چکیده ارزش نقش برجسته ی صخره ای خان تختی به قدمت، نحوه ی اجرای اثر و موقعیت جغرافیایی محل قرارگیری آن است. این اثر از جمله ی معدود آثار برجای مانده از دوران ساسانی در استان آذربایجان غربی محسوب می شود. با استناد به شواهد ارائه شده در فصل دوم این پایان نامه، تناسبات زیبا شناختی فراوانی در چینش اجزاء نقوش و ترکیب بندی این نقش برجسته وجود دارد. مصالح به کارگرفته شده در ساخت این اثر بدنه های صخره ای کوه صورت بورنی در حاشیه ی روستای خان تختی است که از جنس سنگ های آهکی دولومیتی تشکیل شده اند. بر طبق نتایج آزمون های شیمی تر و آنالیز xrd، وجود مقادیر بالای آهک و دولومیت این گفته را تأیید می کند. بررسی نمونه ها با میکروسکپ نوری پلاریزه نیز نشان دهنده ی حضور کانی های آهک و دولومیت در مغز نمونه های سنگ این نقش برجسته است. آنالیز xrd و آزمون های شیمی تر وجود مقادیر قابل توجهی از کوارتز به همراه ترکیبات حاوی آهک و دولومیت را در رسوبات سطحی این اثر نشان می دهد و بنابر مشاهدات نگارنده، حضور کوارتز به فروشست ذرات خاک های بالادستی و هم چنین نشست ذرات غبار انتقال یافته توسط جریان های جوی برسطح اثر نسبت داده شده است. به احتمال جهت قرارگیری اثر نسبت به مسیر وزش باد و بارش نزولات جوی از جمله موثرترین دلایل فرسایش سطحی آن محسوب می شوند. به علاوه می توان منشاء نمک های کلریدی و نیتراتی را که در نمونه های سطحی اثر شناسایی شده اند به انتقال ذرات نمک توسط جریان های هوا از محیط های پیرامون هم چون دریاچه-ی ارومیه و زمین های کشاورزی نسبت داد. وجود نمک های ذکر شده بی تردید در رخ داد هوازدگی فیزیکی و شیمیایی در سطح این اثر سهیم هستند. نقش عوارض زمین شناختی در میزان سلامت نقش برجسته ی خان تختی بسیار پررنگ نمود داشته است. ترک های تکتونیکی به وضوح بر سطح اثر و صخره های پیرامون آن قابل تشخیص است و خود به گونه ای با ایجاد امکان رشد برای گونه های گیاهی موجبات تخریب بیش تر را برای اثر فراهم ساخته اند. در فصلی مجزا بررسی تطبیقی میان اقلیم استان فارس با تمرکز بر اقلیم نقش رجب و اقلیم منطقه ی شهرستان سلماس با تمرکز بر منطقه ی خان تختی صورت گرفته است و در یک نتیجه گیری، میزان تأثیر شرایط محیطی پیرامون و اقلیم بر سلامت آثار این دو منطقه مورد تحلیل قرار گرفته است. در فصل پایانی این نوشتار برای هریک از آسیب های درگرفته برای نقش برجسته ی خان تختی، راه درمان و حفاظت پیش گیرانه مطرح شده است که از آن جمله استفاده مواد آفت کش برای حذف و ممانعت از رویش گل سنگ ها، بهره گیری از سازه ی هوشمند برای حفاظت اثر در مواقع بارش و هم چنین تعبیه ی سیستم حفاظتی تابشی برای جلوگیری از رویش گل-سنگ ها و کنترل میزان رطوبت سطحی را می توان نام برد. کلید واژه ها: سنگ برجسته، ساسانی، خان تختی، عوامل محیطی فرایند فرسایش ، پراش اشعه ایکس

چکیده دوره قاجار در تاریخ هنر ایران از ویژگی های خاصی برخوردار است. به دلیل نفوذ فرهنگ و هنر غربی در این دوره، هنر و آثار نقاشان ایران به شدت تحت تأثیر هنر و فرهنگ غرب قرار می گیرد. این تأثیر و نفوذ هنر غربی از مدت ها قبل یعنی در دوره صفوی آغاز گردیده بود که در دوره قاجار به اوج خود می رسد. مطالعات زیادی در رابطه با تکنیک و مواد مورد استفاده در نقاشی های دوره صفوی انجام گردیده است اما در رابطه با مواد مورد استفاده در نقاشی های دوره قاجار، مطالعات کمی صورت پذیرفته است. این پروژه سعی در بررسی مواد، مصالح و تکنیک های به کار رفته در نقاشی های سه پایه ای دوره قاجار و پیدا کردن نفوذ مواد و تکنیک های غربی در نقاشی های به جای مانده از دوره قاجار را دارد و برای این منظور از تابلو "دختر مصری" کمال الملک در موزه مجلس شورای اسلامی به عنوان مطالعه موردی استفاده کرده است. انجام این پروژه براساس روش آزمایشی بوده است، علاوه بر اینکه از مطالعات تاریخی نیز برای تکمیل و پیشبرد موضوع استفاده کرده است. برای شناسایی رنگدانه ها و مواد مورد استفاده در نمونه های مطالعاتی از روش میکروسکوپ پلاریزه، پراش اشعه ایکس و فلورسانس اشعه ایکس استفاده شده است. همچنین برای شناسایی دیگر مواد همراه با رنگدانه ها همچون روغن، بست، فیلر و... روش شناسایی به وسیله طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه به کار گرفته شده است. در بررسی های آزمایشگاهی نتایج نهایی حاصل از مقایسه آزمایشات ftir، plm، xrd و xrf، پالت هنرمند بدین ترتیب تشخیص داده شد: سبز: سبز خاکی، سفید: سفید سرب، قرمز: قرمز سرب، آبی: آبی سرولین، زرد و قهوه ای: رنگ آمبر، طلائی: ترکیبات مس و رنگ سفید مورد استفاده در مرمت: سفید روی و همچنین نمونه چسب به کار رفته در پشت تابلو: چسب گیاهی، ماده مورد استفاده در بستر سازی: پودر گچ، ورنی به کار رفته در تابلو: ورنی شلاک و روغن مورد استفاده در تابلو: روغن بزرک می باشد. الیاف مورد استفاده برای بوم سازی تابلو: پنبه و الیاف مورد استفاده در مرمت تابلو: پشم تشخیص داده شدند و در نهایت با توجه به تمامی اطلاعات به دست آمده در این تحقیق در نهایت منشأ تک تک رنگدانه ها مورد بررسی قرار گرفتند. واژه های کلیدی: فن شناسی، نقاشی سه پایه ای، قاجار، رنگدانه، ftir، plm، xrd و xrf

چکیده یکی از آثار نفیس و منحصر بفرد باقیمانده از عهد تیموریان صندوق چوبی سید تاج الدین پرور سمنان می باشد. این اثر که ترکیبی از چندین هنر در کنار هم است نسبتا سالم مانده و در حال حاضر از مکان اصلی خود جدا و در مکانی نامناسب نگهداری می شود. از مهمترین ویژگی های این اثر وجود نقش های رنگینی بر قسمتهایی از دیواره صندوق است، که با عنایت به این نکته که توجه اصلی حکام دوره تیموری بیشتر بر نقاشی روی نسخ خطی بوده، نقاشی روی چوب از این دوره کمیاب و تا کنون از آن و شناسایی مواد مورد استفاده، مانند نوع رنگدانه ها و مواد همراه گزارش نشده است، که این خود حاکی از اهمیت این اثر می باشد. در این پژوهش ضمن مطالعه پیشینه تحقیق درباره صندوقهای چوبی، و هنرهای بکار رفته در آن سعی در شناخت و معرفی این اثر شده است، در روند این معرفی، مواردی چون نقشه برداری جهت مستند نگاری و نیز آسیب شناسی صندوق چوبی ارایه و بررسی شده است، در نهایت جهت ارایه یک طرح حفاظتی مناسب، سلسله آزمایشاتی برای شناخت بهتر نوع گونه چوب بکار برده شده در بدنه صندوق، نوع گونه چوب تکیه گاه نقش های رنگین، وضعیت کیفیت چوب مانند میزان اسیدیته، رطوبت تعادل، و میزان اجزای سازنده چوب و نوع مواد رنگدانه های سازنده به کمک دستگاه هایی چون میکروسکوپی نورعبوری و پلاریزان، جهت شناسایی نوع رنگدانه ها، میکروسکوپ الکترونی روبشی برای تشخیص و همپوشانی در نوع رنگدانه ها و نیز نوع فلز و اکسیداسیون همراه و نیز دستگاه طیف سنجی مادون قرمز برای شناسایی نوع بست و برخی رنگدانه ها استفاده گردید، در نهایت یک جمع بندی کلی برای محافظت از این صندوق ارایه گردید.

زمینه: در ایران تعداد زیادی بنای تاریخی وجود دارد که بخش قابل توجهی از آنها دارای آثار هنری ارزشمند هستند. بنای امامزاده «سه گنبدان اشتهارد» نیز یکی از این بناها است که آثاری از قرون گذشته در آن مشهود است. تزیینات رنگی محراب در این بنا از جمله شاخص ترین تزیینات موجود در آن است که نیازمند حفاظت، مرمت، احیاء و در نتیجه نگهداری برای آیندگان است. هدف: در این پژهش هدف فن شناسی تزیینات رنگی به کمک کسب شناخت علمی از مواد، تکنیک و دوره ی تاریخی ترسیم تزیینات رنگی محراب و آسیب شناسی با توجه به میزان، نوع و علل آسیب های وارده بر آن است تا بتوان از آنها در حفظ و نگهداری تزیینات رنگی استفاده کرد. روش: در این پژوهش نگارنده با استفاده از امکانات و اطلاعات در دسترس و با بهره گیری از روش های دستگاهی ftir، plm، xrd و sem-eds اقدام به انجام مطالعات میدانی و آزمایشگاهی نمود که شناختی علمی از فن، تکنیک و تاریخ ترسیم این تزیینات به دست آمد. همچنین نگارنده جهت آسیب شناسی تزیینات رنگی پس از بررسی عوامل ایجاد آسیب در تزیینات، اقدام به آسیب نگاری نموده، میزان هر کدام از این آسیب ها را مشخص کرده است. نتیجه گیری: با بررسی اطلاعات حاصله نتیجه اینست که تزیینات رنگی محراب امامزاده سه گنبدان اشتهارد شبیه تزیینات رنگی موجود در محراب گنبد هشت مدرسه حسینیان یزد متعلق به قرن 8 ه.ق. است. کلیات نقوش و رنگ ها با هم مطابقت دارند ولی از نظر ظرافت در طراحی و کیفیت مواد و رنگ بکار رفته تفاوت هایی وجود دارد که شاید بتوان دلیل آنرا ناشی از تفاوت در تکنیک هنرمندان دانست. در مجموع شاید بتوان گفت این تزیینات متعلق به اواخر تیموری یا اوایل دوره ی صفویه است. در مورد آسیب های وارده نیز می توان گفت بدلیل سست بودن بست رنگی و ضعف در اتصال لایه رنگ و بستر به تکیه گاه قسمت زیادی از رنگ ها آسیب دیده و یا در حال ریختن هستند. البته آسیب های حاصل از حضور انسان و میکروارگانیزم ها نیز وجود دارد ولی آسیب ناشی از تنش سازه ای در آن چندان مشاهده نشد. پیشنهادات: پس از به دست آمدن نتایج فوق پیشنهاد می گردد با تمیز نمودن سطح تزیینات رنگی و تثبیت رنگ ها با استفاده از مواد مناسب، اقدام به حفظ تزیینات رنگی در شرایط موجود نموده تا در آینده بازسازی آنها با توجه به تئوری های مرمت و شرایط موجود در بنا امکان سنجی شود.

اسیدزدایی به عنوان درمان یکی از مهم ترین آسیب های وارده بر پیکر کاغذهای تاریخی، موضوعی پراهمیت در مرمت این آثار است. نیازمندی اغلب روش های نوین اسیدزدایی، به امکانات خاص یا فرآوری ویژه باعث گردیده که شیوه ی عملی مورد استفاده در کارگاه های مرمّتی عموماً غوطه-وری در محلول آبی هیدروکسید کلسیم و یا محلول الکلی هیدروکسید باریم باشد. بنابراین طرح روش نوین پربازده تر و عملی که بتواند اسیدزدایی با کیفیت تر، موثرتر و امن تری ارائه کند همواره مطلوب است. این پژوهش حول موضوع بهینه سازی روش اسیدزدایی با هیدروکسید کلسیم به عنوان روشی عملیاتی و همه گیر در جامعه حرفه ای حفاظت و مرمت آثار تاریخی کاغذی شکل گرفته است. بدین منظور از روندی چندمرحله ای با استفاده از محلول های نمکی رقیق و غلیظ استفاده گردید. به منظور قابل استناد و تکرارپذیر بودن این پژوهش، تمامی روندهای طراحی شده بر مبنای استانداردهای تایید شده بین المللی یا ملی صورت گرفته است. تلاش شده این روند با بازسازی واقعی-ترین شرایط ممکن شکل بگیرد؛ بدین صورت که در مقایسه روند اسیدزدایی کلاسیک (استفاده از هیدروکسید کلسیم) و اسیدزدایی چند مرحله ای موضوع اختصاصی این پژوهش از کاغذهای تاریخی مطالعاتی استفاده شده است. نمونه تاریخی مورد بررسی این پژوهش از دیدگاه های تاریخی، هنری و فنی مورد بررسی قرار گرفت. این نمونه یک جلد سی پاره صفوی متعلق به یک مجموعه خصوصی است. اصلی ترین آسیبی که متوجه این اثر بوده اسیدی شدن کاغذهای آن و صدمات ناشی از این فرآیند است. بخش عملی این پژوهش شامل تهیه نمونه های معتبر، اسیدزدایی آن ها با دو روش کلاسیک و چند مرحله ای، پیرسازی نمونه های شاهد و نمونه های اسیدزدایی شده و در نهایت مقایسه نتایج به دست آمده است. برای استانداردسازی فرآیند مقایسه، معیارهای استاندارد شیمیایی (اسیدیته)، فیزیکی (روشنایی سطح کاغذ)، و مکانیکی (تحمل کاغذ در تنش های کششی) در هر یک از مراحل آزمون سنجیده شدند. تحلیل نتایج این آزمایشات اثبات می نماید که روش چند مرحله ای اسیدزدایی نه تنها کیفیت تیمار بالاتری ارائه نموده است، بلکه در افزایش طول عمر کاغذهایی با شرایطی شبیه به کاغذ تاریخی مورد مطالعه این پژوهش، چه در بازه های کوتاه مدت و چه در بازه های بلند مدت موثرتر است.

از آنجا که رویکرد جدید نانو تکنولوژی افق های تازه ای به روی پژوهشگران باز نموده است، شایسته است علم حفاظت و مرمت اشیاء تاریخی و فرهنگی و به تبع پژوهشگران این رشته نیز در راستای رسالت فرهنگی خود مبنی بر استفاده از تمامی علوم، روش ها و امکانات روز برای پایبندی به تمام اصول و مبانی علم حفاظت و مرمت، از این تکنولوژی جدید برای نیل به اهداف مرمتی استفاده کنند. این پژوهش با تمرکز بر ارتقاء ویژگی های یک چسب سنتی مورد استفاده در مرمت کاغذ یعنی سریش، قصد دارد با بهره گیری از فناوری نانو و مطالعه خواص نانو رنگبرهای موجود، مشکل اصلی این چسب که باقی گذاشتن ته رنگ زرد-قهوه ای است را برطرف نماید . در این پایان نامه ابتدا نانو ماده مناسب برای رنگبری از سریش با توجه به خواص این چسب انتخاب و سپس فرآیند رنگبری به روش جذب دسته ای انجام شد. پس از جداسازی نانوماد? مصرفی، محلول های سریش رنگبری شده با روش های متفاوت مورد استفاده در این پژوهش، مورد بررسی طیف سنجی پرتوهای مرئی-فرابنفش قرار گرفته و سپس برای انجام تست قدرت چسبندگی هم? محلول ها در شرایط یکسان و توسط دستگاه روتاری تغلیظ شدند. ویژگی های چسب ارتقاء یافته توسط نانولوله های کربنی با ویژگی های چسب ارتقاء یافته توسط کربن فعال شده که پیش از این توسط عدنانی مورد پژوهش قرار گرفته است، مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفت. در این پایان نامه، تاثیر نوع جاذب، تاثیر تغییر ph و نیز اثر افزایش مدت زمان تماس جاذب با محلول سریش مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج حاکی از رنگبری مناسب نانولوله های کربنی از محلول سریش مورد مطالعه با حفظ خاصیت چسبندگی است.

یادگیری در موزه، فرایندی حاصل از تعامل سه مولف? بافت، شیء و بازدیدکننده است. مطالعات بسیاری دربار? نقش موزه و بازدیدکننده در یادگیری وجود دارد اما ماهیت شیء موزه¬ای و رخداد یادگیری در رابطه با شیئی خاص، تا حد زیادی مغفول واقع شده است. آثار صنایع دستی حجم بسیاری از موزه¬های ایران را به خود اختصاص داده است. از این رو، فرایند یادگیری شیء¬محور موضوع این پایان¬نامه است. مسئل? پژوهش، سنجش میزان یادگیری عمومی و تخصصی از اشیاء سفالین در موز? آبگینه و سفالینه¬های ایران، و ارتباط سایر عوامل موزه¬ای، فردی و اجتماعی بازدیدکننده، با فرایند یادگیری است. هدف، شناخت عوامل موثر بر یادگیری از اشیاء سفالین، به مثاب? یکی از ابعاد ارتباطی بین موزه و مخاطب و آشکارسازی خصوصیات آموزشی نهفت? آثار صنایع دستی در موزه¬هاست. پژوهش از نوع کمی است که با روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه، انجام می¬شود. پرسشنامه در دو بخش یادگیری عمومی و تخصصی در اختیار بازدیدکننده قرار می¬گیرد، که در بخش عمومی، برگرفته از پرسشنام? پیشنهادی بتی¬ویلر و سم. اچ. هام، و در بخش تخصصی، محقق¬ساخته است. جامع? آماری، بازدیدکنندگان بزرگسال موزه، در پاییز 1392 هستند که از بین آنان جامع? نمونه با روش تصادفی ساده بدون جایگذاری انتخاب می¬شود. به منظور سنجش اعتبار پرسشنامه و تعیین حجم نمونه، پیمایش دو بار، به صورت آزمایشی، انجام می¬شود. داده¬ها با نرم¬افزار spss تحلیل می¬شود. یافته¬¬های پژوهش، بیانگر رابط? معنادار بین سن، زمان، بازدیدهای قبلی و دانش قبلی بازدیدکننده با میزان یادگیری عمومی، و همبستگی توضیحات راهنما، سن، ملیت، جنسیت، سطح تحصیلات و دانش قبلی با میزان یادگیری تخصصی است. اما، با وجود تأثیر این عوامل، نقش موثر اشیاء سفالین موزه در یادگیری بازدیدکنندگان است که به عنوان بخش یکتای تجرب? بازدیدکننده ایفای نقش می¬کند. همچنین، نتایج حاکی از ضعف عملکرد موزه، در میان سه مولف? یادگیری است و با توجه به زمینه¬های گسترد? آموزشی در اشیاء صنایع¬دستی، راهکارهایی را برای ارتقاء سطح یادگیری بازدیدکنندگان از اشیاء صنایع¬دستی موزه ارائه می¬دهد.

در شاه نشین خانه سرهنگ بخردی اصفهان، نگاره های روایتگر تک رنگی به چشم می خورد که در آن ها سعی شده حکایات، داستانها و مثل های ایرانی، روایت شود. این اثر به دلایل نامعلومی، هرگز مورد مطالعه و پژوهش علمی قرار نگرفته، چنانکه، نه تنها محتوای موضوعات تصاویر به درستی روشن نیست، بلکه هیچ گونه آزمایش و مطالعه ای در راستای شناخت تکنیک اجراء، رنگدانه ها و بست ونوع بوم نیز بر روی این آثار انجام نشده . از آنجا که موضوعات مذکور پرسش هایی است که این پژوهش برمبنای آنها شکل گرفته ، لازم است این بررسی، با انجام پژوهش و آزمایشات علمی، پس از شناسایی مواد و تکنیک های اجرایی، و نیز کیفیات برجسته ی بصری و موضوعات داستانی قابل توجه، منبعی جهت پژوهش های آتی و نیز امکان بخشی حفاظت از این نقوش قرارگیرد. در راستای این اهداف، نگارنده، با نگاهی اجمالی به بستر جغرافیایی و فرهنگی اثر، به معرفی بنا و تزئینات موجود در آن پرداخته و پس از ثبت موقعیت فعلی این نقوش دیواری، تکنیک اجرای اثر را شناسایی می نماید. برای شناسایی رنگدانه های نقوش، مطالعات و استفاده از منابع تاریخی و نیز تحلیل های آزمایشگاهی مورداستفاده قرارگرفته است.

سم ماده ای دفاعی برای بسیاری از موجودات بوده و انسان نیز از دیرباز از انواع سموم برای دفاع از خود و منافع اش استفاده می کرده است. در ابتدا موادی چون سموم گیاهی، گوگرد و آهک برای دفع آفات مورد استفاده قرار می گرفت. اولین ترکیبات مصنوعی در اوایل قرن بیستم، وارد صنعت شده و پیرو آن، استفاده از اینگونه سموم در حوزه های مختلف از جمله در حوزه ی حفاظت و مرمت نیز از جایگاه ویژه ای برخوردار شد. مجموعه ی تحقیقات پیش رو نیز بر معرفی و چگونگی کارکرد این سموم در حوزه ی معرفی شده متمرکز خواهد بود و تا حد امکان سعی شده است موضوع را از زوایای مختلف مورد بررسی و پژوهش قرار دهیم؛ فرایند کار بر اساس روش آزمایـشی بوده و مطالـعات نمونـه موردی در این پژوهش جهت بررسی اثرات سم پرمترین در جلوگیری از آسیب های بیولوژیکی بر روی کاغذ از کاغذهای مطالعاتی تیشوی ژاپنی و قارچ آسپرژیلوس در گونه های نایجر، فلاووس و فومیگاتوس و همچنین با استفاده از روش های دستگاهی همانند استفاده از دستگاه کشش مقاومت کاغذ، دستگاه طیف سنج مادون قرمز(ft-ir)، میکروسکوپplm و دستگاه اسپکتروفتومتر(رنگ سنجی) استفاده شده است. براساس نتایج بدست آمده از این پژوهش سم پرمترین در درصدهای شش و ده درصدی عملکردی فونژیستاتیک داشته که در این درصدها می توان جلوی رشد قارچ آسپرژیلوس در گونه های نایجر، فومیگاتوس و فلاووس را تا حد قابل ملاحظه ای کاهش داد. همچنین بر اساس نتایج حاصل از تست کشش مقاومتی، تغییری در بافت کاغذ از لحاظ مقاومتی ایجاد نشده و آزمایش رنگ سنجی تغییرات بخصوصی در ارتباط با تغییرات بصری را نشان نداده است. بر اساس نتایج حاصل از طیف سنجی مادون قرمز تغییرات اساسی در بافت و پیوندهای بین الیاف کاغذ مشاهده نشده که همه ی این موارد دلیلی بر استفاده ی مناسب از سم پرمترین در درصدهای تعریف شده داشته است. کاربرد سم پرمترین با درصدهای مختلف نه تنها در حوزه های مختلف پزشکی، کشاورزی و زیرمجموعه های مرتبط با اینگونه سازمان ها مورد استفاده قرار گرفته، بلکه می توان از آن در حوزه ی حفاظت و مرمت کاغذ جهت جلوگیری از شیوع آفات منجمله میکروارگانیسم ها با درصدهای پایین در مواقع اضطراری استفاده کرد. همچنین بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، سم پرمترین می تواند جهت پژوهش های بعدی در کنترل حشرات موزه ای مردم شناسی، الیاف و بافته ها مورد ارزیابی قرار گیرد.

خانه ی تاریخی سرهنگ بخردی اصفهان، که شالوده ی آن، در اوایل عصر قاجار بنا گردیده است، برخلاف بسیاری از بناهای ارزشمند دیگر، نظیرکاخ ها و خانه های تاریخی اصفهان، از جمله،کاخ های عالی قاپو و هشت بهشت، منازل تاریخی مسعودی، خانه دیبایی، خانه سوکیاسیان و داوید، خانه مشروطه و بسیاری دیگر، که طرح های حفاظتی و مرمّتی موفّق، برای حفظ نقوش آن ها، در بهترین شرایط ممکن، توسط هیأت های ایرانی و نیز متخصصین خارجی، مطرح و اجرا گردیده است و پژوهش های فراوان، در ارتباط با شناخت وجوه مختلف تکنیکی و زیبایی شناختی آنها انجام شده، به ندرت مورد بررسی قرار گرفته است. این بنا، دارای نقوش دیواری تک رنگی است، که به رنگ آبی، بر زمینه ی سفید رنگ نقش گرفته‏اند و علیرغم ابعاد بسیار ریز‏ْ، با جزئیات و دقّت فراوان به اجراء درآمده اند. نقاشی های تک رنگ مذکور،‏ دارای شیوه ی روایتگری جالب توجهی (روشی مشابه با تصویر متحرک) است که باتوجه به عصری که اثر در آن به اجرا در آمده‏‏‏‏، شیوه ای خلّاقانه به شمار می‏آید و آن را از نقوش هم عصرش متمایز می نماید. با نظر به اهمیت موضوع، تدوین برنامه ای جهت آسیب شناسی و حفاظت این نقوش، جز با طبقه بندی اهداف وتسلّط بر نیاز ها و امکانات ممکن نخواهد بود. لذا نگارنده، در این فصل، پس از مشخص نمودن و معرّفی ضرورت های انجام این پژوهش، پرسش های بنیادینی که این نگاشته، بر مبنای آن ها شکل گرفته، اهدافی که دستیابی به آنها مورد نظر است، نتایج حاصل از بررسی مهمترین پژوهش های صورت گرفته در ارتباط با نقوش دیواری، آسیب ها، و نحوه ی حفاظت و طرح های مرمتی موفّق را ارائه می نماید و به معرفی شیوه ها و ابزار هایی که در جهت دستیابی به اهداف و پاسخ گویی به پرسش ها، مورد استفاده قرار گرفته، می پردازد. در نهایت مختصری از دشواری ها و محدودیت های موجود در مسیر انجام این پژوهش را به اطلاع می رساند.

چکیده زندگی کوچروی جامعه عشایری و از جمله ایل قشقایی به سرعت به سمت یکجانشینی رفته و همراه و همزمان با آن، هنر، فرهنگ و سنت های ایل نیز رو به فراموشی می سپارد. نتیجه فراموشی فرهنگ ها و ارزش های اقوام مختلف، بحران هویتی و گسست فرهنگی جامعه است. این امر مهمترین عامل و ضرورت شکل گیری پژوهش حاضر بوده و مساله اصلی این پژوهش، ارائه راهکاری جهت حفظ و معرفی سنت و فرهنگ ایل قشقایی، را شکل داده است. در راستای حل این مساله و با این فرضیه که موزه راهکاری مناسب جهت معرفی و حفظ یک فرهنگ می باشد، موزه مردم شناسی و صنایع دستی عشایر قشقایی فارس پیشنهاد گردید و اطلاعات لازم از طریق مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی، گردآوری و به شیوه توصیفی و تحلیلی، مورد مطالعه قرار گرفت...

این پایان نامه با هدف بهینه سازی و ارتقاء کیفیت حفاظتی پلیمر کربوکسی متیل سلولز(cmc) در برابر عوامل میکروارگانیسم با استفاده از نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم(tio2) و کیتوسان انجام شده است.

کاخ شمس العماره به عنوان اولین بنای مدرن و مرتفع تهران در سال 1282ه.ق به دستور ناصرالدین شاه به تقلید از ابنیه اروپایی ساخته شد .در این بنا نه تنها در معماری و پلان بلکه در اجرایی تزئینات نیز از آثار اروپایی الهام گرفته شده است. نمونه مورد مطالعه در این پژوهش تزئینات خاص و منحصر بفرد نقاشی در کاخ شمس العماره می باشد.این تزئینات بصورت نقاشی های کارت پستالی اجرا شده و بر روی کاشی های نصب شده در ازاره اتاق ضلع شمالی طبقه دوم این عمارت نقاشی شده اند.کاشی های تکیه گاه نقاشی سفید رنگ و دور تا دور اتاق بر روی ازاره های دیوارها نصب گشته اند.نقاشی ها که کاملا با تقلید از نقوش نقاشان فرنگی اجرا شده اندبه نظر رنگ روغن بوده و به صورت تک تک در مرکز هر کاشی اجرا شده اند.حاشیه هر نقاشی توسط یک طرح چلیپایی بصورت لایه چینی ظریف با گچ برجسته کاری شده و نهایتا این کادر گچی رنگ آمیزی شده است.این لایه گچی دقیقا بر روی بند کشی کاشی ها اجرا شده . با توجه به منحصر بفرد بودن تکنیک نقاشی بر روی لعاب کاشی ،متاسفانه بدلیل تعطیل بودن این کاخ تاکنون هیچگونه بررسی فنی و تکنیکی بر روی این کاشی ها و نقاشی های روی آنها انجام نگرفته است.در این تحقیق برای شناسایی فنی و تکنیکی نقاشی های مذکور و پی بردن به مواد و چگونگی استفاده از آنهاعلاوه برمطالعات کتابخانه ای و تطبیقی انجام یک سری آزمایشات آنالیز مواد نظیر ftir.xrf.plm نیز ضروری بود. با کمک اطلاعات حاصل از فن شناسی اثر پس از آسیب نگاری و آسیب شناسی لایه تکیه گاه (کاشی) و و لایه رنگ (نقاشی) ،علت آسیب های وارده به اثر را ریشه یابی کرده ونهایتا با بررسی شرایط محیطی و شناخت عوامل مخرب ، برنامه ای برای حفاظت و پیشگیری از آسیب های مجدد ارائه داده شده است.همچنین با بررسی مبانی نظری مرمت نقاشی ،به شرح عملیات موزون سازی انجام گرفته بر روی قسمت های کمبود اثر ، پرداخته شده است. با تطبیق نتایج حاصل از آنالیزها ،رنگدانه های شناسایی شده به این شرح می باشند:رنگدانه آبی:آبی پروس + درصد کمی لاجورد، رنگدانه سبز تیره و روشن :سبز زنگار ، رنگدانه قرمز روشن و تیره : قرمز اخرا ، رنگدانه قهوه ای روشن : سفید سرب . همچنین بستر سازی نقاشی ها به وسیله همان سفید سرب (رنگ زمینه) صورت گرفته است.شناسایی روغن در بست رنگها , احتمال رنگ روغن بودن نقاشی ها را تایید می کند.

مقبره ی شاه عباس دوم صفوی در جوار حرم مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها، بقعه ای 12 ضلعی است که در سال 1077 ساخته و تزئین شده است و از ویژگی های منحصر به فرد دوران طلایی هنر صفوی بهره برده است. ازاره ی سنگی این بنا با گُل های زیبایی به همراه تزئینات اسلامی و طلاکاری، آراسته شده است. درحالیکه این آثار، پس از حدود 350 سال از وضعیت مناسبی برخوردار بود، در دهه های اخیر آسیب های زیادی دیده است. در این پژوهش، پس از تبیین مسئله و اهداف پژوهش، اسناد تاریخی مربوط به بنا بررسی و سپس شرحی از وضعیت موجود ارائه و مستندنگاری انجام گردید. برای شناسایی رنگ دانه ها، بست ها و بررسی تطبیقی اثر با آثار شاخص صفوی، مطالعات آزمایشگاهی و پس از آن آسیب شناسی ازاره سنگی انجام شد. با وجود انواع آسیب ها، مانند تغییرات رنگدانه ها در اثر گذشت زمان، ترک های تکیه گاه و...، مهمترین عوامل آسیب به تزئینات بقعه در سال-های اخیر، تعدّد زوّار و تماس فیزیکی، به علاوه ی نگهداری نا مناسب می باشد. با توجه به فعّال بودن عوامل آسیب و شدّت آن، حفاظت کوتاه مدت برای حفظ وضعیت موجود ضروری است. این بنا علاوه بر ویژگی های تاریخی- فرهنگی، دارای کارکرد مذهبی ویژه ای است که حفاظت از آثار را با چـالش هایی روبرو کرده است. پرسش های متعددی در مورد تفاوت حفاظت در یک بنای مذهبی با هزاران زائر و سایر اماکن تاریخی- فرهنگی مطرح است که نیاز به پژوهش و نظریه پردازی توسط اهل فن دارد. در ادامه راه های مختلف حفاظت از اثر بررسی شد. مناسب ترین راه پیشنهادی، استفاده از صفحه های شفافی است که اثر را از دسترس زوّار دور نگاه دارد. در پایان جمع بندی از پژوهش صورت پذیرفت.