نام پژوهشگر: محمد دولتی

بررسی تطبیقی دیدگاه های علامه طباطبایی و جوادی آملی در خصوص مباحث علوم قرآنی شامل وحی، نزول، محکم و متشابه، نسخ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی تهران 1389
  حمیده رشتبر   علی غضنفری

چکیده: این چکیده به بررسی تطبیقی دیدگاه های علامه طباطبایی و جوادی آملی در خصوص مباحث علوم قرآنی شامل: وحی، نزول قرآن، محکم و متشابه ، ناسخ و منسوخ می پردازد. این پژوهش پاسخی به ادعای برخی است که پنداشته اند تفسیر تسنیم اقتباسی از تفسیر المیزان است. آنچه ما در این بررسی به آن رسیده ایم، این است که در میان دیدگاه های این دو مفسر علاوه بر دیدگاه های مشترک، نظریاتی نیز به چشم می خورد که کاملاً با هم متفاوت هستند و حتی در برخی موارد جوادی آملی به نقد و سپس رد نظر علامه پرداخته است. در این پژوهش پس از بیان کلیات تحقیق شامل بیان مسئله، پیشینه ی تحقیق، پرسش های تحقیق، اهداف و نو آوری ها و نیز شرح مختصری از زندگی نامه دو مفسر، به موضوع اصلی پرداخته شده است. وحی یکی از مباحث بررسی شده در این پژوهش است که، این دو مفسر در زمینه ی معنای لغوی وحی، تقسیم بندی انواع وحی و تفسیر شیوه های وحی دیدگاه های متفاوتی داشتند. از جمله، علامه در معنای لغوی وحی فوریت و پنهانی بودن در القاء معنا را لحاظ کرده، اما جوادی آملی تنها به پنهانی بودن وحی اشاره کرده است. در بحث نزول، تفاوت انزال و تنزیل و تبیین نزول دفعی نقاط افتراق دیدگاه های این دو مفسر بود، اما در زمینه تعریف نزول، انواع نزول، نزول معنوی آراء مشترکی داشتند.مثلاً در اختلاف بین تعابیر انزال و تنزیل جوادی آملی وجود قرینه را الزامی می داند. بیشترین تطابق آراء دو مفسر، در عرصه محکم و متشابه بود. اما شیوه بیان فرق داشته، مثلاً دلایل علامه مبنی بر استیناف بودن واو، مورد قبول جوادی آملی قرار نگرفته است. و گاهی جوادی آملی در رد نظر علامه نقدهایی وارد کرده است. در بحث نسخ نیز در زمینه ی شرایط نسخ، روش شناخت ناسخ و منسوخ، گونه های امکان نسخ، تعداد آیات منسوخه، ملاک های رد ادعای نسخ نظریات مستقلی دارند. از جمله در شرایط نسخ علامه سبق عمل را شرط می داند اما جوادی آملی نه. و استمرار و دوام زمانی منسوخ مورد توجه جوادی آملی بوده اما علامه شرط نمی داند. کلید واژه ها: قرآن، تفسیر، علوم قرآنی، وحی، نزول قرآن، محکم و متشابه، ناسخ و منسوخ، المیزان، تسنیم، علامه طباطبایی، جوادی آملی.

آثار آرامش بخشی توکل از منظر قرآن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی تهران 1391
  حسن دامغانی   فضل الله خاموشی

آرامش و سلامت روان،از نیازهای اساسی بشر به شمار می رود ودارای نقش کلیدی در کارکرد خانواده وجامعه است. قرآن معجزه ی جاویدان الهی است و خداوند متعال آن را هدایتگر انسانها معرفی کرده است. از دیدگاه قرآن کریم،توکل به خداوند نقش اساسی در تامین آرامش و سلامت روان دارد. قرآن کریم ابعاد مختلف وجود انسان را در نظر گرفته و برای تامین آرامش وسلامت آن راهکارهای حیاتی ارائه نموده است. معنای روان از منظر قرآن با معنایی که در روان شناسی کنونی مطرح است،تفاوت ماهوی دارد.(این تفاوت در فصل اول مورد بررسی قرار گرفته است) الفاظ گوناگون درباره ی روان در قرآن بیانگر یک حقیقت واحدند که از آن به بعد رحمانی وروحانی تعبیر می شود. مادامی که این بعد رحمانی و ملکوتی بر انسان مسلط باشد،آرامش وسلامت روان به معنای واقعی کلمه تامین می شود. در این پایان نامه، ابتدا حقیقت توکل به خداوند با استناد به آیات وروایات تبیین شده و سپس به موارد استعمال روان در قرآن کریم اشاره شده است. برای تبیین علائم سلامت روان،بیماری های روان از منظر قرآن مورد تاکید قرار گرفته است.همچنین به برخی از راهکار های قرآن کریم برای تامین آرامش وسلامت روان اشاره شده و در پایان هر بحث، نتیجه گیری شده است.

تشابهات و تمایزات قرآن و عهدین از منظر قرآن کریم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی تهران 1390
  بهاره صدری اصفهانی   محسن میر باقری

تورات که در لغت به معنای شریعت وقانون به کار رفته همان کتاب مقدس یهودیان، وانجیل در لغت به معنای مژده و کتاب مقدس مسیحیان می باشد، که در قرآن مجید به احترام و به عنوان کتب آسمانی از سوی خداوند، ذکر گردیده است و ایمان به آن دو لازم شمرده شده است. برابر آیات قرآن، تورات دارای اوصاف مشترکی با قرآن مجید، همانند «نور، هدی، رحمه، کتاب، فرقان، ذکر، ضیاء، بصائر، تفصیل کل شیء و نزول یافته از سوی خداوند متعال» است؛ همچنین تمایزات و امتیازات قابل توجهی قرآن کریم با آن دوکتاب آسمانی دارد که از آن جمله نزول تورات و انجیل به صورت دفعی و نزول قرآن به صورت دفعی وتدریجی، بوده است. قرآن مجید معجزه ی جاودانه است که برای همه ی جهانیان تا قیامت حجت است و بر کتب آسمانی دیگر مهیمن است؛ در حالیکه تورات وانجیل، معجزه ی حضرت موسی وعیسی نبوده و تنها به صورت الواح یا نزول دفعی نازل شده است. قرآن مجید، از هر گونه تحریف و تغییر و تبدیلی مصون است؛ اما تورات وانجیل، در طول زمان دستخوش تحریفات فراوانی قرار گرفته است.

الگوی الکتروفورز دو بعدی برگ کلزا در شرایط تنش شوری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده کشاورزی 1390
  محمد دولتی   محمود تورچی

به منظور بررسی پاسخ گیاه کلزا به تنش شوری در سطح پروتئین ها، رقم حساس sarigol و رقم متحمل option 500 در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفتند. ارقام در اتاقک رشد و شرایط کنترل شده رشد کرده و یک ماه پس از جوانه زنی، تیمار شوری با غلظت 250 میلی مولار nacl اعمال و به مدت یک ماه ادامه یافت. صفات ارتفاع بوته، وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن تر و خشک ریشه، طول ریشه و میزان پرولین برگ مورد اندازه گیری قرار گرفتند. از نظر صفات ارتفاع اندام هوایی، وزن خشک ریشه و میزان پرولین اختلاف معنی داری بین گیاهان شاهد و تیمار تحت تنش شوری وجود داشت. ارتفاع اندام هوایی در هر دو رقم کاهش داشت که این کاهش در رقم حساس بیش از رقم مقاوم بود. وزن خشک ریشه تحت تنش شوری در هر دو رقم افزایش پیدا کرد ، اما مقدار این افزایش در رقم مقاوم بیشتر بود. اثر متقابل تنش و رقم برای وزن خشک ریشه معنی دار به دست آمد و نشان داد که روند تغییرات وزن خشک برای دو رقم در سطوح تنش شوری یکسان نیست. در خصوص پرولین نیز با وجود اینکه سطح اولیه آن در رقم حساس بیش از رقم مقاوم بود اما پس از اعمال تنش، سطح پرولین در هر دو رقم افزایش یافت. بعد از استخراج پروتئین از بافت برگی، الکتروفورز دو بعدی برای بررسی الگوی پروتئوم برگ در گیاهان شاهد و تحت تیمار شوری استفاده شد. پروتئین ها در بعد اول به روش ief و در بعد دوم با تکنیک sds-page تفکیک شدند. پس از رنگ آمیزی با آبی کوماسی، تصویر برداری از ژل ها و تجزیه لکه های پروتئینی با نرم افزار pdquest، تعداد 99 لکه پروتئینی شناسایی و از بین آنها 28 لکه پروتئینی با بیش از سه برابر افزایش یا کاهش بین گیاهان شاهد و تیمار تنش شوری، تشخیص داده شدند. با مراجعه به داده های پایگاه های اطلاعاتی و بر اساس pi و وزن مولکولی لکه ها، نسبت به شناسایی پروتئین ها اقدام شد. پروتئین های شناسایی شده در شش گروه عملکردی شامل پروتئین های دخیل در فتوسنتز و متابولیسم، ترارسانی علامت، پروتئین کینازها، عوامل رونویسی، پروتئین های دخیل در تنش اکسیداتیو و عوامل بازچرخ پروتئین ها طبقه بندی شدند. پروتئین های دخیل در فتوسنتز و متابولیسم شامل oee2، زیر واحد کوچک ریبولوز 1،5 بی فسفات کربوکسیلاز/اکسیژناز و تریوزفسفات ایزومراز بودند. پروتئین های مسیرهای ترارسانی علامت شامل فسفاتاز 2c، فسفو لیپاز d، سیتوکروم p450، arr و پروتئین پاسخ دهنده به اکسین (saur) بودند. از پروتئین کینازهای شناسایی شده می توان به cdpk، agc و یک فسفاتیدیل اینوزیتول کیناز اشاره کرد. عوامل رونویسی شناسایی شده در این پژوهش شامل یک عامل رونویسی از خانواده ring/u-box و یک عامل رونویسی دیگر با اثرگذاری بر atpase واکوئلی بودند، که هر دو پروتئین افزایش بیان نشان دادند. از پروتئین های درگیر در حذف ros، آنتی اکسیدانت هایی از خانواده تیوردوکسین، پرودوکسین، sod و آنزیم فنول اکسیداز شناسایی شدند. نتایج کلی این آزمایش نقش پروتئین های مسیرهای ترارسانی علامت خصوصاً کینازها و پروتئین های مرتبط با ros را در پاسخ به تنش شوری در هر دو رقم حساس و مقاوم بیشتر آشکار می سازد.

فطرت الهی از دیدگاه آیات و روایات اسلامی و مفسرین بزرگ شیعه (قدیم و معاصر)
پایان نامه سایر - دانشکده علوم حدیث - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 1392
  سمیه شرفی جم   علی افضلی

عقید? شیعه در مورد فطرت الهی این است که فطرت بخشی از منطق خداشناسی دینی است که همراه با بخش های دیگر، مجموعاً طریق اصیل خداشناسی را نشان می دهد. نکت? حائز اهمیت در این بحث این است که خداوند رحمان بندگان خویش را در اصولی ترین بنیان اعتقادی رها نکرده و حوالت آنان را به معارف بشری واگذار نکرده بلکه از نخستین قدم خلقت انسان و حتی قبل از خلقت جسمانی انسان در چندین مرحله بنیانی ترین معارف را که اساس آن معرفت توحیدی می باشد بالعیان به او نمایانده و با این کار حجت را هم بر او تمام کرده است. در این پژوهش سعی شده تا دیدگاه قرآن و روایات رسیده از پیامبر و امامان شیعه در باب فطرت الهی بررسی شود. و در نهایت نشان داده شده که این اصل اعتقادی در حداقل چهل آی? قرآن ریشه دارد و روایات فراوانی نشان دهند? تواتر معنوی آن هستند. همچنین با مراجعه به تفاسیر مهم شیعه، نصوص و شواهدی جمع آوری شده که بیانگر اعتقاد اکثر مفسران به این اصل اعتقادی است. ولی مع الاسف در مباحث رسمی و کلامی پیشینیان یا اصلاً مطرح نشده و یا به طور جدی بدان پرداخته نشده است. در سال های اخیر نیز که برخی بدان پرداخته اند غالباً در میان ادل? اثبات خدا به عنوان دلیلی ناکافی مطرح شده است. در این رساله پیوند میان فطرت توحیدی با عوالم پیشین به طور مبسوط با استناد به آیات و روایات مطرح گردیده، همین طور برای مقایسه با اندیشه های سایر مکاتب در روش کسب معرفت توحیدی به بیان روش فلسفه و عرفان پرداخته شده است و آرای برخی فیلسوفان معاصر پیرامون فطرت نقد و بررسی شده است. در پایان به برخی شبهات پیرامون فطرت توحیدی و نیز عوالم پیشین پاسخ داده شده است.