یکی از پروتئین های مهم از خانواده پروتئین های کازئین در شیر، پروتئین آلفا - اس 1- کازئین می باشد. وجود آلل های متنوع در جایگاه 5 بالا دست این ژن به عنوان محلی برای اتصال فاکتورهای موثر بر رونویسی و همچنین اثر آن روی مقدار محتوی پروتئین شیر، ناحیه 5 این ژن را به عنوان یک جایگاه کاندید وظیفه مند برای محتوی پروتئین شیر تایید می کند. لذا انجام تحقیقات مقایسه ای این جایگاه ژنی در جمعیت های مختلف گوسفند و بز می تواند درک ما از چگونگی مکانیسم تنظیمی در بیان پروتئین ژن کازئین در شیر را افزایش دهد. خون گیری به طور تصادفی از 300 راس بز و گوسفند نژاد نائینی به عمل آمد و با استفاده از روش نمکی بهینه یافته استخراج dna صورت گرفت. سپس بر اساس توالی های موجود در ncbi طراحی پرایمر صورت گرفته و بعد با واکنش زنجیره ای پلی مراز قطعه ای به طول 1133تکثیر شد. به منظور تعیین ژنوتیپ قطعات تکثیری از آنزیم های برشی alui و hinfi استفاده شد. با توجه به نتایج تعیین ژنوتیپ که همه افراد مورد مطالعه یک شکل بودند، از هر گونه یک نمونه انتخاب و بعد از کلونینگ تعیین توالی شدند. نتایج حاصل از تعیین توالی با استفاده از نرم افزارهای محتلف بیوانفورماتیکی مانند bioedit، clc genomic، mega4و dnasis max مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصله از هم ترازی این توالی ها نشان دهنده 26 چند شکلی تک نوکلئوتیدی و 3 جهش حذفی و 7 جهش اضافه بین توالی ها گوسفند و بز بوده است. آنالیز مقایسه ای نواحی موتیف ها و جایگاه های اتصال بین توالی های این دو گونه نشان داد که برخی از موتیف ها فقط در یک گونه یافت شده یا از لحاظ تعداد نیز با هم تفاوت دارند. در این هم ترازی نشان داده شد که یک جهش c به t در گوسفند باعث وجود موتیف احتمالی gata با توالی محافظت شده (wgatar) در موقعیت نوکلئوتیدی 535- شده است. تعداد و موقعیت جایگاه های اتصال احتمالی می توانند به واسطه اثرات متقابل پروتئین های ناظم نقش هم افزایی در بیان پروتئین کازئین در شیر ایفا نمایند.

هدف از این مطالعه شناسایی چند شکلی در ژن گیرنده هورمون محرک فولیکولی ((fshr و زیر واحد بتای هورمون محرک فولیکولی (fsh?) و رابطه آن ها با صفت وزن بدن در سنین مختلف و نرخ زایش در گوسفندان نژاد ایران بلک، آرمان و بلوچی بوده است. برای این منظور در مجموع 150 نمونه خون به طور تصادفی از گوسفندان سه نژاد مذکور در ایستگاه اصلاح نژاد واقع در عباس آباد مشهد جمع آوری شد. دی ان ای هر یک از نمونه ها به روش نمکی بهینه یافته استخراج و سپس با استفاده از آغازگرهای اختصاصی قطعه ای از جایگاه ژنی ژن fshrبه طول 304 جفت باز و قطعه ای به طول 247 جفت باز از اگزون شماره دو ژن fsh? به کمک واکنش زنجیره ای پلی مراز (pcr) تکثیر شدند. چند شکلی های ژن fshr با استفاده از تیمار آنزیمی ?msc شناسایی و الکتروفورز محصولات حاصل از هضم آنزیمی با رنگ آمیزی اتیدیوم بروماید روی ژل آگارز انجام شد. دو آلل a و b با فراوانی هر یک 5/37 و 5/62 درصد در گوسفند نژاد بلوچی و 48 و 52 درصد در نژاد ایران بلک و 49 و 51 درصد در نژاد آرمان مشاهده شد. فراوانی هر یک از ژنوتیپ هایaa ، ab و bb در نژاد ایران بلک به ترتیب برابر با 10، 60 و 30 درصد، در نژاد بلوچی 86/25، 1/43 و 03/31 درصد و در نژاد آرمان 75/20، 49/50 و 28/30 درصد برآورد شد. آزمون کای دو نشان داد که هیج یک از جمعیت های مورد مطالعه برای این جایگاه ژنی در تعادل هاردی–واینبرگ قرار ندارند. ردیابی چند شکلی در جایگاه ژنی fsh? با استفاده از آنزیم ?acc انجام گرفت. نتایج حاصل از هضم آنزیمی برای همه نمونه ها در جایگاه مورد مطالعه برای نشانگر آنزیمی ?acc یک شکل بوده است. سپس ردیابی چند شکلی ها با استفاده از آنزیم hinfi و الکتروفورز محصولات حاصل از هضم آنزیمی روی ژل اکریل آمید 10% انجام شد که همه نمونه ها برای نشانگر آنزیمی hinfi نیز تک شکلی بودند. سپس از آنالیز sscp برای شناسایی چند شکلی در این جایگاه استفاده شد. در آنالیز sscp دو آلل a(95%) و c(5%) و دو ژنوتیپ هaa با فراوانی 38/91 و ac با فراوانی 62/8 در نژاد بلوچی مشاهده شد. در نژاد ایران بلم هم دو آلل a(46/92) و b(54/7) و دو ژنوتیپ aa و ab به ترتیب با فراوانی هر یک 34/94 و 66/5 در صد مشاهده شد. در نژاد آرمان هیچ چند شکلی مشاهده نشد و همه نمونه ها ژنوتیپ مونومورف aa را نشان دادند. معنی دار نبودن کای دوی محاسبه شده برای فراوانی ژنوتیپی در جمعیت گوسفندان بلوچی و ایران بلک در مقایسه با کای دو جدول نشان می دهد که جمعیت های مورد مطالعه در تعادل هاردی واینبرگ می باشند. تجزیه واریانس اثر هر یک از جایگاه ها بر صفات مورد مطالعه با استفاده از نرم افزار sas نسخه 1/9 انجام گرفت. مقایسه میانگین با استفاده از آزمون دانکن نشان داد که اثر هر یک از دو جایگاه fsh? و fshr بر صفت بره زایی تنها در نژاد بلوچی معنی دار بود. آنالیز داده های مرتبط به 2 نوبت زایش متوالی برای صفات وزن یدن در سنین مختلف نشان داد که هیچ یک از دو جایگاه مورد مطالعه بر این صفات معنی دار نبوده است. مقایسه میانگین تعداد بره در هر نوبت زایش نشان داد که نژاد ایران بلک در نوبت زایش اول و نژاد بلوچی در نوبت زایش دوم عملکرد بهتری داشته ولی در نژاد آرمان تفاوتی معنی داری در تعداد بره بین نوبت زایش های مختلف وجود نداشت.

هدف از مطالعه حاضر ارزیابی تنوع ژنتیکی و روابط فیلوژنی بین مرغان بومی ایران بوده است. نمونه های خون به طور تصادفی از 300 قطعه مرغ بومی مراکز اصلاح نژاد مرغ بومی کشور شامل استان های آذربایجان غربی، خراسان، فارس، مازندران، یزد، اصفهان، جمع آوری شد.دی ان ای به روش نمکی بهینه یافته استخراج و با استفاده از آغازگرهای اختصاصی قطعه ای به طول 1325 جفت باز از ناحیه d-loop میتوکندریایی به کمک واکنش زنجیره پلی مراز (pcr) تکثیر شد. برای شناسایی چند شکلی در این ناحیه از تیمار آنزیمی hinfi و محصولات حاصل از هضم آنزیم روی ژل آگارز 2 درصد الکتروفورزو از رنگ آمیزی اتیدیوم بروماید برای روئیت باندها استفاده شد. در نتایج حاصل از هضم آنزیمی چند شکلی در قطعه تکثیر شده مشاهده نشد و همه نمونه ها در جایگاه مورد مطالعه ژنوتیپ مونومورف را نشان دادند.در مرحله بعدی، 39 نمونه از محصول pcr از بین نمونه های جمعیت مورد مطالعه به طور تصادفی انتخاب و پس از خالص سازی مورد تعیین توالی قرار گرفتند. توالی های به دست آمده با استفاده از توالی مرجع موجود در پایگاه داده ژنی و به کمک نرم افزار bioedit مورد ویرایش قرار گرفت. حاصل این ویرایش استحصال یک قطعه 2-1231 جفت بازی ناحیه d-loopژنوم میتوکندری بوده است که در ادامه جهت آنالیزهای بعدی مورد استفاده قرار گرفت. با آنالیز توالی قطعه 2-1231 جفت بازی این ناحیه با استفاده از نرم افزار dnasp در بین نمونه های تعیین توالی شده 14 جایگاه متغیر و 16 هاپلوتایپ (h1-h16) به دست آمد. بیشترین تنوع هاپلوتیپی و نوکلئوتیدی با فراوانی 181/0± 714/0 و 00074/0 ± 00116/0 در جمعیت مازندران و کمترین تنوع هاپلوتیپی و نوکلئوتیدی با فراوانی 215/0±333/0 و 00036/0±00027/0 در جمعیت مرغان یزد مشاهده شد. از مجموع 14 جایگاه متغیر شناخته شده، 13جایگاه فرم جانشینی با فراوانی 8/0 و یک جایگاه اضافه شدن یک نوکلئوتید (سیتوزین) با فراوانی 2/0را نشان داد. بیشترین وفور هاپلوتیپی مربوط به هاپلوتایپ سه (h3) با دوازده نکرار بود. آنالیز واریانس مولکولی بر مبنای شاخص کیمورا مقدار واریانس داخل و بین جمعیتی را به ترتیب05/81 و 95/18 درصد نشان داد. فاصله ژنتیکی بین جمعیت اصفهان با همه جمعیت های دیگر از نظر آماری معنی دار بود (p<0/05). همچنین بین جمعیت های فارس و خراسان و نیز فارس و یزد از نظر ژنتیکی تفاوت معنی دار وجود داشت (05/0p<). جمعیت آذربایجان با جمعیت های فارس، خراسان، مازندران و یزد و همچنین جمعیت فارس و مازندران و جمعیت خراسان با مازندران و یزد و نیز جمعیت مازندران و یزد از نظر ژنتیکی تفاوت معنی داری را نشان ندادند (p>0/05). جمعیت اصفهان و فارس بیشترین و جمعیت یزد و مازندران کمترین فاصله ژنتیکی را نشان دادند. در برآورد روابط فیلوژنی بین جمعیت های مختلف مرغ بومی ایران از توالی هاپلوتیپی مرغ بومی آسیایی و دو نژاد مرغ تجاری شامل لگهورن سفید و ردآیلندرد موجود در ncbi و رویهmedian-joining در نرم افزار network4.6.0.0 استفاده شد .نتیجه این بررسی نشان داد که هاپلوتایپ سه (h3) با بالاترین وفور هاپلوتایپی در بین جمعیت مرغ بومی ایران به همراه مرغ بومی ژاپن و لگهورن سفید با هاپلوتایپ a03 در یک دسته قرار گرفتند. گزارش شده است که گروه هاپلوتیپیa شامل مرغان بومی ژاپن، اندونزی، ردآیلندرد و لگهورن سفید می باشد که منشاء آن ها آسیای جنوب شرقی و شبه جزیره هندوستان می باشد.نتایج به دست آمده در مطالعه حاضر موید این مطلب است که مرغ بومی ایران نیز احتمالا از آسیای جنوب شرقی و هندوستان منشا گرفته و سپس از مسیر ایران وارد کشورهای غربی شد.

بتا لاکتوگلوبولین پروتئین اصلی آب پنیر در نشخوار کنندگان می باشد. تحقیقات نشان داده است که این پروتئین در بسیاری از نژادهای گوسفند به علت یک جایگزینی تک نوکلوتیدی (t?c)در ژن بتا لاکتو گلوبولین دارای چند شکلی می باشد. نتیجه این جایگزینی سبب می شود که در جایگاه شماره 20، بتا لاکتو گلوبولین a دارای اسید آمینه تیروزین (tac) و بتا لاکتو گلوبولین b اسید آمینه هیستیدین (cac) داشته باشد. در این پژوهش از 100 راس گوسفند نژاد بلوچی و 100 راس گوسفند نژاد نائینی خون گیری به عمل آمد، استخراج dna به روش نمکی بهینه انجام و از یک جفت آغازگر اختصاصی برای تکثیر یک قطعه 452 جفت بازی از اگزون 2 ژن بتا لاکتو گلوبین استفاده شد. در تعیین ژنوتیپ از آنزیم محدود کننده rsai و در روئیت سازی باندها از ژل اکریل آمید 10% و رنگ آمیزی نیترات نقره استفاده شد. دراین پژوهش در جمعیت گوسفندان بلوچی فراوانی ژنوتیپ های aa، bb و ab به ترتیب برابر با 11/0، 25/0 و 64/0 و فراوانی آلل های a و b به ترتیب برابر با 44/0 و 56/0و همچنین در جمعیت گوسفندان نائینی فراوانی ژنوتیپ های aa، bb و ab به ترتیب برابر با 08/0، 26/0 و 66/0 و فراوانی آلل های a و b به ترتیب برابر با 41/0 و 59/0 برآورد شد. آزمون کای مربع نشان داد که جمعیت های مورد مطالعه برای این جایگاه در تعادل هاردی- واینبرگ نمی باشند. علاوه بر این، در مطالعه حاضر مقایسه فراوانی های آللی و ژنوتیپی بین نمونه های تعیین ژنوتیپ شده در گوسفندان نژادهای بلوچی و نائینی اختلاف آماری معنی داری (05/0 (p> نشان نداد. از آنجایی که پروتئین بتا لاکتوگلوبولین یکی از پروتئین های با ارزش شیر بوده و از طرفی با توجه به پلی مورف بودن این جایگاه، در صورت همبسته بودن فرم های مختلف آللی این جایگاه نشانگری با صفات مرتبط به تولید و ترکیب شیر، می توان از این جایگاه ژنی در برنامه های اصلاح نژادی در گوسفند از طریق تکنیک انتخاب به کمک مارکر بهره برد.

چکیده میوستاتین یا فاکتور 8 موثر بر رشد و تمایز (gdf8)، عضو خانواده فاکتور رشد بتا (tgf-?) می باشد. این ژن به عنوان یک ناظم منفی در رشد و توسعه توده ماهیچه اسکلتی عمل می کند و در بین گونه مهره داران به شدت محافظت شده است. در اکثر گونه های مورد مطالعه نشان داده شد که این جایگاه ژنی روی بازوی q کروموزوم 2 قرار گرفته و شامل سه اگزون و دو اینترون می باشد. مطالعه حاضر به منظور شناسایی جهش در سه جایگاه نشانگری این ژن در گوسفند نژاد بلوچی انجام گرفت. خون گیری به طور تصادفی از تعداد 145 راس گوسفند بلوچی انجام و سپس استخراج dna با استفاده از روش نمکی بهینه یافته صورت گرفت. قطعه های 137 جفت بازی از ناحیه اگزون 1، 299 جفت بازی از ناحیه اگزون 3 و 273 جفت بازی از ناحیه ترجمه نشده َ3 ژن میوستاتین با استفاده از جفت آغازگر های اختصاصی توسط واکنش زنجیره ای پلیمراز (pcr) تکثیر شدند. به منظور ردیابی فرم های متفاوت آللی در این جایگاه های نشانگری به ترتیب تکنیک های، pcr-sscp، pcr-rflp، آنالیز منحنی ذوب و توالی یابی مستقیم مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج حاصل از هر 4 تکنیک مورد استفاده حاکی از مونومورف بودن جایگاه های مورد مطالعه در گوسفند بلوچی بوده است. نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان می دهد که هیچ جهش عامل کنترل فنوتیپ ماهیچه مضاعف در سه ناحیه مورد مطالعه از جایگاه ژنی میوستاتین در گوسفند نژاد بلوچی رخ نداده است.کلمات کلیدی: میوستاتین ، فاکتور تغییر رشد بتا، آنالیز منحنی ذوب، مونومورف، گوسفندان بلوچی