چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

با توجه به ارزش چینه شناسی رودیست ها بویژه در کرتاسه فوقانی و نیز شرکت آنها در ساختار ردیف ها مطالعاتی بر روی رودیست های ماستریشتین شرق حوضه کپه داغ (شمال شرق ایران) انجام شد. در این مطالعات لایه های رودیست دار عضو 5 سازند کلات در برش الگوی آن در تنگ نیزار در جاده مشهد - سرخس و مقطعی در 7km غرب آن مورد بررسی قرار گرفتند که شامل دو افق پرفسیل بوده و کار نمونه برداری بر روی این افقها صورت گرفت . در مجموع با مطالعه فسیلهای به دست آمده 11 جنس شامل 8 گونه رودیست به همراه چند نمونه شکم پا، دوکفه ای و مرجان شناسایی که با توجه به آنها سن ماستریشتین فوقانی برای این لایه ها پیشنهاد شده است . براساس بررسیهای پالئواولوژیکی، رودیست های یافت شده جزو گروه مرفولوژیکی برخاسته اند که محیط آرام و نرخ رسوبگذاری زیاد، شرایط استوایی، عمق کم، دما و شوری زیاد را مشخص می کنند. اجتماعات آنها به صورت ریفهای سدی و پراکنده و tickets یافت می شوند. منطقه شرق کپه داغ در ماستریشتین جزئی از حوضه تاجیکستان - افغانستان - شمال ایران بوده و در اقیانوس تتیس (منطقه سوپرتتیس) نزدیک به خط استوا قرار داشته است . رخساره های میکروسکوپی این لایه ها شامل 5 رخساره می باشند که در مجموع نشانگر محیط سدی برای لایه های رودیست دار، محیط لاگونی برای رسوبات دانه ریز (شیل ها) و محیط جلوی سدی برای رسوبات گرین استونی بوده که در یک مگاسیکل پسرونده بر جای گذاشته شده اند.

حوضه رسوبی کپه داق واقع در شمال و شمال شرقی ایران یکی از حئضه های رسوبی مهم و شناخته شده در کشور ما می باشد. در این حوضه که با وسعتی حدود 55000 کیلومتر مربع تقریبا 3.3 درصد از مساحت کل کشور را در بر می گیرد، رسوبگذاری از دوره ژوراسیک تا ترشیاری بدون وقفه ادامه داشته است . این حوضه علاوه بر ایران بخش وسیعی، از ترکمنستان و شمال افغانستان را نیز شامل می شود. بخش ایرانی این حوضه بین 30 و 35 تا 15 و 38 عرض شمالی و 54 تا 13 و 61 طول شرقی واقع است . گسترش آبدراز یکی از سازندهای تشکیل دهنده این ح وضه است که موضوع مورد مطالعه در این پروژه می باشد. مقاطع مورد مطالعه در این پروژه با توجه به رخنمون های سازنئ آبدراز عبارتند از: 1 - مقطع سنکلینال شیخ: این مقطع در مرکز غرب کپه داق در بخشی از سنکلینال شیخ حد واسط روستاهای قلعه زو و سرخ زو تقریبا در 20 کیلومتری شمال شیروان انتخاب شده است . 2 - مقطع روستای تیرگان: این مقطع در نزدیکی روستای تیرگان از توابع شهرستان درگز قرار گرفته که 70 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان مذکور واقع است . 3 - مقطع گردونه مزدوران: این مقطع در محل گردونه مزدوران در 90 کیلومتری جاده مشهد-سرخس قرار دارد. 4 - مقطع روستای آبدراز: ایم مقطع در نزدیکی روستای آبدراز در سمت شمال غرب گردنه مزدوران واقع است . روستای آبدراز در 75 کیلومتری شرق مشهد قرار گرفته است . 5 مقطع روستای پادها: این مقطع در محدوده روستای پادها در 25 کیلومتری جنوب شرق گردنه مزدوران واقع است . در کلیه مقاطع شرقی سازند آبدراز بطور disconformity (ناپیوستگی هم شیب) بر روی سازند آیتامیر و بصورت conformity (هم شیب) در زیر سازند آب تلخ قرار گرفته است . در این رساله بایواستراتیگرافی، مطالعه اکینودرماتا (رده اکینوئیدها) در حد جنس و گونه و نتیجتا زون بندی با کمک آنها، تعیین میکروفاسیس و محیط رسوبی با استفاده از مقاطع نازک میکروسکوپی انجام گرفته است . سازند آبدراز در بخش شرقی دارای اکینوئید و اینوسراموس و آمونیت های فراوان و در بخش غربی دارای فسیل کمتری است ولی هنوز محتوی اینوسراموس می باشد. با توجه به مجموعه فسیلی سن این سازند تورونین، کونیاسین، سانتونین تعیین شده است . در مجموع از کلیه مقاطع بررسی شده بیش از 400 نمونه دگاژه ماکروفسیل جانوری جهت مطالعه فسیل شناسی و 25 نمونه سنگی برای مطالعات میکروفاسیس و محیط رسوبی برداشت گردید. از بین ماکروفسیل های جانوری جمع آوری شده تعداد 8 جنس و 12 گونه از اکینوئیدها به همراه 3 گونه از جنس اینوسراموس متعلق به مولوسک ها شناسایی شده است که پس از شناسایی فسیل ها جدول زمانی (chart rang) برای آنها رسم گردیده است . بعلاوه ستونهای چینه شناسی تهیه شده از مقاطع مختلف (سنکلینال شیخ، روستای پادها، روستای آبدراز و گردنه مزدوران) با یکدیگر مقایسه و مطابقت (corrlation) شده است . گونه های micrasterleskei و mic. cortestudinarium و mic. cf. corbovis و mic. decipiens و cyclaster declivus و hemiaster. cf. texanus و leiostomaster gentili برای اولین بار از سازند آبدراز در کلیه مقاطع مطالعه شده و در ایران گزارش می شوند. نتایج حاصل از مطالعات میکروفاسیس نشان می دهد که سازند آبدراز در یک محیط دریایی (shelf or basin margin) بر جای گذاشته شده است و با توجه به مدل رسوبی wilson عمده به دو میکروفاسیس استاندارد 2 و 3 (mfs) محدود می شود.

در راستای مطالعه میکروفاسیس و محیط رسوبی سنگهای آهکی ناحیه اخلمد سه مقطع به فواصل نسبتا زیادی انتخاب و پس از نمونه برداری و تهیه مقاطع نازک میکروسکپی، کلیه عوامل مورد نیاز جهت تفسیر محیط رسوبی مورد مطالعه قرار گرفت . براساس مطالعات انجام شده ستون لیتواسترتیگرافی پروفیلهای مربوطه رسم گردید. پس از طبقه بندی انواع میکروفاسیسها و در نظر گرفتن موقعیت جغرافیایی پروفیلهای مختلف نسبت به هسته ردیف و همچنین مقایسه میکروفاسیسها با مدلهای موجود، محیطهای رسوبی lagoon, backreef, core reef, foreef شد. بدین ترتیب وضعیت جغرافیایی دیرینه دریلی ژوراسیک فوقانی در ناحیه مورد مطالعه مشخص گردید.

حوضه لرستان واقع در جنوب غربی ایران، بخش از کمربند کوهزائی زاگرس را تشکیل می دهد. قسمت اعظم توالی سنگهای رسوبی پالئوسن و ائوسن در این ناحیه، به دو سازند امیران و تله زنگ محدود می شود. به منظور مطالعه بیواستراتیگرافی این دو سازند، دو برش چینه شناسی، یکی در محل تاقدیس امیران در مجاورت شهر معمولان و دیگری در 3 کیلومتری شرق ایستگاه راه آهن تله زنگ انتخاب و اندازه گیری شده است . در منطقه مورد مطالعه لیتولوژی سازند امیران عمدتا شامل تناوبی از ماسه سنگ ، شیل سیسلتسون همراه با طبقات کنگلومرائی در بخش فوقانی بوده و دارای مجموعه ای نسبتا متنوع از فرایمنیفرهای پلانکتونی می باشد. سازند تله زنگ در برش شرق ایستگاه راه آهن تله زنگ مطالعه شده و شامل توالی از سنگ های آهکی لایه متوسط تا ضخیم لایه حاوی فرامینیفرها و کف زی می باشد در این مطالعه 6 جنس و 26 گونه پلانکتونی از سازند امیران و 20 جنس و 12 گونه کف زی از سازند تله زنگ شناسائی شده است . براساس گسترش زمانی گونه های پلانکتونی، پنج بیوزون و دوزیرزون برای سازند امیران طرح و ارائه شده است . از این میان زون i و ii معرف پالئوسن تحتانی و زونهای iii و iv و v مشخصه پالئوسن فوقانی می باشند. مرز کرتاسه - ترشیاری بصورت پیوسته، در سازند گورپی واقع بوده و با انقراض فرامینیفوهای پلانکتونی ماستریشتین و اولین ظهور فرم های پالتوسن مشخص می گردد. مرز پالئوسن - ائوسن نیز در سازند تله زنگ ، در گذز از فرم های sakesaria dukhani, lockhartia diversa miscekkanea miscella به فرم های alveelina spp, sakesaria cotteri nummulites spp و در محل ظهور توام ranikothalia bermudezi, glomalveolina primaeva و nummulites glonbulus در نظر گرفته شده است . بر مبنای بیوزوناسیون و مجموعه فسیلی شناسائی شده در این منطقه، سن ماستریشتین - اسپارناسین برای سازند امیران و اسپارناسین فوقانی تا ایپرزین برای سازند تله زنگ پیشنهاد می شود. مطالعه مجموعه فسیلی نشان می دهد که در این مطنقه یک محیط دریائی عمیق با نهشته های تخریبی (سازند امیران) وجود داشته که به مرور زمان از عمق آن کم شده تا به یک محیط دریائی که عمق کربناته (سازند تله زنگ) تبدیل شده است .

برش مورد مطالعه در کوه پر نظامی واقع در شرق ایستگاه گاز دوراهان و 45 کیلومتری شرق شهرستان لردگان از توابع استان چهار محال و بختیاری با مختصات طول و عرض جغرافیایی 18 ثانیه و 35 دقیقه و 31 درجه و30 ثانیه و 12 دقیقه و 51 درجه در حوضه رسوبی زاگرس قرار گرفته است . رسوبات منطقه فوق با سن کرتاسه فوقانی و پالئوژن، شامل سازندهای سروک ، گرپی، تاربور، پابده و جهرم با روند شمال غرب - جنوب شرق می باشد. سازند تاربور در متطقه فوق بعنوان برش مطالعه از نظر بیواستراتیگرافی انتخاب گردیده است . که رسوبات آن بیشتر مشتمل بر تناوبی از آهکهای رودیست دار و شیل به ضخامت 183 متر می باشد. این رسوبات با یک ناپیوستگی فرسایشی بر روی رسوبات سازند گورپی قرار گرفته است ، ولی در قسمت فوقانی رسوبات تاربور به صورت تدریجی به سازند شیلی پابده با سن پالئوژن به صورت پیوسته روی سازند تاربور را می پوشاند. با مطالعه وشناسایی 20 جنس و گونه فرامینیفر و 33 جنس و گونه ماکروسکوپی سن ماستریشین سازند تاربور تایید می گردد، با مطالعه رخساره های میکروسکوپی و شواهد روی زمین سه محیط جلوریف ، ریف و پشت ریف در آن قابل شناسایی است . بنابراین مدل رسوبی ریف برای آن در نظر گرفته می شود. نوع آب و هوای گذشته در این حوضه آب و هوای گرم بوده است . بنظر می رسد نبود سازندهای سورگاه و ایلام با سن کنیاسین - سانتونین در ارتباط با فاز اتریشین و ناپیوستگی فرسایشی بین سازندهای گورپی و تاربور در این منطقه مرتبط با فاز زودرس لارامید است ، که کنگلومرای پلی ژنتیک به ضخامت 15 متر در قاعده سازند تاربور تاثیر این فاز را تایید می کند.