نام پژوهشگر: مینا اجاقی

بررسی اثر فشار هیدرواستاتیک برتحریک فعال سازی تخم موش در محیط آزمایشگاه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه رازی - دانشکده علوم 1389
  مینا اجاقی   علی امینی

در پستانداران اسپرم پس از سوراخ کردن زونا پلوسیدا، وارد فضای زرده ای شده، به غشای پلاسمایی تخمک متصل شده و سپس با آن ادغام میگردد. اسپرماتوزوا وقایعی را در تخمک آغاز می کند که به آن فعال سازی تخم می گویند. برای تحریک فعال سازی تخم مکانیسم های متعددی وجود دارد که همگی با تحریک افزایش غلظت یون کلسیم صورت می گیرد. از جمله این روش ها به کار بردن فشار هیدروستاتیک است. فشار هیدروستاتیک بر سیستم های بیولوژیک از جمله سیستم های تولید مثلی نیز موثر است. اثر فشار هیدروستاتیک بر فعال شدن تخم حشرات مورد بررسی قرار گرفته است . در سال 2008 vanessa نشان داد که فعال سازی تخم دروزوفیلا همانند دیگر موجودات به کلسیم داخل سلولی وابسته است. نتایج مطالعه آنها نشان داد که کلسیم خارج سلولی به اووسیت دروزوفیلا از طریق فرایند mechanosensitive وارد می شود که این فرایند بوسیله فشار به اووسیت یا متورم شدن اووسیت از طریق عبور از مجرای تولید مثلی دروزوفیلا حاصل می شود. آنها با اعمال فشار هیدروستاتیک به عنوان یک عامل مکانیکی باعث تحریک فعال سازی تخم دروزوفیلا شدند. ما بر آنیم با اعمال فشار هیدروستاتیک بر تخم هادر حین لقاح به فعال سازی تخم کمک کنیم. در این تحقیق از موش های ماده با سن تقریبی 6 تا 8 هفته و موش های نر با سن تقریبی 8 تا 12 هفته استفاده شد. موش های ماده توسط 10 واحد بین الملل هورمون pmsg و 48 ساعت بعد توسط 10 واحد بین الملل هورمون hcg تحریک تخمک گذاری شدند 12 ساعت بعد موش های ماده را به روش نخاعی کشته و تخمک های متافاز ii از اوویداکت ها خارج شدند.اسپرم ها از موش نر جدا و در داخل قطره های 100 میکرولیتری محیط t6 قرار داده و به ظرف لقاح حاوی تخمکهای متافازii منتقل شدند. تخم های در حال لقاح به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند. در گروه آزمایش تخم ها در محفظه فشارتحت فشارهیدروستاتیک 5،10 و 25 میلیمتر جیوه به مدت زمان 5،10 ،15 و 30 دقیقه قرار گرفتند .گروه کنترل در طبقه پائین انکوباتور بدون اعمال فشار هیدروستاتیک قرار گرفت. پس از لقاح میزان بقای اووسیتها و میزان تکوین جنین های حاصله مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که فشار هیدروستاتیک 25 میلیمتر جیوه سبب کاهش میزان بقای اووسیتها و همچنین کاهش میزان تکوین جنین ها شده بود. در حالیکه فشار هیدروستاتیک 5 میلیمتر جیوه سبب افزایش میزان تکوین جنین ها شد. می توان نتیجه گرفت که اعمال فشار هیدروستاتیک پائین می تواند میزان لقاح آزمایشگاهی را افزایش دهد و فشار بالا از طریق آسیب بر ساختار سلول و غشای سلول و القای مرگ سلولی میزان تکوین جنین ها را کاهش دهد.