نام پژوهشگر: نورالله معلمی

بررسی فرآیند رشد میوه ارقام دزفولی، کرونیکی و اکوتیپ های t2 و t7 زیتون در شرایط اقلیمی اهواز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده کشاورزی 1389
  محمد شریف پور   نورالله معلمی

بررسی الگوی رشد میوه و تعیین زمان مناسب برداشت میوه از نظر میزان روغن در نواحی مختلف از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. به منظور مقایسه الگوی رشد و برخی از خصوصیات میوه ارقام دزفولی و کرونیکی و اکوتیپ هایt2 و t7، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی گروه باغبانی دانشگاه چمران اهواز و در سال 88-1387 بر روی درختان هفت ساله انجام شد. طرح آماری مورد استفاده بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار بود. برای ارزیابی رشد میوه، نمونه-برداری هر دو هفته یک بار و بعد از آغاز میوه بندی انجام شد و طول، قطر، حجم، وزن تر و خشک میوه و نسبت گوشت به هسته تعیین گردید. درصد روغن گوشت میوه طی ماه های مرداد تا آبان اندازه گیری شد. در پایان آزمایش منحنی الگوی رشد میوه ارقام و اکوتیپ های مختلف با هم مقایسه شدند. نتایج نشان داد که میوه رقم دزفولی با وزن تر733/4 گرم، حجم 731/4 سانتی متر مکعب و طول 528/2 سانتی متر نسبت به سایرین برتری داشت. درصد روغن گوشت میوه رقم دزفولی در برداشت مهرماه برابر 80/9 بود که نسبت به سایرین بیشترین مقدار بود. رقم کرونیکی کمترین مقدار درصد روغن در گوشت میوه را داشت. همچنین رقم کرونیکی با وزن تر میوه معادل 566/0 گرم و حجم 564/0سانتی متر مکعب کمترین مقدار را به خود اختصاص داد. نهایتا نتایج نشان داد که رقم دزفولی نسبت به سایر ارقام برتری دارد.

تأثیر تیمارهای مختلف گرمادهی متناوب بر خصوصیات کیفی نارنگی کینو
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده کشاورزی 1389
  عبدالرضا دهقان هراتی   مجید راحمی

چکیده به منظور بررسی تاثیر تیمارهای مختلف گرمادهی متناوب بر خصوصیات کیفی نارنگی کینو، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در سال 89-1388 در دانشگاه شیراز اجرا شد. این آزمایش شامل دو فاکتور شامل فاکتور گرمادهی متناوب در 5 سطح (انتقال به دمای 20 درجه سانتی گراد هر هفت روز یکبار به مدت 24 ساعت، انتقال به دمای 20 درجه سانتی گراد هر هفت روز یکبار به مدت 48 ساعت، شاهد، انتقال به دمای 20 درجه سانتی گراد هر 14 روز یکبار به مدت 24 ساعت و انتقال به دمای 20 درجه سانتی گراد هر 14 روز یکبار به مدت 48 ساعت) و فاکتور دوم زمان تیمار گرمادهی که در دو سطح (45 روز پس از قرار گرفتن در سردخانه و 90 روز پس از قرار گرفتن در سردخانه) بود. نتایج نشان دادند که تیمار گرمادهی و مدت زمان گرمادهی بر میزان کاهش وزن میوه ها موثر بوده و بر این اساس بیشترین میزان کاهش وزن در تیمار انتقال به دمای 20 درجه سانتی گراد هر هفت روز یکبار به مدت 48 ساعت مشاهده شد. در این پژوهش مشخص شد که التیام دهی در دمای بالا باعث کاهش پوسیدگی در میوه می گردد به گونه ای که کمترین میزان سرمازدگی در 45 روز اول و در تیمار انتقال به دمای 20 درجه سانتی گراد هر 7 روز یکبار به مدت 24 ساعت حاصل شد که با تیمار چهارم (انتقال به دمای 20 درجه سانتی گراد هر 14 روز یکبار به مدت 24 ساعت) تفاوت معنی داری نداشت و به همین دلیل میزان نشت یون پتاسیم نیز در این تیمارها کمتر از دیگر تیمارها بود. همچنین بر اساس نتایج مشخص گردید در این آزمایش هر چه طول دوره گرمادهی افزایش یافت، باعث کاهش میزان ویتامین ث در گوشت میوه گردید و به طور کلی در 45 روز اول مقدار ویتامین ث بیشتری در میوه ها وجود داشت.

بررسی کاربرد لجن فاضلاب و کود شیمیایی بر عملکرد رویشی نهال زیتون و برخی خصوصیات شیمیایی خاک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده کشاورزی 1390
  محبوبه زارع   نورالله معلمی

افزایش روز افزون مصرف کود های شیمیایی، آلودگی آب های زیر زمینی و تخریب خاک را به دنبال دارد. استفاده از لجن فاضلاب، یک گزینه مناسب و کاربردی برای اصلاح و بهبود خصوصیات خاک و در نتیجه حل مشکل تغذیه ی گیاه می باشد. هدف این مطالعه بررسی اثرات کاربرد لجن فاضلاب و کود شیمیایی بر نهال زیتون می باشد. بدین منظور، لجن فاضلاب تصفیه شده شهر اهواز به عنوان یک کود آلی ازران قیمت و منبعی غنی از عناصر غذایی ضروری و کم مصرف در کشت نهال دو ساله زیتون رقم دزفولی استفاده شد. اثر لجن فاضلاب بر عملکرد رویشی گیاه زیتون و خصوصیات خاک، نتایج حاصل از اثرات کود شیمیایی کامل ماکرو(npks80%) و همچنین اثر متقابل آن ها مقایسه شد. بدین منظور از 4 سطح لجن فاضلاب تصفیه شده شهری (0، 150، 300 و 450 گرم) و 3 سطح کود شیمیایی(0، 5 و 10 گرم) در هر گلدان 8 کیلویی استفاده شد. برخی خصوصیات مربوط به لجن فاضلاب، گیاه و خاک قبل از کشت اندازه گیری شده و با نتایج بعد از کشت 6 ماهه گیاه مورد مقایسه قرار گرفت. عوامل مورد بررسی در گیاه زیتون شامل عملکرد رویشی و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی نهال زیتون مانند افزایش تعداد برگ، افزایش ارتفاع گیاه، افزایش تعداد شاخه های جانبی، میزان سطح برگ و کلروفیل برگ، وزن تر و خشک اندام های گیاه، عناصر غذایی موجود در برگ گیاه زیتون و عناصر سنگین مس، روی، کادمیوم و سرب می باشد. برخی خصوصیات شیمیایی خاک و عناصر غذایی ضروری و عناصر مس و روی (عناصر غذایی کم مصرف) و عناصر سنگین کادمیوم و سرب اندازه گیری شدند. عصاره گیری خاک برای اندازه گیری عناصر سنگین به وسیله dtpa و عصاره گیری گیاه و لجن فاضلاب به روش سه اسید انجام شد. نتایج نشان داد با افزایش سطح لجن فاضلاب کاربردی خصوصیات شیمیایی خاک مانند میزان ماده آلی و غلظت عناصر غذایی قابل جذب افزایش یافت. دلیل افزایش معنی دار غلظت عناصر غذایی قابل جذب خاک، عناصر غذایی موجود در لجن فاضلاب می باشد. در اثر استفاده از لجن فاضلاب و کود شیمیایی در گیاه زیتون عملکرد رویشی (شامل سطح برگ، تعداد شاخه های جانبی،تعداد برگ های جدید، افزایش ارتفاع و وزن خشک برگ) افزایش یافت. کود شیمیایی نیز موجب افزایش عناصر غذایی خاک و برخی از عناصر گیاه گردید، امّا این افزایش کمتر از تیمار 50 تن در هکتار لجن فاضلاب بود. با استفاده از لجن فاضلاب کمبود گیاه به عناصر غذایی برطرف گردید، امّا میزان سرب برگ گیاه بیشتر از استاندارد می باشد. بنابراین برای استفاده از لجن فاضلاب و جلوگیری از اثرات سوء آن نیاز به انجام آزمایش های قبل از کشت بر لجن فاضلاب، خاک و گیاه ضروری می باشد.

تاثیر تاریخ کاشت و محلول غذایی بر رشد و نمو دو رقم گیاه توت فرنگی ”سلوا” و ”کاماروز“ا (fragaria ananassa cv . selva and camarosa) در شرایط اقلیمی اهواز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده کشاورزی 1390
  صفدر پورممبنی   نورالله معلمی

چکیده: توت فرنگی تحت کشت با نام علمی ananassa fragaria متعلق به خانواده rosaceae می باشد. یکی از خوشمزه ترین و جذاب ترین میوه هاست که عموماً بصورت تازه خوری یا فراوری شده استفاده می شود. میوه توت فرنگی منبع غنی از آنتی اکسیدان ها، ویتامین ث و بعضی مواد معدنی از جمله آهن و پتاسیم می باشد. زمان مناسب کاشت توت فرنگی یکی از مهم ترین فاکتورهایی است که بر طول دوره ی رشد، عملکرد و زمان رسیدن میوه اثر می گذارد، همچنین استفاده از محلول غذایی مناسب به طور زیادی بر عملکرد، کیفیت محصول، بخصوص در تولید هیدروپونیک توت فرنگی اثر می گذارد. به علت اهمیت اقتصادی این محصول، همچنین عدم وجود گزارش منتشر شده در زمینه ی شرایط مناسب پرورش توت فرنگی در شرایط آب و هوایی اهواز، این تحقیق در فضای بین گلخانه های دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. بدین منظور آزمایشی فاکتوریل بر پایه ی طرح بلوک کامل تصادفی(rcbd) جهت بررسی اثر تاریخ های کاشت (10آذر، 30 آذر، 20 دی) و سه غلظت محلول غذایی هوگلند (3/1 هوگلند و 3/2 هوگلند و هوگلند کامل) روی رشد، نمو و اجزاء عملکرد دو رقم توت فرنگی (سلوا و کاما روزا) در طول 6 ماه دوره ی رشد انجام گردید. نتایج بیش از 38 صفت رویشی و زایشی و آنالیز عناصر غذایی نشان داد که تاریخ کاشت روی اکثر صفات بویژه تعداد برگ، سطح برگ، وزن خشک اندام هوایی و ریشه، پروتئین کل، تعداد گل و میوه، عملکرد بوته، وزن تر میوه، میوه بندی، پ هاش، مواد جامد محلول، اسیدیته، ویتامین ث و میزان عناصر غذایی از قبیل نیتروزن، فسفر، پتاسیم، روی و مس اثرمعنی داری داشت؛ اما روی سفتی بافت، میزان آب میوه، طول دمبرگ، طول دمگل و میزان عناصرغذایی آهن و منگنز اثر معنی داری مشاهده نگردید. مقایسه ی نسبت های مختلف محلول هوگلند نشان داد که اغلب فاکتورها ی ارزیابی شده شامل تعداد برگ و طوقه چه، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، طول ریشه، پروتئین کل، میوه بندی، عملکرد، سفتی بافت میوه، ویتامین ث، اسیدیته و میزان عناصر غذایی نیتروزن، فسفر، پتاسیم، آهن، روی، منگنز، مس، به طور معنی داری تحت تاثیر محلول غذایی قرار گرفتند، اما طول، قطر و حجم میوه، تعداد خوشه، سطح برگ و طول دمبرگ، تحت تاثیر قرار نگرفتند. مقایسه ی بین دو رقم مورد بررسی نشان داد، تفاوت های معنی داری از نظر تعداد برگ، وزن تر بخش هوایی، وزن خشک ریشه، میوه بندی، حجم میوه، اسیدیته، سفتی بافت، ویتامین ث و میزان عناصر غذایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن، روی، منگنز، مس بین آنها وجود داشت، در صورتی که دو رقم مورد بررسی از نظر مقدار مواد جامد محلول، نسبت مواد جامد محلول به اسیدیته، پ هاش، میزان آب میوه، عملکرد بوته و قطر میوه اختلافی نداشتند. بر اساس نتایج به دست آمده، اولین تاریخ کاشت (10 آذر) و محلول غذایی با 3/2 هوگلند برای تولید تجاری دو رقم توت فرنگی سلوا و کاماروزا در شرایط آب و هوایی اهواز پیشنهاد می گردد.

بررسی اثرات نانوتیوب های کربن (cnts)، اسیدسولفوریک و جیبرلین بر روی جوانه زنی درون شیشه ای بذور دو رقم توت فرنگی پاروس و کاماروزا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده کشاورزی 1391
  رحمان یوسفی   نورالله معلمی

توت فرنگی با نام علمی fragaria ananassa duch یکی از میوه های مهم تیره rosaceae می باشد. جوانه زنی بذرهای توت فرنگی غیریکنواخت و بسیار کند، با درصد و سرعت جوانه زنی پایین می باشد. برای یک برنامه اصلاحی این وضعیت به عنوان یک عامل محدودکننده به شمار می رود. برطرف کردن محدودیت های جوانه زنی بذور توت فرنگی، به بهنژادگران کمک می کند که به راحتی ژرم پلاسم های توت فرنگی را مورد ارزیابی قرار دهند. چندین تحقیق در جهت بهبود شاخص های جوانه زنی بذور توت فرنگی با به کار بردن روش های مختلف صورت گرفت. در این مطالعه اثر چندین فاکتور بر روی شاخص های جوانه زنی بذور توت فرنگی که شامل به کار بردن نانوتیوب های کربن ((cnts، اسیدسولفوریک و هورمون جیبرلین (ga3) در محیط های کشت مختلف بوده است است مورد بررسی قرار گرفت. این مطالعه در گروه علوم باغبانی دانشگاه شهید چمران اهواز در دو مرحله اجرا گردید. در مرحله اول ابتدا در یک آزمایش مقدماتی بذور هر دو رقم توت فرنگی پاروس و کاماروزا بدون اعمال هیچگونه تیمار خاصی بر روی بذور، در سه محیط کشت ms، b5 و محیط کاغذ صافی مرطوب کشت شدند و سپس در آزمایشی دیگر بذور هر دو رقم توت فرنگی پاروس و کاماروزا با 4 غلظت متفاوت اسیدسولفوریک (1، 12، 24 و 36 نرمال) خراش دهی شده و بر روی سه نوع محیط کشت ms، b5 و محیط کاغذ صافی مرطوب کشت گردیدند. در مرحله دوم به استناد نتایج به دست آمده از مرحله اول، تاثیر غلظت های متفاوت هورمون جیبرلین (0، 0.1، 0.2، 0.3 و 0.4 میلی گرم در لیتر) و غلظت های مختلف نانوتیوب های کربنی ( 0، 5، 10، 20 و 40 میکروگرم در میلی لیتر) بر روی جوانه زنی بذور دو رقم توت فرنگی پاروس و کاماروزا در دو نوع محیط کشت درون شیشه ای ms و b5 مورد بررسی قرار گرفت. تمامی آزمایش ها بر اساس اصول آماری، به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در پنج تکرار اجرا گردید. در پایان دوره آزمایش (40 روز) شاخص های جوانه زنی شامل درصد جوانه زنی بذور، سرعت جوانه زنی، زمان رسیدن به 50% جوانه زنی نهایی، میانگین طول ریشه چه و همچنین میانگین طول ساقه چه (دو هفته پس از شروع جوانه زنی) ملاک تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که بذور شاهد (بذرهایی که خراش دهی نشدند) و همچنین بذرهایی که با غلظت های 1، 12 و 24 نرمالیته اسیدسولفوریک خراش دهی شدند، در هر سه محیط ms، b5 و محیط کاغذ صافی مرطوب هیچ گونه نشانه ای از جوانه زنی بروز ندادند. در هرحال بعد از خراش دهی بذور با اسیدسولفوریک 36 نرمال، بیشترین درصد جوانه زنی (58%)، سرعت جوانه زنی (0.87 بذر در روز) و کوتاه ترین زمان برای رسیدن به 50% جوانه زنی نهایی (13.8 روز) با استفاده از غلظت 0.3 میلی گرم در لیتر هورمون جیبرلین (ga3) بر روی محیط b5 به دست آمد. در بررسی تاثیر نانوتیوب های کربنی، نتایج نشان داد که بذور کشت شده بر روی محیط کشت ms و b5 حاوی غلظت های 10، 20 و 40 میکروگرم در میلی لیتر نانوتیوب های کربنی پس از 40 روز نشانه ای از جوانه زنی بروز ندادند، در حالیکه در غلظت 0 و 5 میکروگرم در میلی لیتر نانوتیوب های کربنی بذور جوانه زده و در محیط b5 نسبت به سایر غلظت ها نتایج بهتری داشته است. نانوتیوب های کربنی، در غلظت 5 میکروگرم در میلی لیتر نسبت به شاهد طول ساقه چه را با اختلاف معنی داری بهبود بخشید و به لحاظ طول ریشه چه بین غلظت 0 (شاهد) و 5 میکروگرم در میلی لیتر نانوتیوب های کربنی اختلاف معنی دار نبود.

تأثیر کاربرد نانو ذرات آناتاز (tio2) بر برخی از خصوصیات موثر در کمیت و کیفیت میوه ی گیاه توت فرنگی در شرایط کشت هیدروپونیک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده کشاورزی 1391
  الهه هاشمی دهکردی   نورالله معلمی

توت فرنگی با نام علمی fragaria ananassa duch. متعلق به تیره rosaceae و گیاهی دولپه ای، چندساله و علفی بوده که به طور متوسط 3 تا 5 سال عمر می کند. با توجه به موقعیت بخش کشاورزی در ایران، حفظ جایگاه و افزایش سهم از بازار جهانی، مستلزم افزایش کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی تولیدی است و بدون شک برای تحقق این امر بهره گیری از فناوری های نوین از جمله فناوری نانو در این حوزه، اجتناب ناپذیر است.جهت بررسی تأثیر نانو ذرات تیتانیوم (آناتاز) بر روی کمیت و کیفیت میوه گیاه توت فرنگی دو رقم پاروس و کوئین الیزا در شرایط کشت هیدروپونیک آزمایشی در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی (فاکتورها عبارت بودند از: دو رقم پاروس و کوئین الیزا و نانو آناتاز در غلظت های0، 5/1، 5/3، 5/5، 5/7، 5/9 و 5/11 میلی گرم بر لیتر در سه تکرار انجام گرفت. به این منظور نشاهای توت فرنگی پس از استقرار کامل در محیط کشت حاوی کوکوپیت با نانو ذرات آناتاز به همراه محلول غذایی هوگلند کامل تغذیه شدند. نتایج آزمایش نشان داد که با افزایش غلظت نانو ذرات آناتاز خصوصیات مورد بررسی از جمله میزان کلروفیل، درصد تشکیل میوه، وزن میوه، حجم میوه، طول و قطر میوه، میزان ph عصاره، میزان مواد جامد محلول، میزان ویتامین c و وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه افزایش قابل توجهی یافتند. در بین دو رقم، رقم کوئین الیزا در بیش تر صفات مورد بررسی نسبت به رقم پاروس برتری داشت.