نام پژوهشگر: علی نجمایی

بررسی و مقایسه ی ویژگی های حماسی برزو نامه و همای نامه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ولی عصر (عج) - رفسنجان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  علی نجمایی   حمید جعفری قریه علی

چکیده در تاریخ آفرینش آثار ادبی فارسی نوع ادبی (genre) حماسه از موقعیتی محوری برخوردار است. برزونامه که در سده هشتم ه.ق سروده شده است در بردارنده ی حدود 4250 بیت است؛ و به نبرد های برزو می پردازد. منظومه ی همای نامه هم در اواخر قرن ششم ه.ق سروده شده است و شامل 4330 بیت است و به دلاوری های همای شاهزاده ی مصری می پردازد. برزونامه و همای نامه دو اثر از آثار موجود در جریان حماسه سرایی فارسی است که به دلیل قرار گرفتن در سیر جریان یاد شده و نقش آن ها در بازتاب روح حماسی حاکم بر جامعه ی ایرانی و بازشناسی هویتی ملّی ایرانیان در برهه های تاریخی خود اهمیّت و ارزش دارد. بنابرهمین ضرورت یاد شده، این پژوهش به شیوه ای توصیفی- تحلیلی در تلاش است ضمن واکاوی ارزش های این دو اثر از منظر حماسه سرایی، به مقایسه و تحلیل عناصر حماسی موجود در دو اثر بپردازد و ارزش های ادبی و حماسی آن دو و میزان تطبیق آن دو را در جریان حماسه سرایی فارسی آشکار سازد. بنابرنتایج این پژوهش آثار یاد شده با تأثر از فضای رقابتی ادبیات کلاسیک فارسی آفریده شده اند و نوآوری شاعران در موضوع و ترسیم حماسی عشق، نشان از قرارگرفتن در چنین فضای رقابتی است؛ گرچه از لحاظ هنری منظومه ی برزونامه توانسته است بهتر از همای نامه به اهداف حماسی اثر توجه کند و خود را در بخش هایی به قدرت و اقتدار حماسی فردوسی نزدیک نماید. کلید واژه ها: انواع ادبی، حماسه، عناصر حماسی، برزونامه، همای نامه