عصر عباسی، عصر تبادل فرهنگی میان اندیشه های مختلف به ویژه اسلامی و ایرانی است. ابن مقفع و متنبی، دو قله بلند ادب عربی هستند که از آبشخور غنی این فرهنگ که به اعتقاد محققان، سخت متأثر از فرهنگ و ادب ایرانی است، سیراب شده اند و به داشتن مضامین حکمی شهرت دارند. بی تردید باید عبدالله ابن مقفع را که از نژادی ایرانی و آشنای به زبان فارسی است، کاتبی توانا و مترجمی زبردست و از مشاهیر علم و ادب عهد اموی و عباسی دانست که با ترجمه آثار فرهنگی ایران باستان، موجی از حکمت را به ادبیات عربی سرازیر کرد. کلیله و دمنه ابن مقفع به دلیل تاثیر بی مانندش در ادب عربی، الگوی بسیاری از نویسندگان و شاعرانی که با زبان عربی آشنایی داشته اند قرار گرفته و از این اثر بلیغ تاثیر پذیرفته اند و از سبک نگارش و اندیشه های والای آن بهره مند گشته اند. به نظر میرسد متنبی، شاعر بلند آوازه ی عرب از این جریان به دور نمانده و در مضامین حکمی اشعار خود از کلیله ابن مقفع تاثیر پذیرفته است و برخی مضامین اخلاقی، اجتماعی، فلسفی و سیاسی این کتاب بر دیوان متنبی تأثیر گذارده است. از این رو ابن مقفع و متنبی در حکمت های خود، نقاط اشتراک بسیاری از جهت مضمون دارند. علت اشتراک حکمت های این دو به اشکال مختلف از جمله تأثیر تعالیم انبیاء، توارد، عقلانیت و نهایتا تأثیر فرهنگ و ادب ایرانی در فرهنگ عربی قابل تفسیر است. اگر حکمت های کلیله را ایرانی بدانیم باید بپذیریم که متنبی در مضامین حکمی خود سخت متأثر از فرهنگ ایرانی است. کلید واژه ها: ابن مقفع، متنبی، حکمت.