چکیده گسترش روز افزون مسأله همسر آزاری و کودک آزاری ذهن را به مخاطره راه کاری اساسی بر پیش گیری این مسأله می اندازد. به راستی در فقه اسلامی چه راه کاری هایی برای مقابله با این پدیده توصیه شده؟ «تنبیه» و «تأدیب»، گرچه بار معنایی مثبت دارد، به همان اندازه می تواند مورد سوء استفاده قرار گیرد و آزارهای جسمی در قالب تنبیه و تأدیب، بدون اینکه ضمانت اجرایی مناسب داشته باشد، اعمال گردد. در فقه اسلامی، جواز تنبیه بدنی بر اصولی چون معروف، مصلحت، احسان و عدم ضرر مبتنی شده و تنبیه زوجه و کودک با شرایط خاص و دقیق، به عنوان تدبیری برای حفظ نظام خانوادگی وتعلیم و تربیت، جایز دانسته و برای محافظت بر مصلحت، ضمانت های اجرایی چون ضمان و مسوولیت، تدارک دیده شده است. این پژوهش، از طریق بازشناسی آرای امامیه و شافعیه درباره تنبیه بدنی کودک و زوجه به بررسی مبانی مشروعیت، شرایط و کیفیت تنبیه بدنی پرداخته و مروری بر حقوق ایران و راه کارهای ارائه شده در مالزی دارد. به عنوان نتیجه حاصل از تحقیق باید گفت گرچه فقیهان دو مذهب دراصل جواز تنبیه بدنی، اتفاق نظر دارند، ولی در جزئیات مسائلی چون: صاحبان حق تنبیه بدنی کودک، اذن ولی در تنبیه توسط معلم واعمال مرحله ضرب زوجه اختلاف دارند.

جامعه اسلامی از بدو ایجاد آن شاهد حضور غیر مسلمانان در کنار مسلمانان بوده است. تعامل و چگونگی ارتباط با غیرمسلمانان از موضوعاتی است که همواره ذهن فقهاء از مذاهب مختلف را به خود مشغول داشته است عده ای اصل ثابت در ارتباط با غیرمسلمانان را صلح دانسته اند و برای این ادعای خود به ادله ای مانند آیات دال بر همزیستی مسالمت آمیز با غیرمسلمانان استناد کرده اند و در برابر ایشان برخی دیگر از فقها اصل ثابت را جنگ دانسته اند و هرگونه ارتباط با کفار را به واسطه کفرشان مردود دانسته اند. پژوهش حاضر در پنج فصل تدوین شده است در فصل اول مفاهیمی چون کفر، کافر، دارالاسلام، دارالحرب، مورد بررسی قرار می گیرد در فصل دوم اصل ثابت در رابطه مسلمانان با غیرمسلمانان، آراء طرفداران هرکدام از این دو نظریه و ادله ای که برای اثبات سخن خود به آن استناد کرده اند مورد بررسی قرار می گیرد و سپس دیدگاه مختار برگزیده می شود. در فصل سوم حقوق کافر حربی در حالت صلح مورد بررسی قرار می گیرد در فصل چهارم حق ورود کافر حربی به کشور اسلامی مورد بررسی قرار می گیرد و در فصل پنجم حقوق کافر حربی در حالت جنگ مورد بررسی قرار می گیرد و در فصل ششم به حقوق مدنی کافر مانند چگونگی ودیعه کافر حربی، وصیت و وقف نسبت به کافر حربی، توارث مسسلمان و کافر، قبول شهادت کافر پرداخته می شود اصل ثابت در رابطه مسلمانان با غیرمسلمانان صلح است. کافر حربی پس از انعقاد قرارداد امان حق ورود به کشور اسلامی را دارد و قول به صحت وصیت ووقف نسبت به کافر حربی به انگیزه تألیف قلوب به صواب نزدیکتر است. حفظ و رد ودیعه کافر حربی واجب است.

جرم سبّ النبی از جمله جرایمی است که مختص به حقوق جزای اسلام می باشد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و تدوین قوانین موضوعه کشور بر اساس فقه امامیه، سبّ النبی به عنوان یکی از جرایم قانونی در قانون مجازات طی ماده 513 مطرح گردید. بر طبق این ماده سابّ النبی به قتل می رسد. این ماده دامنه این جرم را به اهانت به مقدسات، اهانت به هر یک از پیامبران الهی، اهانت به ائمه اطهار علیهم السلام و اهانت به حضرت زهراء سلام الله علیها تسری داده است. از آنجا که این ماده مجمل بوده و به جزئیات و مصادیق سبّ النبی نپرداخته است، نیاز به بررسی آن در منابع اصیل فقه اسلامی می باشد. مجازات سابّ النبی وظیفه هر مسلمانی است و مطابق فتوای همه علمای شیعه و اهل سنت بر هر مسلمانی که شنونده دشنام به پیامبر اسلام (ص) باشد واجب است دشنام دهنده را به قتل برساند. همچنین دشنام به سایر انبیای الهی در حکم دشنام به پیامبر اسلام (ص) می باشد. فقهای امامیه دشنام به حضرت زهرا سلام الله علیها و ائمه اطهار علیهم السلام را موجب قتل دشنام دهنده می دانند و در صورتی که دشنام به خویشاوندان پیامبر(ص) دشنام به ایشان محسوب شود، در حکم سب النبی دانسته اند و در غیر این صورت دشنام دهنده را تعزیر می کنند. فقهای اهل سنت دشنام به برخی از اصحاب پیامبر (ص) را در حکم دشنام به پیامبر (ص) دانسته اند، اما فقهای امامیه دشنام به اصحاب مومن را تنها موجب تعزیر دشنام دهنده می دانند. علمای اهل سنت حکم به قتل دشنام دهنده به عایشه، همسر پیامبر(ص) داده اند، اما علمای امامیه دشنام به عایشه را موجب قتل، نمی-دانند.