نام پژوهشگر: راضیه آقایی

شیوه ی ارتباط صریح/غیر صریح در زبان فارسی: گزینش های زبانی،ارزشهای انگیزشی فردی و توصیف ایرانیان از رابطه ی خود با دیگران هنگام نصیحت کردن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام 1390
  راضیه آقایی   محمد علی اکبری

ارتباط، عمل ارسال و دریافت پیام، جزء موضوعاتی است که بسیار مورد بحث قرار گرفته است. بر این اساس، مطالعات حوزه ی ارتباط که اغلب علاقمند به درک چگونگی دریافت پیام توسط مخاطبان و چگونگی تأثیر محیط بر دریافت آنان می باشند، مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته اند. یک شاخه از مطالعات حوزه ی ارتباط، مطالعه ی شیوه ی ارتباطی می باشد که مرکز توجه آن عمدتأ "فرا پیام ها" در ارتباط است. با در نظر گرفتن فقدان تحقیق در این زمینه درزبان فارسی و با استفاده از مدل شیوه ی مکالمه ای تنن (1984)، این تحقیق در نظر دارد با تمرکز بر فعل کلامی نصیحت کردن به عنوان مقیاسی از سخن فارسی به بررسی میزان صراحت/عدم صراحت، همچنین عامل هایی که در سطح فردی بر گزینش صراحت/عدم صراحت تأثیر می گذارند و نقش آن را در مکالمه آشکار می سازند، بپردازد. به این منظور، اطلاعات جمع آوری شده از طریق آزمون تکمیل مکالمه ای که توسط محقق طراحی و تدوین شده است، تحلیل شده اند. نتایج نشان دادند که به جز جنسیت دیگر متغیر ها یعنی سن، وضعیت، و فاصله ی اجتماعی مخاطبان تاثیر به سزایی بر گزینش های زبانی شرکت کنندگان و نتیجتأ بر نمره صراحت آنان دارند. علاوه بر این، نتایج نشان دادند که وقتی که یکی از طرفین صحبت کوچکتر، صمیمی و یا هم شأن باشد، ایرانی ها اغلب در نصیحت کردن صراحت دارند. اما به نظر می رسد که وقتی که مخاطب شأن بالاتری دارد یا بزرگتر است متکلمان در واکنش به عملی اشتباه غیر مستقیم(و یا ساکت) هستند. نتایج قسمت تشریحی پرسشنامه هفده ارزش انگیزشی برای انتخاب شیوه ای خاص در موقعیت های مختلف پرسشنامه را آشکار کرده است. همچنین نتایج نشان داده است که توزیع گرایش های ارزشی ونحوه توصیف آنها ازخود مبتنی بر موقعیت است. اگرچه، ارزش های هواخواه اصول اجتماعی در زندگی و نحوه ی توصیفی که نمایانگر وابستگی به یکدیگر است برجسته تر بودند. از تعامل گزینش های زبانی و عامل های فردی در هر موقعیت این طورنتیجه گرفته شد که تئوری شیوه ی مکالمه ای تنن در توضیح نقش های عدم صراحت بسیار کارآمد می باشد. کلید واژه ها: شیوه ی ارتباطی؛ توری شیوه ی مکالمه ای؛ فراپیام ها؛ عدم صراحت؛ نصیحت کردن؛ گزینش های زبانی؛ ارزش های فردی؛ نحوه ی توصیف خود