نانو ذرات اکسید روی و اکسید روی دوپ شده با یون فلزی کبالت (ii) به روش رسوب دهی مستقیم سنتز شدند. ساختار نانو ذرات سنتز شده توسط تکنیک پراش پرتو ایکس (xrd) و اندازه و مورفولوژی ذرات توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem) مجهز به آنالیز عنصری (edx) و تراگسیل (tem) مورد بررسی قرار گرفت. اکسید روی و اکسید روی دوپ شده با کبالت در ساختار هگزاگونال ورتزیت متبلور شدند و الگوی پراش پرتو x ساختار کریستالی نانو ذرات سنتزی را تایید کرد. فعالیت فوتوکاتالیزوری zno و co-zno در تخریب مواد سمی معدنی مانند یون های cr(vi) و pb(ii) در محلول های آبی تحت تابش لامپ 400 وات جیوه مورد آزمایش قرار گرفت. تاثیر برخی عوامل مانند درصد بهینه برای مقدار کبالت دوپ شده، مقدار فوتوکاتالیزور، غلظت اولیه محلول آلاینده، ph و زمان در تخریب این آلاینده ها بررسی و تفسیر شد تا بهترین شرایط برای تخریب فوتوکاتالیزوری مشخص گردد. نتایج بدست آمده نشان داد که تخریب فوتوکاتالیزوری با %6wt co-zno بهترین بازده را دارد که این نشان دهنده موفقیت در بهبود خاصیت فوتوکاتالیزوری اکسید روی به وسیله دوپ کبالت بر آن است.

در این پروژه اکسید مختلط کرومیت کبالت (+2) در ابعاد نانو از نمک های نیترات آنها و هم چنین نانوکامپوزیتی از این اکسید مختلط با مقادیر مختلف tio2 degussa p25 به روش سل – ژل سنتز شد. ساختار نمونه های سنتز شده توسط روش دستگاهی پراش پرتو ایکس (xrd ) و اندازه و ریخت شناسی نانو ذرات توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem ) و تراگسیل ( tem ) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده از آنالیزهای دستگاهی مشخص کرد که کرومیت کبالت (+2) دارای ساختار اسپینل مکعبی بوده و اندازه ذرات آن در حدود 40-25 نانومتر می باشد. جهت بررسی اثر فوتوکاتالیزوری نمونه های سنتز شده، تخریب دو رنگینه متیلن بلو و متیل اورانژ تحت تابش دهی امواج فرابنفش صورت گرفت. تخریب رنگینه ها به عوامل مختلفی از قبیل ph ، مقدار کاتالیزور و غلظت رنگینه ها بستگی دارد. هم چنین مقایسه ای بین عملکرد کاتالیزوری آنها با tio2 degussa p25انجام شد. tio2 دارای انرژی باند نوار بزرگی است ( آناتاز :ev 2/3 ) و ( روتیل : ev3/. )، به همین دلیل فقط نور uv را جذب می کند. لذا کوپلاژ tio2 با کرومیت کبالت که دارای انرژی باند نوار کوچکتری می باشد، باعث جدایش بهتر حفره – الکترون و تغییر ناحیه جذبی به امواج مرئی شده و فعالیت فوتوکاتالیزوری آن بهبود پیدا می کند.

تعدادی از نانوپودرهای اکسید روی حاوی یون های فلزات واسطه مانند (نقره، زیرکونیوم و کبالت) به کمک روش هم رسوبی سنتز گردید. ساختار ، اندازه و مورفولوژی نانو ذرات سنتز شده به وسیله روش های xrd، sem، edx و tem مورد بررسی قرار گرفت. الگوهای xrd حضور فاز هگزاگونال ورتزیت را در تمامی نمونه ها نشان می دهد. با کمک رابطه شرر اندازه ذرات اکسید روی تقریبا 18 نانومتر محاسبه شده است. الگوی edx حضور یون های فلزات واسطه روی بستر اکسید روی را تایید می کند. تصاویر tem نمونه ها تهیه شد و نتایج نشان داد که نانو ذرات اکسید روی با سایز 20 نانومتر سنتز شد. نقره، زیرکونیوم و کبالت نشانده شده روی اکسید روی در مقیاس نانو دارای مورفولوژی کریستالی می باشند. فعالیت نانوذرات سنتز شده در اکسایش الکل های آروماتیک به آلدهید مورد بررسی قرار گرفت. تاثیر برخی از عوامل مانند، مقدار بهینه درصد وزنی نقره، زیرکونیوم و کبالت نشانده شده، مقدارکاتالیزور و مقدار اکسنده در اکسایش الکل ها بررسی و تفسیر شد تا بهترین شرایط برای اکسایش الکل های آروماتیک در سه روش رفلاکس، فوتوشیمی و مایکروویو مشخص گردد. در اکسایش الکل ها حلال های متفاوتی مانند ch2cl2، ch3cn و etoh مورد بررسی قرار گرفت. در بین حلال های مختلف، فعالیت کاتالیزوری بیشتری در ch3cn مشاهده شد. سپس کاتالیزور تا سه مرحله بازیافت شد و تغییرات قابل ملاحظه ای در درصد تبدیل و گزینش پذیری مشاهده نشد، که نشان می دهد فلزات نشانده شده روی اکسید روی تحت شرایط واکنش پایدار بوده و نقش کاتالیزوری خود را حفظ می کند. ) شکل 1(

نانو ذرات فلزی اغلب ویژگی های الکتریکی، مغناطیسی و شیمیایی جالبی دارند. این خصوصیات منحصر به فرد به سایز، شکل، ترکیب و آرایش اتمی سطح بستگی دارد. مشخص شده است که بوریدهای فلزی که از احیای نمک های فلز با سدیم بوروهیدرید به دست می آیند کاتالیزورهای خوبی برای هیدرولیز محلول سدیم بوروهیدرید می باشند. استفاده از هیدروژن به عنوان یک سوخت پاک مورد توجه قرار گرفته است زیرا فقط به اکسیژن نیاز دارد و تنها محصول آن آب است که آلوده کننده محیط زیست نمی باشد. هیدرولیز nabh4 به عنوان منبع هیدروژن تنها در حضور کاتالیزورهای مناسب انجام می-شود. برای این واکنش فلزات واسطه متعددی مورد آزمایش قرار گرفته اند به عنوان مثال از فلزات نجیبی مانند روتنیوم و پالادیوم استفاده شده است ولی با وجود فعالیت زیادی که دارند، به علت قیمت بالا مورد استفاده قرار نمی گیرند. در این پروژه، به منظور افزایش فعالیت کاتالیزورهای سنتز شده، برای اولین بار کاتالیزورهای سه فلزی cu-fe-b از طریق روش کاهش شیمیایی توسط سدیم بوروهیدرید تحت امواج اولتراسونیک سنتز گردید. اثر پایدار کننده های مختلف مانند پلی ونیل پیرولیدون، پلی اتیلن گلیکول، ستیل تری متیل آمونیوم برومید و سدیم دودسیل سولفات بر سایز و مورفولوژی مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر آن تأثیر غلظت nabh4، naoh و دمای واکنش روی فعالیت کاتالیزوری برای تولید هیدروژن نیز مطالعه شد. مواد بدست آمده با xrd ,sem ,tem ,icp-oes ,uv-vis شناسایی شدند.

سه روش اسپکتروفتومتری ساده، دقیق و حساس برای اندازه گیری سریع داروهای ناپروکسن، پیروکسیکام و تری متوپریم در فرم خالص و فرآورده های دارویی توسعه داده شدند. روش های پیشنهادی، بر مبنای تشکیل کمپلکس های زوج- یون زرد رنگ بین این سه دارو و شناساگرهایی از خانواده سولفون فتالئین به نام های سبز بروموکروزول (bcg)، آبی بروموتیمول (btb) و آبی بروموفنول (bpb) در محیط اسیدی، استوار بودند. کمپلکس های تشکیل یافته دارای بیشینه جذبی در طول موج های 424، 422 و 432 نانومتر به ترتیب برای کمپلکس های ناپروکسن- سبز بروموکروزول، ناپروکسن- آبی بروموتیمول و ناپروکسن- آبی بروموفنول، 438، 429 و 432 نانومتر به ترتیب برای کمپلکس های پیروکسیکام- سبز بروموکروزول، پیروکسیکام- آبی بروموتیمول و پیروکسیکام- آبی بروموفنول و 432 نانومتر برای کمپلکس تری متوپریم- آبی بروموفنول بودند. تأثیر پارامترهای مختلف از قبیل اسیدیته محلول، غلظت شناساگرها، زمان تشکیل کمپلکس و نوع حلال به کار گرفته شده، مورد بررسی قرار داده شدند و مقادیر آنها بهینه گردیدند. واکنش های تشکیل کمپلکس زوج- یون، در دمای اتاق با سرعت انجام شده و مقادیر جذب ها به مدت 48 ساعت ثابت بودند. کمپلکس های زوج- یون تشکیل شده، در محدوده غلظتی 105-10، 85-5،µg ml1- 110-1 به ترتیب برای کمپلکس های ناپروکسن- سبز بروموکروزول، ناپروکسن- آبی بروموتیمول و ناپروکسن- آبی بروموفنول و µg ml1- 100-1 برای کمپلکس های پیروکسیکام- سبز بروموکروزول، پیروکسیکام- آبی بروموتیمول و µg ml1-95-1 برای کمپلکس های پیروکسیکام- آبی بروموفنول و µg ml1-60-1 برای کمپلکس تری متوپریم- آبی بروموفنول از قانون بیر تبعیت می کنند. ترکیب استوکیومتری کمپلکس های زوج- یون تشکیل یافته، از طریق روش تغییرات پیوسته جاب تعیین گردید و در همه موارد به صورت 1:1 بدست آمد. بررسی ها نشان دادند که ترکیبات افزودنی که به صورت متداول در فرآورده های دارویی وجود دارند، هیچ گونه مزاحمتی را در اندازه گیری های جذبی ایجاد ننمودند. روش های پیشنهادی به طور موفقیت آمیزی جهت اندازه گیری داروهای ناپروکسن، پیروکسیکام و تری متوپریم در فرآورده های دارویی از قبیل کپسول و قرص و همچنین نمونه های سرم خون انسانی به کار گرفته شدند.

امروزه استفاده از هیدروژن به عنوان یک سوخت پاک مورد توجه قرار گرفته است زیرا فقط به اکسیژن نیاز دارد و تنها محصول آن آب است که آلوده کننده محیط زیست نمی باشد. یکی از بهترین منابع تولید هیدروژن، سدیم بوروهیدرید است زیرا حاوی 10.8 wt% هیدروژن هست و پایداری خوبی را تحت ph بالا در دمای محیط از خود نشان می دهد. هیدرولیز nabh4 به عنوان منبع هیدروژن تنها در حضور کاتالیزورهای مناسب انجام می شود. تولید گاز هیدروژن می تواند توسط فلزات واسطه نشانده شده روی بسترها بهبود یابد. در حقیقت بسترهای مناسب به پراکنده شدن بهتر فلزات واسطه کمک می کنند که منجر به افزایش نواحی سطحی و همچنین پایداری آنها می شود. یکی از این بسترها کربن نانوتیوب است. دیواره های کربن نانوتیوب تحت شرایط اسیدی، می توانند خاصیت آبدوستی از خود نشان دهند که در بهبود عملکرد آنها موثر است. در این پروژه نانوذرات فلزی مختلفی نظیر روتنیم، روتنیم-کبالت و کبالت ، به منظور بهبود فعالیت کاتالیزوری، جهت تولید هیدروژن بر روی کربن نانوتیوب چند دیواره نشانده شدند. همچنین تأثیر غلظت سدیم بوروهیدرید و دمای واکنش روی فعالیت کاتالیزوری بررسی شد. کاتالیست ها بوسیله تکنیک های xrd ،uv-vis، sem،bet ، tem و جذب اتمی شناسایی شدند.

امروزه نانوذرات به دلیل خواص ویژه و کاربردهای فراوانی که دارند، توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب کرده اند. در بین نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم به دلیل خواص نوری، الکتریکی و کاتالیستی بسیار عالی، دارای کاربردهای بسیار مهمی در صنایع مختلف از جمله صنعت نساجی می باشند.دی اکسید تیتانیوم که یک نیمه رسانا می باشد. از این ماده می توان برای تمیز کردن و لکه بری سطوح منسوجات بدون استفاده از آب و شوینده بهره برد. هدف از اجرای این پروژه بررسی امکان انجام تکمیل خود تمیز شوندگی پارچه پنبه ای رنگی با نانو کامپوزیت fe/tio2 جهت برطرف کردن لکه چای است.

چکیده : در این پایان نامه یک روش ملایم، ساده و موثر برای تسریع تهیه 4،3-دی هیدروپیریمیدین ان/تیون ها (a) و بیس ایندولیل متان ها (b) با استفاده از نانوکاتالیزور wo3/tio2/fe3o4 گزارش شده است. انجام واکنش در زمان های کوتاه، امکان جداسازی ساده و بهره خوب تا عالی محصولات از جمله مزایای روش های ارائه شده است. کلید واژه ها: 4،3-دی هیدروپیریمیدین ان/تیون ها، بیس ایندولیل متان ها، نانوکاتالیزور wo3/tio2/fe3o4