موضوع مورد مطالعه در این پژوهش، پهنه بندی خطر سیل خیزی حوضه قلعه چای عجب شیر با استفاده از gis می باشد.با توجه به اهمیت تعیین پهنه سیلاب با دوره برگشت مختلف برای جلوگیری از خطرات سیلاب ها و سامان دهی و بهسازی رودخانه و با مشخص نمودن وضعیت تاًسیسات موجود در مجاور رودخانه ها، نیاز به پهنه بندی سیلاب با دوره برگشت های مختلف می باشد. در این تحقیق ضمن معرفی کاربرد و توانایی های تلفیق مدلhec-ras و arc gis از طریق الحاقیه آن به نام hec-geo ras پهنه بندی خطر سیل در قسمت مهمی از رودخانه قلعه چای انجام شد. بدین منظور ابتدا نقشه tinحوضه با استفاده از نقشه توپوگرافی 50/000 : 1 منطقه، تهیه شد. سپس تمام لایه های اطلاعاتی مورد نیاز در محیط gis ساخته شد. و پس از تشکیل بانک اطلاعات مکانی، پارامتر های مورد نیاز شامل مسیر رودخانه، مقاطع عرضی، کرانه ها و میزان دبی آب استخراج و وارد مدل هیدرولیکی گردید. پس از محاسبات هیدرولیکی توسط نرم افزار hec- ras ، نتایج حاصل برای ترسیم نقشه های پهنه بندی سیلاب با دوره های برگشت 5، 25 و 50 ساله به محیط gis ارسال شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد با توجه به این که حوضه مورد مطالعه در منطقه کوهستانی قرار داشته و شیب زیادی دارد، وسعت اراضی در معرض خطر سیل در دوره بازگشت های مختلف تفاوت چشم گیری از هم ندارند. از این نظر نتایج تحقیق با تحقیق وهابی(1355) در حوضه طالقان رود مطابقت دارد.

در پایان نامه حاضر سعی شده تا با استفاده از داده های ماهواره ای مقدار اثر گذاری پدیده اقلیمی خشکسالی در سطح زمین مشخص گردد. چهار متغیر مورد بررسی قرار گرفت که عبارتند از: بارندگی، تراکم تاج پوشش گیاهی، رطوبت سطح زمین و نوسانات سطح آب زیر زمینی. این چهار متغیر در دو زمان خشکسالی و ترسالی ارزیابی شدند. زمان خشکالی و ترسالی طبق شاخص spi به دست آمد. با استفاده از این شاخص سال 1380 به عنوان خشکسالی و 1383 به عنوان ترسالی تعیین شد. جهت بررسی متغّیر بارش از شاخص spi استفاده شد. به منظور ارزیابی روند تغییرات تراکم پوشش گیاهی از داده های ماهواره ای و از شاخص ndvi استفاده گردید. تغییرات رطوبت سطح و عمق 20سانتیمتری خاک از شاخص pdi به دست آمد. همچنین به منظور ارزیابی خشکسالی هیدرولوژیکی از شاخص swi استفاده شد. با درون یابی متغیر ها نسبت به پهنه بندی آنها در سطح منطقه مورد مطالعه اقدام شد. به منظور ارزیابی شدت اثر گذاری خشکسالی در سطح زمین و نیز تعیین آسیب پذیری منطقه مورد مطالعه در برابر خشکسالی های آینده شاخص mfi ابداع شد. با استفاده از مدل mfi امکان تعیین مقدار و شدت تغییرات رطوبت بر اساس هرکدام از متغیر ها وجود دارد. نتایج حاصله نشان داد که داده های ماهواره ای سنجنده لندست و spot در تعیین اثرات خشکسالی در سطح منطقه دچار مشکل هستند. به منظور پهنه بندی اثرات خشکسالی در سطح زمین می بایست تلفیقی از شاخص های مختلف از جمله شاخص های هیدرولوژیکی به همراه داده های ماهواره ای (لندست وspot) مورد استفاده قرار گیرد.

چکیده ندارد.