چکیده: هدف از این تحقیق ارزیابی اثر مکمل سازی جیره با گلوتامین بر عملکرد و مورفولوژی دستگاه گوارش جوجه های گوشتی، تحت شرایط استرس گرمایی بود. دویست قطعه جوجه گوشتی نر یکروزه (راس 308) در این آزمایش استفاده شد. جوجه ها وزن شدند و بطور تصادفی به 4 گروه مساوی با 5 تکرار برای هر کدام (هر تکرار حاوی 10 جوجه) تقسیم شدند. همه جوجه ها با جیره های آغازین و رشد، مشابه تغذیه شدند. اما سطوح متفاوت صفر، 25/0، 5/0 و 1 درصد گلوتامین را از یک روزگی تا آخر دوره آزمایشی دریافت کردند. داده های حاصل از آزمایش با استفاده از روش glm نرم افزار sas و بر پایه طرح کاملاً تصادفی مورد آنالیز قرار گرفتند. مقایسه میانگین ها در سطح 5 درصد با استفاده از آزمون دانکن صورت گرفت. نتایج حاصله نشان داد که افزودن گلوتامین هیچ تاثیری بر مصرف خوراک، ضریب تبدیل خوراک در دوره های آغازین (1-21 روزگی)، رشد (22-42 روزگی) و کل دوره (1-42 روزگی) ندارد (05/0<p). اگرچه تفاوت معنی داری بین افزایش وزن تیمارهای مختلف در دوره آغازین مشاهده نشد (05/0<p)، ولی در دوره رشد افزایش وزن جوجه های تغذیه شده با 5/0 درصد گلوتامین بطور معنی داری بالاتر از مقدار مربوط به سایر تیمارها بود (05/0>p). در کل دوره نیز جوجه های تغذیه شده با 5/0 درصد گلوتامین بطور معنی داری افزایش وزن بالاتری در مقایسه با جوجه های تغذیه شده با تیمارهای شاهد و 25/0 درصد گلوتامین داشتند (05/0>p). تفاوت معنی داری بین تیمارهای مختلف برای طول و وزن نسبی قسمت های مختلف روده در سنین 21 و 42 روزگی مشاهده نشد (05/0<p). جوجه های تغذیه شده با سطح 5/0 درصد گلوتامین طول ویلی دودنوم بالاتری در سن 21 روزگی در مقایسه با سایر تیمارهای آزمایشی داشتند (05/0>p). در سن 42، طول ویلی و تعداد سلول های جامی دودنوم پرندگان تغذیه شده با 25/0 درصد گلوتامین بطور معنی داری بالاتر از مقدار مربوط به سایر تیمارهای آزمایش بود (05/0>p). در سن 21، طول ویلی و ضخامت لایه عضلانی ژوژنوم پرندگان تغذیه شده با سطح 5/0 درصد و 1 درصد گلوتامین بطور معنی داری بالاتر از مقدار مربوط به سایر تیمارهای آزمایش بود (05/0>p). در سن 42 روزگی نیز، پرندگان تغذیه شده با 1 درصد گلوتامین طول ویلی و تعداد سلول های جامی ژوژنوم بیشتری در مقایسه با سایرین داشتند (05/0>p). تفاوت های معنی داری برای پارامترهای مختلف مورفولوژیکی ایلئوم در سنین 21 و 42 روزگی مشاهده نشد (05/0<p). بطور کلی استفاده از 5/0 درصد گلوتامین باعث بهبود مورفولوژی دستگاه گوارش و عملکرد جوجه های گوشتی، تحت استرس گرمایی می شود. کلمات کلیدی: استرس گرمایی، جوجه های گوشتی، عملکرد، گلوتامین، مورفولوژی روده