نام پژوهشگر: فردین قریشی

بررسی علت اصلی دخالت نظامی-سیاسی ایالات متحده آمریکا در منطقه خاورمیانه پس از حادثه 11سپتامبر 2001
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1388
  مرتضی میرزانژاد   رجب ایزدی

11سپتامبر سال2001 میلادی، سیاست بین الملل را به دو بخش قبل و بعد از آن تقسیم کرد. ایالات متحده امریکا به عنوان کشور مورد تهاجم، بیشترین تاثیر را از این حادثه پذیرفت. انتصاب عاملان حادثه 11سپتامبر به خاورمیانه ، هجوم ایالات متحده را به منطقه در پی داشت. در برابر اینکه علت اصلی دخالت آمریکا در خاورمیانه چه بوده است؟ پژوهش حاضر مدعی است: کسب هژمونی در نظام بین الملل علت اصلی و غایی دخالت آمریکا در خاورمیانه است. در همین راستا، ایالات متحده با معرفی گروه تروریستی القاعده و شخص بن لادن، به عنوان عاملان ترور، با کسب مجوز از شورای امنیت سازمان ملل متحد، به افغانستان حمله برد، چراکه بن لادن تحت حمایت طالبان در افغانستان پنهان شده بود. سپس، با طرح ارتباط صدام حسین با القاعده و اقدام عراق جهت تکثیر سلاحهای کشتار جمعی، بدون مجوز شورای امنیت، وارد عراق شد و با حذف صدام، دولت ملتسازی مطلوب خود را در آن کشور پیاده نمود. در ادامه جهت مبارزه بنیادین با تروریسم و حذف زمینه های ظهور گروههای تروریستی، طرح خاورمیانه بزرگ از سوی آمریکا ارائه شد که از ساختاری چند وجهی برخوردار بود. بررسی مباحث بالا در چارچوب نظری رئالیستی صورت گرفته است که در نهایت با اثبات فرضیه، کسب و بسط هژمونی در نظام بین الملل علت اصلی دخالت آمریکا در خاورمیانه معرفی می شود.

بررسی تاثیر نخبگان کرد بر قومیت گرایی کردهای ایران پس از انقلاب اسلامی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز 1389
  صدیق پیغامی خانلار   رجب ایزدی

چکیده : تداوم همزیستی اقوام در درون هر کشوری که دارای اقوام و اقلیتهای متعدد است نیازمند همبستگی ملی است. یکی از مواردی که این همبستگی را تهدید می کند قومیت گرایی است. قومیت گرایی احساس تعلق به یک قوم یا گروه قومی خاص و برتر دیدن خویش و احساس تضییع حقوق است که منجر به تلاش برای تمایز طلبی و حرکتهای گریز از مرکز می شود و همبستگی ملی در یک کشور را مورد تهدید قرار می دهد. در کشور ما ایران که دارای تنوعات قومی فراوانی است، قومی به نام کرد در مناطق غربی کشور وجود دارد که تاریخ آن شاهد جنبشهای قومی زیادی بوده است. این جنبشها حتی پس از انقلاب اسلامی نیز ادامه پیدا کرده است. از آشکارترین بازیگران عرصه ی فعالیتهای قومیت گرایانه و جنبشهای قومی، نخبگان قومی هستند. محققان معتقدند شکل گیری هویت قومی وناسیونالیسم قومی به عنوان یک ایدئولوژی، از بسیاری از جنبه ها ناشی از فعالیت های نخبگان قومی است. حال بر اساس این نظریه این سوال مطرح است که نخبگان قومی کردستان چه تاثیری بر قومیت گرایی کردهای ایران پس از انقلاب اسلامی داشته اند. سوالی که در این پژوهش به دنبال پاسخ گویی به آن بوده ایم. فرضیه تحقیق این است که قومیت گرایی کردهای ایران پس از انقلاب اسلامی ناشی از عملکرد نخبگان کرد است. برای اثبات فرضیه، نخبگان به دو دسته تقسیم شده اند : نخبگان سیاسی و نخبگان فکری. نخبگان سیاسی کردستان از طریق برپایی احزاب یا جریانات سیاسی به دو صورت بسیج مردم و ترغیب آنان به عدم مشارکت در نظام سیاسی بر قومیت گرایی کردها اثرگذار بوده اند. این در حالی است که توانایی های علمی و فردی آنان، هم بر احزاب و هم بر جنبه های فکری و عاطفی مردم نیز تاثیر گذار بوده است. منظور از نخبگان فکری، شاعران و نویسندگان یا اهل قلم هایی هستند که از طریق سرودن اشعار قومی یا پرداختن به تاریخ، زبان و ریشه نژادی کردها در کتابها و نشریات بر هویت قومی کردها تاثیر گذار بوده اند. هویت قومی که در راستای قومیت گرا کردن بیشتر کردها کارکرد داشته است.

بررسی ریشه های ساختار مرد سالارانه در خانواده ی ایرانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز 1389
  زهرا خضری   فردین قریشی

چکیده در نگاهی به خانواده ی ایرانی در می یابیم که مرد سالاری به عنوان یکی از شاخص های اصلی ساختار حاکم بر آن بوده است.حال سوأل اصلی پژوهش این است که در خانواده های جامعه ماعوامل اصلی پیدایش مردسالاری چیست؟در جستجوی پاسخ به سوال مطرح شده از این فرضیه کمک گرفته شده است که فرهنگ مرد سالاری در خانواده ی ایرانی تحت تأثیر تمرکز منابع قدرت در دست مردان شکل گرفته است و چهار عامل عینی کنترل منابع قدرت در زمینه های بیولوژیکی،اقتصادی،سیاسی و فرهنگی در تفوق فرهنگ مرد سالاری بر خانواده های ایرانی نقش اساسی را ایفا کرده اند.پیشنهاد پژوهش بر مبنای همین فرضیه جهت برون رفت از چنین ساختاری این است که هر چه دسترسی زنان به مولفه های قدرت دراین زمینه ها بالا روداز مرد سالاری در خانواده کاسته می شود و بایستی اصل برابری در قدرت به لحاظ حقوقی از طریق بالا بردن سطح آگاهی زنان مورد توجه قرار گیرد.روش مورد استفاده دراین تحقیق روش بررسی تاریخی از مجموعه روش های تحلیل کیفی است.روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای انجام گرفته است.

بررسی جامعه شناختی طلاق عاطفی(مطالعه ای با رویکرد برساخت گرایی اجتماعی در زنان شهر تهران)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1389
  میثم حدادی برزکی   فردین قریشی

در این مطالعه به بررسی مسئله طلاق عاطفی در شهر تهران پرداخته شده است. طلاق در تمامی جوامع حساس است اما در جوامع مذهبی و همچنین جهان سوم به علل محرومیت های ساختاری-تاریخی طلاق دشوارتر است و این خود بسترساز طلاق عاطفی می شود. در توضیح طلاق عاطفی می توان به طیفی از نارضایتی زناشویی اشاره کرد که لزوما به جدایی منجر نمی شود بلکه نوعی همسازی را جایگزین می نماید. روش تحقیق کیفی با رویکرد برساخت گرایی با نمونه گیری نظری روش اصلی بررسی است. استقراء تحلیلی و اشباع نظری به عنوان خطوط راهنمایی اصلی مد نظر می باشد. جامعه مورد پژوهش شهر تهران به علت جمعیت بسیار زیاد و کنترل بیرونی ناپایدار می باشد. یافته ها حاکی از تغییر نگرش زنان به خود و به فلسفه زندگی می باشد و همچنین نوعی مبادله نابرابر در جریان زندگی روزمره که از طریق توعی عقلانیت ابزاری و عدم درک همسر به احساس نابرابری می انجامد. پدرسالاری سبب پدیده های همچون ناپدری، سکس مردانه،عشق زنانه و مردانگی مضحک می شود. دومینوی اعتماد و شناخت سطحی بستر مناسب برای طلاق عاطفی می باشد.

بررسی تطبیقی مبانی نظری جریانات فکری- سیاسی ایران:1357-1320
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1389
  هادی داوودی   فردین قریشی

یکی از مباحث مهم و کلیدی تاریخ سیاسی،شناخت جریان های فکری- سیاسی است. هرچند تاریخ بشر، چنان به هم پیوسته است به طوری که هر جزء و برش آن از اهمیتی خاص و گاه انحصاری برخوردار است. اما بی گمان برخی از مراحل و مقاطع تاریخی از اهمیت معرفتی بیشتری برخوردارند. به ویژه تاریخ معاصر که برای تمامی جوامع و کشورها از اهمیت افزون تری برخوردار است. عموما گروه ها و جریانات سیاسی دوره 57-1320را به طور کلی به سه دسته جریانات چپ، راست(شامل ملی گرا و لیبرال) و مذهبی تقسیم می کنند. در این پژوهش سعی شده است با دسته بندی و مقایسه مبانی نظری جریانات شاخص دوره ی زمانیِ مدنظر اعم از چپ، راست و مذهبی در قالب یک چارچوب مشخص]سنتی، اصلاح طلب، متجدد[ وجوه اختلاف و اشتراک آن ها در مبانی معرفت-شناختی، انسان شناختی و رهیافت سیاسی- دینی مشخص شود. پس سوال ما در این تحقیق این است که وجوه اشتراک و افتراق مبانی نظری جریانات فکری سیاسی طی دوره 1320 تا 1357(انقلاب اسلامی) چیست؟ به عنوان فرضیات این پژوهش؛ مبانی معرفت شناختی، انسان شناختی و رهیافت سیاسی- دینی این جریانات فکری سیاسی را این گونه در نظر می گیریم: 1- در بخش معرفت شناختی، جریانات سنت گرا معتقد به اصالت نصوص دینی اند؛ جریانات تجددخواه قائل به اصالت تجربه و جریانات اصلاح طلب به اصالت منطق و اصل تناسب قائل اند. 2- در قسمت انسان شناختی جریانات سنت گرا معتقد به اصالت تکلیف انسان، جریانات تجددخواه معتقد به اصالت خود انسان و جریانات اصلاح طلب قائل به اصالت غایت ادامه ی چکیده ی پایان نامه: انسانند.3- به لحاظ رهیافت دینی به طور خلاصه سنت گراها به نفع دین علیه دست آوردهای تمدن غرب- به ویژه توسعه سیاسی- موضع می گیرند و تجددخواهان به نفع دست آوردهای تمدن غرب- به ویژه توسعه سیاسی- علیه دین موضع گیری می کنند اما جریان اصلاح طلبی دینی قائل به جمع میان این دو تحت عنوان روشنفکری دینی است. 4- به لحاظ رهیافت سیاسی نیز جریان سنت گرا به سیاست بر مبنای فقه معتقد است یعنی سیاستی که برگرفته از منابع چهارگانه کتاب، سنت، عقل و اجماع است. جریان تجددخواه به دانش سیاسی که همان سیاست برگرفته از تجربه و مشاهده است معتقد است و جریان اصلاح طلب به یک علم راهبردی به مفهوم علم معطوف به حصول اهداف دینی گرایش دارد. در واقع این جریان معتقد است با ورود دین به عرصه سیاست می توان این عرصه را تا حدود زیادی تلطیف نمود و در عین حال از این که دین به عنوان ابزاری در دست سیاست مداران باشد جلوگیری کرد. در این پژوهش، ما پس از بیان کلیات طرح، طی سه فصل به مبانی اندیشه ای و مقایسه مواضع فکری سه جریان سنت گرا] شامل فدائیان اسلام، مجاهدین اسلام، حزب ملل اسلامی و هیات های موتلفه اسلامی[ تجددخواه]شامل احزاب توده، نیروی سوم، جامعه سوسیالیست ها(به عنوان احزاب چپ) و حزب ایران، جبهه ملی، پان ایرانیست و حزب ملت ایران(به عنوان احزاب و جریان های ملی گرا)[ و اصلاح طلب]شامل نهضت آزادی(به عنوان جریانی راست و مذهبی) و نهضت خداپرستان سوسیالیست، جاما و جنبش مسلمانان مبارز(به عنوان جریانات چپ)[ پرداخته ایم.

مطالعه ی فهم زوجین در معرض طلاق و طلاق گرفته از مسأله ی طلاق در شهرستان سقز: مطالعه ای با رویکرد بر ساخت گرایی اجتماعی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1389
  داود شیرمحمدی   فردین قریشی

پژوهش حاضر در پاسخ به این سوال شکل گرفته است که فهم زوجین در معرض طلاق و طلاق گرفته از مسأله ی طلاق در شهرستان سقز چیست؟ این مطالعه در صدد است ابعاد و عوامل موثر بر طلاق را از منظر برساخت گرایانه بررسی نماید. لذا تلاش بر این است، فرایند مسأله ی اجتماعی شدن طلاق از نگاه خود زوجین، کشف و انگاره های ذهنی آنها به عنوان هدف و هسته ی اصلی پروژه ی مورد مطالعه قرار گیرد. چارچوب نظری تحقیق، براساس برساخت گرایی اجتماعی است. رویکرد تحقیق، کیفی و از روش مصاحبه ی ژرف برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. مصاحبه شوندگان این پژوهش، زنان و مردان در معرض طلاق و طلاق گرفته هستند که از روش گلوله برفی برای دسترسی به آنان استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه ی نظریه ی نهایی، از روش نظریه ی زمینه ای(gt) استفاده شده است. پس از تحلیل داده ها مفاهیمی به دست آمد که عبارتند از: منابع نهادی ارزشهای جدید، پیروی از ارزشها و هنجارهای جدید، ضعف اقتصادی، حمایت نهادی، برجستگی تفاوتهای ارزشی، اختلالات کنشی، نگرش دوگانه به طلاق. این مفاهیم به طور کلی در سه مقوله ی محوری شرایطی، تعاملی و پیامدی تقسیم بندی شدند. به عیارت دیگر شرایط اجتماعی خاصی زمینه ی بروز انواع خاصی از کنشها و تعاملات بوده و این کنشهای متقابل، زمینه ساز ایجاد نوع خاصی از نگرش نسبت به طلاق می شد. مفهوم هسته در این پژوهش که در برگیرنده ی تمامی مفاهیم به دست آمده می باشد، مفهوم غلبه ی نسبی ارزشهای جدید است. در نهایت حضور ارزشهای نوین تا حد زیادی مبنای تعاملات افراد نمونه بوده و نگرشهای آنها راجع به طلاق را تحت تأثیر قرار می دهد.

تاثیر عامل ژئوپولیتیک جمهوری خود مختارنخجوان در روابط میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1390
  رضا کریمی   رجب ایزدی

جمهوری خود مختار نخجوان ، بخش برونگان کشورآذربایجان است که با ارمنستان ، ترکیه و ایران همسایه می باشد . مرز ارمنستان با نخجوان به دلیل منازعه جمهوری آذربایجان با ارمنستان مسدود می باشد . مرز ترکیه نیز به دلیل محدود بودن و نداشتن امکانات پایانه ای و همچنین عدم ارتباط زمینی این کشور با خاک اصلی ، قابلیت لازم برای توسعه روابط بیش از حد فعلی را ندارد . پس ویژگی مهم جغرافیایی این جمهوری خودمختار ، موقعیت و همسایگی آن نسبت به ایران می باشد . اولانخجوان از نظر جغرافیایی با خاک اصلی آذربایجان ارتباط زمینی نداشته و این ارتباط تنها از طریق ایران می باشد . ثانیا اصلی ترین طریق دسترسی نخجوان به کشورهای خارج ، کشور ایران است . ثالثا ایران با توجه به امکانات بالفعل و بالقوه خود در زمینه تامین مایحتاج ضروری مردم نخجوان و امکانات فنی در ترانزیت کالا از خاک اصلی به نخجوان می تواند نقش مهمی ایفا نماید . این موارد کفایت می کند که جایگاه ویژه جغرافیای سیاسی نخجوان در روابط بین ایران و آذربایجان شدیدا از طرف دولتمردان دو کشور لحاظ شود . با توجه به این موارد ما در صدد آزمون این فرضیه هستیم که موقعیت ویژه ژئوپولیتیکی جمهوری خود مختار نخجوان یکی از موجبات اصلی نگهداشت و گسترش روابط ایران با جمهوری آذربایجان می باشد و رابطه ایران با جمهوری آذربایجان متاثر از موقعیت ژئوپولیتیکی جمهوری خودمختار نخجوان می باشد . با توجه به آمارهای ارائه شده در تحقیق حاضر از جمله آمارهای مربوط به تردد مسافر ، تجارت چمدانی ، صادرات و واردات گمرکات جلفا و پلدشت یا شرکتهای تعاونی مرزنشینان و بازارچه های مرزی دو شهرستان فوق الذکر و فعالیتهای سازمان منطقه آزاد جلفا با نخجوان و همچنین آمار ترانزیت کالا و انرژی (گاز و برق ) از خاک اصلی به نخجوان از طریق خاک ایران، این نتیجه حاصل می شود که آذربایجان در تامین نیازهای اساسی مردم نخجوان به دلیل موقعیت جغرافیایی بسته این جمهوری خودمختار شدیدا به ایران وابسته می باشد . در روابط دو کشور با وجود عوامل همگرایی مانند موقعیت ژئوپولیتیکی نخجوان و همسایگی ، اشتراکات زبانی ، نژادی و مذهبی با جمهوری آذربایجان، عوامل واگرایی هم وجود دارد که شکل روابط دو کشور را پیچیده تر می کنند مثلا ادعای اتحاد دو آذربایجان یا تضاد ایدئولوژیکی دو کشور ، یا ازعوامل خارجی واگرایی چون ترکیه ، روسیه ، رژیم اشغالگر قدس ( اسرائیل ) ، امریکا و ارمنستان را باید نام برد که مانع از گسترش روابط می گردند و باعث می گردند دو کشور توجه کاملی به موقعیت ژئوپولیتیک نخجوان نداشته باشند و بدون در نظر گرفتن منافع ملی خود و منافع مشترک بین دو کشور گامهایی بردارند که به سردی روابط بیانجامد . در خاتمه باید گفت که با توجه به عوامل واگرایی فوق ا لذکر ، اگر آذربایجان در جمهوری خودمختار نخجوان به ایران وابستگی ژئوپولیتیکی کاملی نداشت ما باید شاهد روند کاهش محسوس روابط بین دو کشور یا گسست کامل روابط بین جمهوری آذربایجان و ایران می بودیم اما عامل ژئوپولیتیکی نخجوان در شرایط فعلی باعث نیازمندی جمهوری آذربایجان به ایران گردیده و موجبات تقویت روابط دو کشور را فراهم آورده و آذربایجان را مجبور به ملاحظه کاری در برابر ایران نموده است و این عامل باعث شده است که ما با این جمهوری روابط نسبتا مطلوبی داشته باشیم

مطالعه و بررسی ریشه های بحران در گرجستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1390
  فرخ رعیت بین   رجب ایزدی

عنوان این پژوهش «مطالعه و بررسی ریشه های بحران در گرجستان» نام دارد. گرجستان یکی از جمهوری های سابق اتحاد جماهیر شوروی می باشد. این کشور پس از استقلال با بحران های متعددی روبرو بوده است. سئوالی که ذهن پژوهشگر را به خود مشغول داشت و باعث انجام این تحقیق شد، این سئوال می باشد: چرا گرجستان پس از استقلال با بحران های متعددی روبرو بوده است؟ در پاسخ به این سئوال این فرضیه مطرح شد: شکاف قومی فعال، رقابت های سیاسی و رقابت قدرت های بزرگ و منطقه ای باعث بروز بحران در کشور گرجستان شده است. رهیافت مورد نظر برای انجام این پژوهش تبیینی بوده است. روش تحلیل اطلاعات تحلیلی - تاریخی است و برای جمعآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای استفاده شده است. پس از پایان پژوهش این نتایج حاصل شد: در گرجستان شکاف قومی فعال وجود دارد، این شکاف در قرن بیستم به خاطر سیاست های غلط سردمداران شوروی در رابطه با مسئله قومیت ها ایجاد شده است. شکاف قومی فعال موجود در گرجستان بین گرجی ها و اوست ها و گرجی ها و آبخازها می باشد. علت فعال شدن این شکاف هم سیاست گلاسنوست بوده است. در رابطه با رقابت های سیاسی هم باید گفت، چنین رقابت هایی در صحنه سیاسی گرجستان وجود دارد، ولی این رقابت بین اقتدارگرایان و دموکراسی گرایان نیست، بلکه بین احزاب دست راستی است که خواهان دستیابی به قدرت اند. احزاب دست چپی هم نقش چندان زیادی در سیاست گرجستان ندارند. در مورد رقابت قدرت های بزرگ و منطقه ای این نتیجه حاصل شد که چنین رقابت هایی وجود دارد ولی همه این رقابت ها منجر به بروز بحران در کشور گرجستان نشده اند. رقابت بین روسیه، اتحادیه اروپا و ترکیه مقابله ای و حذفی نیست، اما رقابت بین روسیه و آمریکا و ناتو حذفی و مقابله ای است. رقابت های حذفی و مقابله ای منجر به بروز بحران در کشور گرجستان شده است. تنها راه حلی که برای حذف رقابت های حذفی موجود در کشور گرجستان متصور است، این است که ساختار نظام بین الملل تغییر کند.

شکاف های فعال قومی و رابطه آن با بی ثباتی های سیاسی در قفقاز جنوبی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1390
  احد هاشم پور   رجب ایزدی

قفقاز جنوبی طی دهه نود از بی ثبات ترین مناطق جهان به شمار می رفت. به عنوان مثال می توان به مناقشه قره باغ در آذربایجان و مناقشه اوستیای جنوبی ،آبخازیا و آجاریا درگرجستان اشاره کرد. از طرف دیگر این بی ثباتی ها موجب دخالت قدرت های بزرگ و منطقه ای که در منطقه قفقاز جنوبی منافع استراتژیک ، سیاسی و اقتصادی فراوانی دارند ، شده است که این دخالت ها بر عمق این بی ثباتی ها می افزاید. هدف از این پژوهش تبیین رابطه بین شکاف های فعال قومی و بی ثباتی های سیاسی در قفقاز جنوبی می باشد. در این پژوهش شکاف های قومی به عنوان متغیر مستقل و بی ثباتی سیاسی به عنوان متغیر وابسته می باشد.سوال اصلی این پژوهش این است که آیا بین شکاف های قومی و بی ثباتی سیاسی در قفقاز جنوبی رابطه ای وجود دارد؟ فرضیه پژوهش این است که شکاف های قومی موجب بی ثباتی سیاسی در قفقاز جنوبی می شود. رهیافت این پژوهش تبیینی، تحلیلی بوده و روش جمع آوری اطلاعات کتابخانهای است .این پژوهش در یک مقدمه و چهار فصل تنظیم شده است. فصل اول به چهارچوب نظری پژوهش اختصاص دارد. درفصل دوم به شکاف های فعال و غیر فعال قومی در قفقاز جنوبی اختصاص داده شده است. در فصل سوم به حضور و نفوظ قدرت های بزرگ و منطقه ای در قفقاز جنوبی و نقش آنها در تشدید شکاف های قومی پرداخته شده است. در نهایت فصل چهارم به بی ثباتی های سیاسی در قفقاز جنوبی اختصاص دارد. در این پژوهش نتیجه گرفته می شود که شکاف های فعال قومی به جای مانده از دوران اتحاد شوروی در نتیجه رقابت قدرتهای بزرگ و منطقه ای در قفقاز جنوبی تشدید شده و موجب بی ثباتی سیاسی در این منطقه می شود.

بینش اسطوره ای و دموکراسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1387
  مهدی شاه ولی   فردین قریشی

چرا دموکراسی در ایران پا نمی گیرد و یا پایدار نمی ماند؟ در این تحقیق برآنیم که پاسخی برای این پرسش بیابیم. نظریه ای که در سیر انجام پژوهش برگزیده ایم مبتنی بر اندیشه های کاسیرر و لوی برول است. در این چارچوب، میان ذهنیت انسان مدرن و انسان پیش مدرن تفاوت های بنیادینی وجود دارد که این تفاوت سرنوشت های متفاوتی را برای مردمان به ارمغان می آورد. مفهومی که از انسان پیش مدرن در نظر گرفته ایم، در اصطلاح انسان اسطوره اندیش و بینش اسطوره ای خلاصه می شود. در یک سو تفکر اسطوره ای را با نگاه ویژه ای که به انسان، جهان، زندگی و مرگ دارد نهاده ایم و در سوی دیگر تاریخچه دموکراسی را بررسی کرده ایم و تلاش کرده ایم، نشان دهیم که رابطه ای میان دموکراسی، فلسفه و اسطوره وجود دارد. در یونان باستان به دلیل فضای دموکراتیک حاکم، فلسفه رشد کرده و بر اسطوره -هر چند مدتی کوتاه- پیروز شد. در دوران مدرن و در جهان پس از رنسانس و عصر روشنگری با شکل گیری اندیشه های تازه و رشد فلسفه و تولد انسان مسلح به خرد نقاد خود بنیاد و شکست نهایی اسطوره زمینه های اساسی برای پایه ریزی دموکراسی فراهم شده در بخش دیگر تحقیق فره ایزدی، محور اندیشه ی سیاسی ایران از زمان های دور تا پیروزی انقلاب را پیگیری کرده ایم. و کوشیده ایم نشان دهیم که این اندیشه ی اسطوره ای که مبین حق الهی شاهان برای حکومت و ابزار دست فرمانروایان بوده است، چگونه نقش اصلی –یا دست کم یکی از نقش های اصلی- را در تاریخ خودکامگی شاهان ایران بازی کرده است. در این پژوهش از روش های تطبیق و تفسیر بهره جسته ایم. با روش تطبیق به مقایسه ساخت و محتوای اساطیری ایران و یونان باستان پرداخته ایم و با استفاده از روش شناسی تفسیری به این نکته انگشت گذاشته ایم، که جهان بینی های گوناگون مردمان، نظام های حکومتی متفاوتی را برایشان رقم می زند.

بررسی نقش اسطوره و صنعت فرهنگ در رویه توده سازی رژیم های فاشیستی: مطالعه ی موردی اروپای غربی بین دو جنگ جهانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز 1390
  سجاد میرزاپور   فردین قریشی

در این تحقیق به بررسی ایدئولوژی فاشیسم از منظری انتقادی پرداخته ایم. در اولین فصل با بررسی در حوزه ی اسطوره و اساطیر فاشیستی و نقشی که در ایدئولوژی فاشیسم بازی می کنند به این نتیجه رسیدیم که فاشیسم همچون سوسیالیسم و یا لیبرالیسم دارای ایدئولوژی عقلانی و منسجمی نیست، بلکه ایدئولوژی آن متشکل از مجموعه ای از اسطوره ها می باشد که حول اسطوره ای مرکزی تبلور یافته اند. این اسطوره ها چنان در هم بافته شده اند که تمایز و ترسیم خط مرزی مابین آنها تقریباً ناممکن است؛ کاربرد این اساطیر عقلانیت زدایی از توده ها می باشد. در فصل دوم مطرح شد که وظیفه ی صنعت فرهنگ در رژیم های فاشیستی کاربردی کردن اسطوره ها است. اساطیر همچون فلسفه می باشند و از همین رو فهم آنها برای توده دشوار است لذا باید تبدیل به جزئی از زندگی روزمره ی مردم شوند. این روزمره سازی با کمک ابزارهای صنعت فرهنگ نظیر رادیو، فیلم، موسیقی، پوسترها، مراسم و نظایر آنها اتفاق می افتد. در برنامه هایی که از جانب صنعت فرهنگ ارائه می شوند تمامی اسطوره ها ساده سازی شده و با تبلیغات شبانه روزی ای که می شوند به تدریج مردم را به قبول این ایدئولوژی ترغیب می کنند. در نهایت به این نتیجه رسیدیم که تمامی این عملکردها به خاطر سرپوش نهادن بر فعالیت های اقتصادی رهبران حزبی بوده است. رهبران حزبی با تجمیع و یکپارچه کردن تمامی توان اقتصادی در صدد بودند تا منافع مالی خود را افزایش دهند. آنها قراردادهای تجاری را با شرکت ها و کارخانجاتی می بستند که تحت مالکیت رهبران حزبی و یا حامیان حزب فاشیست بودند. بدین طریق بخش اقتصادی را در راستای تولید کالاها و خدماتی رهبری می کردند که منافع آنها را در کوتاه مدت تضمین کند.

بررسی جامعه شناختی دلایل فراز و فرود پایگاه اجتماعی گفتمان روشنفکری دینی در ایران از انقلاب 1357 تا به امروز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1391
  سید محمد کاظم هاشمی   رجب ایزدی

نوشتار حاضر کوششی است برای توضیح و تبیین پایگاه اجتماعی گفتمان روشنفکری دینی در ایران از انقلاب 1357 تا کنون. این پایان نامه با تبیین مسائل اجتماعی ایران در سه دهه ی 60 ، 70 و 80 خورشیدی، به دنبال یافتن دلایل افول پایگاه اجتماعی گفتمان روشنفکری دینی در دهه های 60 و 80 و دلایل گسترش پایگاه اجتماعی این گفتمان در دهه ی 70 می باشد. نتیجه ای که پژوهش حاضر بدان دست یافته، این است که مابین میزان مدنی بودن و توده ای بودن جامعه با میزان پایگاه اجتماعی روشنفکری دینی، همبستگی معقولی وجود دارد؛ به عبارت دیگر، هرچه شاخصه ها و مولفه های جامعه ی توده ای در جامعه ی ایران افزایش یافته است، پایگاه اجتماعی گفتمان روشنفکری دینی با افول مواجه شده است و هرچه از میزان توده ای بودن جامعه کاسته شده و شاخصه ها و مولفه های جامعه ی مدنی گسترش پیدا کرده است، پایگاه اجتماعی گفتمان روشنفکری دینی نیز گسترش پیدا کرده است. در نهایت، در دهه های 60 و 80 شمسی، جامعه ی ایران به شدت توده ای بوده است و در دهه ی 70 از میزان توده ای بوده جامعه ی ایران کاسته شده است. بنابراین، پایگاه اجتماعی گفتمان روشنفکری دینی در دو دهه ی 60 و 80 با افول و در دهه ی 70 با صعود مواجه شده است. نتیجه ی دیگری که این پژوهش بدان دست یافته است این می باشد که توده ای بودن جامعه ی ایران از ویژگی های پایدار این جامعه از سال های آغازین انقلاب 57 تا به امروز بوده است و سال هایی که مولفه های جامعه ی مدنی در آن گسترش یافته است، دوره ای موقتی، محدود و گذرا بوده است.

درامدی بر تبارشناسی معرفت پوزیتیویستی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم اجتماعی 1393
  احمد خیرالله پور   ایوب امیرکواسمی

مباحث مربوط به ارتباط میان قدرت و معرفت یکی از بحث های چالش برانگیز در حوزه علوم انسانی و اجتماعی می باشد که از زمان شکل گیری و آغاز علوم انسانی و اجتماعی همیشه مورد مناقشه بوده است. در این میان معرفت و پارادایم های خاصی توانسته اند قالب هایی را برای تحقیقات علمی تعریف و باز تعریف نمایند. این قالب ها از قبل همین تعریف و باز تعریف و همچنین با تغییراتی که در صورت هایی از اندیشه اش ایجاد شده به مرور زمان به عنوان الگوهای مسلط در حوزه علوم اجتماعی و انسانی تبدیل شده اند. اینکه حفظ این نقش غالب تا چه اندازه مربوط به قدرت پارادایم مورد نظر در تحلیل و بررسی مسائل می باشد و تا چه اندازه از سایر عوامل (نظیر ارتباط آن با قدرت) منبعث می شود اساس مباحث پایاننامه حاضر را تشکیل می دهد. بررسی ارتباط متقابل میان قدرت با پدیده های اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی از مباحث مورد تحلیل در روش تبار شناسی می باشد. در این پایان نامه با یکی از اصول روش تبارشناسی که به بررسی ارتباط میان قدرت و معرفت می پردازد، به بررسی ارتباط میان لیبرالیسم (قدرت) و پوزیتیویسم (معرفت یا پارادایم علمی) پرداخته می شود و نقش قدرت سیاسی لیبرالیسم و دلایل پشتیبانی آن از پارادایم پوزیتیویستی مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.

سنجش رابطه هویت اجتماعی زنان با احساس امنیت آنها در سطح شهر تبریز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1387
  اکرم حبی   ایوب امیرکواسمی

چکیده ندارد.

بررسی جامعه شناختی تعامل هویت های ملی، دینی و قومی و عوامل موثر بر آن، با تاکید ویژه بر دانشجویان دانشگاه تبریز در سال تحصیلی 88-87
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1387
  رامین رادگان   فردین قریشی

چکیده ندارد.

زمینه های ظهور نئولیبرالیسم به عنوان رهیافت مسلط
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی 1388
  قاسم حیدری نیا   امین نواختی مقدم

چکیده ندارد.

جهانی شدن و بازسازی اندیشه دینی در ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران 1380
  فردین قریشی   محمدهادی سمتی

این رساله بدنبال یافتن پاسخ به این پرسش است که تحول در سلسله مراتب اجتماعی انواع مختلف بازسازی فکردینی در ایران تابع چه متغیری است ؟ فرضیه ای که در این خصوص راهنمای کار بوده است عبارت از این است که " در تاریخ معاصر ایران سلسله مراتب اجتماعی انواع مختلف بازسازی و یا موقعیت اجتماعی هر کدام از آنها، از سلسله مراتب اجتماعی اندیشه های جهانی تبعیت می کند". در این پژوهش برای تجزیه وتحلیل اطلاعات گردآوری شده، از یک مدل ابتکاری استفاده شده است . در این مدل موقعیت اجتماعی اندیشه ها تحت تاثیر چهار متغیر است که عبارتند از : 1 - عقلانی بودن . 2 - کشش احساسی و عاطفی . 3 - عملی بودن و 4 - اتکاء به قدرت .

کاربست نظریه برینگتون مور در مورد انقلاب اسلامی ایران( بررسی نقش ساختارها و تحولات کلان اقتصادی-اجتماعی در زمینه سازی و سرشت انقلاب اسلامی)
پایان نامه 0 1382
  علیرضا صحرایی   ابوالفضل دلاوری

شکل گیری انقلاب اسلامی و پیروزی آن در سال 1357 ، مورد توجه دانش پژوهان انقلاب قرار گرفت. تقریبا بلافاصله پس از پیروزی آن، ارائه تحلیلهای مختلف آغاز شد و مقالات و کتابهای زیادی از دیدگاههای مختلف و در چارچوب نظریه های گوناگون ، در مورد علل وقوع انقلاب و ماهیت آن به رشته تحریر درآمد.در این پژوهش انقلاب ایران را با نظریه مور (که بر نقش ویژگیهای طبقات اجتماعی و الگوی انباشت سرمایه در سرشت، ماهیت و پیامدهای انقلابها تاکید می کند) تطبیق داده و با استفاده از روش تاریخی -تفریدی به این نتیجه می رسیم که گرچه انقلاب ایران از نظر کلی با منطق نظری مور تا اندازه ای مطابقت دارد ، اما از نظر شکل، جهت گیری و پیامدهای حکومت برآمده از آن تفاوت دارد.این تفاوت در عواملی نظیر ویژگیهای طبقات اجتماعی در ایران، الگوی انباشت سرمایه و شکل کشاورزی تجاری ، ویژگیهای ساختار اقتصادی -اجتماعی ماقبل سرمایه داری و بالاخره نقش عوامل فرهنگی-ایدئولوژیکی (عواملی که اصولا در نظریه مور جای چندانی ندارند) ریشه دارد. بنابراین رساله حاضر علاوه بر اینکه برخی گوشه ها و زوایای ناشناخته انقلاب ایران را روشن ساخت ، توانست نظریه مور را در معرض ارزیابی و نقادی جدی قرار دهد.