نام پژوهشگر: فرزانه فرح‌زاد

ترجمه ی عناصر پسااستعماری در آثار جومپا لاهیری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1389
  هنا داب زاد   فرزانه فرح زاد

دوره ی پسااستعماری تأثیرات بسزایی بر ادبیات آن دوره داشته که ظهور آن ها در متون پسااستعماری آشکار است. این متون با بکارگیری عناصر خاص زبان شناسی و فرهنگی توسط نویسنده متمایز می شوند که در این تحقیق عناصر پسااستعماری نامیده می شوند. پرسش اصلی محقق این است که برای ترجمه ی این عناصر کدام روش ترجمه بین مترجمین ایرانی رایج تر است. لذا در این تحقیق 6 داستان کوتاه از جومپا لاهیری بعنوان یکی از چهر ه های ادبیات پسااستعمار و 2 ترجمه ی فارسی برای هریک انتخاب شد. برای تشخیص این عناصر در متن، مدل پراساد بکار رفت و برای بررسی رایج ترین روش در ترجمه ی این عناصر توسط مترجمین ایرانی به روش های ترجمه ی ارائه شده ی ونوتی (خودی گرایی و بیگانه گرایی) اشاره شد. این چارجوب در محدوده ی 200000 کلمه اجرا شد و نتایج ذیل بدست آمد: در ترجمه ی برخی عناصر هیچیک از هیچیک از روش های ونوتی استفاده نشده بود، بلکه مترجمین روشی بینابین بنام خنثی سازی را اتخاذ کرده بودند و تنها معادل خنثی عنصر پسااستعمار را آورده بودند. در این بین جملاتی به چشم می خورد که بخشی از آن ها به روش خودی گرایی و بخشی دیگر به روش بیگانه گرایی ترجمه شده بودند. این نشان می دهد که روش های ترجمه ی ونوتی دوقطبی نیستند. دیگر آن که نمی توان گفت یک مترجم در تمام موارد از یک روش خاص استفاده می کند و دیگر مترجم از روشی دیگر خاص خود، بلکه روش ترجمه ی هریک از این عناصر به اقتضای آن مورد خاص اتخاذ می شود و به مترجم بستگی ندارد. نتیجه ی نهایی این تحقیق حاکی از آن است که گرایش مترجمین ایرانی در ترجمه ی عناصر پسااستعماری به هریک از روش های خودی گرایی یا بیگانه گرایی تقریبا یکسان بوده است و تفاوت بارزی میان کاربرد این دو روش به چشم نمی خورد. در نتیجه هیچیک رایج تر از روش دیگر نیست.