نام پژوهشگر: سید سعید زاویه

بررسی فورمالیستی تله تئاتر ایران به عنوان متن تلویزیونی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای کاربردی 1389
  محمود گل محمدی   محمد شهبا

پژوهش (بررسی فورمالیستی تله تئاتر ایران به عنوان متن تلویزیونی)به بررسی ساختاری این گونه برنامه سازی در تلویزیون ایران می پردازد.لزوم انجام این تحقیق از آنجا احساس می شود که علیرغم پیشرفت های چشمگیری که اغلب شبگه های تلویزیونی جهان در امر برنامه سازی نمایشی کسب کرده اند و کشور ما نیز در این خصوص به موفقیت هایی دست یافته است؛ در خصوص تعریف,ساختارو محتوای این ”گونه”خاص (تئاتر تلویزیونی)هنوز بین دست اندرکاران تولید برنامه ها,مسئولان ونیز پژوهشگران عرصه رسانه در ایراناختلاف نظر اساسی وجود دارد و هرکدام از آنان برداشت متفاوتی از این ساختار دارند. از این رو هرکدام مطابق برداشت خود به تحلیل این ساختار پرداخته و مشکلات مربوط به عدم استقبال مخاطب را متوجه مسائلی می دانند که گاه با دیگری در تناقض آشکار است. در این پژوهش سعی شده است با بیان مطالبی که به زبان تلویزیون, نیازهای مخاطب و کارکردهای رسانه مربوط می شود, تفاوت های دورسانه تئاتر و تلویزیون بازگو شود تااز این رهگذر تفاوت های نمایش صحنه با برنامه تلویزیونی بهتر مشخص شود. به تعبیری دیگر به دلیل وجود تفاوت های زبان بیانی در دو رسانه تئاتر و تلویزیون, متن نمایش صحنه برای استفاده در تلویزیون می بایست دچار تغییراتی مطابق زبان بیانی در تلویزیون شود تا رضایتمندی مخاطب حاصل شود.

مطالعه ی تطبیقی زیباشناختی پارچه های صفوی و عثمانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علم و فرهنگ - دانشکده هنر 1389
  آمنه علی بگ زاده تبریزی   سید سعید زاویه

هنر پارچه بافی و طراحی پارچه، به دلیل کاربردهای مهمش در زندگی انسان، همواره مورد توجه بوده است.پادشاهان منسوجات فاخر را در ابعاد مختلف زندگی استفاده کرده و از آن ها در جهت نمایش تجمل و ابهت حکومت خویش استفاده کرده اند. دو سلسله ی هم عصر صفوی و عثمانی نیز، در اثر حمایت و توجه خاص پادشاهانشان به این هنر موفق به تولید پارچه هایی فاخر گشتند.این پارچه ها دارای شباهت ها و تأپیرپذیری های متقابل از نظر نقوش و رنگهای مورد استفاده هستند.به دلیل مسائل فرهنگی- مذهبی و اجتماعی تفاوتهایی نیز در این آثار دیده می شود. در این پژوهش برای رسیدن به اهدافی چون: بررسی تفاوتها و شباهت های این آثار، عوامل تأثیرگذار بر نقوش و خاستگاه آن ها، تلاش شده به سوالات زیر پاسخ داده شود: 1-ویژگی ها و نقوش مشترک و متفاوت موجود در این پارچه ها کدامند؟ 2- عوامل مهم و تأثیرگذار بر این نقوش و خاستگاه فرهنگی- تاریخی مهم ترین آن ها چیست؟ بدین منظور ابتدا دوران صفوی و عثمانی و هنرهای آن ها، مورد بررسی قرار گرفته، سپس با توجه به نمونه های برجای مانده، نقوش دو سلسله با هم مقایسه گشته اند.

واقعیت و بازنمایی در مکتب هرات
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای کاربردی 1390
  محمدمهدی چیت سازها   سید سعید زاویه

مکتب نگارگری هرات در سال های حاکمیت شاهرخ تیموری تا آغاز حکمرانی صفویان، یکی از دوره های درخشان هنرِ نگارگری وکتاب آرایی ایرانی بود. در این دوران با گردآمدن هنرمندان رشته های گوناگون از سراسر ایران در کتابخانه های هرات، نسخه های بسیاری از متون ادبی و تاریخی و علمی مصور شد. این نسخه ها با شیوه های متنوع و تجربه های بسیار گرانبهایی از هنرمندانِ طراز اول دربار همراه بود، و به تدریج در سال های پایانی حاکمیت تیموریان به سوی نمایش شکلِ تازه ای از جهان که امروزه به « واقع گرایی » موسوم است منتهی شد. بنا بر پژوهش انجام شده در این رساله،با توجه به مفهوم « واقعیت » در آموزه های ادیان و اسطوره-های کهنِ ایرانی و بازتاب آن در فلسفه و تصوف در سال های پس از ظهور اسلام و همینطور ریشه های تصویری نگارگری ایرانی - از هنر مانوی گرفته تا دیوارنگاره های بودایی و سغدی در آسیای میانه – آنچه در تاریخ نگارگری ایرانی از اواخر عصر ایلخانی تا باشکوه ترین نسخه های آن در عهد تیموریان و صفویاندیده می شود؛ تلاش شگرفی برای بازنمایی واقعیت ِجهانِ محسوس است. و این محدود به نگارگری مکتب هرات در عصر حاکمیت سلطان حسین بایقرا نیست. با این وجود شکلی از گرایش به نمایش زندگی-ی روزمره و سویه های اندوهبار آن در این زمان دیده می شود که به نظر می رسد بیشتر محصول غلبه ی جریان های فکری گنوسیستی و بودایی در این منطقه باشد تا رویکردی اجتماعی به هنر. نخست به دلیلِ فقدان کامل بنیان های ای ستتیکی برای چنین رویکردی و سپس به دلیل وابستگی ی کامل ساختارهای صوری آثار این عهد به سنت نگارگری ایرانی در زمان ایلخانیان و تیموریان در شیراز و هرات عصر شاهرخ.

پژوهش برای تدوین دانشنامه تطبیقی وقایع 328 الی 736 هـ ق.
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای کاربردی 1390
  مهران گلستان   سید سعید زاویه

"پژوهش برای تدوین دانشنامه تطبیقی وقایع 328 الی 736 هجری قمری"، یک پژوهش تطبیقی است که بر محور مطابقت تاریخی اتکا دارد و مفهوم آن در یک بیان روشن این است که در این پژوهش تلاش شده تا انسان وارد گذر زمان شود و با مدنظر قرار دادن نگاهی تطبیقی، بتوان تحلیلی درست تر از فرهنگ، تمدن، تاریخ و هنر ایرانی - اسلامی ارائه کرد. بنیاد نظری آن شامل مروری بر تاریخچه دانشنامه نویسی ـ نظام دایره المعارفی و ذکر ایرادات وارده است. آنچه در این پایان نامه گرد آمده است مجموعه ای است از ثبت وقایع عظیم لشکرکشی و قتل و غارت ها و عزل و نصب ها، حوادث طبیعی نظیر زلزله، باران و تگرگ های ویرانگر که تاریخ نگاران از آن یاد کرده اند، آتش سوزی ها (همچون مسجد جامع اصفهان)، و سال نگارش کتاب های مهم در فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی، تولد و مرگ بزرگان این سرزمین و ... که همگی در کنار هم، علل ترقی و تنزل قوم ایرانی و مراحل تمدن و عوامل عمده این سیرهنری را در گستره چهارصد ساله مورد بررسی قرار می دهد. این مجموعه حاوی مجموعه اطلاعات گوناگونی است شامل 4 جدول از اسامی اشخاص، سلسله ها، بناها و سال ساخت بناها و 42 صفحه جدول که هدف 400 ساله می باشد که عنوان ها و مدخل های آن به ترتیب سال هجری قمری تنظیم شده است و در زیر هر سال قمری معادل میلادی آن سال نیز ذکر شده و برای آنکه محققان در تبدیل سالهای قمری به میلادی و همچنین تبدیل آن دو، به سال هجری شمسی به سهولت بیشتری دست یابند ضمیمه ای در پایان آورده شده است. این پژوهش، تحقیقی برای اندازه گیری و سنجش و آمار نیز هست، همچون تعداد مساجد ساخته شده در دوران حکومت یک حاکم و حتی تعداد مساجد ساخته شده در دوره ای مشخص مثل سلجوقیان و ... این بیان به خوبی در جداول آشکار است. هرچند می توان آنرا بهبود بخشید. پژوهش حاضر را می توان به عنوان یک منبع اولیه، برای آشنایی با فرهنگ و هنر و تمدن ایران در بازه چهارصدساله مورد بررسی، بشمار آورد و بر این باور نوشته شده است که اصولا فهم و درک تاریخ هنر ایران، بدون مطالعه کنترل شده روابط بین پدیده ها، بی معنا خواهد بود. مقصود اصلی اینگونه پژوهش ها تشویق و ترغیب دانشجویان به نگاهی منطقی، اصولی، ساختاری و نشان دادن کیفیت هیجان انگیز دانستن فرهنگ و هنر سرزمینمان به گونه ای کلی و در عین حال در یک نگاه است.

نقش باورهای فرهنگی ساسانی در طرح پارچه این دوره
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده معماری و هنر 1390
  مرضیه پیروزی   سید سعید زاویه

آیا با مطالعه نقوش پارچه در دوره ساسانی، به عنوان نمونه ای از حیات هنری این دوره، می-توان رابطه ای منطقی بین هنر نساجی این دوره و باورها و عقاید موجود و غالب آن زمان ملاحظه کرد؟ چگونگی این رابطه پرسشی است که در این پایان نامه سعی شده به آن پاسخ داده شود. با مطالعه بر روی اوضاع اجتماعی، سیاسی، مذهبی و اقتصادی و هنری دوره ساسانی اوضاع کلی فرهنگی آن دوره تا حدودی روشن می گردد و تا حدی این امکان فراهم می آید که فضای حاکم و روحیه هنری آن زمان را که در آثارش انعکاس یافته بازسازی نمود. با تکیه بر روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و با بکار گیری فنون مطالعات کتابخانه ای و با مشاهده آثار باقی مانده از آن دوره و نیز بهره گیری از طیفی از منابع حوزه مطالعات اجتماعی و فرهنگی، وجود رابطه معنادار میان باورها و طرح پارچه دوره ساسانی به شرح ذیل مشخص گردید. نقوش پارچه این دوره در سه محور متجلی شده اند: الف) نقوش جانوری که برگرفته از آئین های آن دوره به خصوص آئین زرتشت و مهر و حتی آئین های شاهنشاهی باستان هستند. ب) نقوش هندسی که برگرفته از فلسفه تقارن و توازن و نظم هستند. ج) نقوش گیاهی نیز مبتنی بر آئینهای مرتبط با فردوس و مینوی زرتشت و آئین مهر و آناهیتا می باشند.

تجلی عرفان اسلامی در معماری مذهبی عصر صفوی(مورد مطالعاتی:مجموعه آرامگاهی شیخ صفی الدین اردبیلی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای کاربردی 1391
  مروارید برار   سید سعید زاویه

اندیشه های حکمی زیربنای نظری آثار هنری هستند ‏که مطالعه آن ها امکان دست یابی به مبانی فکری و بنیان های نظری هنر و معماری اسلامی ایران را ممکن می سازد. به دلیل عدم وجود منابع اختصاصی کافی در مورد معماری گذشته این سرزمین، برای چنین مطالعاتی یافتن ساز و کاری متناسب با فرهنگ ایرانی ضروری به نظر می رسد، که به احتمال زیاد با جستجو و مطالعه در عرفان و تصوف(که از مهم ترین جریان های فکری تأثیرگذار بر هنر ایرانی دوره اسلامی بوده اند) می توان به آن دست یازید. با شناخت این جریانات و بررسی تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم آن ها بر معماری امکان برقراری مجموعه ای از ارتباطات و بستگی ها میان آن ها بدست می آید. این پژوهش که به شیوه اکتشافی-توصیفی و بر پایه تحلیل داده ها صورت گرفته، سعی دارد تا با مطالعه مجموعه ی آرامگاهی شیخ صفی الدین اردبیلی، که در زمره آثار ارزشمند هنر و معماری اسلامی در ایران است، به بررسی ارتباطات و تأثیرات اندیشه های صوفیانه و عارفانه بر معماری بپردازد و با مدد از خصوصیت تأویل پذیری معماری، چگونگی عینیت بخشی به این اندیشه ها در کالبد معماری مذهبی این مجموعه را معلوم سازد . برای گردآوری داده ها در این پژوهش از روش کتابخانه ای استفاده شده و در بخش هایی هم به شیوه میدانی عمل شده است. در نهایت اطلاعات جمع آوری شده در قسمت مربوط به عرفان و تصوف، با کمک از روش تحلیلی و همبستگی، با عناصر مختلف معماری در این مجموعه تطبیق داده شده و اشکال گوناگون بازتاب عقاید عرفانی در یک اثر معماری بررسی گشته است.

تاثیر رنگ و فرم در انتقال پیام بر مخاطب شبکه های خبری تلویزیون
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای کاربردی 1391
  سید محمد طبسی   سید سعید زاویه

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر رنگ و فرم بر مخاطبان شبکه ها خبری (بی بی سی ، الجزیره ، پرس تی وی) از منظر فرمالیستی و نیز با توجه به نظریه دریافت انجام شده است. پس از بررسی اخبار این سه شبکه خبری به شکل نمونه گیری هدفمند، در مجموعه 126 تصویر انتخاب و برای بررسی دسته بندی شده و در مرحله بعد به توصیف، تفسیر و تبیین آنها پرداخته و در ادامه از نظر کارشناسان با استفاد از روش مصاحبه عمیق در این باره سود جسته ایم. جامعه شناسان از تلویزیون به عنوان پرقدرت ترین رسانه نام می برند ، لذا به وجود آوردن یک سیستم ابتدایی برای یادگیری، تشخیص و فهم پیام های بصری یا تصویری، به طوری که برای همه مردم کم و بیش دریافتنی باشد ؛لازم است. در این تحقیق با شناخت عناصر بصری (نقطه، خط، سطح و...)، فنون بصری (تعادل، تناسب، تضاد و...) و نحوه ی درست ترکیب این عناصر و فنون بصری در کنار یکدیگر شناخت نسبی برای افزایش سواد بصری مخاطب ایجاد می شود. هدف این است که فرمهای یک برنامه خبری تلویزیون را مورد بررسی قرار دهیم و هر فرم (قاب) را شبیه به یک تابلوی نقاشی یا اثر گرافیکی( پوستر، کپشن و ...)در نظر گرفته و نحوه قرار گرفتن عناصر و رابطه ها را در آن بررسی کنیم. تا ببینیم چگونه میتوان با استفاده از فرم های مناسب محتوا را به خود آگاه وناخود آگاه مخاطب انتقال داد. با تجزیه وتحلیل کردن نمونه ای ازتصاویر شبکه خبری پرس تی وی و مطابقت با دو شبکه الجزیره و بی بی سی به دنبال شناخت مفاهیم پنهان تصویر و در نتیجه استفاده درست و آگاهانه از فرم ها می باشیم. اینگونه به نظر می رسد با استفاده از تکنیک های موجود بخشی از قسمت های تصویر به بخش دیگر ارجعیت دارد که این امر تعمدی برای هدایت مخاطب و دریافت پیام است ؛ویا نحوه قرار گرفتن عوامل خبر در کنار هم و رابطه آنها با دیگر اجزای صحنه وحتی جهت نگاه آنها مسیر حرکت چشم مخاطب را در صحنه مشخص می کند و این امر سبب می شود که مخاطب پیام ها را مرحله به مرحله و با سرعت تنظیم شده وبه نحوی که اهداف رسانه خبری به دنبال آن است دنبال کند.استفاده نادرست این عناصر وفنون نیز بازخوردی منفی دارد و مخاطب را دردریافت درست پیام گیج می کند.

بررسی،طبقه بندی و تحلیلساختاری ترکیب نقوش به کار رفته در مفرغ های لرستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای کاربردی 1394
  رضوان محمودی   سید سعید زاویه

لرستانپهنهکشاکشتاریخیکهناست . باهرکاوشیکهدرلرستانانجاممیشودبانشانههاییازتمدنوتاریخهایکهنایرانزمینبیشترآشنامیشویم . بیشکآنچهمفرغهایلرستانرادرطولتاریخایرانشاخصکردهذهنخلاقوپروردهشدهیهنرمندآناست.. نقوشبهکاربردهشدهچهمعناوجایگاهیدرزندگیروزمرهانسانساکنلرستانمیتوانستداشتهباشد؟استفادهفراوانازنقوشمتنوعدرطراحیوساختآثارمفرغیاینناحیه،وجهنمادینایننقشمایههاراآشکارمیکند. ایننقوشمبیننگرشاعتقادیوباورهایمردمیاستکهباگذشتزمانبهدستفراموشیسپردهشدهاست. پیوندنمادینزاییدهنیازبهباروریوحاصلخیزیانسانوزمیندراستمدادازنیروهایطبیعیواساطیریبودهاست. وجهنمادینایننقوشبادین،اساطیروشیوهیمعیشتوهمسوییانسانهاباعناصرطبیعیوحرکتستارگاندرآسماندرارتباطبودهاست. شناختمعانیومفاهیمنمادینایننقوشدرآثارمفرغیوتحلیلاینطرحهادرعرصهیباورهاوزندگیدینیمردمباستان،ازاهمیتویژهایبرخورداراست. روشتحقیقاینپژوهشبهصورتتوصیفیتحلیلیاستازنظرکاربرد،بنیادیوبهلحاظرویکردکیفیاست .شیوهدستیابیبهاطلاعاتدرموردمفرغهابهصورتدیداریازموزههاواسنادومنابعکتابخانهایبخصوصنشریاتومقالاتوسایتهایاینترنتیواطلاعاتبدستآمدهازمراکزمرتبطباآنمیباشد.