نام پژوهشگر: مصطفی پورحاجی رکنی

بررسی بکارگیری زمان انتظار توسط معلمین و فرصت مشارکت زبان آموزان در تعاملات گفتاری کلاس‏های زبان بیگانه‏ی انگلیسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1390
  مصطفی پورحاجی رکنی   باقر یعقوبی

تعامل نقشی محوری در آموزش و یادگیری ایفا می کند، به ویژه آن نوع تعاملی که بین معلم و دانش آموز رخ می دهد. البته، این تعامل نه به سهولت ایجاد شده و نه محصول روش های تدریس است. تعامل با کیفیت در وهله‏ی اول منوط به آگاهی معلم نسبت به کنش های تعاملی خویش همچون پرسشگری، بازخورد، نوبت گیری و غیره است. بکارگیری زمان انتظار، مدت زمان درنگ پس از سخن (پرسش) معلم و یا سخن (پاسخ) زبان آموز، کنشی تعاملی است که قابلیت های آن در عرصه ی تحقیق مغفول واقع شده است. در این راستا، مطالعه ی حاضر با اقتباس از نظریه ی اجتماعی فرهنگی که در آن یادگیری به عنوان فرآیند مشارکت در تعاملات اجتماعی (دونیتو، 2000) در نظر گرفته می شود، از گفتمانکاوی به عنوان ابزاری متدلژیکی استفاده کرده تا بکارگیری زمان انتظار توسط معلمین را در راستای ایجاد و یا تخریب فرصت مشارکت زبان آموزان در تعاملات گفتاری زبان بیگانه‏ی انگلیسی مورد بررسی قرار دهد. بدین منظور، تعاملات کلاسی ده معلم مورد مشاهده و تصویر برداری قرار گرفت. سپس اطلاعات جمع آوری شده لحظه به لحظه و جزء به جزء به رشته‏ی تحریر درآورده شدند. تحلیل این اطلاعات تحریری نشان می دهد که بکارگیری زمان انتظار محدود، آن دسته از کنش های تعاملی را پی ریزی می‏کند که کارکرد اصلی آن ها محدود کردن فضای تعامل زبان آموزان و در نتیجه تخریب کننده‏ی فرصت مشارکت آن ها است. اما بکارگیری زمان انتظار مبسوط منجر به بروز الگوی تعاملی سازنده در این کلاس ها شده است.