نام پژوهشگر: محمد رضا شیرخانی

سیمای محبوبان الهی در قرآن کریم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام 1390
  حسین رستمی   مهدی اکبر نژاد

محبت یعنی میل و رغبت به سوی چیزی که محبوب و دوست داشتنی است . در آیاتی از قرآن کریم خداوند متعال دسته هایی از مردم را از جمله محبوبان خود قرار داده است ؛ توابین ، محسنین ، متوکلین و ... که معلوم می شود پاره ای از اعمال باعث ایجاد محبت الهی می گردد . هدف از این پژوهش شناساندن افرادی است که در قرآن کریم خداوند صریحاً آنها را مورد محبت خود قرار داده و به طور مفصل به ویژگیهای آنان با استفاده از آیات و روایات پرداخته می شود ، تا روشن شود چه اعمال و رفتاری سبب جلب محبت پروردگار می گردد .این مجموعه در سه فصل تنظیم و گرد آوری شده است : فصل اول در دو بخش ( کلیات و واژه شناسی )؛ کلیات شامل : شرح و بیان مسئله پژوهشی ، ضرورت و اهمیت موضوع ، اهداف ، سوالات تحقیق ، پیشینه علمی موضوع و روش تحقیق می باشد؛ بخش دوم واژه شناسی : در این بخش واژگان مترادف با محبت ( حُبّ ، ودّ ، عشق ، صدیق ، خُلت ، ولی ) آورده می شود ؛ فصل دوم : حقیقت محبت با نگرشی به محبت خداوند ؛ که در این فصل به حقیقت ، اقسام ، اسباب ، نشانه های محبت خداوند به انسان و ... پرداخته ، و در فصل سوم ؛ به معرفی آن دسته از افراد که خداوند در قرآن کریم آنها را صریحاً مورد محبت خود قرار داده پرداخته می شود . و در آخر به این نتیجه رسیده ایم که علت اینکه خداوند چنین افرادی را دوست می دارد ، آن است که ایشان راه محبت را که همان راه فطرت و گرایش به سوی خدا باشد پشت سر گذاشته و به جایی رسیده اند که ذاتشان از هر نقص و عیبی منزه شده است . علاوه بر آن ، ایشان مظهر جمال و جلال خداوندند . و ایمان و عمل صالح دو عامل اصلیند برای اینکه انسان محبوب خداوند بشود

طنز در قرآن و حدیث
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  قدرت ذوالفقاری فر   سهراب مروتی

«طنز» یکی از گونه های پویای هنری است که کاربرد آن در اصلاح نابسامانی های جوامع بشری قابل توجه است. البتّه نقش مهمّ اصلاح گری و تعالی نگری طنز، زمانی دست یافتنی است که از ویژگی ها و شاخص های بارزی برخوردار باشد که از نظر شرع و اخلاق مطلوبیت دارند. همچنین با دید صالحانه ساخته و پرداخته شود و از هرگونه نظر طالحانه و ظالمانه ای به دور باشد. چنین طنزی بیشتر از آنکه معترض، سیاسی و زمانمند باشد، آموزنده، انسانی و جاودانه است. از آنجائی که فلسفه ی نزول کلام وحی، هدایت و اصلاح است، قرآن این هنرِ بی رقیب ربّانی که هنر فصاحت و بلاغتِ کلام از ینبوع زلالش آب می خورد، هر از گاهی از این شیوه ی موثر انذار بهره می گیرد تا شاید آنان که زبان جدّ بیدارشان نمی سازد، بیان طنز هشیارشان نماید. همچنین پیامبر(ص) و ائمه بزرگوار ما به تبعیّت و تأسّی از زلال وحی، ایشان نیز از این شیوه ی هنری در بیان حکمت های جاودانه ی خویش بهره برده اند. پژوهش حاضر، ضمن ارائه تعریف طنز از نگاه درون دینی، شاخص های بارز طنزاثربخش را از منظر قرآن و روایات تبیین می نماید. سپس کاربرد آن را از لابلای آیات قرآنی و منابع معتبر حدیثی، استخراج نموده و جلوه های رایج آن را درقالب های ؛ طنز از طریق تهکّم، تمثیل، تشبیه به حیوانات، کنایه تعریضیه و... دسته بندی کرده، با استنادات دقیق تفسیری، و تحلیلی در فرآیندهای متنوع قرآنی و روایی بررسی می نماید. در پایان نتیجه می گیرد که هدف نهایی طنز های قرآنی و روایی، اصلاح فرد و جامعه و عبرت گرفتن آن ها از مضمونی است که طنز از آن نشأت گرفته است.