایی و بر هم کنش آن ها بر شاخه زایی بررسی شده است. با توجه به داده های بدست آمده مشخص گردید که بر هم کنش تنظیم کننده های رشد ba و ga اثر بالاتری را نسبت به زمانی که هر کدام به تنهایی استفاده می شوند بر شاخه زایی دارند. در پایه لیمو بهترین محیط کشت برای تولید شاخه از بافت خورش ? محیط کشت حاوی 2 میلی گرم بر لیتر ba و 2 میلی گرم بر لیتر ga می باشد و در پایه نارنج بالاترین میزان شاخه زایی در محیط کشت حاوی 2 میلی گرم بر لیتر ga و 1 میلی گرم بر لیتر ba حاصل شده است . در روش اندام زایی غیر مستقیم با استفاده از تولید بافت پینه از دو تنظیم کننده رشد گیاهی ba در غلظت های 0 ? 5/. و 1 میلی گرم بر لیتر و 2,4-d در غلظت های 0 ? 1 و 2میلی گرم بر لیتر برای هر دو پایه استفاده شد که بالاترین میزان تولید بافت پینه در هر دو پایه در محیط کشت حاوی 2 میلی گرم بر لیتر 2,4-d بوده است. جهت پرآوری شاخساره های لیمو از هورمون های ba در غلظت های0 ? 1 و 2 میلی گرم بر لیتر و naa در غلظت های0 ? 2/. و 4/. میلی گرم بر لیتر استفاده شد که بالا ترین میزان پرآوری در محیط کشت حاوی 4/. میلی گرم بر لیتر naa و 1 میلی گرم بر لیتر ba حاصل شده است . برای ریشه زایی شاخساره های لیمو و نارنج از تنظیم کننده رشد گیاهی iba استفاده شد . غلظت های مورد استفاده این تنظیم کننده رشد گیاهی در لیمو0 ? 5/. ? 1 و 5/1 میلی گرم بر لیتر و در نارنج 0 ? 1 و 5/1 بوده است. بالاترین میزان ریشه زایی برای لیمو در محیط کشت حاوی 5/. میلی گرم بر لیتر iba و در نارنج در محیط کشت حاوی 1 میلی گرم بر لیتر iba بوده است.

ریز افزایی ژنوتیپ های در حال انقراض انجیر به منظور حفظ ذخایر ژنتیکی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده کشاورزی 1393
  طاهره شاه چراغی   اختر شکافنده

چکیده ریز افزایی ژنوتیپ¬های در حال انقراض انجیر به منظور حفظ ذخایر ژنتیکی به کوشش سیده طاهره شاه¬چراغی یکی از روش¬های تکثیر سریع و نگهداری گیاهان زراعی، گونه¬های کمیاب و گونه¬های در حال انقراض، کشت درون شیشه¬ای می¬باشد. این پژوهش با هدف ریزافزایی سه رقم انجیر در حال انقراض برگ¬چناری، دهدز و رونو انجام شد. جهت رفع آلودگی و تراوش ماده فنولی از غلظت¬های مختلف کلراکس و آنتی¬بیوتیک¬ و مواد آنتی¬اکسیدانتی استفاده شد. جهت پرآوری شاخساره و ریشه¬زایی شاخساره¬ها محیط کشت ms و ترکیبات مختلف تنظیم کننده¬های رشد گیاهی مانند ba، naa،iba و 2ip مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که پیش تیمار 2 ساعته ریزنمونه¬های برگ در محلول آنتی¬بیوتیک تتراسایکلین و استفاده از 100 میلی¬گرم درلیتر آنتی¬بیوتیک سفتریاکسون در محیط کشت برای قطعات گره آلودگی -قارچی و باکتریایی را کنترل نمود. تراوش مواد فنولی در برگ توسط 100 میلی¬گرم در لیتر pg و در قطعات گره با 2 گرم در لیتر ذغال فعال کنترل شد. بیشترین تعداد شاخساره در هر ریزنمونه در محیط کشت ms غنی شده با 5/0 میلی¬گرم درلیتر ba و 2/0 میلی¬گرم درلیتر 2ip در رقم رونو (67/13) مشاهده شد که بطور معنی¬داری بیشتر از برگ¬چناری (08/8) و دهدز (8/2) بود. بیشترین درصد ریشه¬زایی (100%) در روش فروبری سریع ته شاخساره در شرایط برون شیشه¬ای در محلول iba در رقم دهدز و رونو بدست آمد زمانی که به ترتیب با 1000 و 2000 میلی¬گرم درلیتر iba تیمار و سپس در ماسه استریل کاشته شدند.

اثر تنش خشکی بر ویژگ یهای مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی ارقام مختلف انجیر در شرایط آبکشت و خاکی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم کشاورزی 1391
  کتایون شهیدی راد   اختر شکافنده

در این پژوهش اثر سطوح مختلف خشکی بر دانهال های دو رقم انجیر? سبز? و ?سیاه? با هدف ارزیابی میزان تحمل دانهال ها به تنش خشکی و بررسی برخی پاسخ های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی دانهال ها در شرایط خاکی و آبکشت انجام شد. در آزمایش اول با گیاهان رویش یافته در مخلوط خاکی، تیمارها شامل 4 سطح خشکی به صورت دوره های آبیاری 4 روز (6/0- بار)، 8 روز (15/1- بار)، 12 روز (5/1- بار)، 16 روز ( 75/1- بار) با طرح فاکتوریل در قالب کاملا تصادفی با 6 تکرار و در هر تکرار 1 گلدان انجام شد. 5 سطح خشکی (0 ، 1- ، ?/1- ، ?- بار) با کمک پلی اتیلن گلیکول ???? (peg) ایجاد شد نتایج نشان داد میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت، پرولین، طول شاخساره و وزن تر و خشک در رقم ?سیاه? در هر دو آزمایش بیشتر از انجیر رقم ?سبز? بود ولی قطر شاخساره و طول ریشه انجیر رقم ?سبز? بالاتر بود. بنابراین به نظر می رسد که رقم ?سیاه? از تحمل نسبی بالاتری به خشکی در مقایسه با رقم ?سبز? برخوردار باشد.

تاثیر سولفات روی و نیترات پتاسیم بر رشد، عملکرد میوه و مقدار روغن زیتون (olea europaea l.) رقم ’آمیگدالیفولیا‘
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز 1388
  صدراله رمضانی   اختر شکافنده

این پژوهش به منظور بررسی کاربرد برگساره ای سولفات روی و نیترات پتاسیم بر خصوصیات کیفی، کمی و عملکرد میوه و روغن درختان یازده ساله زیتون رقم ’آمیگدالیفولیا‘ در دو سال متوالی 1386 و 1387 در ایستگاه تحقیقات زیتون کازرون به صورت آزمایش فاکتوریل 4×4×4 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارها شامل چهار سطح سولفات روی (0، 25/0، 5/0 و 75/0 درصد) و چهار سطح نیترات پتاسیم (0، 5/0، 1 و 5/1 درصد) به تنهایی و به طور توأم در مرحله های دوم و سوم رشد میوه بکار برده شد. نتایج نشان داد بیشترین حجم میوه، گوشت و نسبت حجم گوشت به هسته با کاربرد توأم 5/0 درصد سولفات روی + 5/0 درصد نیترات پتاسیم و بیشترین حجم هسته با کاربرد 5/0 درصد سولفات روی به تنهایی حاصل شد. همچنین، بیشترین میانگین طول میوه و هسته با کاربرد بالاترین غلظت سولفات روی (75/0 درصد) + نیترات پتاسیم (5/1 درصد) بدست آمد. بالاترین میانگین عرض میوه و هسته با مصرف 1 درصد نیترات پتاسیم به تنهایی بدست آمد. بیشترین نسبت طول به عرض میوه و هسته با کاربرد توأم 5/0 درصد سولفات روی + 5/0 درصد نیترات پتاسیم بدست آمد. وزن میوه با کاربرد سولفات روی و نیترات پتاسیم تحت تاثیر قرار گرفت و در مقایسه با میوه درختان شاهد بهبود یافت. به طوری که بیشترین وزن میوه، گوشت و هسته با کاربرد توأم 5/0 درصد سولفات روی + 5/0 درصد نیترات پتاسیم بدست آمد. بیشترین میانگین نسبت وزن گوشت به هسته با مصرف توأم 5/0 درصد سولفات روی + 1 درصد نیترات پتاسیم بدست آمد. محلول پاشی با سولفات روی و نیترات پتاسیم به طور معنی داری سبب افزایش درصد روغن میوه شد. بیشترین میانگین درصد روغن در وزن تر و خشک میوه به ترتیب با کاربرد توأم 5/0 درصد سولفات روی + 1 درصد نیترات پتاسیم و 5/0 درصد سولفات روی به تنهایی حاصل شد. محلول پاشی با سولفات روی و نیترات پتاسیم نیز به طور معنی داری ازت برگ را تحت تاثیر قرار داد. بیشترین میزان ازت برگ با کاربرد توأم 5/0 درصد سولفات روی + 1 درصد نیترات پتاسیم حاصل شد. کاربرد سولفات روی و نیترات پتاسیم بر میزان فسفر برگ تاثیر معنی داری نداشت هرچند که در مقایسه با شاهد بهبود یافت. میزان روی و پتاسیم میوه و برگ تحت تاثیر محلول پاشی فوق قرار گرفتند. بیشترین مقدار پتاسیم برگ و میوه در تیمار توأم 25/0 درصد سولفات روی + 1 درصد نیترات پتاسیم بدست آمد که در مقایسه با شاهد بیشتر بود. بالاترین میزان عنصر روی برگ و میوه به ترتیب با کاربرد توأم 75/0 درصد سولفات روی + 5/1 درصد نیترات پتاسیم و مصرف توأم 75/0 درصد سولفات روی + 5/0 درصد نیترات پتاسیم بدست آمد. به نظر می رسد سولفات روی و نیترات پتاسیم به طور غیر مستقیم از طریق اثر بر جذب و تجمع سایر عناصر (بر، منگنز، مس و آهن) بر میزان فنول گیاه تاثیر دارد. کاربرد توأم سولفات روی و نیترات پتاسیم بر یکدیگر اثر متقابل داشتند و بیشترین میزان فنول میوه با کاربرد توأم 5/0 درصد سولفات روی + 5/1 درصد نیترات پتاسیم مشاهده شد. میزان کلروفیل برگ بیشتر تحت تاثیر کاربرد سولفات روی قرار گرفت و بیشترین میزان کلروفیل برگ با مصرف 5/0 درصد سولفات روی به تنهایی بدست آمد. بنابراین برای دستیابی به افزایش عملکرد میوه می توان کاربرد توأم 5/0 درصد سولفات روی + 5/0 درصد نیترات پتاسیم در مراحل دوم و سوم رشد میوه زیتون را پیشنهاد کرد.