نام پژوهشگر: جلال حفده

ارزیابی ومکانیابی فضاهای سبز شهری در محیط gis مطالعه موردی:شهر مهاباد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1389
  جلال حفده   رسول قربانی

فضای سبزشهری به مکانی گفته می شود که دارای بازده اجتماعی و اکولوژیکی باشد و در بعضی از منابع از آن به عنوان بخش جاندارشهر یاد شده است.ا فزا یش جمعیت شهری در قرن اخیر،در اثر رشد جمعیت خود شهرها و مهاجرت از روستا به شهر کاربریهای اراضی را به شدت تحت تاثیر قرار داده که در این میان فضاهای سبز مانند باغات و زمینهای کشاورزی پیرامون شهرها و همچنین باغات داخل شهرها به کاربریهای مسکونی ،تجاری ،خدماتی،آموزشی و صنعتی تبدیل شده ا ند. از این طریق فضای سبز حومه و داخل شهرها کاهش یافته وباعث پایین آمدن بازده اکولوژیکی محیطهای زیستی شده است.انسان به ناچار برای جبران این کمبودها و همچنین نیازبه فضای سبز وآرام برای استراحت کردن دست به احداث فضاهای سبز در مقیاسهای همسایگی،محلی ،ناحیه ای ومنطقه ای نموده است. این فضاها یا کم بوده یا اینکه از لحاظ پراکنش فضایی ،دسترسی ، نزدیکی با کاربریهای سازگاریا ناسازگار(البته فضای سبز در هر محلی از شهر که ساخته شود دارای بازده اکولوژیکی هست ولی نمی تواند داری بازده اجتماعی خوب باشد ) نامناسب هستند. دراین تحقیق فضای سبز شهرستان مهاباد مورد بررسی قرار می گیردکه در چند دهه اخیر با افزایش جمعیت روبرو بوده است. با افزایش جمعیت، شهرمهاباد نیازمند توسعه فیزیکی شده است ،چون این شهر درروند توسعه فیزیکی خود با موانع طبیعی برخورد کرده به همین خاطر با کمبود زمین برای کاربریهای متفاوت از جمله فضای سبز مواجه شده است.در ارزیابی فضای سبز و پارکها با استفاده از سیستم اصلاعات جغرافیای (gis) توزیع فضایی پارکها ،دسترسی، سرانه فضای سبز، مجاورت با کاربریهای سازگار یا ناسازگار اطلاعات دقیق بدست خواهد آمد، برای مکانیابی پارک با استفاده از روشهای تحلیلی چند منظوره تصمیم ساز (mcdm)به شناسایی وطبقه بندی عوامل موثر برمکانیابی پارک پرداخته وبه هر یک از این معیارها بر اساس ارزش آنها وزن خاصی داده می شود،سپس با استفاده از تکنیکهای موجود در gis ( نرم افزار arcgis) به تجزیه وتحلیل این لایه ها پرداخته می شود . در نهایت مکانی انتخاب می شود معیارهای که برا ی مکانیابی پارک مورد استفاده قرار گرفته اند، در آن محل دارای بیشترین امتیاز باشند.