نام پژوهشگر: فرشته صفری

تاثیر الگوهای مختلف نمونه برداری بر دقت نقشه های پراکنش علف های هرز و تنوع زیستی آنها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد 1390
  فرشته صفری   محمد بنایان

کشاورزی متناسب با مکان برای مدیریت علف های هرز به صورت "یک سامانه ی مدیریت کشاورزی" بر پایه اطلاعات و فناوری، جهت شناسایی، تجزیه و مدیریت تغییرات مکانی و زمانی درون مزارع، به منظور سود آوری مطلوب، پایداری و حفظ محیط زیست تعریف شده است. به همین منظور، آزمایشی شامل 3 قسمت در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 89-88 اجرا شد. در این آزمایش ابتدا شبکه بندی مزرعه به ابعاد 7 در 7 صورت گرفت و برای تعیین اثر جهت های مختلف نمونه برداری بر نقشه های علف هرز، با کوادرات مستطیل شکل به ابعاد 20 در40 سانتیمتر نمونه برداری در زوایای 0، 45، 90 و 135 از علف های هرز صورت گرفت، در مرحله بعد جهت مقایسه نقشه بیوماس با نقشه های تراکم، نمونه ها از محل طوقه قطع شده و به آون انتقال داده شدند. در آخر -آزمایش به منظور مقایسه روش های نمونه برداری z , x ,w و تصادفی با روش سیستماتیک به عنوان روش مبنا، انواع نمونه گیری انجام شد علاوه بر این، شاخص شانون هر روش نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، جهتی که می-تواند بالاترین تراکم علف های هرز را نشان دهد، زاویه صفر درجه است. دامنه تاثیر یا الگوی پراکنش در جهت های مختلف نمونه برداری تغییر کرده و هرگونه علف هرز در یک زاویه مشخصی بیشترین پراکندگی را داشت و این تغییر وابسته به عملیات مدیریتی و ویژگی های مورفولوژیکی علف های هرز بود. مقایسه نقشه های مربوط به تراکم و بیوماس نشان داد که که الزاما تداخل وابسته به تراکم نبوده و به اندازه گیاه و توزیع مکانی علف های هرز بستگی دارد، تفاوت در محل مراکز پرتراکم در این نقشه ها حالت موجی در سبز شدن علف های هرز و نوع پراکنش آنها را نشان می داد، در نقشه های بیوماس کل علف های هرز اندازه لکه ها بزرگترند (دامنه تاثیر از 19/0 به 23/0) و حالت لکه ای بیشتری با کاهش اثر قطعه ای دارند(4/3 به 20/1). با مقایسه الگوهای مختلف نمونه برداری، جهت تخمین جمعیت کل علف های هرز ، الگوی تصادفی بهترین میزان تخمین میانگین را داشت، روش های نمونه برداری w وx نیز به ترتیب با داشتن واریانس خطای 06/0 و 05/0 کم دقت ترین روش بودند، نتایج مربوط به شاخص شانون نشان داد که اگر از تراکم علف هرز نمونه گیری انجام شود، مناسب ترین روش الگوی z و نامناسب ترین روش w بود، ولی این الگو مناسب ترین روش در برآورد تنوع گونه ای بیوماس علف های هرز بود و روش x الگوی غیر قابل توصیه می باشد.