بیماری اسکب معمولی سیب زمینی (common scab ( یکی از بیماریهای مهم است که به وسیله ی باکتری streptomyces scabies و سایرگونه های مشابه دیگر بر روی سیب زمینی و سایر سبزیجات غده ای(تربچه ، شلغم وغیره) ایجاد میشود. این بیماری به وسیله ی باکتری خاکزی گرم مثبت streptomyces ایجاد میشود. ایجاد علایم زخم های نکروتیک برجسته ، سطحی یا فرورفته از علایم مشخص اسکب معمولی بر روی غده های سیب زمینی است که ارزش بازارپسندی و کیفیت غده های سیب زمینی را کاهش داده و باعث خسارت اقتصادی به محصول میشود. طی سال 1389 از مناطق مختلف استانهای آذربایجان شرقی و کردستان غده های دارای علایم اسکب جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل گردید. و براساس ویژگیهای مورفولوژیکی ، فیزیولوژیکی و تستهای بیوشیمیایی 30 جدایه استرپتومایسس جداسازی شد. همچنین واکنش زنجیره ای پلی مراز برای شناسایی ژن txta که در بیماریزایی بیشتر استرینهای گونه های s.scabies ، s.acidiscabies و s.turgidiscabies نقش اساسی ایفا میکند انجام شد. واکنش زنجیره ای پلی مرازکه برای شناسایی جنس streptomyces و گونه ی scabies انجام شد منجر به شناسایی 30 جدایه به عنوان استرپتومایسس گردید(اندازه باندbp 1027 ) و 26 جدایه نیز به عنوان گونه ی s. scabies تعیین شد. (اندازه باندbp 475) . به منظور ارزیابی دامنه تنوع ژنتیکی جدایه های s. scabies ، dna ژنومی جدایه ها استخراج ودر واکنش زنجیره ای پلی مراز با روشهای eric ، rep و box-pcr و با آغازگرهای eric 2f، eric 1r ،rep2f، rep1r و box-air به کار برده شدند. محصولهای تکثیر شده در ژل آگارز 5/1 درصد الکتروفورز و با اتیدیوم بروماید رنگ آمیزی شدند. از ضریب تشابه جاکارد (jaccard) برای تعیین تشابه جدایه ها واز روش upgma و نرم افزار ntsys نسخه 2.02 برای آنالیز خوشه ای استفاده شد. آنالیز خوشه ای نتایج بدست آمده با آغازگرهای eric 2f، eric 1r نشان داد که در سطح تشابه 75درصد،بر اساس آغازگرهای eric 2f ، eric 1r جدایه ها به 8 گروه ، با آغازگرهای ،rep2f، rep1r به 5 گروه ، و با آغازگرbox-air به 7 گروه تقسیم شدند. بدین ترتیب نتایج نشانگر وجود تنوع ژنتیکی درون جدایه های s.scabies عامل بیماری جرب معمولی سیب زمینی بود.

پتاسیم قابل استفاده در خاک معیار مهمی برای رشد گیاه و تولید عملکرد است. برخی باکتری های خاک می توانند پتاسیم قابل استفاده را برای رشد گیاهانافزایش دهند. به منظور جداسازی و بررسی میزان کارایی این باکتری ها در خاک، تعداد پنج نمونه خاک از نظر وجود باکتری های آزاد کننده پتاسیم مورد ارزیابی قرار گرفتند و در نهایت شش ایزوله به عنوان باکتری های موثر، جداسازی شدند. براساس بررسی های میکروسکوپی، آزمون های بیوشیمیائی و شناسائی مولکولی مبنی بر16s rrna ، پنج ایزوله (jk2، jk3، jk4، jk5 و jk6) مشابه bacillus megateriumبودند در حالی که ایزولهjk1مشابه lysinibacillus fusiformisبود. این تحقیق شامل سه آزمایش بود. در آزمایش اول که در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد، باکتری های مذکور در محیط کشت مایع حاوی خاک شسته شده با اسید، طی مدت پنج روز از نظر توانایی آزادسازی پتاسیم با یکدیگر مقایسه شدند. پتاسیم محلول در محیط کشت تلقیح شده با باکتری های فوق به طور معنی داری افزایش یافت و مقدار پتاسیم آزاد شده توسط این سویه ها از خاک اسید شویی شده بین 65/0 تا 15/1 میلی گرم در گرمبه دست آمد و بیشترین مقدار پتاسیم آزاد شده مربوط به سویهjk6 (15/1 میلی گرم در گرم) بود که نسبت به شاهد بدون باکتری 92/76 درصد افزایش نشان داد ولی تفاوت معنی داری با سویه هایjk4 وjk5 نداشت. در آزمایش دوم که به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام گرفت، تأثیر این شش سویه بر آزادسازی پتاسیم از محیط کشت مایع حاوی مسکوویت یا بیوتیت انجام گرفت. نتایج نشان داد که مقدار پتاسیم آزاد شده توسط هر شش سویه از محیط کشت مایع حاوی مسکوویت یا بیوتیت نسبت به شاهد بدون باکتری به طور معنی داری افزایش یافت. همچنین اثرمتقابل نوع کانی در نوع باکتری در سطح احتمال پنج درصد معنی داربود. بیشترین مقدار پتاسیم آزاد شده در محیط کشت حاوی بیوتیت و مسکوویت مربوط به سویه های jk3 (87/2 میلی گرم در گرم)وjk4 (01/2 میلی گرم در گرم)بوده که نسبت به شاهد بدون باکتری به ترتیب 10/12 و 78/25 درصد افزایش نشان می دهد. در آزمایش سوم تاًثیر هر شش سویه بر عملکرد گیاه گوجه فرنگی و جذبپتاسیم در شرایط گلخانه ای انجام گرفت. نتایج تجزیه آماری نشان داد که وزن خشک اندام هوایی و ریشه، در تیمارهای باکتریایی درسطح احتمال پنج درصد نسبت به شاهد بدون باکتری دارای افزایش معنی داری بود و بیشترین مقدار وزن خشک اندام هوایی مربوط به سویه jk4(g pot-1 55/7)بود که نسبت به شاهد بدون باکتری 97/23 درصد افزایش نشان داد ولی تفاوت معنی داری با سویه هایjk2 (g pot-103/7)، jk3 (g pot-141/7)، jk5(g pot-135/7)، jk6(g pot-125/7)نداشت. بیشترین وزن خشک ریشه مربوط به سویهjk5(g pot-141/3)بودکه نسبت به شاهد بدون باکتری 23/52 درصد افزایش نشان داد ولی با بقیه تیمارها تفاوت معنی داری نداشت. مقدار کل پتاسیم جذب شده توسط اندام هوایی و ریشه در تیمارهای باکتریایی نیز نسبت به شاهد بدون باکتریبه طور معنی داری افزایش یافت. در بین سویه های مورد آزمایش بیشترین غلظت پتاسیم موجود در بخش هوایی مربوط به سویه های jk5 (mg g-110/17) و jk6(mg g-110/17) بود که نسبت به شاهد بدون باکتری 04/32 درصد افزایش نشان داد. بیشترین غلظت پتاسیم ریشه مربوط به تیمار کودی بدون باکتری (شاهد مثبت) (mg g-14/18) بود که با سایر سویه ها تفاوت معنی دار داشت. در بین سویه های مورد آزمایش بیشترین غلظتپتاسیم موجود در ریشه مربوط به سویه jk4(mg g-16/9) بود که نسبت به شاهد بدون باکتری (شاهد منفی) 64/111درصد افزایش نشان داد و تفاوت معنی داری نیز با بقیه سویه ها نشان داد. مقدمه ..............................................................................................................................................

اثرات متقابل قارچ و باکتری و نیز قارچ و میزان فسفر و نیز باکتری و میزان فسفر و اثر متقابل سه فاکتور بر یکدیگر در برهمکنش اکسایش میکروبی گوگرد در میزان رشد سویا

گلومالین گلیکوپروتئینی است که در هیف قارچ های راسته گلومرال شناسایی شده است.گلومالین ماده چسبناکی است که از هیف های قارچی ترشح یافته و بر روی ذرات خاک رسوب می کند و منجر به خاکدا نه سازی و پایداری خاکدانه ها می شود.گلومالین به عنوان یک پوشش پایدار ایده آل برای هیف های قارچی و خاکدانه ها شناخته شده است. این ترکیب می تواند بعنوان شاخصی از کیفیت اکوسیستم خاک و همچنین شاخصی حساس به تغییرات کربن خاک، مفید باشد. کم آبی بعنوان مهمترین عامل غیرزنده محدودکنندهرشد، اثر نامطلوبی بررشد و تولید گیاهان می گذارد.تنش کم آبی فتوسنتزرااز طریق بسته شدن روزنه ها و نرسیدن دی اکسیدکربن به کلروپلاست و کاهش پتانسیل آب سلول تحت تأثیر قرار می دهد.همزیستی میکوریزی ریشه های گیاهان، با متعادل کردن فرآیندهای فیزیولوژیکی و عملکرد فتوسنتزی باعث افزایش بقای گیاهان تحت تنش کم آبی می شود.در گیاه تحت تنش کم آبی،سهم کربنی که گیاه در اختیار قارچ همزیست می گذارد، کاهش می یابدو درصد کلنیزاسیون ریشه کمتر می شود. تنش کم آبی با تأثیر بر این رابطه می تواند تولید گلومالین را تحت تأثیر قرار دهد. بدین منظور آزمایشی بصورت گلخانه ای در خاک استریل با گیاه ذرت (رقم سینگل کراس704) و سه گونه قارچ میکوریز شامل: glomus versiforme (gv)،glomus intraradices (gi) ،glomus etunicatum(ge)انجام شد و پس از استقرار گیاهان، سه سطح رطوبتی در خاک شامل: 30-10 درصد تخلیه آب قابل استفاده (w0)، 55-35 درصد تخلیه آب قابل استفاده (w1)، 90-60 درصد تخلیه آب قابل استفاده (w2) اعمال گردید. اندازه گیری گلومالین در دو مرحله انجام شد، در مرحله اول که گلومالین ساده استخراج (eeg) عصاره گیری می شود، خاک در محلول سیترات سدیم 20 میلی مولار با 7 ph بمدت 30 دقیقه در دمای 121 درجه سانتی گراد اتوکلاو می شود. در مرحله دوم، خاک باقی مانده از مرحله اول، با سیترات سدیم 50 میلی مولار با 7 ph اتوکلاو می شود که مجموع گلومالین عصاره گیری شده در دو مرحله شامل گلومالین کل (tg) خواهد بود. تیمارهای قارچی gv، gi و ge به ترتیب 7/8، 8/7 و 4/31 درصد وزن تر بخش هوایی را نسبت به تیمار شاهد افزایش دادند و با کاهش رطوبت خاک، وزن تر و خشک بخش هوایی و ریشه کاهش یافت. با وقوع تنش کم آبی، پتانسیل آب برگ (lwp)و هدایت روزنه ای (gs) کاهش یافت. مقدار پرولین در حضور قارچ کمتر از تیمار شاهد بدون قارچ بود و با کاهش رطوبت خاک مقدار فسفر و پتاسیم بخش هوایی و ریشه کاهش یافت و گیاهان تلقیح شده با قارچ های میکوریزی در هر سه سطح رطوبتی مقدار فسفر و پتاسیم بیشتری نسبت به گیاهان غیرمیکوریزی داشتند. تیمارهای قارچی gv، gi و ge(به ترتیب) 51، 6/62، 45/90 درصد، مقدار فسفر بخش هوایی را در مقایسه با شاهد افزایش دادند. در هر سه تیمار قارچی، در تنش کم آبی متوسط، درصد کلنیزاسیون افزایش یافت و سپس با کاهش شدید رطوبت خاک درصد کلنیزاسیون میکوریزی نیز کاهش یافت. نتایج مربوط به اندازه گیری تغییرات گلومالین کل (tg) نشان داد که تنش کم آبی بطور معنی داری باعث افزایش مقدار گلومالین کل (tg) می شود و این افزایش در سطوح رطوبتی w1 و w2در مقایسه با سطحرطوبتی w0 بترتیب 09/28 و 39/47 درصد بود. حضور قارچ میکوریز باعث افزایش در مقدار tg شد، این افزایش در تیمارهای قارچی gv، gi و geبه ترتیب 77/16، 27/13 و 96/42 درصد در مقایسه با شاهد بدون قارچ بودند. با وقوع تنش رطوبتی متوسط(w1)، مقدار گلومالین کل در تیمارهای قارچی gv ، gi و ge به ترتیب 12/22، 14 و97/62 درصد نسبت به تیمار شاهد بدون قارچ افزایش یافته و در سطح رطوبتی w2این افزایش به ترتیب 84/15، 45/8 و24/32 درصد بودند. در مورد گلومالین ساده استخراج (eeg) نیز مشاهده شد که تنش کم آبی باعث افزایش معنی دار مقدار eeg می شود. مقدار eeg در تیمارهای قارچی gv، gi و geبه ترتیب 53/10، 24/5 و 48/30 درصد در مقایسه با شاهد بدون قارچ بیشتر بودند. در سطح رطوبتی w2، مقادیر eeg در تیمارهای قارچی gv، gi و ge به ترتیب 79/7، 85/11 و 67/33 درصد در مقایسه با شاهد بدون قارچ بیشتر بودند. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق، افزایش تولید گلومالین تحت تنش کم آبی می تواند مهر تأییدی بر اثرات ارزشمند همزیستی میکوریزی در شرایط تنش کم آبی باشد.

بر اساس ادعای تولیدکنندگان کود زیستی نیتروکسین و سوپرنیتروپلاس به استفاده از دو باکتری azotobacter و azospirillum اشاره شده است اما عدم حضور باکتری های فوق در این تحقیق مشخص شد. لازم به ذکر است که 13 جدایه مورداستفاده در این کودهای زیستی به عنوان تیمارهای آزمایشی مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در ویژگی انحلال فسفات معدنی از منبع تری کلسیم فسفات به دو روش کیفی و کمی، جدایه ba1 با بیشترین نسبت قطر هاله شفاف به قطر کلنی (26/3) و انحلال فسفات به میزان 4/606 میلی گرم بر لیتر دارای بیشترین قدرت انحلال فسفر بود، این در حالی است که دیگر جدایه موجود در بارور2 یعنی ba2 با انحلال فسفات به مقدار 11/119 میلی گرم بر لیتر دارای بیشترین انحلال فسفر از منبع هگزا فسفات سدیم (منبع فسفر آلی) بود. جدایه های مورداستفاده در کود نیتروکسین ازنظر تولید اکسین و سایدروفور شرایط خوبی داشتند به صورتی که بیشترین تولید اکسین در بین جدایه ها مربوط به جدایه n4 با 13/15 میلی گرم بر لیتر مشاهده شد و جدایه n3 ازنظر تولید سایدروفور به دو روش کیفی (تولید هاله نارنجی) و کمی (54/124 میکرومول) دارای بیشترین تولید سایدروفور بود. ازنظر ویژگی آزادسازی پتاسیم از کانی های میکای موسکوویت و بیوتیت به ترتیب جدایه ba1 و bio1 دارای بالاترین توان آزادکنندگی بودند. برای تعیین تمام پارامترهای مربوط به ویژگی pgp سویه های باکتریایی با در نظر گرفتن سه تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی آزمایش در شرایط درون شیشه ای به انجام رسید.