نام پژوهشگر: سهیلا رهگذر

بررسی بیان ژنی ppar?1 در ضایعات نخاعی موش صحرایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان 1390
  عصمت محمدی باغملایی   ابوالقاسم اسماعیلی

التهاب و آپوپتوز پس از آسیب طناب نخاعی منجر به تخریب برگشت ناپذیر بافت عصبی می شود. از این رو بررسی مولکولی مکانیسم پاسخ به آسیب سیستم عصبی مرکزی، جهت کنترل بعدی مسیر های مضر به راه افتاده پس از آسیب طناب نخاعی و راه اندازی مسیر های مفید می تواند سودمند باشد. در این مطالعه حضور و تغییرات بیانی ایزوفرم گامای گیرنده فعال کننده تکثیر پراکسی زومی و ایزوفرم آلفای گیرنده کبدی ایکس (lxr?) که اثر مهار کنندگی التهاب دارند و همچنین ژن القا کننده آپوپتوز bax پس از آسیب طناب نخاعی بررسی شده است. به منظور ایجاد آسیب نخاعی یک برش با مقطع عرضی در طناب نخاعی مهره نهم از بخش قفسه سینه ای (t9) موش صحرایی ایجاد شد و با استفاده از تکنیک های rt-pcr مرسوم و real-time pcr کمی میزان mrna این ژن ها، شش ساعت، یک روز، سه روز، هفت روز و ده روز پس از آسیب در هشت میلی متر از بافت مرکز ضایعه و هشت میلی متر بالا و پایین آن بررسی شد. نتایج نشان دهنده یک الگوی مکانی و زمانی نسبتاً پیچیده در تغییرات بیانی mrna گیرنده کبدی ایکس و bax بود. اما هیچ گونه بیانی از گیرنده فعال کننده تکثیر پراکسی زومی در مرحله اولیه تحقیق یافت نشد. گیرنده کبدی ایکس با یک اختلاف زمانی الگوی همسانی (موج افزایشی-کاهشی) را در سه ناحیه مختلف بررسی شده نشان داد. افزایش بیان lxr? پس از آسیب می تواند به علت افزایش واکنش های التهابی و هجوم ماکروفاژها به محل آسیب و افزایش فعالیت میکروگلیاها باشد. این افزایش ناگهانی پس از اینکه عوامل تحریک کننده التهاب کاهش یابند سیر نزولی پیدا می کند. در بررسی حاضر افزایش تدریجی بیان bax و عدم کاهش آن در محل بالای برش می تواند نشان دهنده فعال بودن رونویسی از این ژن، صرف نظر از چگونگی فعالیت پروتئینی آن باشد. به عبارت دیگر تنها انتقال این پروتئین از سیتوپلاسم به غشای بیرونی میتوکندری عامل آپوپتوز نبوده، بلکه افزایش رونویسی از این ژن هم در پایا ساختن مسیر آپوپتوز می تواند دخیل باشد. این امر نشان دهنده اهمیت تنظیم آپوپتوز حتی در سطح رونویسی است . از طرف دیگر آغاز سیر نزولی بیان ژن bax بعد از هفت روز در محل ضایعه می تواند به علت فعال شدن مسیر های بقای سلولی باشد.

بررسی طیف موتاسیون های بتا تالاسمی و ارتباط آن با هاپلوتایپ های rflp در جمعیت ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده علوم 1390
  طاهره مرادی   صادق ولیان بروجنی

بیماری های هموگلوبین عمومی ترین بیماری های تک ژنی در جهان هستند. بتا تالاسمی نوعی کم خونی است که بر سرعت سنتز زنجیره بتا گلوبین نرمال اثر می گذارد. بتا تالاسمی به علت جهش در خوشه ژنی بتا گلوبین که در ناحیه 11p15.5 قرار دارد رخ می دهد. در حال حاضر بیش از 200 جهش مختلف مرتبط با فنوتایپ ?0 یا ?+ در مناطق مختلف جهان شناسایی شده است. با این حال هر جمعیت فراوانی جهش های مخصوص خود را دارد. خوشه ژنی بتا گلوبین دارای بیش از 20 مارکر rflp در سراسر خوشه ژنی است که می تواند به عنوان ابزار مفیدی برای تشخیص بیماری بتا تالاسمی استفاده شود. بررسی هاپلوتایپ در مقایسه با بررسی جداگانه ژنوتایپ مارکر ها ممکن است نتایج مفید بیشتری فراهم کند. بین جهش های بتا گلوبین و هاپلوتایپ ها پیوستگی وجود دارد، اما این پیوستگی ثابت نیست و هاپلوتایپ های مختلف ممکن است در جمعیت های متفاوت با انواع مختلفی از جهش ها پیوسته باشد. این مطالعه بر روی افراد سالم و ناقل بتا تالاسمی از چند استان در مرکز و جنوب ایران انجام شد. فراوانی جهش ها در استان های اصفهان، چهارمحال و بختیاری، خوزستان، فارس، کهگیلویه و بویراحمد و هرمزگان محاسبه شد. سپس مطالعات ژنتیک جمعیتی و بررسی های مولکولی بر روی مارکر های rflp xmni در 5?g?، hindiii در ivsii ژن های g? (hindiiig) و a? (hindiiia)، taqi در 5??، hinfi و rsai در 5? و hinfi در3? انجام شد. هاپلوتایپ ها با آنالیز الگوی نواحی محدود کننده تخمین زده شد. هاپلوتایپ های 5 مارکر rflp (5?-xmni-hindiiig-hindiiia-rsai-hinfi-3?) در 117 خانواده سه نفری شامل پدر، مادر و فرزند مطالعه شد. در این مطالعه پیوستگی بین 5 مارکر rflp و جهش های ژن بتا گلوبین بررسی گردید. آنالیز های آماری داده ها به وسیله نرم افزار popgene32، و فراوانی هاپلوتایپ ها با استفاده از نرم افزار fbat و محاسبه d? بین جفت مارکر ها به وسیله نرم افزار های 2ld، midas و arlequin انجام شد. مطالعه حاضر تفاوت بین فراوانی جهش ها در استان های مورد مطالعه را نشان داد. به طور کلی در 1791 کروموزوم جهش دار، 52 نوع جهش شناسایی شد. فراوان ترین جهش ivsii-1 (g>a) (25%) و پس از آنcodons 36/37 (-t) (20%) بود. در 117 خانواده سه نفری، 25 هاپلوتایپ محاسبه شد. فراوانی هاپلوتایپ ها و پیوستگی بین هاپلوتایپ و جهش های بتا گلوبین در هر استان متفاوت بود. تخمین ld مارکر ها اثبات کرد که hotspot قبل از ژن بتا گلوبین، پیوستگی بین?3 و?5 خوشه ژنی بتا گلوبین را کاهش می دهد. به نظر می رسد hotspot در ?5 مارکر rsai (550-) قرار گرفته است و مارکر hinfi درون hotspot قرار دارد. بنا براین مارکر های ?5 و ناحیه hotspot، باید با احتیاط برای تشخیص پیش از تولد بتا تالاسمی استفاده گردد.

بررسی میزان بیان ژنmdr1 در کودکان مبتلا به سرطان خون لنفوبلاستی حاد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده علوم پایه 1391
  مرجان عابدی   سید جمال مشتاقیان

سرطانخون لنفوبلاستیک حاد (all)، رایجترین نوع سرطان در بین کودکان میباشد. مقاومت دارویی چندگانه ( mdr) مهمترین علت شکست درمان و عود در all است. عمدتاً abc ترانسپورترها در این اختلال دخیل هستند. mdr1/abcb1 مهمترین عضو این بالا خانواده است که ممکن است توام با mrp1 (یک abc ترانسپورتر دیگر) و lrp/mvp (یک ترانسپورتر داخل سلولی) منجر به بروز mdr در برخی سلولهای سرطانی شود. نقش این ژنها در all هنوز ناشناخته است. هدف از این پژوهش بررسی پروفایل بیان ژنهای mdr1، mrp1 و lrp در سطح mrna و ارزیابی اهمیت پیشآگهی آنان در all کودکان میباشد. در این پژوهش، نمونهها از خون محیطی و مغز استخوان 28 کودک مبتلا به all در زمان تشخیص اولیه و 15 نمونه کنترل (طبق استانداردهای اخلاقی و دستورالعمل بیمارستان سیدالشهداء اصفهان) جمعآوری شد. تخلیص سلولهای تک هستهای خون با استفاده از شیب چگالی فایکول صورت گرفت. استخراج rnaَ و پس از آن، سنتز cdna انجام شد. پروفایل بیان ژنهای mdr1، mrp1 و lrp با استفاده از روش real time pcr ارزیابی و ژن gapdh به عنوان کنترل داخلی به کار گرفته شد. وضعیت حداقل جزء باقیمانده بیماری (mrd یک ساله) به عنوان شاخص پاسخ به درمان مد نظر قرار گرفت. آنالیز دادهها با استفاده از نرم افزارهای graph pad prism 5 و spss 20 انجام شد. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد که پروفایل بیان ژنهای mdr1 و mrp1 در بدو تشخیص، در بیماران با mrd+ (22/1±29/2 و 12/1±70/3) به طور قابل ملاحظهای بیشتر از بیماران با mrd- (21/0±79/0 و 51/0±41/1) (mean±sem، 049/0p< و 031/0p<) بود. نتایج پیشنهاد میدهد که میتوان از پروفایل بیان ژنهای mdr1 و mrp1 به عنوان شاخصهای پیشآگهی در all استفاده کرد. زمانی که مرز جدایی بیان ژنی 5/1 بود، پروفایل بیان mrna ژن lrp تنها در بیماران t-all با وضعیت مثبت mrd (پاسخ نامطلوب به درمان) رابطه داشت ( 04/0p<). روشن شدن رابطه این ژن با مقاومت دارویی چندگانه نیاز به بررسیهای بیشتر دارد. مطالعه حاضر پیشنهاد میهد که سنجش پروفایل بیان mrna ژنهای mdr1 و mrp1 (در بیماران در بدو تشخیص) میتواند شناسایی افراد پرخطر را ممکن ساخته و به تعدیل پروتکلهای درمانی all (به منظور بهبود بازده درمان) کمک نماید.

بررسی میزان بیان ژن abcg2/bcrp در کودکان مبتلا به سرطان خون لنفوبلاستی حاد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده علوم پایه 1391
  منصوره السادات انتظارقایم   سهیلا رهگذر

مقاومت دارویی چندگانه (mdr) در میان محققین به عنوان مانع اصلی در درمان سرطان های مختلف به وسیله شیمی درمانی قلمداد می شود. این پدیده از طریق مکانیسم های مختلف، درنهایت موجب کاهش اثر داروهای ضدسرطان بر علیه سلول های سرطانی می گردد. یکی از بارزترین این مکانیسم ها از طریق بالا رفتن میزان بیان پروتئین های گذرنده از غشاهای سلولی اِعمال می شود که عضو ابرخانواده انتقال دهنده های متصل شونده به atp (abc) می باشند. این پروتئین ها با استفاده از هیدرولیز atp، داروها را فعالانه از سلول توموری خارج و یا درون اندامک های داخل سلولی محصور می نمایند. بررسی های انجام شده بر روی اثر پیش آگهی ژن های ابرخانواده abc در لوسمی لنفوبلاستی حاد (all) که شایع ترین لوسمی در بین کودکان است، نتایج ضدونقیضی را نشان می دهند. بررسی های بیان سه ژن از ابرخانواده abc شامل abcg2/bcrp، abca3/abc3 و abca2/abc2 در انواع سرطان های انسانی، شواهدی را براساس تداخل بیان این ژن ها در ایجاد پدیده mdr گزارش نموده اند. این مطالعات درمورد all اندک و متناقض هستند. این پژوهش برای بررسی بیان mrna ژن های abcg2، abca3 و abca2 در کودکان مبتلا به all پیش از شروع درمان و نیز پس از گذشت یک سال از دوره درمان منظم طراحی شد. هدف از این مطالعه بررسی اثر پیش آگهی بیان این ژن ها در بروز مقاومت دارویی کودکان مبتلا به all بود. از تکنیک real-time pcr برای بررسی بیان نسبی سه ژن هدف، در نمونه خون محیطی و یا مغزاستخوان 28 کودک مبتلا به all و نمونه خون 15 کودک به عنوان کنترل استفاده شد. نمونه های خون از بیماران اراجاع شده به بیمارستان سیدالشهداء در شهر اصفهان و با رضایت والدین آن ها گرفته شد. ژن خانه گردان به عنوان کنترل داخلی، gapdh بود. میزان بیان ژن های هدف در دو گروه کنترل و بیماران با تشخیص اولیه بیماری، مقایسه شد. به-عنوان کیفیت پاسخ به درمان، وضعیت حداقل بیماری باقیمانده (mrd) در 14 نفر از بیماران پس از گذشت یک سال از شیمی درمانی بررسی شد و به عنوان دومین مرحله انجام پژوهش، میزان بیان ژن های هدف در دو گروه mrd+ و mrd- مقایسه گردید. با تعیین نقاط cut-off مناسب، تأثیر بیان بالا یا پایین mrna ژن های abcg2، abca3 و abca2 بر میزان خطر مثبت شدن mrd در بیماران بررسی شد. نتایج این پروژه پژوهشی تفاوت معنی داری بین میزان بیان mrna در ژن های abcg2، abca3 و abca2 در مقایسه بین بیماران با تشخیص اولیه all و گروه کنترل نشان نداد. میزان بیان ژن abcg2 در گروه mrd+ نیز تفاوت معنی داری با گروه mrd- نداشت. اما میزان بیان هر دو ژن abca2 و abca3 به صورت معنی داری در گروه بیماران mrd+ نسبت به گروه کنترل (درمورد abca3) و یا نسبت به گروه کنترل و بیماران mrd- (درمورد abca2)، بالاتر نشان داده شد. علاوه بر این، تعیین cut-off مشخص نمود که بیان بالاتر از 5/1در مورد ژن abca2 و بالاتر از 2 در مورد ژن abca3 خطر بروز مقاومت دارویی و عدم پاسخ مناسب به شیمی-درمانی را به ترتیب 15 و 25/6 برابر افزایش می دهد. هم چنین نتایج نشان داد که بیان هم زمان mrnaی این دو ژن بالاتر از حد تعیین شده، این خطر را به میزان 67/11 برابر افزایش می دهد. گرچه نتایج این مطالعه ممکن است در جهت ارزش پیش آگهی بیان mrnaبرایabcg2/bcrp در بیماری all کودکان باشد ولی به عنوان اولین بررسی اثر پیش آگهی میزان بیان ژن های abca2/abc2 و abca3/abc3 در کودکان مبتلا به all بر روی کیفیت پاسخ شیمی درمانی قابل توجه است. این نتایج امکان پیشرفت به سوی تعدیل و اصلاح پروتکل های منحصر به هر بیمار را درجهت کاهش اثرات جانبی داروهاجلوگیری از خطر عود بیماری نشان می دهد.

بررسی استفاده همزمان آگونیست های ppar?و nurr1 در محافظت از آپوپتوز سلول های دوپامینرژیکpc12
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده علوم 1391
  محمد جدیری فرشباف   محمد حسین نصر اصفهانی

بیماری پارکینسون نمونه ای از بیماری پیشروند? عصبی همراه با تخریب نورون ها در ناحی? جسم سیاه مغز است. نورون های این ناحیه از مغز مسئول سنتز انتقال دهند? عصبی دوپامین می باشند و با از بین رفتن این نورون ها میزان دوپامین تولیدی نیز کاهش می یابد. تحقیقات گسترده بیانگر این موضوع است که التهاب، استرس های اکسیداتیو و عدم کارکرد میتوکندری نقش بسزایی در ایجاد این بیماری و پیشرفت آن دارند. ppar? به عنوان گیرند? هسته ای در متابولیسم گلوکز و چربی ها نقش اساسی دارد. در سال های اخیر نشان داده شد که این گیرنده می تواند باعث مهار بسیاری از مسیر های التهابی نیز شود. در مدل های آزمایشگاهی نشان داده شد که این گیرنده می تواند از بیان فاکتور های التهابی مانند inos، cox-2،nf?b و اینترلوکین ها جلوگیری بعمل آورد. از طرف دیگر گیرند? هسته ای nurr1 که جزو خانواد?nr4a است نقش بسیار اساسی در تمایز سلول های بنیادی به نورون های دوپامینرژیک دارد. بیان این پروتئین در ناحی? جسم سیاه مغز در بالاترین میزان خود است و با افزایش سن این میزان کاهش می یابد. این گیرنه می تواند پس از فعال شدن به هسته رفته و نقش فاکتور رونویسی را ایفا کند. ژن های مورد هدف آن در مسیر سنتز و انتقال دوپامین در مغز نقش اساسی دارند. کاهش بیان nurr1 و یا وقوع جهش در آن با افزایش احتمال ابتلا به پارکینسون رابط? مستقیم دارد. بنابراین این فاکتور می تواند ابزار خوبی جهت درمان این بیماری باشد. درمان چند دارویی در مقابل درمان های رایج امروزی شیو? جدیدی از درمان است که اجازه می دهد تا با استفاده از ترکیب چند دارو و یا استفاد? همزمان از آن ها بسیاری از بیماری ها را تا حدی درمان کرد. به همین علت با بررسی مسیر های سلولی کنترل شده توسط ppar? و nurr1 می توان با استفاد? همزمان از آگونیست های این گیرنده ها دریچه های جدیدی در جهت درمان بیماری پارکینسون گشود.

بررسی میزان بیان ژن سورسین (sorcin) در سطح mrna در بیماران مبتلا به لوسمی لنفوبلاستی حاد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده علوم 1392
  محمد دباغی   جمال مشتاقیان

مقاومت دارویی چندگانه پدیده ای شایع در بسیاری از سرطان ها می باشد که از عمده ترین عوامل شکست درمان به شمار می رود. از جمله ی این سرطان ها، سرطان خون لنفوبلاستی حاد (all) می باشد که رایج ترین نوع سرطان در بین کودکان است. با اینکه نرخ درمان در این بیماری 70 تا 80 درصد گزارش شده است اما عود بیماری در 50 تا 95 درصد از موارد منجر به مرگ می گردد. از آنجایی که مقاومت دارویی چندگانه علت اصلی عود و شکست درمان می باشد، بنابراین شناخت ساز و کارهای دخیل در آن اهمیت بالینی و پیش آگهی خواهند داشت. اکتساب فنوتیپ مقاومت دارویی و توانایی زنده ماندن سلول های سرطانی در برابر درمان با تغییرات بیانی برخی از ژن ها همراه است. مطالعه درباره ی نقش این ژن ها به بهینه سازی پروتکل های درمانی کمک می کند. هدف از این پژوهش شناسایی و بررسی پروفایل بیانی عوامل موثر در بروز مقاومت داروویی و ارزیابی آنها به عنوان یک عامل پیش آگهی می باشد. ژن sri که کد کننده ی پروتئین سورسین می باشد یکی از ژن هایی است که در طی کسب فنوتیپ مقاومت دارویی چندگانه دستخوش تغییرات بیانی می گردد و در بسیاری از سرطان های مقاوم به دارو افزایش بیان دارد. علاوه بر این گزارش هایی از وجود ارتباط بیانی سورسین با پی-گلیکوپروتئین داده شده است. در این پژوهش از مغز استخوان 29 کودک مبتلا به all در زمان تشخیص اولیه و 13 نمونه کنترل نمونه گیری انجام شد. سپس به ترتیب برای هر نمونه مراحل جداسازی و تخلیص سلول های تک هسته ای خون با استفاده از شیب چگالی فایکول، استخراج rna با بکار گیری کیت استخراج و سنتز cdna با استفاده از پرایمرهای غیر اختصاصی رندوم هگزامر صورت گرفت. با در نظر گرفتن ژن gapdh به عنوان ژن خانه گردان، بیان ژن سورسین در سطح mrna با استفاده از روش کمی real time pcr ارزیابی گردید. آنالیز داده ها توسط نرم افزار spss v20 انجام گرفت. نتایج برآمده از این پژوهش شامل؛ بالا بودن سطح بیان ژن سورسین در زمان تشخیص در بیماران مبتلا به all با فنوتیپ مقاومت دارویی نسبت به بیماران حساس به دارو، افزایش بیان سورسین در بیماران مبتلا به عود all نسبت به بیماران بدون عود، ارتباط افزایش بیان این ژن با وضعیت پاسخ ناکافی به درمان (mrd+) و وجود ارتباط بیانی میان سورسین و پی-گلیکوپروتئین می تواند این ژن را به عنوان یک فاکتور پیش آگهی معرفی نماید. بنابراین پژوهش حاضر پیشنهاد می کند برای شناسایی افراد با ریسک مقاومت به دارو، پروفایل بیانی این ژن مورد ارزیابی قرار گیرد. به این ترتیب، امکان تغییر پروتکل درمانی در جهت مقابله با شکست درمان در این بیماران فراهم خواهد شد.

بررسی چند ریختی تک نوکلئوتیدی c912a واقع درژن abcc4 در کودکان مبتلا به لوسمی لنفوبلاستیک حاد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده علوم 1392
  حمزه مصریان تنها   صادق ولیان‏‎‎‏ بروجنی

مهم ترین ناهمگنی ژنتیکی در انسان پلی مورفیسم های تک نوکلئوتیدی (snp) است. ممکن است چند ریختی های تک نوکلئوتیدی عملکردی که باعث تغییر در ساختار و یا سطح mrna و پروتئین می شوند با فنوتیپ ویژه ای مرتبط باشند. لوسمی لنفوبلاستیک حاد شایع ترین بدخیمی در کودکان است. با وجود پیشرفت های چشمگیر در زمینه ی درمان این لوسمی، 25% از کودکان دچار عود بیماری می شوند که از میان آن ها تنها 15 تا 20% از موارد به بهبودی کامل دست میابند. چند ریختی های تک نوکلئوتیدی که با عود بیماری در ارتباط اند می توانند پیش اگهی مناسبی را به پزشک معالج ارائه داده و همچنین در شناسایی عوامل دخیل در شکست درمان کودکان کمک کننده باشند. abc ترانسپورترها یکی از عوامل مهم در زمینه ی ایجاد مقاومت داروئی و در نتیجه افزایش دهنده ی احتمال عود هستند. نمونه های dna از گستره ی مغز استخوان کودکان مبتلا به all استخراج گردید و برای ژنوتیپ کردن نمونه ها از تکنیک tetra-primer arms pcr و نیز تکنیک ابتکاری استفاده شد. نتایج حاصل از تکنیک ابتکاری قابل اعتمادتر به نظر می رسید. برای بررسی وجود همراهی بین آلل های snp و شانس عود کودکان بیمار odds ratio توسط تست آرمیتاژ محاسبه گردید. نتایج نشان داد که افراد حامل آلل a با احتمال 7/1 برابر بیشتر از افراد حامل آلل c عود را تجربه کرده اند. این مطالعه وجود همراهی بین پلی مورفیسم rs2274407 در abcc4 (یکی از abc ترانسپورترها) با اثر گذاری درمان و احتمال عود، درصد mrd (جزء باقیمانده ی بیماری) و حیات عاری از بیماری در کودکان مبتلا به all را اثبات نمود. این snp به عنوان عامل پیش اگهی دهنده و آلل a در این snp به عنوان آلل خطر زا مطرح می باشد. اثر احتمالی این snp کاهش بیان و یا فعالیت پروتئین mrp4 (کد شده توسط ژن abcc4) می باشد.

بررسی میزان آنژیوتانسینوژن احیا در بیماران پره اکلمپتیک و ارزیابی ارزش تشخیصی آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده علوم پایه 1392
  طیبه امیریان   سهیلا رهگذر

چکیده پره¬اکلامپسی یک اختلال سیستمیک دوران بارداری است که توسط ظهور جدید فشارخون بالا (معمولا بالای mm/hg90/140) و پروتئینوری، پس از هفته بیستم باداری تشخیص داده می¬شود. این بیماری 5-7% بارداری¬ها را در سطح جهان درگیر می¬کند و می¬تواند باعث عوارض مختلف مادری و جنینی ¬گردد. در موارد شدید این بیماری، حتی ممکن است ادامه زندگی مادر و فرزند، به خطر بیفتد. علی¬رغم مطالعات بسیاری که در مورد این بیماری صورت گرفته، علت دقیق بروز و تشخیص آن پیش از ظهور علائم بالینی امکانپذیر نیست. اما بر اساس همین مطالعات، مشخص شده که جفت نقش مرکزی را در آسیب¬زایی این بیماری به وسیله ایجاد یک شرایط استرس اکسیداتیو ایفا می¬کند. استرس اکسیداتیو ساختاهای ملکولی متنوعی را تحت تاثیر قرار می¬دهد. مکانیسم عمده¬ای که به وسیله استرس اکسیداتیو، باعث تغییر عملکرد ماکروملکول¬ها می-شود، تغییرات پس از ترجمه¬ای اکسیداتیو پروتئین¬ها است. تغییرات پس از ترجمه¬ای اکسیداتیو پروتئین¬ها در بسیاری از بیماری¬های حاد نقش دارد. در مورد بیماری پره¬اکلامپسی، اجزای سیستم رنین-آنژیوتانسینوژن اهداف اصلی این تغییرات هستند. زیرا این سیستم نقش اساسی را در هومئوستازی آب و حفظ حجم رگی ایفا می¬کند. در این سیستم، رنین انتهای آمینوی یک پروتئین بزرگتر به نام آنژیوتانسینوژن را برای تولید آنژیوتانسینi برش می¬دهد که این پپتید، خود توسط آنزیم مبدل آنژیوتانسین به آنژیوتانسین ii تبدیل می-گردد. آنژیوتانسینii یک هورمون پپتید است که انقباض رگی و بازجذب آب را موجب می¬شود. آنژیوتانسینوژن دارای دو فرم اکسید و احیا است که در فرم اکسید آن یک پل دی¬سولفیدی بین سیستئین¬های 18 و 138 تشکیل می¬گردد. نسبت فرم احیا به اکسید آنژیوتانسینوژن در پلاسما حدود 40 به 60 است. این پل دی¬سولفیدی با تسهیل تغییرات کونفورماسیونی در آنژیوتانسینوژن، هنگام میانکنش آن با رنین، تمایل اتصال به رنین را 4 برابر افزایش می¬دهد. طبق این نتایج، این فرضیه پیشنهاد شد که یک انتقال اکسیداتیو در پروتئین آنژیوتانسینوژن از فرم احیا به فرم اکسید بیشتر فعال، تحت شرایط استرس اکسیداتیو القا شده در بیماری پره¬اکلامپسی، رخ می¬دهد. در این پژوهش به منظور سنجش میزان آنژیوتانسینوژن احیا، از یک تکنیک الایزای نوین با اختصاصیت و حساسیت بالا استفاده شد که این روش بر اساس نشان¬دار کردن گروه¬های تیول آزاد درون پروتئین¬ها به وسیله عامل بیوتینه کننده اختصاصی گروه تیول آزد به نام mpb ، به دام انداختن پروتئین¬های نشان¬دار شده با بیوتین بر روی پلیت پوشیده شده با استرپت¬آویدین و در نهایت شناسایی وجود آنژیوتانسینوژن نشان¬دار شده با بیوتین به وسیله یک آنتی¬بادی اختصاصی ضد آنژیوتانسینوژن استوار است. نتایج نشان داد که سطوح آنژیوتانسینوژن احیا ( به صورت درصدی از od مشاهده شده در نمونه استاندارد داخلی) گروه پره¬اکلمپتیک به صورت معنی¬داریp=0.0004) ) دارای سطح پائیین¬تری از آنژیوتانسینو‍ژن احیا ( 71.9 ± 30.9) نسبت به گروه کنترل ( 90.1 ± 29.5 ) می¬باشد. این نتیجه تبدیل آنژیوتانسینوژن به فرم اکسید بیشتر فعال را در شرایط بیماری پره¬اکلامپسی تایید می¬کند. علاوه بر این در این مطالعه ارتباط و هم¬بستگی میزان آنژیوتانسینوژن احیا با برخی از فاکتورها مورد بررسی قرار گرفت. این فاکتورها شامل میزان بیلی روبین(bl)، کراتینین (cr)، لاکتات دهیدروژناز(ldh)، هموگلوبین(hb)، هماتوکریت(hct)، پلاکت(plt)، گلوتامیک پیروویک ترنسیمناز سرمی(sgpt)، گلوتامیک اگزالواستیک ترنسمیناز سرمی(sgot) و نیتروژن اوره خون(bun) بودند که هیچ¬کدام همبستگی معنی¬داری را با میزان آنژیوتانسینوژن احیا نشان ندادند . کلمات کلیدی: پره¬کلامپسی، استرس اکسیداتیو، آنژیوتانسینوژن، تغییر پس از ترجمهای اکسیداتیو پروتئین¬ها

غربالگری ناقلین سیکل سل در ناحیه "جار" اصفهان و مطالعه آبشاری ناقلین به منظور پیشگیری از سندرمهای سیکل سل
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1378
  سهیلا رهگذر   علی اکبر پورفتح الله

با توجه به پراکندگی جغرافیایی سیکل سل در نقشه جهانی و قرار گرفتن کشورهای مجاور (عربستان سعودی، کویت ، بحرین، ترکیه و هندوستان) در کمربند این بیماری، این طرح برای اولین بار در ایران، از میان اختلالات هموگلوبین، به هموگلوبینوپاتی سیکل سل پرداخته است . اهداف مورد نظر در طرح عبارت بودند از: -1 ارزیابی لزوم غربالگری ناقلین سیکل سل در ایران، در کنار برنامه های پیشگیری از تالاسمی که در دست اجرا است . -2 تعیین نوع غربالگری مناسب برای طرح فوق (غربالگری آبشاری در مقایسه با غربالگری روستایی) (cascade screening versus village screening) -2 مقایسه دو آزمایش "سیکلینگ " (sickle preparation) و "حلالیت " (solubility) جهت شناسایی هموگلوبین s در طرح غربالگری -4 شناسایی ناقلین ژن سیکل سل و انجام مشاوره ژنتیکی قبل و بعد از ازدواج (برای مزدوجین واجد سیکل سل تربت)، به منظور پیشگیری از تولد فرزندانی با سندرمهای سیکل (ss, s/b) thal، در کنار تعیین شیوع سیکل سل تربت در روستای "جار" واقع در منطقه اجرای طرح ("کراج" و "بر آن جنوبی" واقع در جنوب شرقی استان اصفهان)ا -5 تعیین هاپلوتیپ سیکل در منطقه تحت پوشش غربالگری آبشاری، به منظور رفع مشکلات تشخیصی وانتخاب برنامه های درمانی مناسب تر با توجه به شدت قابل انتظار بیماری. * در این طرح 300 نفر در غربالگری روستایی (دانش آموزان ساکن روستای جار و مشغول به تحصیل در مدارس جار، کبوترآباد، ایچی وازیران و والدین آنها) و 96 نفر در غربالگری آبشاری (ساکن در روستاهای جار، ایچی، زیار و شهر اصفهان)، مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصله به قرار زیر مشخص شذ: -1 تایید لزوم غربالگری ناقلین سیکل سل در کنار برنامه پیشگیری از تالاسمی در ایران -2 برتری روش غربالگری آبشاری در مناطق مرکزی ایران، با توجه به شیوع کمتر از 5 درصد سیکل تریت در شهرهای مرکزی و شیوع بالاتر آن در برخی نواحی روستایی در این مناطق. (در غربالگری آبشاری علاوه بر شناساییی 25 مورد واجدین ژن سیکل، که در غربالگری روستایی تعیین شده بودند، 34 مورد دیگر، با صرف وقت و تعداد نمونه گیری کمتر، شناساییی شدند.) -3 برتری "آزمایش حلالیت " به دلیل عدم نیاز به تجهیزات آزمایشگاهی گران قیمت ، سهولت انجام آن و حصول نتایج در کمترین مدت (3 دقیقه) و نیز عدم نیاز به آزمایشگر متخصص (امکان آموزش سریع تر)، با وجود تایید حساسیت هر دو تست جهت انجام طرح (نتایج حاصله از هر دو تست مشابه بود و تمامی موارد مثبت با تست "الکتروفورز هموگلوبین بر روی غشا استات سلولز" تایید شد)ا -4 شناسایی 59 نفر واجدین ژن سیکل سل (3 نفر ss، 3 نفر s/bthal و 53 نفر as) و انجام مشاوره ژنتیکی با ناقلین یا والدین آنها و تعیین شیوع سیکل سل تریت ، به میزان 8/33 درصد در روستای فوق. -5 شناسایی هاپلوتیپ indian-arab به روش relp-pcr، در منطقه فوق، که فرم خفیف تری از بیماری است .