نام پژوهشگر: لیلا فیض

بررسی زنجیره تنفسی قارچ armiollaria mellea (fr. ex vahl) quelet در محیط طبیعی و محیطهای مصنوعی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تهران - دانشکده علوم 1377
  لیلا فیض   عزت الله کیهانی

آرمیلاریا ملئا یکی از خطرناکترین پاتوژنهای درختان پهن برگ ، سوزنی برگ ، درختچه ها و گیاهان علفی است که به جنگل ها و باغات میوه سراسر جهان خسارات هنگفتی وارد می کند. این پارازیت در کلیه قاره های جهان شناسایی شده و زیانهای فراوانی به اقتصاد کشاورزی و جنگل کشورهای مختلف وارد آورده است . گسترش بیماری آرمیلاریا ملئا بیشتر توسط ریزومورفهای قارچ صورت می گیرد که به دو فرم زیرپوستی و زیرزمینی وجود دارند. آنزیم های هضم کننده مواد شیمیایی سلولهای گیاهی مثل آنزیمهای پکتینولیتیک و پلی فنل اکسیدازها در بیماریزایی قارچ نقش داشته و بافتهای گیاهی را تخریب می کنند. تخریب ریشه گیاه منجر به عدم جذب آب و خشک شدن زودرس گیاه می گردد. متابولیتهیا زیاید از این قارج استخراج شده اند. من جمله چندین آنتی بیوتیک و مواد دارویی دیگر که خاصیت ضد سرطانی، ضد باکتریایی و ضد قارچی و نیز محافظت مغز در مقابل شوکها و ضربات را دارند. محققین مشخص کرده اند که اکسیژن و اتانل در فیزیولوژی قارچ اهمیت داشته و روی میزان رشد قارچ و شکل گیری ریزومورفهای آن اثر می گذارند. از آنجایی که بیشتر تاثیرات اکسیژن و منابع کربنی از طریق زنجیر تنفس اعمال می شود، بررسی زنجیر تنفسی این قارچ و اثر مهارکننده ها بر آن می تواند در کنترل بیماریزایی این قارچ در آینده بسیار موثر باشد. در این تحقیق ما با به کار بردن روشهای مختلف برای استخراج میتوکندری، برای اولین بار توانستیم سیستم سیتوکرومی قارچ رشد یافته را هم در انواع محیطهای کشت و هم در طبیعت مشخص کنیم. اسپکترومهای افتراقی احیا منهای اکسید در دمای آزمایشگاه از میتوکندریها در طول موجهای 605-630 و 444-450 (باند سوره) مربوط به سیتوکروم aa3، 560-575 سیتوکروم b، 550-540 سیتوکروم c، جذب نشان دادند. در حضور روتنون، سوکسینات هر سه سیتوکروم را احیا می کرد. آنتی مایسین a اکسیداسیون سوکسینات را مهار کرده و تا حدودی باعث احیای سیتوکروم b می شد. در این حالت سیتوکرومهای c و aa3 به وسیله tmpd و آسکوربات احیا می شدند. حضور kcn نیز باعث احیای سیتوکرومهای b و c و اکسیدازها می شد. nadh نیز به عنوان سوبستری فیزیولوژیک همه سیتوکرومها را احیا می نمود. در مجموع این آزمایشات نشان داد که هر چهار کمپلکس موجود در میتوکندری های یوکاریوت یعنی کمپلکس i(nadh، یوبی کوئینون اکسید ورداکتاز)، کمپلکس ii (سوکسینات ، یوبی کوئیون اکسید ورداکتاز)، کمپلکس iii (یوبی کوئینون، سیتوکروم c اکسید ورداکتاز) و کمپلکس iv (سیتوکروم c اکسیداز) در این قارچ نیز یافت شده و فعال هستند. در ریزومورفهای قارچی که در محیط مایع با سوبسترای گلوکز رشد کرده بود، سیتوکروم aa3 قابل تشخیص نبود. حتی اسپکتروم پیریدین هموکروموژن نیز هیچ جذبی را مربوط به هم a نشان نداد، که نشانه عدم وجود سیتوکروم c اکسیداز در این شرایط می باشد. در حالیکه ریزومورفهای محیط جامد و مایع الکلی و کارپوفور، کلاه و پایه محیط طبیعی همگی حضور هر سه سیتوکروم (اکسیداز، b و c) را نشان دادند. بیشترین مقدار سیتوکرومها در ریزومورفهای رشد یافته در محیط مایع الکلی به دست آمد. در مجموع بین تنوع مورفولوژیکی در این قارچ و مقادیر سیتوکرومهای آن هماهنگی وجود داشت .