سیاست خارجی ایالات متحده به عنوان یکی از مسائل مهم بین المللی همواره مورد توجه سیاستمداران و کارشناسان روابط بین الملل بوده است. شکل گیری این سیاست یک امر پیچیده است که در آن عوامل مختلف و متفاوتی نقش دارند. جامعه و نظام سیاسی آمریکا را باید براساس گروه تحلیل کرد و گروه های ذی نفوذ مهمترین واحد در تحلیل امور و روند سیاسی هستند. این نوشتار بر اساس نظرات آرتور بنتلی شکل گیری سیاست در آمریکا و جایگاه لابی ها را مورد تحلیل قرار داده و سعی نموده تا مدلی جامع برای فهم چگونگی عمل لابی ها در عرصه سیاست خارجی آمریکا ارائه کند. در این مدل، لابی ها با ویژگی سازمان یافتگی درونی، جذب منابع قدرت و مشخص و مقبول بودن اهداف با دو روش تصمیم سازی و ارائه تصمیمات به شیوه های گوناگون به مقامات تصمیم گیر تلاش می نمایند تا سیاست خارجی آمریکا را با منافع مورد نظر خود همسو نمایند. این مدل با عملکرد دو لابی موفق در آمریکا تطبیق داده شده است. لابی ایپک به سبب قدرت کم نظیرش در عرصه سیاست خارجی و لابی کوبا به جهت موفقیتش در جلوگیری از تغییر سیاست آمریکا نسبت به کوبا به عنوان دو مطالعه موردی در این رساله بررسی شده اند. همچنین دلایل عدم موفقیت لابی ایرانیان در آمریکا براساس این مدل و نظرسنجی انجام شده از مقامات ارشد سیاست خارجی جمهوری اسلامی واکاوی شده است.

چکیده برای رسیدن به اهداف بلند علم و دانش، نیاز است که در بخش? های مختلف، تحقیق و پژوهش صورت گیرد تا باشد راه حل های برای بهبود وضعیت جامعه بشری با استفاده از راه کارهای علمی و پژوهش ارایه گردد. این تحقیق به هدف دریافت نقش آمریکا در شکل گیری دولت مدرن تدوین گردیده است. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی - تحلیلی و با استفاده از ابزار؛ کتابخانه ها، مجلات علمی، سایت های معتبر علمی، پایان نامه ها، مقالات... میباشد. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که آمریکا در شکل دهی دولت ملی در افغانستان نقش برازنده ی داشته اند. اما این تاثیر گذاری و نقش را در قالب یک دولت لیبرال دموکراسی در افغانستان به نمایش گذاشته است. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که بیشترین تأثیر را در بخش های آموزش، تحصیلات، حقوق زنان، حقوق بشر، توسعه و حمایت قوه های سه گانه افغانستان، حمایت از پارلمان، توسعه اقتصادی، جلب سرمایه گذاری ها، تشویق بخش خصوصی، توسعه فرهنگی، تأمین نسبی امنیت... را داشته است. این همه در حالی صورت می گیرد که دولت افغانستان قبل از حضور آمریکا در این کشور هیچ نوع نظامی ملی و جوابده نداشته است. در این تحقیق که روی حکومت های مجاهدین و طالبان نیز بحث صورت گرفته؛ چنین نتیجه بدست میاید که مردم افغانستان قبل از حضور آمریکایی ها، حاضر بودند که برای نجات مردم و ملت از دست نا امنی ها، جنگ های خانمانسوز داخلی، ظلم و ستم طالبان از یک کشور بیرونی و خارجی حمایت کنند تا افغانستان از وضعیت جنگ های داخلی بیرون آید. نتیجه این تحقیق نشان میدهد، بعد از حادثه یازدهم سپتامبر افغانستان شاهد تحولات جدیدی سیاسی میگردد دولت انتقالی شکل می گیرد، لویه جرگه برگزار میشود، قانون اساسی که یکی از نماد های دولت های ملی است به تصویب می رسد. انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی چندین بار با کمک جامعه جهانی و آمریکا برگزار میگردد که این موضاعات در تاریخ سیاسی افغانستان بی سابقه بوده است، رشد فرهنگ ، مشارکت سیاسی، توسعه فرهنگی و سیاسی از جمله مواردی است که این تحقیق روی آن بحث نموده و نتایج مثبتی را در پی داشته است.

چکیده امروزه تحولات در عرصه جهانی بر همه وجوه زندگی انسان تأثیر گذاشته و بیشتر اصول و قواعد را تغییر داده است. با توجه به فرهنگی شدن مرزهای کشورها در عصر ارتباطات و اطلاعات، توجه به مولفه‎های فرهنگی کشورها و کارآمد ساختن آن‎ها باعث بالندگی و تقویت سیاست خارجی خواهد شد. لذا استفاده از ظرفیت‎های تاریخی، هویتی، فرهنگی و زبانی و تلاش برای اقناع ملت‎ها با اصول دیپلماسی نوین در کنار دیپلماسی سنتی در رأس برنامه کشورها به ویژه دولت‎های غربی قرار گرفته است تا بتوانند با کمترین هزینه اهداف خود را در بیشتر مناطق جهان پیش ببرند. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 و قبول استقلال چهارده جمهوری از سوی فدراسیون روسیه، پدیدآور تغییرات ژرف و ناگهانی در ژئوپلتیک منطقه اوراسیا بود. ظهور پنج جمهوری مسلمان نشین ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، قزاقستان و قرقیزستان از یک سو، مرزهای تاریخی شوروی سابق را با همسایگان جنوبی و شرقی ناپدید ساخت و از سوی دیگر، منطقه ای حائل و وسوسه انگیز برای رقابت و نفوذ قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای به وجود آورد؛ به ویژه این منطقه بکر و دست نخورده شاهد رقابت‏های ایران و ترکیه در عرصه‎های سیاسی، اقتصادی و بالاخص فرهنگی است. این نوشتار با تأکید بر چارچوب نظری سازه‎انگاری در پی پاسخ به این پرسش است که ابزارهای دیپلماسی فرهنگی ایران و ترکیه چیست و چه تأثیری بر آسیای مرکزی داشته است؟ این رساله در پی اثبات این مدعاست که؛ ترکیه و ایران با به کارگیری مکانیسم های رسانه‎ای، زبانی، دینی و آموزشی در منطقه آسیای مرکزی تلاش دارند دیپلماسی فرهنگی موثری نسبت به کشورهای این منطقه در پیش گیرند. با توجه به آن چه در این پایان نامه گفته شده است، می‎توان نتیجه گرفت که عملکرد ترکیه در آسیای مرکزی موفق تر از جمهوری اسلامی بوده است. در واقع ایران بیشتر اقدامات نمادین در حد ایجاد کرسی های زبان فارسی، برگزاری شب شعر، اتاق های دوستی و... انجام داده است درحالی که ترکیه دست به اقدامات عمل گرایانه در این منطقه زده است. کلید واژگان: سازه انگاری، دیپلماسی فرهنگی، قدرت نرم. جمهوری اسلامی ایران، ترکیه، آسیای مرکزی.

تحولات بیداری اسلامی که در سال 2011 منطقه ی خاورمیانه را درنوردید، سبب ایجاد تغییرات ساختاری و بنیادین در بسیاری از کشورهای این منطقه گردید.ازجمله کشورهایی که باوجود داشتن پتانسیل فراوان تحولات، تغییراتی در ساختار آن صورت نپذیرفت عربستان سعودی بود.این کشور با توجه به رسالتی که برای خود به عنوان رهبری جهان سنی در مقابل ایران شیعی تعریف کرده در دو جبهه ی داخلی و منطقه ای در قبال این تحولات واکنش نشان داده است. در بعد داخلی با استفاده از سیاست سرکوب و توزیع بسته های مالی و در بعد منطقه ای نیز اقدام به مداخله ی مستقیم در تحولات بحرین و هم چنین مداخله ی غیرمستقیم در جنگ داخلی سوریه نمود تا از این طریق بتواند تحولات را از منطقه ی شبه جزیره عربستان دور سازد تا ضمن جلوگیری از افزیش عمق استراتژیک ایران، از سقوط هم پیمان خود در شبه جزیره ی عربستان جلوگیری کند. عربستان سعودی که خود را در مقابل قدرت منطقه ای ایران می بیند، تحولات سوریه و بحرین را از دریچه ی رقابت منطقه ای با ایران تعریف می کند و سیاست های تهاجمی این کشور در عرصه ی تحولات منطقه ای نیز از این مسئله ناشی شده است .

از یک سو جبهه مقاومت اسلامی مردم افغانستان درمقابل تجاوز قشون سرخ شوروی که ناشی ازحس وطن دوستی ودفاع از ارزش های اسلامی بود، شکل گرفت.ازسوی دیگر، جبهه غربی به رهبری امریکا ازاین فضای معنوی مردم سوء استفاده کرده درجهت اهداف استراتژیک یعنی شکست شوروی درمیدان نبرد ازمقاومت اسلامی مردم افغانستان به شدت حمایت کردوبالاخره این امپراتوری ازهم متلاشی گردید و حدود یک دهه افغانستان درگیر رقابت کشورهای درجه دوم بود.وبا حادثه 11 سپتامبر2001 ایالات متحده امریکا یک ائتلاف بین المللی را علیه رژیم طالبان وشبکه القاعده ایجادکرد، باحمله امریکا،روسیه همگام دریک جبهه واحد باامریکا درمقابل تروریستها قرارگرفت وفضای پرازاعتماد بین طرفین حاکم گردید.دیری نگذشته بود، که بحران اعتماد میان هژمون بین المللی (امریکا)وبازیگر بین المللی (روسیه )به وجود آمد. واژگان کلیدی: استراتژی، ژئوپلیتیک، سیاست خارجی، حایل، بازی بزرگ.

انسان موجودی اجتماعی است و زندگی اجتماعی عرصه ای است آمیخته از تصمیمات فردی و اجتماعی. سیاست بین الملل نیز عرصه ی تصمیمات بازیگران نظام جهانی در قبال یکدیگر برای تأمین منافع ملی است؛ لذا بازیگرانی موفق هستند که تصمیمات صحیح و حساب شده ای را به اجرا می گذارند. لازمه ی این شناخت صحیح نیز شناخت درست از عوامل شکل دهنده به سیاست خارجی کشورها می باشد براین اساس در پژوهش پیش رو به مقایسه مولفه های شکل دهنده به راهبرد های سیاست خارجی امریکا در دوران بوش و اوباما در خاورمیانه پرداخته شده است. سوال اصلی پژوهش آن است که فاکتور های اساسی و مشترک تأثیر گذار بر شکل گیری سیاست خارجی آمریکا در دوران بوش و اوباما در خاورمیانه چه می باشد؟ فرضیه مد نظر نیز عبارت است از فاکتورهای شخصیت رئیس جمهور، ساختار کنگره، و ساختار نظام جهانی از فاکتورهای اساسی و مشترک شکل دهنده به سیاست خارجی آمریکا در دوران بوش و اوباما در خاورمیانه می باشند. در نهایت به این جمع بندی رسیدیم که آمریکا و سایر قدرت های جهانی اهدافی بلند مدت در عرصه ی سیاست خارجی برای خود تعریف کرده اند که با تغییر روسای جمهور تغییر نمیابد. اما هر رئیس جمهور با راهبرد خویش درصدد تأمین اهداف مذکور بر می آید یعنی حرکت از مسیر های متفاوت به سمت هدفی واحد. نکته قابل تأمل آنکه این تفاوت ها با شناخت عوامل شکل دهنده به راهبردها از جمله سه فاکتور مد نظر در این پژوهش یعنی شخصیت، کنگره و نظام جهانی در هر دوران قابل شناخت بوده و به تصمیم گیری صحیح و درستی از جانب سایر کشورها کمک شایانی خواهد نمود.

چین در دهه های اخیر به سرعت نفوذ خود را در میان کشورهای حاشیه خلیج فارس تقویت کرده است و سعی کرده است جایگاه آمریکا در این منطقه را به خود اختصاص دهد. آمریکا نسبت به افزایش نفوذ چین در این منطقه حساس شده است اما به دلیل همکاری های گسترده اقتصادی که با پکن دارد نمی تواند موازنه سخت را در پیش گیرد بنابراین هر دو کشور چین و آمریکا به دلیل روابط بسیار نزدیک ترجیح داده اند موازنه نرم را در قبایل یکدیگر در منطقه خلیج فارس پیگیری کنند.

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تغییرات مهمی در نقشه ژئوپلیتیک جهان ایجاد کرد. از جمله این تغییرات شکل گیری منطقه اوراسیای مرکزی است که قبل از آن در حوزه شوروی قرار داشت. پس از فروپاشی شوروی یکی از مباحثی که همواره در فضای سیاسی کشورهای منطقه اوراسیای مرکزی وجود داشته، ضرورت همگرایی منطقه ای بوده است. اما این منطقه با پشت سرگذاشتن دو دهه از استقلال خود هنوز نتوانسته است به همگرایی دست یابد. شکل گیری همگرایی میان این کشورها با همگرایی در یک منطقه معمولی متفاوت است. این کشورها تازه به استقلال رسیده اند و خواهان حفظ استقلال خود می باشند. از یک سو این کشورها هم در حوزه داخلی و هم از خارج با مشکلات و موانع بسیاری مواجه می باشند و از سوی دیگر به همگرایی با دیده تردید می نگرند زیرا ترس از احیای تسلط مجدد روسیه دارند. اما یکی از ایده هایی که برای همگرایی میان کشورهای این منطقه ارائه شده است اندیشه اوراسیاگرایی می باشد.

ایران و عربستان در یمن در سطوح مختلف و رقابت جریان های سیاسی همسو با هریکا از این کشورها در صحنه سیاسی یمن نقش آفرینی می کنند و در این راه ساختار سیاسی، قبیله ای واقتصادی یمن حائز اهمیت است.

شورای همکاری خلیج فارس سازمانی منطقه ای متشکل از شش کشور حاشیه جنوبی خلیج فارس شامل عربستان سعودی ، امارات عربی متحده ، کویت ، عمان ، قطر و بحرین می باشد که در سال 1981 با مساعدت و پشتیبانی کشورهای غربی بویژه آمریکا بمنظور مقابله با آنچه تهدیدات احتمالی جمهوری اسلامی ایران خوانده می شد ، تشکیل گردید و همچنان با همان انگیزه به بقاء خود ادامه می دهد . کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس از زمان پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و در نتیجه اجرای پروژه های مختلف ایران هراسی و شیعه هراسی توسط کشورهای غربی ، همواره سعی بر موازنه قوا با جمهوری اسلامی ایران داشته و با توجه به گسیل درآمدهای سرشار نفتی به این کشورها ، نسبت به تجهیز نیروهای مسلح خود به انواع سلاح و تجهیزات پیشرفته و فاقد تناسب با نیروی انسانی و عمق سرزمینی خود اقدام نموده و با انعقاد پیمان های دفاعی داخلی و بین المللی به توسعه اقدامات نظامی در منطقه راهبردی خلیج فارس به خصوص طی یک دهه گذشته مبادرت نموده اند که این امر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران را در ابعاد مختلف بویژه نظامی با تهدید مواجه نموده و منجر به امنیتی شدن فضای منطقه و ایجاد معمای امنیت نیز شده است . در این پژوهش طی چهار بخش تلاش گردیده نسبت به توضیح اقدامات نظامی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و تاثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران اقدام گردد ، لذا در بخش اول و طی دو فصل جداگانه کلیات و چارچوب نظری مطرح شده ، در بخش دوم در شش فص ساختار و سازمان نیروهای مسلح کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس مورد بررسی قرار گرفته ، در بخش سوم طی دو فصل به همکاری های نظامی و امنیتی کشورهای عضو شورا با یکدیگر و نیز همکاری های نظامی با کشورهای غربی اشاره گردیده و در بخش چهارم نیز در دو فصل ضمن بررسی مفهومی مبحث امنیت ملی ، به بررسی چگونگی تاثیر اقدامات نظامی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران پرداخته شده است .

چکیده لابی ارامنه یکی از لابی های قومی قدرتمند در ایالات متحده آمریکا است. تلاش اصلی سازمان های مختلف لابی ارامنه در ایالات متحده تاثیر گذاری بر سیاست خارجی ایالات متحده در جهت اهداف و مسائل مربوط به خودشان است.کمیته ملی ارامنه و مجمع ارامنه آمریکا دو سازمان اصلی لابی ارامنه هستند که سه هدف اصلی لابی ارامنه یعنی، شناسایی قتل عام ارامنه توسط امپراتوری عثمانی در سال های 1922-1915، شناسایی استقلال و خومختاری منطقه ناگورنو- قره باغ و دریافت کمک های مالی از ایالات متحده را دنبال می کنند. سیاست خارجی در ایالات متحده متاثر از عوامل و عناصر مختلفی است، لابی ها یکی این عناصر هستند که در چارچوب کلی گروه قرار می گیرند.

سیاست خارجی اتحادیه اروپایی در قبال ایران متأثر از متغیرهای مختلف داخلی این اتحادیه و عوامل خارجی نظیر نقش آمریکاست. این سیاست در دوره های مختلف با فراز و فرودهایی همراه بوده است. با انتخاب محمود احمدی نژاد به عنوان رئیس دولت نهم و سپس دهم جمهوری اسلامی ایران و اظهار نظر پیرامون انکار هولوکاست، به روابط دو جانبه شوک جدیدی وارد شد.