نام پژوهشگر: جلال خرم روز

ارزیابی کیفیت دو ترجمه رمان هزار و نهصد و هشتاد و چهار اثر جورج اورول بر طبق مدل روی روته نوز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار - دانشکده مدیریت 1390
  جلال خرم روز   محمد علی رباط جزی

این تحقیق با استفاده از یک مدل ارزیابی کیفیت ترجمه تجربی و عملی که توسط "روی روته نوز" ارائه شده است، ابتدا سعی کرد تا کیفیت دو ترجمه کتاب هزارو نهصد و هشتاد و چهار اثر جورج ارول را مورد برسی قرار دهد. این اثر ادبی را دو مترجم به نامهای صالح حسینی و محمد علی جدیری ترجمه کرده اند. این دو ترجمه فارسی بر طبق مدل روی روته نوز با متن اصلی مقایسه شدند تا مشخص شود کدام یک مطابقت بیشتری با متن اصلی دارد. ابتدا، محقق هر جمله از دو ترجمه فارسی را درکنارهر جمله از متن اصلی قرار داد و سپس آنها را به پنج مترجم حرفه ای فرستاد تا به دقت آنها را برسی و ارزیابی کرده و بر طبق مدل لیکرت به آنها نمره دهند. مدل لیکرت دارای پنج گزینه است که عبارتند از: (1) "کاملا" که برابر است با 5 نمره،(2) "زیاد" که برابر است با 4نمره،(3) "تا حدودی" که برابر است با 3 نمره، (4) "کم یا ذره ای" که برابر است با 2 نمره، (5) "به هیچ وجه یا هیچی" که برابراست با 1 نمره. جمع کل نمرات، کیفیت هر جمله از ترجمه را با توجه به معیار مورد نظر نشان می دهد. ثانیاَ، هرترجمه به دقت مورد برسی قرار گرفت و با متن اصلی مقایسه شد تا مشخص شود مترجم درحین ترجمه از چه استراتژی هایی استفاده کرده است. منظور از استراتژی ها در این تحقیق "بیگانه سازی ترجمه" و " بومی سازی ترجمه " است. شایان ذکر است که این مدل ارزیابی کیفیت ترجمه به سه قسمت "ترجمه طبیعی"، "صحت درترجمه" و "سبک مترجم" تقسیم شد. در نهایت معلوم گردید که ترجمه صالح حسینی مطابقت بیشتری با مدل ارزیابی کیفیت "روی روته نوز" داشت. علاوه براین، حسینی درحین ترجمه از استراتژی "بیگانه سازی" پیروی کرده است در حالی که محمد علی جدیری در ترجمه خود از استراتژی "بومی سازی" بهره برده است. بنابراین، چنین نتیجه گیری می شود که ترجمه ای که بیگانه سازی شده درمقایسه با ترجمه ای که بومی سازی شده بهترمعیارهای سبک و صحت را حفظ کرده است.