چکیده بر طبق آیات قرآن، اساسی ترین شرط فهم این متن وحیانی، مطالعه ی آیات، تدبر و تعمق در معانی آن می باشد. خداوند متعال در این کتاب، بارها انسان را به اندیشه در ابعاد گوناگون حیات به منظور شناخت هدف و غایت هستی، دعوت نموده است. این دعوت گاه با توصیه ی مستقیم به صورت ترغیب و تحریک به تعقل و تدبر در آیات آفاقی و انفسی بوده است و گاهی هم با کاربرد اسلوب هایی ویژه در بیان مفاهیم، افق های جدیدی بر روی اندیشه ی بشر گشوده است. لازم به ذکر است که از همان ابتدا تدبر در آیات توسط رسول اکرم ( ص) در قالب تبیین کلام الهی صورت می گرفته است و پس از ایشان نیز هر یک از اندیشمندان به تناسب دیدگاه خود، از زوایای گوناگونی، به تدبر در آیات و تبیین معانی بلند آن پرداخته اند. این رساله در صدد کشف شیوه ها و نیز فرصت هایی است که قرآن کریم در دعوت به تدبر و تولید معنا در اختیار خواننده قرار می دهد. این مهم از رهگذر تحلیل مباحثی چند از علوم قرآنی همچون محکم و متشابه و ناسخ و منسوخ و اسباب نزول و نیز بررسی اسلوب بیانی قرآن کریم مانند سیاق و تناسب و حقیقت و مجاز انجام می گیرد.

چکیده : رساله ی پیش رو ، در مقام پاسخ به شائبه ی برابری و تساوی زن و مرد از نظر استعدادهای فطری ، امکانات وجودی ، توانایی های جسمی و نیازهای روحی و روانی آن دو که زمینه ی توهّم تبعیض و ترجیح جنسی برخی احکام قرآنی را فراهم آورده ، بنیانگذاری شده است . بنابراین از مَدخل تفاوت های عمومیِ جسمی و روانیِ زن و مرد ، به تشریح و توضیح احکام روابط غیرمالی زوجین از منظر قرآن کریم پرداختیم تا فلسفه و ماهیت دوگانگی برخی از این احکام را روشن کنیم. از آنجا که شارع قرآن کریم ، بر تمامی ابعاد وجودی زن و مرد اشراف کامل داشته ، استعدادها و توانایی های فطری هریک از دو جنس را به گونه ای قرار داده که تأمین کننده ی اهداف حیات فردی ، خانوادگی و اجتماعی آنان باشد و با تشریع احکام ویژه ی هریک از دو جنس ، خط سیری را جهت نیل به اهداف وجودی آنان ترسیم نموده است و به این ترتیب ، تعاضد تکوین و تشریع ، حرکت انسان به سوی کمال نهایی خویش را سرعت می بخشند . کلید واژه ها : تفاوت های جسمی ،ویژگی های روحی،زوجین ،اختلاف احکام ،روابط غیرمالی ،استعدادهای فطری

پیچیده ترین ابعاد وجودی انسان، بعد روانی و معنوی او است، که از جنبه های متفاوتی قابل مطالعه است. پیچیده ترین بعد روانی انسان را هیجان تشکیل می دهد و به سبب همین پیچیدگی هنوز دانشمندان نتوانسته اند به تعریفی جامع از آن دست یابند. هیجان ها از سه مولفه ی ذهنی، زیستی و اجتماعی شکل یافته اند و گستردگی آنها تا اندازه ای است که تمام زندگی بشر را تحت تأثیر خود قرار می دهند. از آن جهت که هیجان ها در مرحله ی ابتدایی بیشتر به صورت ناآگاهانه بروز می یابند، مدیریت و روشمند کردن آنها اهمیت ویژه ای پیدا می کند، به گونه ای که مدیریت آنها، آدمی را از مبتلا شدن به انواع نارسایی ها و بیماری های جسمی و روانی مصون دارد. این پژوهش با ارائه ی تعاریفی جامع از هیجان، هوش و هوش هیجانی(مدیریت هیجان)، و تبیین مفاهیم اساسی مربوط به این مقوله روانشناختی، دیدگاه قرآن وحدیث را به عنوان کامل ترین نسخه ی هدایت بشری در حوزه ی هیجان ها مورد بررسی قرار می دهد. قرآن و حدیث برخلاف مکاتب مادی که تنها از جنبه ی مادی و جسمانی به انسان می نگرند، بعد روانی و معنوی او را نیز به شیوه ای دقیق و علمی مورد توجه قرار می دهد و با نگاهی دقیق به حوزه هیجان ها و عواطف، ضمن بیان انواع هیجان های اساسی انسان از قبیل محبت، شادی، خشم، ترس و... ، راهکارهای ارزشمند شناختی، عاطفی و رفتاری نظیر؛ ایمان، توکل، توبه، صبر، نماز، روزه، ازدواج و... را جهت مدیریت آنها در راستای کسب فضائل اخلاقی و نیل به آرامش روانی و در نهایت دست یابی به بهروزی دنیا و سعادت آخرت غرضه می نماید. کلمات کلیدی: قرآن، حدیث، هیجان، هوش، هوش هیجانی، آرامش روانی.

سیاق از مباحث ضروری برای فهم قرآن واز اموری است که مفسران به آن اهمیت داده، ودر تفسیر به آن تمسک جسته اند. در حقیقت سیاق به عنوان یکی از ملاکهای مهم در فهم معارف قرآن، قرینه ای برای فهم کلام است. سیاق به پیوند کلام وقرائن پیشین وپسین توجه می دهد. قرار گرفتن آیات به ظاهر بی ارتباط و نامأنوس درکنار یکدیگر، که در بطن خود، فرامین الهی برای هدایت انسان دارد، یکی از ویژگیهای ممتاز قرآن است. به وسیله قرینه سیاق می توان به ارتباط بین موضوعات آیات پی برد. آیات به اشکال مختلفی باهم ارتباط دارند. یکی از این اشکال، ارتباط آیات یا ارتباط بین سیاق های درون سوره است. موضوعات کلی ارائه شده در قرآن کریم، شامل معارف واصول اعتقادات، اخلاق، احکام وتاریخ است. اما هدف هریک از این موضوعات در هر سوره با سوره ی دیگر متفاوت است. ارتباط میان سیاق های یک سوره، در تکمیل بیان موضوع اصلی آن سوره، ارائه شده اند. هر سوره ی قرآن، مطلب و موضوعی را با هدفی خاص مورد توجه و بررسی قرار می دهد و به زوایای مختلف آن، به وسیله سیاق های سوره و ارتباط درونی آنها می پردازد وسپس نتیجه گیری می کند.

چکیده از میان جهات اعجاز ، اهل نظر به نکته ای توجه داشته و آن را در شمار اعجاز دانسته اند و آن « سبک تنظیم و شیوه ارایه مطالب در قرآن کریم است . سبک قرآن در بیان مطالب کاملا استثنائی است و با هر نوشتار و گفتار دیگری ، تفاوتی چشمگیر دارد ؛ تا بدانجا که راه را برای هر نوع تقلید و همانند آوری بر روی همگان می بندد .در توضیح این سخن باید گفت : اندیشمندان و دانشوران و به طور کلی نویسندگان در هر علم و فنی مطالب خود را طبقه بندی می کنند و هر مطلبی را در فصل مخصوص خود جای می دهند در حالی که قرآن کریم از این سبک پیروی نکرده است و نه تنها مطالب خود را آمیخته با یکدیگر ارائه می دهد بلکه در عین حال مبحث ویژه ای را دنبال می کند ، این آمیختگی قرآن در حالتی است که هم از جاذبه و طراوت آن هرگز نمی کاهد و هم خود جلوه ویژه ای بر این متن آسمانی می بخشد در حالی که اگر هر ادیب توانمندی بخواهد این شیوه را تقلید کند هرگز نمیتواند دستاوردی دلنشین و زیبا ارائه دهد . بر اساس آنچه گفته شد چه بسا خواننده قرآن در نگاه آغازین قرآن را متنی گسسته بپندارد درحالی که قرآن کریم مجموعه ای منسجم است و این انسجام در سوره های قرآن کریم با ابزارها و الگوهایی مانند ایده نظم ، تناسب ، غرض سوره ،سیاق و ترتیب آیات ،کلیدهای همبستگی و وحدت سوره ها و...قابل پیگیری و بررسی می باشد . کشف ساختار منسجم سوره ها ی قرآن ، فرایندی تاثیری است که می تواند پیامهای نهایی این کتاب آسمانی را آشکار سازد به ویژه در مجموعه سوری که خویشاوندی معنایی دارند همچون سور مسبحات. در این راستا سور مسبحات عهده دار تفسیری تنزیهی نسبت به فا علیت خداوند در جهان و دنیای انسانها دارد .بررسی چنین امری رسالت نوشتار حاضر است .