نام پژوهشگر: محمد حسین رحمتی

بررسی پنج نمونه از موزاییک معاصر استان تهران اجرای انتزاع ایرانی با استفاده از تکنیک موزاییک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1389
  هانیه مردی ممقانی   محمد حسین رحمتی

هنر موزاییک بخشی از هنر نقاشی دیواری به حساب می آید که از کنار هم قرار دادن قطعات کوچک و رنگین شیشه و سنگ و کاشی و … در لایه ضخیمی از ملات و سیمان به وجود می آید و به عنوان هنری تزیینی از دیرباز در تمدن های مختلف مورد توجه قرار گرفته است. پیشینه این هنر به بین النهرین برمی گردد و پس از رشد و شکوفایی این هنر در یونان و روم، اوج این هنر را در بیزانس شاهد هستیم. بهترین نمونه های موزاییک ایران از دوره ساسانی یه جای مانده است. این هنر در دوران اسلامی نیز ادامه یافت. در این پژوهش با توجه به بررسی های انجام گرفته بر روی آثار موزاییک موجود در سطح شهر تهران، آنچه از مشاهدات اینجانب به دست آمده شامل دو دسته آثار موزاییک شهری می باشد. گروه اول آثار کار شده در فضاهای باز شهری و گروه دوم آثار موجود در فضای بسته شهری می باشند. از بین آثار موجود به بررسی و مقایسه پنج نمونه منتخب موزائیک معاصر در شهر تهران مربوط به فضای داخلی و خارجی شهری می پردازیم. این آثار در بر گیرنده موضوعاتی فرهنگی، طبیعت گرایانه، هنری و انتزاعی است که غالبا با مصالحی مشابه از جمله کاشی لعابی و سرامیک شکسته به طور منظم یا نامنظم و به روش غیر مستقیم کار شده اند. در استفاده از فرم ها، اغلب از خطوط منحنی و سطوح دوار برای ایجاد آرامش بهره برده شده است و رنگ های به کار رفته شده برای جلب نظر و ایجاد شور زندگی بیشتر گرم و شاد هستند. اجرای این آثار در راستای زیباسازی شهر و ایجاد فضاهای متنوع بصری به کار گرفته شده است. همچنین ابزار و مصالح مورد نیاز مرسوم در ایران و سایر کشورها از طراحی و ساخت تا نصب اثر و شیوه های گوناگون چیدمان فطعات برای آشنایی بیشتر به تفصیل شرح داده شد.

بررسی سفالینه های غیر نوشتاری نیشابور (سده 3تا5ه.ق)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کاشان - دانشکده هنر و معماری 1391
  محبوبه حسینی یزدی نژاد   عباس اکبری

سفالگری یکی از دیرینه ترین هنرهای ایرانی بوده است که تحت حمایت حکومت های مستقل ایرانی چون سامانیان بیش از پیش شکوفا شد. سامانیان خاندانی علاقه مند به هنر وفرهنگ بودند ودر احیای سنن هنری پیش از اسلام کوشیدند. فرهنگ ایران ریشه در تاریخ دارد وسلسله های قدرتمند پیش از اسلام نقش مهمی در اعتلای آن داشته اند. فرهنگ هر جامعه ای در طی زمان در اثر جنگها ،تغییر ادیان وتأثیر پذیری از فرهنگهای دیگر دچار تحولاتی می شود. این تحولات بر تمام شئون زندگی افراد جامعه تأثیر می گذاشته است.در طی اولین سده های اسلامی فرهنگ وتمدن ایرانی تحت تأثیر ارزشهای اسلامی قرار گرفت و از آن رو که ارتباط هنر وفرهنگ ارتباطی دوسویه است، فرض بر آن قرار دارد که بسیاری از نقش مایه های ایران کهن وارد ایران نوین و اسلامی شده و با آن در آمیخته وبا ارزشها واصول اسلامی انطباق یافته اند.این نقوش گویای تلفیق عناصر کهن ایرانی وعناصر اسلامی هستند. سفالینه های نیشابور در طی قرون سوم تاپنجم به خوبی گواه این ادعا هستند. توجه فراوان به سفالینه های کتیبه دار وتحقیق وپژوهش در موردشان سبب کم توجهی به آثار سفالین با تزئینات غیر نوشتاری گردیده است. از این رو به نظر می رسد معرفی این نوع سفالینه ها به عنوان یکی از تولیدات متنوع در نیشابور نقش مهمی در شناخت دستاورد های هنری سفالگران نیشابور که کمترمورد پژوهش واقع شده دارد.در این پایان نامه به معرفی و بررسی انواع تکنیک ها وشیوه های اجرایی سفال نیشابور در طی قرون سوم تا پنجم وهمچنین تحلیل نقوش، ترکیب بندی ،خاستگاه،پیشینه ومفاهیم نمادین آنها خواهیم پرداخت. این تحقیق با استفاده از روش اسنادی –تاریخی ومطالعه منابع معتبر کتابخانه ای ومقالات مرتبط با موضوع و مطالعه ی تصویری نمونه هایی از آثار موزه های داخل وخارج کشور بصورت تحلیلی- توصیفی ودر برخی قسمتها تطبیقی انجام پذیرفته است.

ارزیابی اثربخشی دوره های آموزشی برگزار شده برای شرکت های تعاونی استان قم
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ولی عصر (عج) - رفسنجان - دانشکده علوم اداری و اقتصاد 1392
  فاطمه شیرین آبادی فراهانی   محمد حسین رحمتی

اعتلای تعاونی ها در گرو تقویت بنیان شرکت های تعاونی و فراهم نمودن بستر برای توسعه نیروی انسانی فعال درتعاونی ها است. آموزش نیروی انسانی سرمایه گذاری پرسودی به شمار می آید که بازدهی آن در شکوفایی و گسترش بهینه ی سازمان و هم چنین در اعتلای فرهنگ عمومی جامعه نقش موثری ایفا می کند. با توجه به سهم غیرقابل انکار آموزش در سازمان و جامعه ، بایستی ضعف ها وآسیبهای موجود در آموزش را شناسایی و مرتفع نمود. هدف اصلی این تحقیق، ارزیابی اثربخشی دوره های آموزشی برگزار شده برای شرکت های تعاونی استان قم است. این تحقیق در سال 1392- 1391 انجام شده است و داده های خود را از افراد شرکت کننده در دوره های آموزشی شرکتهای تعاونی استان قم در سال 1390 جمع آوری نموده است. برای جمع آوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شده است، و پایایی پرسش نامه با آلفای 87/0 تایید شد. جامعه ی آماری این تحقیق 2966 نفر است که نمونه ای شامل 355 نفر از فراگیران شرکت کننده در دوره ها، در ارزیابی شرکت کردند. با استفاده از روش شناسی تحقیق توصیفی و پیمایشی، داده های مورد نظر جمع آوری گردید و برای تحلیل آماده شد. پرسشنامه ای نیز در بین مدرسین توزیع شد تا دوره های آموزشی را از نظر محتوایی و نحوه ی برگزاری دوره در کلاس (به لحاظ شکلی) ارزیابی صورت گیرد. پس از اطمینان از پایایی و روایی محتوایی آنها، پرسشنامه توزیع شد، شاخص های ارزیابی دوره های آموزشی عبارتند از: 1- کمک به تحقق اهداف چشم انداز بیست ساله ی نظام و امکانات و فرصت های در دسترس. 2- اهداف و برنامه های پیش بینی شده در چهارچوب سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی. 3- توانمند سازی و افزایش بهره وری و تعامل با اقتصاد جهانی. 4- بهبود اثربخشی نقش حاکمیتی وزارت در راستای انجام ماموریت ها،الزامات و عملکرد گذشته ی وضعیت موجود. 5 - گسترش فرهنگ تعاون و عدالت اجتماعی. 6- ارزیابی نهایی فراگیر از دوره. 7- ارزیابی اثربخشی آموزش فراگیران توسط خود. 8- ارزیابی مدرس از محتوای دوره. 9- ارزیابی مدرس از کلاس(از نظر شکلی). با استفاده از آزمون تی- یک نمونه ای فرضیه ها مورد بررسی قرار گرفت و از نرم افزار spss برای تحلیل داده ها استفاده شد، فرضیه ی فرعی اول نشان داد که دوره های پودمانی عمومی دارای اثربخشی بودند. فرضیه ی فرعی دوم نشان داد که دوره های پودمانی تخصصی دارای اثربخشی نبودند، با این حال فرضیه اصلی با عنوان دوره های پودمانی برگزار شده در شرکتهای تعاونی استان قم در سال1390 دارای اثربخشی بوده است، تایید شد. نتایج ارزیابی از مدرسین نشان داد که دوره های آموزشی هم به لحاظ محتوایی و هم شکلی دارای اثربخشی بودند و با استفاده از آزمون شپیرو- ویلک نشان داده شد که داده ها نرمال توزیع شده بودند.

تحلیل چگونگی پیدایش نگرش اعتراضی در نقاشی انقلابی ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کاشان - دانشکده معماری و هنر 1391
  مریم علی نژاد   علی محمدی

پژوهش حاضر تحلیلی است بر چگونگی شکل گیری نگرش اعتراضی در نقاشی معاصر ایران. در تحلیل نقاشی معاصر هم به آثاری که پیش از انقلاب1357 در تضاد با ارزش های مطرح شده از سوی حکومت پهلوی و با نگرش اعتراضی خلق شده اند، و هم آثاری که پس از پیروزی انقلاب متأثر از ایدئولوژی بنیادگرای شیعی خلق شدند، «نقاشی انقلابی» گفته شده است. اما «نقاشی اعتراضی» از «نقاشی انقلابی» متمایز است. گرایش اعتراضی پیش از پیروزی انقلاب 1357 و در دوران سلطنت پهلوی که شرایط جامعه بحرانی می نمود، شکل گرفت. درحالی که «نقاشی انقلابی» پس از انقلاب 1357و همسو با ارزش های حاکم در دوران جمهوری اسلامی شکل گرفت. فرضیه ی این پژوهش مبتنی بر یافته هایی است که نشان از تأثیرپذیری نقاشی های اعتراضی از نیروهای اجتماعی (احزاب و تشکل‎ های سیاسی و ایدئولوژیک) دارد. درواقع «نقاشی اعتراضی» بازگو کننده ی شرایط اجتماع و اعتراض های مردمی به سلطنت پهلوی است که منجر به انقلاب1357 شد. این زمان اولین باراست که نقاشی با اجتماع پیوند می یابد و نقاشان در پی بازنمایی شرایط و رویدادهای جامعه برمی آیند. آشنایی هنرمندان با آموزه های نقاشان مدرن، به آنان فرصت استفاده از زبان و بیان جدید را داد که بر اساس یافته های پژوهش، حاصل آن انتخاب سبک رئالیسم اجتماعی برای بیان نگرش اعتراضی بود. با توجه به آثار منتشر شده ، نقاشان نوگرا در پیش از انقلاب و بحبوحه ی اوج گیری اعتراض های مردمی به سلطنت پهلوی، در خلق آثار خود از دو ایدئولوژی انقلابی کمونیستی- سوسیالیستی و ایدئولوژی بنیادگرایی شیعی بیشترین تأثیر را پذیرفتند. البته ایدئولوژی انقلابی بنیادگرای شیعی موفقیت خود را بیشتر مدیون آثاری است که پس از پیروزی انقلاب و شکل گیری جمهوری اسلامی خلق شدند. آثار هنرمندان نشان می دهد که ایدئولوژی بنیادگرای شیعی در اواخر سال1357 و اوایل 1358 در آثار نقاشان نمود یافت. روش تحقیق بکارگرفته شده در این پژوهش، مبتنی بر بیان توصیفی از اسناد و منابع نگاشتاری( نوشتاری و تصویری) و نیز روش تحلیلی برای اثبات یافته ها و فرضیات مطرح شده می باشد. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و بر اساس اسناد منتشر شده از آثار نقاشان انجام شده است.