نام پژوهشگر: فاطمه جان‌احمدی

تاثیر مهاجرت نخبگان ایرانی در تکوین رویکردهای بابریان به فرهنگ اسلامی (963-932ه.ق)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1387
  رقیه ابراهیمی   مهدی فرهانی منفرد

فرهنگ اسلامی در هند یکی از موضوعاتی است که سیر تطور و تحول آن ارتباط تنگاتنگی با نخبگان ایرانی دارد؛ نخبگانی که در دوران مقتضی و متفاوت زادبوم خویش را رها نموده به دامن سرزمین هند پا می نهادند . از جمله این مقاطع ، سالهای میانی قرن دهم هجریست که شاهد استقرار دو حکومت نوپا و مهم در هریک از سرزمین های هند و ایران هستیم اما آنچه دغدغه انجام این پژوهش بود ، یافتن پاسخی برای این سوالات بود که مهاجرت نخبگان ایرانی که در سالهای آغازین حکومت بابریان (963-932ه.ق)- به هند به چه عللی صورت پذیرفت و چه تاثیری در تکوین رویکردهای بابریان به فرهنگ اسلامی داشت؟ بدین منظور در تواریخ و تذکره ها نام و نشان نخبگانی را جستجو کردیم که در فاصله زمانی این سالها به هند مهاجرت کردند و بعد از طی این مرحله و فراهم نمودن لیستی از فعالیت های نخبگان مهاجر این دوره، به مطالعه دقیق و جزئی در احوال و آثار 6 تن از آنها پرداختیم که به سبب تاثیرگذاری در ارتقاء فرهنگ اسلامی و ارتباط با حاکمان بابری، از مهترین ها به شمار می روند؛ افرادی نظیر خواندمیر، زین الدین خوافی ، قاسم کاهی، یوسف بن محمد هروی، خواجه عبدالصمد شیرازی،میرسید علی تبریزی . در پایان به نتایج جالب و گوناگونی به دست آمد از جمله آنکه مهاجرت این افراد نه تنها سبب انتقال مفاهیم اسلامی زیادی به دهلی – مقر حکومت بابریان – شد بلکه سعی و تلاش آنان، عامل مهمی در بارورساختن برخی از شاخصه های اصلی فرهنگ مانند علم ، مذهب ، ادبیات و هنر درشبه قاره هند شد که در طول پژوهش به آنان خواهیم پرداخت.

جایگاه و نقش همسران رسول خدا (ص) در تحولات سیاسی، فرهنگی صدر اسلام تا سال 40 هجری قمری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  محمدنور هاشمی نیا   فاطمه جان احمدی

یکی از ارکان مهم جامعه اسلامی پس از رحلت نبی اعظم (ص) همسران رسول خدا (ص) بوده اند. حضور این بانوان فرهیخته در تحولات عصر پس از نبی اعظم (ص) امری است که از دید مورخان به دور نبوده است. اما آنچه مسلم است جایگاه ارزشی و موقعیت والای آنان در جامعه پس از پیامبر (ص) حضور آنان در کنار برخی جریانهای سیاسی ، فرهنگی از دید محققان به دور مانده است. آنچه مقرر است در این پژوهش به آن پرداخته شود پاسخ این سوال اساسی است: این بانوان که به لقب پر مسمی امهات المومنین ملقب شده بودند چه نقشی در تحولات سیاسی و اجتماعی عصر پس از نبی اعظم (ص) بر عهده داشتند. تحقیقات نشان داد، همسران رسول خدا (ص) نقش موثری در تغییرات فرهنگی از سبک جاهلی به شیوه اسلامی بر عهده داشتند و در تحولات عصر بعد از نبی اعظم (ص) هم منفعل نبودند بلکه با حضور در عرصه های مختلف بر جهت گیری های سیاسی و تغییرات فرهنگی هم تاثیر گذاشتند. روش پژوهش در این بررسی روش توصیفی تحلیلی مبتنی بر منابع تاریخی و کتابخانه ای است

جایگاه دانشمندان شیرازی در تمدن اسلامی در شرق خلافت اسلامی از قرن دوم تا چهارم هجری.
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1392
  محبوبه قبادی   فاطمه جان احمدی

تمدن اسلامی آمیزه ای از همه تمدن ها و آمیخته ای از همه ملیت ها بود که با بن مایه اسلام و زیرساخت آموزه های وحیانی و سیره رسول خدا قوام گرفت. در بالندگی این تمدن هر یک از این ملیت ها سهم و نقش ویژه ای داشته اند. در میان این ملیت ها دانشمندان شیرازی و توابع آن با قرار گرفتن در شمار کاتبان، دیوان سالاران، پزشکان، متکلمان، محدثان، راویان، جغرافی نویسان و منجمان سهم ویژه ای به خود اختصاص داده اند. آنچه مقرر است در این پایان نامه مورد پژوهش قرار گیرد پاسخ گفتن به این پرسش اصلی است که دانشمندان شیرازی و توابع آن چه نقش و جایگاهی در تمدن شرق خلافت اسلامی از قرن دوم تا چهارم هجری ایفا نموده اند؟ فرضیه غالب در این بررسی عبارت است از این که دانشمندان شیرازی و توابع آن در تولید علم، ساختار دیوانی، کتابت، ادبیات و رشد علومی همچون نجوم، پزشکی، جغرافیا، فقه و قضاوت و روایت حدیث نقش و جایگاه ویژه ای داشته اند. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی است و گاه به تناسب موضوع از تحلیل بهره گرفته شده است.

بررسی نقش سیاسی، اجتماعی صحابه جوان در صدر اسلام
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  سکینه محسن لو   محمد سپهری

بدون تردید یکی از وقایع موثر ومهم در تاریخ اسلام و تاریخ ایران اسلامی زندگی پیامبر (ص) قبل از بعثت و بعد از بعثت که : الف :در مکه ، ب – در مدینه مربوط است که مطالعه زندگی پیامبر (ص)در ابعاد گوناگون آن به زندگی مذهبی ،سیاسی ، اجتماعی بر میگردد . و اینکه در مدت 23 سال نبوت و رهبری و راهنمایی اصحاب ویاران شایسته ای در کنارش بوده اند که در شرایطی با کمک و مشورت آنها چه در زمینه اداره جامعه و چه در زمینه شرکت در عزوات و سریه ها آنها نقش مهم و موثر داشته اند لذا پژوهشگر بر آن شد با تحقیق و بررسی زندگی و نقش صحابه ی جوانی باشد که در آن دوران جاهلیت عرب ، چگونه به اسلام ایمان آوردند و در کنار پیامبر(ص) نقش آفرینی کردند و پیامبر (ص) با دادن مسئولیت های حساس و کلیدی به صحابه جوان در آن دوران برای اداره جامعه اسلامی بوده است .در این تحقیق سعی خواهد شد تا با بررسی ومطالعه زندگی صحابه جوان و نقش سیاسی و اجتماعی آنها از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گیرد.

نقش خلیفه زادگان و فرزندان صحابه در تدوین سیره پیامبر (ص)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی 1391
  مهدی افرا   صادق آئینه وند

رسول اکرم(ص) برای همه مسلمانان به مثابه انسان کامل و اسوه تمام عیار محسوب می شوند. قول و فعل وتقریر پیامبر(ص) مد نظر تمام مسلمانان است. در قرآن ایشان به عنوان اسوه حسنه معرفی شده است. بدین دلیل مسلمانان علی رغم تمام محدودیتها مانند منع کتابت و ستیز طبقه حاکم با سیره آن حضرت به تدوین سیره پیامبر پرداختند و این حرکت مانع از بین رفتن سیره نبوی(ص) شد. اما طبقه حاکم و جریان های مختلف همانند امویان و آل زبیر به خاطر غرض های سیاسی و قومی دست به جعل حدیث و تحریف روایت پرداختند. و به فضیلت تراشی و فضیلت سوزی پرداختند. و اهل بیت و خود پیامبر را در حد یک انسان عادی تقلیل داده و انواع پیرایه ها و دشنام ها نثار آنان کردند. و سیره پیامبر را آلوده به دروغ و تدلیس و تحریف کردند.

تطور و تحول نهاد وزارت در مصر عصر فاطمی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1387
  لیلا خسروی   فاطمه جان احمدی

چکیده ندارد.

بررسی تحولات فکری جنبش اسماعیلیه در مصر عصر الحاکم بامرلله فاطمی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ 1387
  اکرم میری   فاطمه جان احمدی

اسماعیلیه یکی از شاخه های مذهب تشیع است که به دنبال اختلاف بر سر جانشینی امام جعفر صادق (ع) امام ششم شیعیان بوجود آمد. اسماعیلیان برای گسترش عقاید خود که آن را "الدعوه" و "الدعوه الهادیه "می نامیدند تشکیلات ویژه ای را سامان دادند، آنان سرانجام موفق به تأسیس خلافت فاطمیان در شمال آفریقا شدند. مبنا عقاید اسماعیلیه بر مبنای اصول اساسی دین اسلام و پاره ای عقاید فلسفی است. آنان مدت دو قرن در مصر حکم راندند و آثار فراوان اجتماعی و مدنی از خود به جای گذاشتند. عقاید اسماعیلیه در زمان الحاکم بامرلله ششمین خلیفه ی فاطمی مصر دچار دگرگونی و تغییراتی عمده شده به این ترتیب که عده ای از داعیان دعوت فاطمی درمصر در مجالس سری خود اظهاراتی را مبنی بر الوهیت خلیفه بیان کردند و سپس همان عقاید را به صورت علنی در میان مردم آشکار کردند که منجر به تحول و تغییرات اساسی در اصول عقیدتی فاطمیان شد، شخصیت ویژه ی الحاکم و رفتارهای متغیر و متفاوت وی و زهد و تقوای افراطی وی یکی از عوامل شکل گیری را عقاید جدید در میان داعیان بود و علاوه بر آن در میان دعوت فاطمی داعیانی وجود داشتند که به دلیل پتانسیل درونی مذهب اسماعیلی پذیرای عقاید غلو آمیز در مورد خلفای خود بودند این عوامل موجب تحولاتی در این مذهب و به دنبال آن شکل گیری فرقه ای شد که به طور اساسی با عقاید دعوت رسمی اسماعیلی در تناقض بود. این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای و تحلیل محتوای کتب و منابع تاریخی به بررسی چگونگی این تحولات و عوامل موثر بر آن می پردازد.