نام پژوهشگر: امیر ساجدی

تاثیر نظامیان بر سیاست خارجی ترکیه از دهه 90 تاکنون
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی و اجتماعی 1390
  فرهاد لطفی فر   کابک خبیری

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهدا، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): چکیده: ترکیه کشوری مهم و تاثیرگذار در منطقه خاورمیانه و در میان کشورهای جهان اسلام محسوب می شود، موقعیت استراتژیکی، پلتیکی و نزدیکی این کشور به اروپا سبب شده است تا کشورهای اروپایی و ایالات متحده آمریکا اهمیت خاصی برای ترکیه قائل شده و تلاش نمایند تا این کشور هر چه بیشتر سیاستهای خود را با منافع و ارزش های غرب منطبق سازد. نظامیان ترکیه که نقش اساسی در متمایل کردن سیاستهای داخلی و خارجی این کشور به منافع و خواست کشورهای غربی داشته و در استقرار نظام سکولاریستی مورد حمایت غرب نقش مهمی ایفا کرده اند همواره مورد حمایت غرب قرار داشته و بدون تردید نضج گیری نقش نظامیان در ترکیه را نمی توان فارق از حمایت غرب از این روند تحلیل کرد شیوه ای که در عمل دموکراسی را در ترکیه تضعیف کرده بود. با پایان یافتن جنگ سرد و فروپاشی شوروی، مفهوم امنیت ملی و ماهیت تهدیدات دچار تغییرات اساسی شدند و بدون شک ترکیه و نوع مناسبات این کشور با غرب نیز از این امر مستثنی نبوده است. در دو دهه گذشته کشورهای غربی به رهبری آمریکا، از دموکراسی برای ترویج ارزش های غربی بیش از هر زمان دیگری بهره گرفته و حوزه نفوذ خود را گسترش داده اند، در چنین فضایی رویکرد جدیدی در نوع تعامل غرب با ترکیه در دستور کار قرار گرفت، رویکردی که در عمل تناقض اساسی با نقش آفرینی موثر نظامیان در ترکیه داشت. در این راستا مخالفت اتحادیه اروپا با دخالت های نظامیان ترکیه در سیاست و تغییر در نگرش آمریکا به ترکیه پس از حضور آمریکا در افغانستان و عراق، روند جدیدی را در ترکیه ایجاد کرده که عمده ترین شاخصه آن کاهش تدریجی نقش نظامیان بوده است، وضعیت جدید این امکان را به اسلام گرایان داده است تا به تدریج سکان دار اداره امور ترکیه شوند. اهتمام دولتمردان ترکیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا و عملی کردن اصلاحات و پیش شرط های اتحادیه اروپا از جمله لزوم کاهش و پایان دادن به مداخلات نظامیان در امور سیاسی و رعایت معیارهای حقوق بشر از سوی حاکمان جدید ترکیه باعث کاهش بیش از پیش نقش نظامیان در این کشور گردیده است. بطور کلی کاهش نقش نظامیان در کنار درایت رهبران اسلام گرای ترکیه زمینه تغییرات جدی در سیاستهای این کشور بویژه در سیاست منطقه ای و بین المللی را فراهم کرده و زمینه بروز دگرگونی های بنیادینی را در ترکیه فراهم نموده است، تغییراتی که نه فقط در ترکیه بلکه بر سایر کشورهای منطقه نیز تاثیرگذار بوده است. لذا در این تحقیق تلاش شده است تا با بررسی نقش نظامیان ترکیه در سیاست و حکومت این کشور، سیر تحول حضور نظامیان و تاثیر این حضور در پویش های سیاست خارجی ترکیه مورد ارزیابی قرار گیرد.

بررسی تحلیلی سیاست متمایز و تحرک یافته روسیه در خاورمیانه از سال 2004 تا کنون
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده حقوق و علوم سیاسی 1390
  اختر قاسمی   امیر ساجدی

از سال 2004 و با آغاز دوره دوم ریاست جمهوری ولادیمیر پوتین ،روسیه سیاست خارجی متمایز، فعال و ابتکار آمیزی را در منطقه خاورمیانه اعمال کرده است. ماهیت متوازن و چند جانبه سیاست خارجی روسیه در این دوره در خاورمیانه از ویژگی های متمایز آن است. روسیه تحت تاثیر موقعیت آسیب پذیری سرزمینی و برخورداری از تنوع نژادی، قومی و مذهبی ، سیاست خاورمیانه ای فعالی را در این دوره به اجرا گذاشته است و به دنبال احیا شکوه و نفوذ گذشته خود در خاورمیانه است. روسیه از سال 2004 به برقراری روابط متوازن با تمام کشورهای خاورمیانه پرداخته است و در این روند از مکانیسم های سودمند دیپلماتیکی و اقتصادی بهره برده است. در حقیقت روسیه با این ذهنیت به سیاست گزاری در رابطه با روابط متوازن با کشورهای خاورمیانه می پردازد که تنها راه جلوگیری از حمایت کشورهای خاورمیانه از اسلامگرایان مناطق جنوبی روسیه و منطقه آسیای مرکزی و قفقاز ، نزدیکی به این کشورها می باشد. موضوع مهم دیگری که محرک سیاست های روسیه در خاورمیانه است ضدیت و مقابله با سیاستهای اعمال نفوذ ایالات متحده آمریکا در منطقه آسیای مرکزی و قفقاز می باشد. از این رو است که با بازی کردن با کارت ایران و سوریه که دو کشور ضد آمریکایی در منطقه هستنددر صدد است تا مانع نفوذ آمریکا در آسیای مرکزی وقفقاز شود .تاکید این تحقیق بر این مساله است که روسیه امنیت خود را در رابطه با منطقه خاورمیانه تعریف میکند و با اینکه در سیاست خاورمیانه ای خود غالبا از شیوه های برقراری روابط اقتصادی بهره می گیرد ولی نگرشهای سیاسی و امنیتی ، نقش غالب را در سیاست خاورمیانه ای این کشور بازی می کنند.

بقدرت رسیدن شیعه در عراق و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1390
  عبدالمجید مظفری   محمد توحید فام

با سرنگونی رژیم صدام در آوریل 2003 ، عراق به دورانی گام نهاد که مهمترین ویژگی آن به قدرت رسیدن شیعیان بعنوان اولین تجربه این اکثریت خاموش از بدو استقلال این کشور و حتی بسیار قبل از آن و در طول بیش از یک هزاره گذشته است. این پژوهش در صدد است تا با کنکاش در ابعاد و جنبه های مختلف تحول مذکور ؛ پیامدهای آن را بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران بررسی نماید. پیدایش عراق جدید برای جمهوری اسلامی ایران فرصتها و تا حدی تهدیداتی را تواما در بر خواهد داشت.حذف رژیم بعث در عراق که همواره بعنوان عامل تنش و ناامنی ، امنیت ملی ایران و ثبات منطقه را دچار مشکلات عدیده ای نموده از یک سو و قدرت یابی شیعیان عراق که طی سه دهه گذشته از حمایتهای بی دریغ جمهوری اسلامی ایران برخوردار بوده اند از دیگر سو تحولی بسیار مثبت تلقی می شود.در این پژوهش سعی شده است با نگرشی واقعبینانه و با ترکیبی از روشهای توصیفی و تحلیلی چشم انداز فوق مورد ارزیابی قرار گیرد. در همین راستا این بررسی با بکارگیری مبانی نظری مبتنی برامنیت ملی و همگرایی منطقه ای در صدد توصیف پیدایش یک تغییر راهبردی در روابط دو کشور از وضعیتی خصمانه به یک همکاری دوستانه است که مولفه های موثر آنرا امنیت در ابعاد سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی و ایدئولوژی تشیع بعنوان پایه عقیدتی حاکم بر نظامهای دو کشور تشکیل می دهد. اگر چه استدلال مبتنی بر نظریه همگرایی بیشتر برگرفته از موفقیتهای آن در همگرایی اروپایی است و انطباق پارامترهای آن با شرایط متفاوت در منطقه ساختار شکن و واگرای خاور میانه و خلیج فارس ، منطق متفاوتی را میطلبد.

اولویت های سیاست خارجی اتحادیه اروپا در خاورمیانه
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1391
  حمیدرضا احمدی   امیر ساجدی

چکیده پایان نامه(شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): اتحادیه اروپا به عنوان یکی از بلوک های عمده اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در نظام بین الملل تلاش دارد ضمن انسجام بخشیدن به روابط داخلی اتحادیه در زمینه های سیاسی، اقتصادی، مالی، فرهنگی، اجتماعی و کنسولی، با پیشرفت در روند هم گرایی سیاسی بر نفوذ و اعتبار خود در صحنه بین الملل بیش از پیش بیفزاید. از آنجا که یکی از اهداف عمده اتحادیه اروپا پیشبرد چند جانبه گرایی و تحصیل نقش و مسئولیت بیشتر نسبت به مسائل مهم بین المللی و حل و فصل آنهاست، روابط اتحادیه اروپا با ایالات متحده آمریکا و نیز با دو قدرت عمده دیگر یعنی روسیه و چین حائز اهمیت فراوان است. اتحادیه اروپا به عنوان یک بازیگر مهم جهانی تلاش می کند در راستای ایفای نقش مستقل تر از سایر قدرت های بزرگ بخصوص آمریکا دامنه نفوذ خویش را در همه حوزه ها بخصوص در خاورمیانه که منبع اصلی تامین انرژی جهان است توسعه دهد. منطقه خاورمیانه به عنوان خاستگاه ادیان الهی و گوناگونی فرهنگی، بازار بزرگ مصرف به لحاظ اقتصادی، اهمیت آن در تضمین امنیت رژیم صهیونیستی و اردوگاه غرب، تاثیر مستقیم هر گونه تغییر در حاکمیت دولت های آن بر امنیت و اقتصاد اتحادیه اروپا و نهایتا موقعیت استراتژیک و مهم این منطقه و نقش فراوان آن در معادلات جهانی، از دیرباز مدنظر کشورهای اروپایی بوده و هست. رساله حاضر ضمن مطالعه اتحادیه اروپا و سیاست های آن، به روابط، منافع و وابستگی های متقابل آن در خاورمیانه و نقش و اهمیت خاورمیانه در سیاست خارجی اروپا پرداخته است. نتیجه این پژوهش نشان می دهد منطقه خاورمیانه همواره جزو اولویت های اصلی سیاست خارجی اتحادیه اروپا بوده است و به سادگی از منافع خود در آن چشم پوشی نخواهد کرد.

نقش نفت در مسئله هسته ای ایران و غرب
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1393
  علی شریفی گرم دره   امیر ساجدی

پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 57 باعث تحول عمیق و اساسی در روابط ایران و آمریکا شد و به یکباره آمریکا را به عنوان فعال¬ترین کشور در سیاست خارجی ایران، از صحنه روابط بین¬المللی ایران کنار زد. برای بیش از سه دهه از انقلاب بین ایران و آمریکا بر سر برخی مسائل تعارض وجود داشته است. در سالهای اخیر، مسئله هسته ای ایران به عامل اصلی منازعه بین ایران و غرب درآمده است به اقتضای این منازعه غرب توانسته است ابتکار صدور چندین قطعنامه تحریم علیه جمهوری اسلامی ایران را داشته باشد. افشاگری سازمان مجاهدین خلق از وجود تجهیزات غنی سازی اورانیوم در نطنز بهانه بیشتری به دست غرب داد تا ایران را به تولید و توسعه تسلیحات هسته ای متهم سازد. از آن زمان به بعد برخی از مقامات آمریکایی و اسرائیلی تا جایی پیش رفتند که حمله نظامی به تاسیسات هسته ای ایران را برای خاتمه دادن به این فعالیت ها مطرح کردند. ایالات متحده آمریکا پس از افشای فعالیتهای نیروگاه نطنز، تلاش نمود تحریم های یکجانبه ای را جهت متوقف کردن برنامه هسته ای ایران و یا حداقل ممانعت از غنی سازی اورانیوم با درصد بالا توسط این کشور برقرار سازد. نکته حائز اهمیت این است که سیاستمداران غربی آگاه هستند که ایران دارای برنامه ی تسلیحات هسته ای نبوده، اما همواره با اتخاذ مواضع جانبدارانه، ایران را در مظان این اتهام قرار می دهند که زیر پوشش برنامه هسته ای خود در صدد دستیابی به سلاح هسته ای است. با توجه به وابستگی کشورهای غربی به نفت خاورمیانه، که باعث کاهش توان اعمال قدرت این کشورها در نظام بین الملل گردیده است غرب در تلاش است تا از طریق مخالفت با برنامه هسته ای ایران، علاوه بر توقف غنی سازی ایران با ایجاد بحران در خاورمیانه، به مدیریت انرژی خود بپردازد، تا میزان وابستگی خود را به نفت خاورمیانه کاهش دهد.

بررسی علل و زمینه های چالش های اجتماعی دولت اردوغان
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1393
  میثم فلاح اسدی لنگرودی   امیر ساجدی

دولت اردوغان از سال 2011 طرحی داشت که پارک گزی در میدان تقسیم استانبول که قدمت هفتاد ساله دارد را به یک محل فرهنگی ـ تجاری تبدیل نماید. امری که مورد اعتراض تعدادی از دوستان و مدافعان محیط زیست قرار گرفت. دولت حزب عدالت و توسعه ترکیه به رهبری اردوغان بعد از یک دهه حاکمیت مقتدرانه با چالش های اساسی از طرف بخشی از مخالفانش مواجه شد. روند تحولات نشان داد که بخشی از مخالفان دولت اردوغان، به دنبال بهانه ای بودند تا حزب او را در اوج قدرت بی اعتبار سازند.ترکیه در طول یک دهه اخیر در عرصه داخلی شاهد پیشرفت های مهم سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بوده است و به خصوص حزب عدالت و توسعه با عملکرد مطلوب خود توانسته است، علاوه بر بهبود شرایط داخلی ترکیه، خود نیز در کانون ساختار قدرت قرار بگیرد. با این حال، این حزب با چالش های مختلف داخلی مانند کنترل قدرت و نقش ارتش، اصلاح قانون اساسی و معضل کردها روبروست که می تواند روند حرکت آن و شرایط مناسب ترکیه را با مخاطراتی مواجه کند.رشد اقتصادی چشمگیر ترکیه در دوران نخست وزیری اردوغان و حمایت قاطع از مقاومت گروه های فلسطینیبرعلیه رژیم صهیونیستی و نقش موثر ترکیه در صحنه بین المللی سه عامل مهم محبوبیت اردوغان در بین هوادارانش می باشد.به نظر میرسد که چالش های پیش روی دولت رجب طیب اردوغان در دوران ریاست جمهوری کم نخواهد بود.علاوه بر موارد ذکر شده اردوغان با مشکلاتی همچون پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا، اختلافات ریشه دار ترکیه با ارامنه، انتقادات لائیک ها، ملی گراها و دیگر مخالفانش که بحران هایی همچون اعتراضات پارک گزی استانبول را برای اردوغان ایجاد کردند میتواند از دیگر چالش های جدی پیش روی دولت رجب طیب اردوغان در دوران ریاست جمهوری باشد.

بررسی رقابت ایران و عربستان در موضوع یمن در تحولات سیاسی اخیر یمن
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1393
  اکبر بیرامی سقرلو   حسین تفضلی

خاورمیانه یک سیستم آنارشیک منطقه ای است که غالبا براساس قواعد واقع گرایانه سیاست قدرت کار می کند . سرشت نهفته این سیستم منطقه ای موجب شده است دگرگونی در رفتار بازیگرانبر امنیت و منافع سایر اعضای منطقه خاورمیانه اثر گذار باشد. بی ثباتی ها و انقلاب های اخیر در دولت های عربی بر امنیت و منافع ایران و عربستان ، به عنوان دو بازیگر مهم در خاورمیانه تاثیر گذاشته و موجب افزایش رقابت منطقه ای ایران و عربستان بر سر قدرت ونفوذ شده است . همچنین به افزایش تنش در روابط دو دولت نیز انجامیده است.در رقابت های منطقه ای ایران و عربستان می توان جلوه هایی از رقابت ایدئو لوژیک و ژئو پلیتیکی را مورد ملاحظه قرار داد. فعال سازی متحدین و حمایت از گروهها ، بخش دیگری از نشانه های رقابت دو کشور محسوب می شود . در واقع روابط ایران و عربستان همواره ماهیت رقابتی و تقابلی داشته و در سیر تاریخ روابط دو کشور دوره های تعامل و همکاری همواره در سایه رقابت دو کشور بوده است. موضوعات منطقه ای متعددی موجب به وجودآمدن این دیدگاه تقابلی گشته و رسیدن به ثبات و تفاهم در روابط متقابل راسخت نموده است . در واقع این گونه رقابت ها به حوزه های جغرافیایی متعددی تحول پیدا نموده است. عراق ، لبنان ، بحرین ، سوریه و اکنون یمن این ها حوزه هایی است که ایران و عربستان در ان دیدگاه تقابل دارند.لذا پیروزی حوثی ها در یمن که در واقع نه فقط پیروزی ، بلکه پیروزی گروه انصار الله و پیروزی غیر مستقیم ایران است را می توان شکست استراتژیک عربستان سعودی دانست . در واقع حوثی ها با نمایش و توانایی خود در تغییر سریع و قایع سیاسی کشور و برخورداری از حمایت ضمنی نیروهای مسلح ، به عربستان نشان دادند که باید جدی گرفته شوند . از این رو با رقم خوردن پیروزی غیر مستقیم ایران از طریق موفقیت حوثی ها در یمن می توان گفت ، خطوط جنگ نیابتی میان ایران و عربستان دراین کشور شکل گرفته است .

پروژه ایران هراسی آمریکا و رژیم اشغالگر قدس
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1393
  مسعود پورعلی   امیر ساجدی

ایران هراسی پروژه ای است که به دنبال مطرح کردن جمهوری اسلامی ایران به عنوان تهدیدی بزرگ در منطقه و همچنین تهدیدی برای صلح و امنیت جهانی می باشد. این پروژه توسط آمریکا، رژیم اشغالگر قدس و برخی کشور های غربی نظیر انگلستان پس از پیروزی انقلاب اسلامی شکل گرفته و تا کنون نیز ادامه یافته است. این کشورها از راه اندازی این پروژه اهداف مختلفی از جمله: الف) جلوگیری از نفوذ سیاسی ایران در کشورهای منطقه ب) جلوگیری از افزایش قدرت ایران در عرصه های مختلف از جمله توان نظامی را دنبال می کنند. کشورهای یاد شده با توجه به اعلام مواضع سیاست خارجی کشورمان در خصوص حمایت از مظلومان و مسلمانان جهان در برابر قدرت های استکباری به خصوص حمایت از مردم مظلوم فلسطین، منافع خود را در خطر دیده و در نتیجه ایران را به عنوان تهدیدی در برابر منافع خود می بینند. از این رو با استفاده از ابزارهای مختلف سعی در شناساندن کشورمان در بین دیگر کشورهای جهان ، به خصوص کشورهای حاشیه خلیج فارس به عنوان عامل تهدید نمودند. در این تحقیق تلاش براین است که ابزارهای مورد استفاده این کشورها در ارتباط با شناساندن کشورمان به عنوان تهدیدی منطقه ای و جهانی و شناسایی راهکارهایی در خصوص مقابله با این پروژه ارائه گردد.

بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران درتحولات اخیر سوریه
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1394
  حجت اسفریزی   بابک نادرپور

جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از مهم ترین بازیگران منطقه خاورمیانه نقش اساسی در بحران سوریه دارد، ایران ضمن حمایت از حکومت و مردم سوریه ، هرنوع سناریو سازی که مبتنی بر حل مسالمت آمیز و سیاسی بحران سوریه نباشدرا، رد نموده و با تمام ظرفیت و توان از دولت سوریه حمایت می نماید. غرب و در راس آن ایالات متحده آمریکا با مغتنم شمردن شرایط، برهه کنونی را فرصتی طلایی برای پیشبرد اهداف خود در منطقه و به دست آوردن نفوذ از دست رفته خود می داند. ازاینروباهمکاریشرکایراهبردیخوددر منطقه(نظیرترکیه و عربستان) درصدد است با فشار بر سوریه رژیم حاکم بر آن کشور را ساقط کند و در واقع یکی از چالش های اصلی خود در خاورمیانه را برطرف سازد. در مقابل موضع منظومه غرب نسبت به بحران سوریه، رویکرد و موضع کشورهایی قرار دارد که هم به لحاظ ایدئولوژیک و هم از منظر رقابتهای منطقه ای و بین المللی استراتژیهایی متفاوت با یکدیگر دارند، اما بر سر مخالفت با گسترش دامنه نفوذ سیاستهای خاورمیانه ای غرب بویژه ایالات متحده آمریکا، اشتراک نظر دارند. روسیه، چین وایراندر رأس این کشورها قرار دارند. مسکو بر این باور است که سوریه آخرین پایگاه خاورمیانه ای مسکو بوده که به هیچ بهایی نباید در دامن منظومه غرب سقوط کند. چین تکروی ایالات متحده را در مدیریت امور جهانی مجاز نمی داند. اما جمهوری اسلامی ایران علاوه بر دلایل کشورهای مزبور، باورهای دیگری نیز دارد که به مناقشه اعراب و اسرائیل و موازنه قوای منطقه ای و موضوع مقاومت در برابر توسعه طلبیهای رژیم صهیونیستی باز می گردد. پس از انتخابات2014 سوریه که بشاراسد با رأی قاطع مردم سوریه، در رأس حکومت سوریه باقی ماند ،شاهد حمایت های ایران ، روسیه و چین از انتخابات سوریه هستیم .درحالی که آمریکا و غرب و متحدان منطقه ای آنان نظیر ترکیه و عربستان ،همچنان با حمایت از گروههای شورشی ،در جهت براندازی حکومت بشار اسد حرکت می کنند.

ژئوپلتیک شیعه و سیاست خارجی ایران در دهه اخیر
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1393
  فاطمه پیمان پاک   امیر ساجدی

در حال حاضر، توجه به عوامل فرهنگی و اعتقادی در ژئوپلیتیک، جنبه های دیگری از همنشینی جغرافیایی را مطرح ساخته که از نمونه-های آن می توان به تفکر شیعی اشاره کرد. تا پیش از انقلاب اسلامی، دین اسلام دینی فاقد کارکردهای سیاسی محسوب می شد، اما انقلاب اسلامی ایران جنبه های بالقوه سیاسی آن را بالفعل ساخت و تفکر شیعی با انسجام ساختاری در ایران نشان داد که توانایی به ظهور رساندن یکی از بزرگ ترین انقلاب های تاریخ را دارد. همچنین تحولات اخیر در خاورمیانه و دولت – ملت سازی در عراق که به افزایش نقش شیعیان در ساختار هرم سیاسی در این کشور و بازیابی هویت شیعیان در منطقه منجر شده است، سبب ظهور نگرش های جدیدی در قبال چشم انداز سیاسی- امنیتی منطقه خاورمیانه شده است. در این میان ژئوپلیتیک تشیع یکی از مهمترین نگرش های سیاسی است که از سوی دولت های منطقه ای و فرامنطقه ای بارها مورد توجه قرار گرفته است. نقش حساس این عنصر در صحنه سیاست بین المللی باعث شد تا ژئوپلیتیک کشورهایی که تمام یا اکثریت جمعیت آنها مسلمان و بالاخص شیعه بودند، در نگرشی مجدد ارزیابی شود. این امر در حیطه ای که پیوستگی جغرافیایی و جایگاه خاص این حیطه از جهان به لحاظ دسترسی به عظیم ترین منابع نفتی خودنمایی می کرد، پدیده ای به نام جهان تشیع را مطرح کرد. با توجه به ایدئولوژی خاص جنبش های اسلامی و شیعی، دست یابی آنها به منابع انرژی و قدرت سیاسی آنها در مناطق حساس جغرافیایی، اهمیت ژئوپلیتیک آنها چندین برابر شده و به همین دلیل قدرت های غربی تلاش می کنند تا مانع چنین رویدادی شوند چرا که از منظر آنها تهدیدی جدی به شمار می آید. در این میان نقش سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال موضوع ژئوپلیتیک شیعه اهمیت مضاعف پیدا کرده چرا که با توجه به تحولات دهه اخیر، این موضوع می تواند برای جمهوی اسلامی ایران هم فرصت باشد و هم تهدید.

بررسی نسبت جنبش اخوان المسلمین مصر با دمکراسی
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1394
  احسان رمضانیان باجگیران   امیر ساجدی

رساله حاضر درصدد بررسی نسبت اندیشه اخوان المسلمین با دموکراسی است. یافته این پژوهش حاکیست که اخوان المسلمین در هشتاد سال فعالیت خود دچار فراز و فرودهای زیادی بوده و در مقاطعی از ایده خلافت اسلامی به شکل دموکراتیک حکومت نزدیک شده، اما همچنان به دلیل ایدئولوژی حاکم بر آن قواعد دموکراتیک را برنمی تابد. رهبران اولیه اخوان المسلمین همواره براین نکته که جنبش آنان در پاسخ به زوال خلافت به وجودآمده است،تأکیدخاصیمی ورزیدند. با اینکه بعد از سرنگونی حکومت حسنی مبارک توانستند در یک فرآیند کاملا دموکراتیک به قدرت برسند، اما به دلیل تحلیل و ارزیابی نادرستی که از دموکراسی و ذات آن داشتند، نتوانستند بیش از یک سال حکومت خود را حفظ کنند. آنها با برآورد نادرست از آراء کسب شده شان که تنها بیست درصد کل آراء ماخوذه را شامل می شد، تلاش داشتند افکار و اندیشه های خود را در سراسر جامعه مصر تحقق بخشند. آنها به دلیل اینکه منشاء قدرت را خداوند تلقی می کنند، نه مردم، از دموکراسی برای کسب قدرت و تحقق ارزش های مورد نظرشان استفاده می کنند و این به معنای اعتقاد به قواعد دموکراتیک نیست.

جایگاهانرژی های فسیلی وتجدیدپذیردرفرایندتوسعهاقتصادی ایران
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1394
  محمد رضا طلائی میاردان   عباس سلطانلو

بررسی موضوع نقش انرژیهای فسیلی و تجدید پذیر هریک به تنهائی در فرایند توسعه اقتصادی ایران و اینکه توسعه اقتصادی در ایران متکی به انرژیهای فسیلی بوده واین مهم تبعاتی را لز قبیل رانت ونتایجی در اقتصاد سیاسی ،انرژی ودیپلماسی خارجی داشته در حالیکه استفاده از انرژیهای تجدید پذیر هم میتواند در توسعه اقتصادی نقش داشته باشد هم اینکه تبعات حاصل از اقتصاد نفتی را در جامعه کاهش دهد

بررسی مقایسه ای فضای رسانه‏ای ایران و ترکیه در مقابل تحولات اخیر سوریه
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1393
  محمد باقر عزیز محسنی   عباس سلطانلو

اهمیت دیپلماسی در آن است که دولت ها را قادر می سازد تا با یکدیگر مناسبات مسالمت آمیز برقرار کنند. غالباً به گونه ای از دولت ها سخن گفته می شود که گویی دولت ها هم انسان هستند ولی این تنها در معنای تصوری نمود دارد. به راین اساس، دیدگاه ها و آرزوهای دولت ها (مانند همه موجودات خیالی) باید از طریق انسان هایی انتقال یابد که نمایندگی آن ها را برعهده دارند. دیپلماسی ابزاری است که این وظیفه را به انجام می رساند و نقش رسانه ها در برجسته سازی و اقناع مخاطبان در هماهنگی بین دیپلماسی سیاسی و رسانه ای بی بدیل می باشد زیرا رسانه ها پل واسط بین مردم و مسئولین می باشند. تحقیق حاضر با عنوان «بررسی مقایسه ای فضای رسانه ای ایران و ترکیه در مقابل تحولات اخیر سوریه» با شیوه پیمایشی از بین مردم شهر ارومیه از بین افرادی که برنامه های شبکه های ترک زبان ترکیه و شبکه های فارسی ماهواراه وشبکه های داخلی را تماشا می کنند تکمیل شده است. هدف اصلی پژوهش بررسی فضای رسانه ای دو کشور ایران و ترکیه با ملاحظات سیاسی درخصوص تحولات سوریه می با شد. ابتدا با استفاده از نظریه های مرتبط با رسانه به تنظیم چارچوب نظری و تعیین سوالات پژوهش اقدام گردیده است و بعد از تأیید پرسشنامه توسط اساتید محترم اعتبار صوری با انجام پری تست تعداد 20 پرسشنامه با محاسبه آلفای کرونباخ که در کلیت پرسشنامه بیشتر از 7/0 درصد بود پرسشنامه در سطح وسیع در بین پاسخگویان توزیع و تکمیل شده است. نتایج حاصل گویای اغراق و بزرگنمایی، جانبداری رسانه های ترکیه و ایران و مداخله از نظر پاسخگویان و سرانجام پایان این درگیری ها به نغع کشور ایران بوده است. همانگونه که محرز می باشد دیپلماسی رسانه ای در اکثریت کشورها از جمله ایران و ترکیه نیز از سیاست های حکومت این کشورها پیروی می نمایید آن چیزی که در این تحقیق نیز بر آن صحه گذاشته شده است. واژگان کلیدی: دیپلماسی رسانه ای، رسانه های ترکیه، رسانه های فارسی زبان (ماهواره و رسانه های داخلی ایران)

رقابت ایدئولوژیکی ایران و عربستان سعودی و تاثیر آن بر روابط خارجی دو کشور 2003 تا 2015
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1394
  سید مهدی قریشی   امیر ساجدی

پایان نامه حاضر در صدد بررسی رقابت ایدئولوژیکی ایران و عربستان سعودی و تاثیر آن بر روابط خارجی دو کشور از سال 2003-2015 است. فرضیهتحقیقبرایناستواراستکهرقابتایدئولوژیکیایرانوعربستانسعودیدرمنطقهدرمقاطعیباعثایجادسردیدرروابطدوکشورشدهاست. روشتحقیقدراینپژوهشتوصیفی- تحلیلیمیباشدکهمحققبااستفادهازمنابعواسناد معتبر و تطبیق آنها با استنتاجات نظریه سازه انگاریقصدپاسخگوییبهسوالات تحقیق را دارد. یافته های این پژوهش حاکیست که روابط جمهوریاسلامیایرانوعربستانسعودیاز 36 سالپیشتابحالدارایفرازوفرودهایزیادیبودهولیازشروعبیداریاسلامی (بهارعربی) در بین کشورهای عربی در منطقه خاورمیانه در سراشیبی تندی واقع شده و در بحرانی ترین شرایط قرار گرفته است. ایران و عربستان سعودی دو بازیگر مهم منطقه خاورمیانه و ناحیه خلیج فارس محسوب می گردند و در تحولات و سیاست های منطقه ای بسیار تاثیر گذارند. با توجه به سردی روابط بین دو کشور می توان گفت که عرصه دیپلماسی در طول سه ده و نیم گذشته بسیار دشوار بوده و در مقاطعی مناسبات تهران-ریاض قطع گردیده است. در رقابت ایدئولوژیکی بین دو کشور که گهگاهی به تیره شدن روابط دو کشور می انجامد ، نقش قدرتهای بزرگ فرا منطقه ای و کشور اسرائیل کاملا آشکار و پیدا است. ایران و عربستان بطور طبیعی خواهان دشمنی و رقابت ناسالم در منطقه نیستند چونکه براینمسئلهآگاهندکهاینرقابتایدئولوژیکیدرنهایتباعثتضعیف جهان اسلام خواهد شد. کلید واژه ها: رقابت ، ایدئولوژی ، سیاست خارجی ، ایران ، عربستان سعودی

علل عدم اجرایی شدن پروژه خط لوله صلح از سوی طرفین ذینفع
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1394
  فرشته صائمی   امیر ساجدی

همگام با کاهش ذخایر نفتی ، امروزه گاز از اهمیت فزاینده ای برخوردار شده است. لذا کشورهای دارنده این انرژی امروزه مورد توجه فراوانی از سوی شرکت های نفتی و کشورهای خواهان این انرژی، قرار گرفته اند. ایران نیز با دارا بودن مقام اول از نظر میزان ذخایر گازی، مورد توجه کشورهای همسایه و غیر همسایه نیازمند به این انرژی قرار گرفته است. در این راستا ایران پروژه خط لوله صلح را مطرح کرد، که از طریق آن گاز ایران به پاکستان و سپس به هند و در آینده به چین منتقل می شود، این پروژه از نظر مسافت جغرافیایی و همچنین از نظر اقتصادی بسیار با صرفه و مورد نظر دو کشور هند و پاکستان است. اما بنا به دلایلی اجرایی شدن این پروژه با تاخیر همراه است. لذا در این تحقیق تلاش شده است که از طریق نظریه بازی ها به بررسی و تبیین نقش ایران در پروژه خط لوله صلح ، نقش قدرت های بزرگ در به تاخیر انداختن این پروژه در حالت کلی و موانع موجود در عدم تکمیل این پروژه پرداخته شود. لذا در پی تحقیقات و مطالعات صورت گرفته مشخص شد عوامل و مشکلاتی نظیر نگرانی طرفین هندی و پاکستانی از بابت تامین امنیت خط لوله، ناتوانی اقتصادی طرف پاکستانی و رشد مصرف داخلی گاز در ایران، مخالفت های بین المللی مخصوصا مخالفت ایالات متحده با اجرایی شدن این پروژه و رقابت این کشور با چین همگی مانع اجرایی شدن این پروژه عظیم گازی در موعد مقرر شده است.بنابراین نتایج مطالعات و تحقیقات در ارتباط با موضوع، با فرضیه اولیه محقق در این تحقیق که مخالفت های بین المللی و بحث تامین امنیت خط لوله است، کاملا مطابقت دارد و با توجه به اثبات فرضیه و نتایج تحقیق، در پایان به این نتیجه که، پیشنهاد این طرح از سوی ایران غیر واقع بینانه بوده است، رسیده است.

نقش هند دررقابت های سیاسی و اقتصادی منطقه جنوب و شرق آسیا
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1394
  روح الدین کریمی   ملک تاج خسروی باب اناری

کشور هند در دوران جنگ سرد گرایش بیشتری به شوروی داشت ، اما از دهه 1990 به بعد با اتخاذ سیاست آزاد سازی اقتصادی و گشودن درهای سرمایه گذاری خارجی به تعامل گسترده با غرب پرداخت. تغییر نگرش دولتمردان هند از سیاست نئولیبرالیسم به نئورئالیسم در جهت مهار پاکستان و چین در منطقه کارساز بوده است . این سیاست در راستای منافع ملی این کشور تصور شده و قطع نظر از حکومت های حزبی ادامه یافته است . هدف اصلی این تحقیق، مطالعه نقش هند به عنوان یکی از کشورهای تأثیرگذار در این منطقه است که نه فقط نقش بسزایی در فرایند رقابت درون منطقه ای داشته بلکه بر قدرت های فرامنطقه ای نیز تأثیر گذاشته است. با توجه به مطالب فوق محقق تلاش کرده است نقش هند در منطقه جنوب و شرق آسیا را با روش توصیفی و تحلیلی مورد بررسی قرار دهد. در نهایت تحقیق به این نتیجه رسیده است که نقش هند در رقابت های سیاسی و اقتصادی منطقه جنوب و شرق آسیا به عنوان قدرت نوظهور موازنه قدرت و ایجاد توازن در منطقه (بخصوص در مقابل چین ) است وبا توجه به کسب توانمندی در زمینه های مختلف(نظامی،اقتصادی و سیاسی)، به عنوان یک قدرت منطقه ای و بین المللی مطرح می باشد.

رقابت سیاسی ایران و عربستان بر سر تحولات اخیر یمن
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1394
  فاطمه شهبازی اوروند   امیر ساجدی

جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی از دیرباز، دو کشور تأثیرگذار در منطقه خاورمیانه و جهان اسلام محسوب می شوندکه پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، شاهد واگرایی و تنش در مناسبات دو کشور (بویژه در زمینه مسائل منطقه ای و بازار نفت) هستیم. از سال 2010 که ناآرامی ها در کشورهای منطقه از جمله تونس، مصر، بحرین، سوریه و یمن به اوج خود رسیدند، نقش کشورهای کلیدی مانند ایران و عربستان، در تشدید یا کنترل این بحران ها ملموس تر شد. به این معنا که هر قدر مناسبات این دو کشور در جهت تنش زدایی بود، منطقه بیشتر شاهد آرامش بود و هر چه این مناسبات در جهت تنش آفرینی سمت و سو یافت منطقه بحرانی تر و متشنج تر گشت. بنابراین پژوهش درباره زمینه های همکاری بیشتر بین ایران و عربستان با عنایت به تحولات اخیر در منطقه بویژه در یمن، امری ضروری به نظر می رسد. همان چیزی که موضوع پژوهش حاضر می باشد.

نقش عربستان سعودی در بازیگردانی جریان داعش در عراق و سوریه
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1394
  مجتبی منتظر   ارسلان قربانی شیخ نشین

در سالهای اخیر شاهد تحولاتی در منطقه خاورمیانه بوده ایم که تغییرات در صحنه سیاسی عراق و سوریه از آن جمله است . نویسنده بر این باور است که سنت جاری بی توجهی و بی اعتنایی که در تحلیل های سیاسی ما وجود دارد در محیط پر مخاطره ای که در خاورمیانه با آن روبرو هستیم ما را با یک بحران شناخت روبرو کرده است . داعش نمونه متاخری از گروه های تروریستی است که با توسعه بحران عراق ، رسانه های وابسته به عربستان سعودی به طور هدفمند و در پروژه رسانه ای گسترده ای که به نظر می رسد از مدت ها قبل برای آن برنامه ریزی شده است در تلاش برای القای این مطلب به طور مستقیم و غیر مستقیم ، به مخاطبان خود هستند که تروریست های تکفیری بعثی داعش ، به طور پنهانی مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران بوده و در حقیقت حافظ مناقع ایران در منطقه هستند با توجه به هدف محقق سوالات و فرضیه پژوهش فوق به ترتیب براین اساس است که کدام یک از بازیگران منطقه ای نقش مهمتری در بازیگردانی جریان داعش در عراق و سوریه داشته است ؟ با توجه به پیشینه مداخلات عربستان در عراق و حمایت از گروه های تکفیری ، تلاشهای این کشور منجر به توسعه نفوذ جریان داعش در عراق و سوریه شده است . واژه های کلیدی : عربستان سعودی ، داعش ، عراق ، سوریه