نوکلئوتیدها به عنوان واحد ساختمانی dna و rna، نقش تعیین کننده ای در ذخیره، انتقال و بیان اطلاعات دارند. با توجه به تحقیقات انجام شده در موجودات مختلف، نوکلئوتید جیره دارای نقش های متابولیک متعددی از جمله بهبود شاخص های رشد، افزایش سطح جذب در دستگاه گوارش و افزایش کارایی متابولیسم چربی و پروتئین می باشد. لذا با توجه به موارد ذکر شده، در این مطالعه اثر نوکلئوتید جیره در 4 سطح 05/0، 1/0، 15/0 و 2/0 درصد بر روی ترکیبات بیوشیمیایی، ترکیب اسیدهای چرب و ترکیب اسیدهای آمینه در عضله ماهی قزل آلای رنگین کمان مورد مطالعه قرار گرفت. ماهیانی با وزن متوسط 32/0 ± 35/11 انتخاب و به مدت 8 هفته مورد مطالعه قرار گرفتند. آزمایش درون مخازن 700 لیتری با تراکم ذخیره سازی 40 عدد ماهی در هر تانک و غذادهی به مقدار 5-3 درصد وزن بدن به تعداد 5 بار در روز انجام شد. نتایج نشان داد که افزودن نوکلئوتید به جیره غذایی بچه ماهی قزل آلای رنگین کمان بر روی ترکیبات بیوشیمیایی، ترکیب اسیدهای چرب و ترکیب اسیدهای آمینه عضله موثر است. میزان پروتئین لاشه افزایش معنی داری را در تیمار 2/0 درصد نسبت به گروه شاهد نشان داد (05/0 p<). میزان چربی و خاکستر لاشه نیز در تیمار 2/0 درصد نسبت به گروه شاهد به طور معنی داری کاهش یافت (05/0 p<). میزان اسیدهای چرب epa و اسید لینولنیک، در تیمار 2/0 درصد نسبت به گروه شاهد افزایش معنی داری نشان داد (05/0 p<). در مقادیر اسیدهای چرب غیر اشباع زنجیره بلند (pufa)، اسیدهای چرب غیر اشباع (sfa)، pufa(n-3)، pufa(n-6)،n3/n6 و epa+dha، اختلاف معنی داری مشاهده نشد (05/0<p). ولی میزانشان در تیمار 2/0 درصد نسبت به سایر تیمارها دارای بیشترین مقدار بود. در مورد اسیدهای آمینه، تیمار 2/0 درصد دارای مقدار اسیدهای آمینه ضروری بیشتری در مقایسه با سایر تیمار ها بود و به غیر از متیونین سایر اسیدهای آمینه ضروری نسبت به گروه شاهد اختلاف معنی داری را نشان دادند (05/0 p<). در نهایت با توجه به بهبود پاسخ های بیوشیمیایی، سطح 2/0 درصد، سطح بهینه نوکلئوتید جهت استفاده در جیره غذایی قزل آلای رنگین کمان پیشنهاد می شود.

ماهی شانک زردباله acanthopagrus latus یکی از با ارزش ترین ماهیان دریایی از نظر اقتصادی وشیلاتی در ایران است و مطالعات مختلفی بر روی جنبه های مختلف پرورشی آن صورت گرفته است. بنابراین برای تکثیر وپرورش موفق این گونه دریایی نیاز به درک و شناخت درست از مراحل رسیدگی جنسی و تغییرات هورمونی آن می باشد. جهت بررسی این تغییرات نمونه برداری ها از مهر ماه 1389 تا اردیبهشت 1390 در منطقه خور موسی واقع در شمال غربی خلیج فارس صورت گرفت. پس از مطالعات بافتی ماهی شانک، 6 مرحله رسیدگی جنسی در این ماهی شناسایی شد. این مراحل شامل مرحله نابالغ (سلول های مرحله اووگنی، هستک کروماتینی و پیش هسته ای اولیه)، مرحله رسیدگی اولیه ( سلول های مرحله پیش هسته ای انتهایی)، مرحله بلوغ (سلول های مرحله زرده سازی) ، مرحله رسیدگی نهایی (سلول های مرحله مهاجرت هسته انتهایی و اووسیت های آبدار شده)، مرحله تخمریزی کرده (لایه های فولیکولی خالی و اووسیت های دژنره شده) و مرحله استراحت (سلول های اووگنی به همراه تعدادی از اووسیت های اولیه) بود. تغییرات فصلی مراحل بافتی، شاخص گنادوسوماتیک (gsi) و هپاتوسوماتیک (hsi) با هورمون استرادیول (e2) در ارتباط بود. شاخص های hsi و gsi از آبان ماه که همزمان با مرحله نابالغ (i) بود شروع به افزایش و در اسفند ماه، مرحله گناد رسیده (iv)، به پیک خود رسیده بودند و در ماه بعد از تخمریزی در فروردین ماه کاهش ناگهانی یافتند. بالاترین سطوح هورمون e2 در اسفند ماه در ماهیان در حال تخمریزی مشاهده شد و سپس در فروردین ماه در مرحله بعد از تخمریزی کاهش یافت. سطوح هورمون های تستوسترون (t) و پروژسترون (p) در طول سال نوسانات اندکی را از خود نشان دادند و تنها دارای یک پیک در بهمن ماه در دوره ی قبل از تخمریزی همزمان با زرده سازی (iii) بودند و بعد از آن دوباره در مرحله رسیده کاهش یافتند. تغییرات فصلی مشاهده شده در مراحل رشد گنادی، هورمون های جنسی و شاخص gsi انعکاس دهنده الگوی رشد تخمدانی و رفتار تولیدمثلی ماهی شانک زردباله بودند. این بررسی ها نشان دادند که ماهی شانک زردباله دارای دوره ی تخمریزی طولانی بوده و تخمریزی در این ماهی به صورت غیرهمزمان صورت می گیرد. تغییرات هورمونی در این ماهی مشابه با دیگر ماهیانی بود که تخمریزی چند مرحله ای داشتند.

آلوئه ورا به دلیل فعالیت های بیولوژیکی برخی متابولیت ها در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی در سراسر جهان استفاده می شود. همچنین برگ های این گیاه دارای خواص آنتی اکسیدانی و تقویت ایمنی می باشد. هدف از این مطالعه ارزیابی شاخص های رشد و فعالیت های آنتی اکسیدانی عصاره آلوئه ورا می باشد. برای این کار، 480 عدد ماهی قزل آلای رنگین کمان با میانگین وزنی 85/0±50/ 9 گرم به چهار گروه تقسیم شدند. گروه کنترل جیره فاقد آلوئه ورا، گروه 1جیره حاوی 5/0 میلی گرم بر کیلوگرم آلوئه ورا، گروه2 جیره حاوی 1 میلی گرم بر کیلوگرم آلوئه ورا و گروه 3جیره حاوی 2 میلی گرم بر کیلوگرم آلوئه ورا دریافت نمودند. غذادهی به مدت 60 روز انجام شد و ماهیان 2 بار در روز تا حد سیری غذادهی شدند.در پایان دوره از ساقه دمی ماهیان نمونه های خون اخذ و کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز، مالون دی آلدهید، frap، پروتئین کل، آلبومین و گلوبولین پلاسما جستجو گردید. شاخص های رشد براساس فرمول های استاندارد محاسبه شدند. نتایج این آزمایش بعد از 2 ماه تغذیه، نشان داد که افزودن آلوئه ورا به ترکیب غذایی ماهی قزل آلای رنگین کمان در هیچ کدام از شاخص های رشد تغییر معنی داری ایجاد نکرد(05/0<p). مقادیر پروتئین کل و گلوبولین پلاسما نیز تحت تاثیر آلوئه ورا جیره قرار نگرفت. فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان (کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز ) و گلوتاتیون پراکسیداز در گروه کنترل بیشترین میزان را داشت و با گروه های 5/0 و 2 اختلاف معنی دار نشان داد (05/0>p). حداقل میزان مالون دی آلدهید در گروه های کنترل و 1 مشاهده شد که با گروه 2 اختلاف معنی دار داشت (05/0>p). همچنین کمترین میزان شاخص frap که قدرت کاهشی عصاره را نشان می دهد در گروه با غلظت 5/0 مشاهده شد. بر اساس نتایج این مطالعه می توان این گونه بیان کرد که استفاده از آلوئه ورا برای تقویت سیستم دفاعی ماهی قزل آلای رنگین کمان نیازمند مطالعات و بررسی بیشتر در مورد مکانیسم اثر آن می باشد.

مطالعه حاضر جهت بررسی اثرات گرسنگی کوتاه مدت و تغذیه مجدد برفعالیت آنزیم های گوارشی (تریپسین، آمیلاز و آلکالین فسفاتاز) در بچه ماهیان بنی mesopotamichthys sharpeyi طراحی گردید. 540 عدد بچه ماهی بنی با میانگین وزنی 10/0 ± 13/6 گرم در 15 تانک پلی اتیلنی 300 لیتری به صورت تصادفی تقسیم گردیدند. تیمارها به ترتیب عبارت بودند از تیمار شاهد که به طور دائم درطول دوره ی آزمایش دو بار در روز تاحد سیری غذادهی می شد، تیمار2روز محرومیت غذایی، تیمار4 روز محرومیت غذایی، تیمار 8 روز محرومیت غذایی و تیمار16روز محرومیت غذایی. طول دوره ی غذادهی مجدد در تیمارهای تحت محرومیت غذایی 30 روز بود. در زمان نمونه برداری روده بچه ماهیان جداگردیده و سریعا توسط تانک نیتروژن به فریزر80- انتقال داده شد تا آنزیم ها تخریب نشوند. براساس نتایج حاصله در طول آزمایش آنزیم های تریپسین و آمیلاز تحت تاثیر دوره های گرسنگی قرارداشتند و درپایان زمان گرسنگی اختلاف معنی داری با گروه کنترل داشتند (05/0>p) اما پس از غذادهی مجدد فعالیت آنها افزایش یافت و اختلاف معنی داری با گروه کنترل نشان ندادند (05/0<p). در پایان روز 46 میزان فعالیت آنزیم تریپسین درتیمار4 علی رغم نبود اختلاف معنی دار بیشتر از تیمارهای دیگر و گروه کنترل بود و آنزیم آمیلاز در تیمار4به طور معنی داری بیش از تیمارهای دیگر بود. فعالیت آنزیم آلکالین فسفاتاز تیمارها در پایان دوره گرسنگی اختلاف معنی داری با گروه کنترل نداشت (05/0<p) همچنین در پایان غذادهی مجدد بین تیمارها و گروه کنترل اختلاف معنی داری مشاهده نشد(05/0p>). به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد تیمارهای تحت محرومیت غذایی توانسته اند فعالیت های آنزیم های گوارشی خود را بازیابی کنند و به میزان فعالیت گروه کنترل برسند.

در این تحقیق اثر جایگزینی پودر ماهی با پروتئین گیاهی سویا و مخمر نانوایی در جیره غذایی ماهیان جوان بنی (mesopotamoichthys sharpeyi) مورد مطالعه قرار گرفت. مراحل آزمایشی پروژه از مهرماه 92 آغاز و در آذرماه 92 خاتمه یافت. پنج تیمار غذایی شامل تیمار شاهد (فاقد پودر سویا و مخمر نانوایی)، تیمار یک با سطح 25% ، تیمار دو با سطح 50%، تیمار سه با سطح 75% و تیمار چهار با سطح 100% جایگزینی پودر ماهی با سویا و مخمر نانوایی با نسبت 1:1 در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. در هر تکرار 40 عدد ماهی با میانگین وزن اولیه 29/0±40/4 گرم در مخازن 300 لیتری آب ذخیره سازی گردید. ماهیان مورد آزمایش به روش سیری و سه بار در روز تغذیه شدند. در پایان دوره ی آزمایشی، فعالیت آنزیم های گوارشی (لیپاز، آمیلاز و آلکالین فسفاتاز) و ترکیبات بیوشیمیایی بدن مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که، اختلاف معنی داری در میزان فعالیت آنزیم های گوارشی و ترکیبات بیوشیمیایی لاشه ماهیان در سطوح مختلف جایگزینی پودر ماهی با پودر سویا و مخمر نانوایی وجود نداشت (05/0p>). بنابراین استفاده از پودر سویا و مخمر نانوایی باهم به جای پودر ماهی در جیره غذایی ماهیان جوان بنی تا سطح 100 درصد می تواند بدون اثر منفی بر رشد ماهیان مورد استفاده قرار گیرد.

مطالعه حاضر با هدف بررسی تغییرات محور هیپوفیز-گنادی ماهیان شانک زردباله (acanthopagrus latus) و کفشک راستگرد (euryglossa orientalis) تحت تاثیر آلودگی بخش¬های مختلف خور موسی انجام شد. در این راستا میزان تغییرات بافت تخمدان و سطوح پلاسمایی هورمون¬های 17-بتااسترادیول، تستوسترون، gthi و gthii سنجیده شد. بدین منظور از هر یک از پنج ایستگاه¬ انتخاب شده شامل: 1. خور پتروشیمی، 2. خور جعفری، 3. خور مجیدیه، 4. خور غزاله و 5. خور زنگی 10 عدد ماهی ماده از هریک از گونه¬های مورد نظر جمع آوری شد. بندر گناوه نیز به عنوان ایستگاه شاهد در نظر گرفته شد. پس از بیومتری جهت سنجش هورمونی، خونگیری از ساقه دمی ماهیان انجام و به میکروتیوب¬ها منتقل و پس از سانتریفوژ، پلاسما خون جداسازی شد. سپس ماهیان تشریح و نمونه¬هایی از بافت تخمدان آن¬ها برداشته و در محلول فرمالین تثبیت و پس از طی مراحل پاساژ بافتی، مقاطع توسط رنگ آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین رنگ¬آمیزی، سپس توسط میکروسکوپ نوری مجهز به لنز dino lite و نرم¬افزار کامپیوتری dino capture مورد بررسی قرار گرفتند و فاکتورهای هیستومتری قطر فولیکول، قطر اووسیت، ضخامت بافت همبندی و تنوع فولیکولی محاسبه شد. میزان هورمون¬های استروئیدی با استفاده از روش ria و هورمون¬های گنادوتروپینی با استفاده از روش irma سنجیده شد. تغییرات پاتولوژیکی مشاهده شده در تخمدان هر دو گونه ماهی در ایستگاه¬های مختلف شامل آترزی فولیکول¬ها و خونریزی، بی¬نظمی و به هم¬ریختگی بافتی، افزایش فولیکول¬های کروماتین نوکلئولوس و پری نوکلئولوس، افزایش ضخامت بافت همبند بینابینی و کاهش فولیکول¬های تکامل-یافته¬تر مانند فولیکول آلوئول قشری بود. نتایج حاصل از اندازه¬گیری میزان هورمون¬های 17-بتااسترادیول و تستوسترون نشان داد که غلظت این دو هورمون در ایستگاه¬هایی که تخمدان متحمل بیشترین تغییرات بوده، به کمترین غلظت خود رسیده درحالی¬که غلظت هورمون¬های gthi و gthii به بالاترین میزان رسیده بود. لازم به ذکر است که افزایش هورمون¬های گنادوتروپینی در نتیجه کاهش هورمون¬های استروئیدی و اثر فیدبک منفی این هورمون¬ها بر هیپوفیز بود. به طور کلی بیشترین تغییرات محور هیپوفیز-گنادی هر دو گونه ماهی در ایستگاه پتروشیمی ثبت شد، که احتمالا به دلیل آلودگی زیاد این خور به پسماندهای صنایع پتروشیمی و کارخانه کلرآلکالی مجاور آن باشد. کمترین تغییرات این محور در هر دو گونه در خور زنگی مشاهده شد. در خور جعفری میزان تغییرات محور هیپوفیز-گنادی ماهی شانک زردباله به طور معنی¬داری بیش از خورهای مجیدیه و غزاله بود (p<0.05). و با ایستگاه پتروشیمی تفاوت معنی¬داری نشان نداد (p>0.05). که به نظر می¬رسد به دلیل آلودگی بیشتر آب خور جعفری باشد. درحالی¬که در خور مجیدیه و غزاله تغییرات محور هیپوفیز-گنادی ماهی کفشک راستگرد بالا و نزدیک به خور پتروشیمی بود. براساس تحقیقات پیشین میزان آلودگی رسوبات این دو خور پس از خور پتروشیمی بیش از سایر خورها بوده و از آنجایی¬که ماهی کفشک راستگرد، بسترزی می¬باشد، بیشتر بودن تغییرات محور هیپوفیز-گنادی این ماهی منطقی به نظر می¬رسد.

چکیده مراحل اولیه تکثیر و پرورش در آبزی پروری بسیار حساس است، زیرا ماهی ها نسبت به شرایط محیطی بسیار آسیب پذیر هستند. در نتیجه ارزیابی روند تکامل شاخص های دفاع آنتی اکسیدانی در مراحل اولیه زندگی ماهی حائز اهمیت می باشد. در این مطالعه فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی، gpx , cat , sod ، محتوای mda و ویتامین c در مراحل اولیه زندگی ماهی فیتو فاگ (hypophtalmichthys molitrix) اندازه گیری شد. تخم ها در زوگ های حاوی آب تازه در حال جریان با دمای 25-23 درجه قرار گرفتند. نمونه گیری در زمان های لقاح، اندام زایی، چشم زدگی، تفریخ، شروع تغذیه فعال و روز 14 و 21 پس از لقاح صورت گرفت. نمونه ها در آزمایشگاه همگن و سنجش های بیوشیمیایی به روش اسپکتروفوتومتریک اندازه گیری شدند. نتایج حاصل از فعالیت آنزیم sod افزایش معنی داری در زمان لقاح تا شروع تغذیه نشان داد اما پس از آن کاهش معنی داری در روزهای 14 و 21 پس از لقاح مشاهده شد. ارزیابی تغییرات فعالیت cat وgpx اختلاف معنی داری را در طول دوره آزمایش نشان نداد. میزان ویتامین c در طول دوره نمونه برداری کاهش معنی داری نشان داد به طوری که بالاترین میزان ویتامین c در زمان تفریخ مشاهده شد. محتوای mda افزایش معنی داری را از زمان تفریخ تا روز 21 پس از لقاح نشان داد. نتایج به دست آمده نشان داد که در این گونه فعالیت آنتی اکسیدانی در مراحل اولیه بیش از آنزیم های آنتی اکسیدانی زندگی وابسته به ویتامین c (آنتی اکسیدان هایی با وزن مولکولی پایین ) می باشد.

در مطالعه¬ی حاضر، اثرات تغذیه¬ی تاسماهی هیبرید (♀ huso huso ♂ × acipenser ruthenus) جوان با جیره حاوی سطوح مختلف روغن ماهی اکسید شده و عصاره چای سبز، بر شاخص¬‏های رشد، تغذیه، شاخص-های بیوشیمیایی خون و سیستم دفاع آنتی اکسیدانی مورد بررسی قرار گرفت. جهت انجام این آزمایش 9 رژیم غذایی مختلف شامل گروه شاهد، گروه gt50 ( mg/kg 50)، گروه gt100 mg/kg)100)، گروه ofo50 (50% روغن ماهی اکسید شده)، گروه ofo100 (100% روغن ماهی اکسید شده)، و جیره¬های غذایی حاوی روغن ماهی اکسید شده و عصاره چای سبز شامل gt50ofo50، gt50ofo100، gt100ofo50 و gt100ofo100 طراحی گردید. 270 قطعه تاس ماهی هیبرید با میانگین وزن اولیه 0/7 ± 212/6 گرم، پس از 2 هفته سازگاری با جیره غذایی طراحی شده و شرایط آزمایشی، به صورت تصادفی در 27 مخزن فایبرگلاس با ابعاد 2 متر مکعب، ذخیره-سازی شدند. غذادهی سه بار در روز ( ساعات 8 ، 14 و 20) تا حد سیری در طول دوره انجام گردید. پس از 6 هفته، جهت سنجش شاخص¬های رشد و تغذیه و بیوشیمیایی نمونه برداری انجام شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد، که تغذیه با جیره حاوی روغن ماهی اکسید شده اثر سوء بر شاخص¬های رشد و تغذیه تاسماهی هیبرید داشت در حالی که تغذیه با عصاره چای سبز سبب بهبود شاخص¬های رشد و تغذیه نسبت به گروه شاهد شد و نیز اثرات حفاظتی چای سبز در گروه¬هایی که روغن ماهی اکسید شده و عصاره چای سبز را با هم دریافت کرده بودند، موجب بهبود رشد و تغذیه گردید. تغذیه با روغن ماهی اکسید شده سبب افزایش کلسترول کل، تری¬گلیسرید سرم و ldl و کاهش hdl شد. تغذیه با جیره حاوی عصاره چای سبز موجب تعدیل آثار سوء روغن ماهی اکسید شده بر متابولیسم چربی گردید. تغذیه با روغن اکسید شده موجب افزایش فعالیت آنزیم¬های سوپر¬اکسید دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون¬پراکسیداز و مالون¬دی¬آلدهید در سرم شد در حالیکه تغذیه با جیره حاوی عصاره چای سبز همراه با روغن ماهی اکسید شده، موجب کاهش معنی¬دار در فعالیت آنزیم¬های آنتی¬اکسیدانی و مالون¬دی¬آلدهید سرم شد. بر اساس نتایج این تحقیق می¬توان گفت که تغذیه تاسماهی هیبرید با جیره حاوی روغن ماهی اکسید شده تاثیر سوء بر رشد و تغذیه این ماهی داشته و موجب افزایش فعالیت گونه¬های واکنشگر اکسیژن و به دنبال آن تحریک فعالیت سیستم دفاع آنتی¬اکسیدانی و افزایش اکسیداسیون چربی در خون می¬گردد. نتایج این پژوهش نشان داد که چای سبز می¬تواند با آثار سوء ناشی از مصرف چربی اکسید شده مقابله و آن را خنثی نماید. از این رو استفاده از چای سبز در جیره غذایی تاسماهی هیبرید به عنوان تقویت کننده دفاع آنتی اکسیدانی توصیه می¬گردد.