نام پژوهشگر: محمدسعید جبل‏‎‎‏ عاملی

طراحی الگوی کلان توسعه صنعتی کشور با تأکید بر نقش سیاستهای علوم و تکنولوژی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علم و صنعت ایران - دانشکده مهندسی صنایع 1380
  سپهر قاضی نوری   علیرضا علی احمدی

جدیدترین نظریات توسعه، بر این امر تأکید دارند که امروزه توسعه جوامع وابسته به ارتقاء علم و تکنولوژی آنهاست و بدون آن امکان رسیدن به سطح بالای توسعه یافتگی وجود ندارد. تحقیق حاضر با هدف بررسی علمی این نظریه و بکارگیری آن در جهت بالا بردن میزان توسعه صنعتی کشورمان ایران طراحی و اجرا شده است. برای این منظور پس از تعریف مسئله تحقیق، مرور ادبیات مفصلی روی تعریف واژه ها و مفاهیم توسعه (بویژه توسعه صنعتی)، علم و تکنولوژی و سیاستهای آن و وضع کشورهای مختلف بخصوص ایران در این زمینه به عمل آمده و یک دسته بندی جامع و نو از محتوای سیاستهای علوم و تکنولوژی صورت گرفته است. در مرحله بعد متدولوژیهای قابل استفاده برای تحقیق بررسی شده و متدولوژی مناسب انتخاب گردیده است باید توجه داشت که اصولا توسعه یک مفهوم چندبعدی است و علم و تکنولوژی نیز ابعاد متنوعی دارد، لذا هر یک از این دو مفهوم را باید با شاخصهای متعددی سنجید. طبعا وقتی صحبت از تأثیر متقابل توسعه صنعتی با علوم و تکنولوژی می شود باید این شاخصهای متعدد را با هم بررسی کرد و به دلیل همپوشانی و همبستگیهای موجود میان این شاخصها، کار سنجش تأثیرات مزبور دشوار می شود لذا برای تحلیل این مساله از روش همبستگی کانونی استفاده شده که می تواند روابط بین دو دسته متغیر را که همگی با هم همبستگی دارند تحلیل کند. سپس این روش برای یک نمونه 42 کشوری بکار رفته و تأثیرات متقابل شاخصهای مختلف توسعه صنعتی با علوم و تکنولوژی بررسی شده است. در قدم بعدی کار سیاستگذاری مناسب علم و تکنولوژی ایران آغاز می گردد. برای این منظور از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به گونه ای جدید و در تلفیق با بهینه سازی ریاضی استفاده کرده ایم به نحوی که بتوان با حداقل تغییر در وضعیت شاخصهای علوم و تکنولوژی به حد مطلوب شاخصهای توسعه صنعتی دست یافت. آنگاه آن گروه از شاخصهای علم و تکنولوژی که فاصله میان وضع پیش بینی شده و وضع مطلوب آنها بیشتر بوده به عنوان اولویت دار انتخاب شده و استراتژی کشور بر مبنای گسترش آنها پیشنهاد گردیده است.