نام پژوهشگر: محمد نبی سربلوکی

ساخت وکتور بیانی حاوی نواحی ایمنوژنیک gp41 و hiv-1 p24 و بررسی ایمنی زائی آن به عنوان کاندید واکسن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1388
  فاطمه رودباری   فریدون مهبودی

تا کنون 60 میلیون نفر با hiv آلوده شده اند که نزدیک به 22 میلیون نفر از آنها جان خود را از دست داده اند. هزینه درمانی هر فرد مبتلا به ایدز سالانه در حدود 20000 دلار می باشد. داروهای ضد رتروویروسی کنونی به طور کامل نمی توانند افراد آلوده به ویروس را پاکسازی نمایند و نیز با مصرف دارو، واریانتهای مقاوم به دارو تولید می گردد. این مسائل نشان می دهد، استفاده از یک واکسن پیشگیری کننده ایمن و موثر شدیدا"مورد نیاز است. رایج ترین و معمولترین استراتژی برای واکسن ایدز استفاده از زیرواحدهای ویروسی به عنوان ایمونوژنهاست. یکی از واکسنهای زیر واحدی که برای hiv طراحی شده واکسنهای پلاسمید dna است. مطالعات زیادی نشان داده اند؛ یک واکسن پیشگیری کننده موثر و ایمن برای hiv، می بایست به میزان زیادی آنتی بادی های خنثی کننده و پاسخ های ایمنی سلولی را افزایش دهد که همه این اهداف، با واکسن های dna قابل دسترسی است و از این حیث مشابه واکسنهای زنده عمل می کنند، بدون آن که بیماریزا باشند. دو پروتئین p24 و gp41 ، نقشهای مهمی را در پاتوژنز hiv ایفاء می نمایند و ایمنی علیه آنها نیز در روند بیماری موثر است، بی شک مطالعه و تحقیق بر روی این قطعات در ساخت واکسن علیه hiv بسیار ارزشمند خواهدبود. در این مطالعه، دو پلاسمید نوترکیب pcdna3.1/hygro (پلاسمید فاقد توالی سیگنال) و psectag2/hygro (پلاسمید واجد توالی سیگنال) حاوی توالی های ایمنوژنیک gp41- p24 و پلاسمید pcdna3.1/hygro حاوی یکی از قطعات فیوز شده فوق(gp41 ) به عنوان کنترل طراحی و بیان پروتیین های مربوطه در آن ها، با روش ایمنوفلوئورسنس تایید شد. پاسخ های ایمنی موثرعلیه پلاسمیدهای نوترکیب فوق به عنوان کاندید واکسن dna در موشهایbalb/c، ارزیابی گردید.میزان آنتی بادی و سیتوکین های ifn-? و il-4 و ایزوتاپ های igg (igg1 و igg2a ) با روش الیزا و تقسیم سلولی لنفوسیتی نیز با روشmtt سنجش شد. تمام آزمایشات مذکور در هر دو زمان قبل و بعد از تزریق دوز بوستر انجام شد. برای تهیه قطعات فیوز شده p24-gp41، ابتدا برای نواحی ایمنوژنیک ژنهای p24 و gp41 از hiv-1، پرایمرهای اختصاصی طراحی و توسط روش pcr، قطعات مورد نظرجدا و تکثیر شدند. در مرحله بعد این قطعات، با استفاده از تکنیک soe به هم فیوز شدند. در همه گروههای حیوانات مورد مطالعه، از دندروزوم به عنوان سیستم انتقال پلاسمیدهای مورد نظر استفاده شد. به منظوربررسی میزان افزایش و هدایت پاسخ ایمنی، به یکی از گروههای مورد مطالعه، پلاسمید نوترکیب و ادجوانت ژنتیکی(pcaggs-il-12 ) بطور همزمان تزریق شد. با توجه به نتایج آزمایش های این پژوهش، از طرفی ایمن زایی و هم افزایی عملکرد این دو قطعه(p24-gp41 ) در کنار هم،که پیش فرض این مطالعه نیز بوده، تائید شد و از طرفی، نشان داده شد که این قطعات، توانایی بر انگیختن هر دو سیستم ایمنی با تمایلی به ایمنی سلولی (th1) را دارند و با توجه به این حقیقت که جهت جلوگیری و محدود کردن عفونت ناشی از hiv هر دو بازوی سیستم ایمنی، همورال و سلولی، موثر هستند اما در این میان ایمنی سلولی(th1) از اهمیت بالایی برخوردار است، بنابراین می توان گفت که کانستراکت های مورد استفاده در این تحقیق، می توانند کاندیدهای خوبی برای واکسن dna علیه hiv-1 باشند، بنابراین می توان با اطمینان بیشتری به بررسی های تکمیلی این قطعات پرداخت تا بتوان آنها را به عنوان واکسن dna در حوزه بالینی، بهینه سازی نمود.از طرفی تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از آزمایشات، نشان داد که با استفاده از هر دو نوع پلاسمید(فاقد توالی سیگنال و واجد توالی سیگنال) پاسخ های ایمنی مناسبی ایجاد می گردد اما به نظر میرسد به علت اختلاف معنی داری (0.05 p< ) که در تولید il-4 و آنتی بادی کل در وکتور حاوی سیگنال ترشحی مشاهده می شود، استفاده از این نوع وکتور در واکسن dna مناسب تر باشد. هر چند برای تایید نهایی، به نتایج حاصل از آزمایشات تکمیلی نیاز می باشد.