نام پژوهشگر: احمد رمضانی مقدم آرانی

محاسبه قدرت تجزیه تانسوری در پراکندگی تجزیه سه جسمی دوترون-دوترون
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کاشان - دانشکده علوم 1390
  محمد مکاریان نوش آبادی   احمد رمضانی مقدم آرانی

یکی از اهداف بزرگ در فیزیک هسته ای شناخت خواص هسته ها براساس برهمکنشهایی است که هسته ها در آن شرکت می کنند. پتانسیل های مبتنی بر برهمکنشهای دوتایی بین نوکلئون ها قادرند تا داده های بدست آمده در پراکندگی های دونوکلئونی را با دقت بالا توصیف کنند. حال این سوال مطرح می شود که اگر این پتانسیل ها را برای توصیف سیستم های با بیش از دو نوکلئون بکار ببریم به چه نتیجه ای خواهیم رسید. اگر این پتانسیل ها را به عنوان پتانسیل برهمکنش برای سیستم های چند نوکلئونی بکار ببریم، مشاهده می کنیم که حتی برای ساده ترین سیستم سه نوکلئونی یعنی تریتیم مقدار انرژی بستگی محاسبه شده کمتر از مقدار تجربی تخمین زده می شود. این تفاوت، نشانه ای واضح از عدم کفایت پتانسیل-های دوجسمی برای توصیف سیستم های با بیش از دو نوکلئون می باشد. یکی از راهکارهای ارائه شده برای حل این اختلاف، آنست که فرض کنیم در سیستم های چند نوکلئونی علاوه بر برهمکنش های دوجسمی برهمکنش اضافه ای، به نام برهمکنش سه جسمی وجود دارد. اضافه کردن این برهمکنش، باعث نزدیکتر شدن نتایج تجربی و محاسبات تئوری می-شود. در مورد مشاهده پذیرهای اسپینی در بعضی موارد تفاوت بین نتایج تجربی و محاسبات تئوری کاهش و در بعضی موارد افزایش می یابند. این موضوع نشان می دهد که شناخت سیستم های با بیش از دو نوکلئون خصوصاً بخش وابسته به اسپین کامل نیست و تئوری های موجود باید ارتقاء پیدا نمایند. یکی از راهکارهایی که برای بهبود تئوری های موجود می توان ارائه نمود، بررسی اثرات نیروی سه نوکلئونی در سیستم هایی است که اثر این برهمکنش ها بزرگ باشد. انتظار می رود که سیستم های چهار نوکلئونی به دلیل داشتن تعداد بیشتر پیکربندی سه نوکلئونی در مقایسه با سیستم های سه نوکلئونی، اثرات قوی تری از برهمکنش-های سه نوکلئونی را از خود نشان دهند. برهمکنش دوترون-دوترون در انرژی میانی می تواند اطلاعات مفیدی در مورد ساختار سیستم های چهارنوکلئونی فراهم نماید. کانال تجزیه به دلیل داشتن فضای فاز بسیار غنی اهمیت بیشتری نسبت به پراکندگی الاستیک یا کانال های دوجسمی دارد. مشاهده پذیرهای اسپینی در تجزیه ی سه جسمی به روش های متفاوتی قابل اندازه گیری هستند. در این کار ما روشی را برای اندازه گیری بر اساس اندازه گیری سطح مقطع پراکندگی ارائه نموده ایم. اطلاعات به دست آمده می توانند در بررسی وابستگی نیروی هسته ای به اسپین مورد استفاده قرار گیرد

روش های اندازه گیری میزان برهم کنش های هادرونی در آشکارساز های سوسوزن پلاستیکی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کاشان - دانشکده فیزیک 1390
  کلثوم نظری   احمد رمضانی مقدم آرانی

انجام آزمایش های پراکندگی الاستیک پروتون-دوترون و تجزیه سه جسمی دوترون-دوترون در موسسه تحقیقاتی هلند به منظور بررسی نیروی سه جسمی و اثر نیروی سه جسمی در برهمکنش بین نوکلئون ها با مجموعه آزمایشگاهی bina از سال 2005 آغاز گردیده است. یکی از مشاهده پذیرهای مورد بررسی در این آزمایش ها، کمیت سطح مقطع می باشد. اندازه گیری دقیق آهنگ ذراتی که در آشکارساز به ثبت می رسند، جهت دستیابی به کمیت مذکور، با دقت بالا مورد نیاز است. از آنجایی که در آشکارسازهای سوسوزن اندازه گیری تعداد ذرات رسیده به آشکارساز بر مبنای اندازه گیری انرژی پایه گذاری شده است، ذرات فقط در صورتی که انرژی کافی در آشکارساز بجا گذراند، شمارش می شوند. در مواردی ذرات حتی با داشتن انرژی کافی به دلیل انجام برهم کنش های هادرونی تمام انرژی خود را در آشکارساز بجا نمی گذارند و این عامل باعث می شود که این گونه ذرات به شمار نیایند. به منظور تصحیح خطای حاصل از این عدم شمارش، پیدا کردن مقدار دقیقی از ذراتی که برای آن ها پدیده ی برهم کنش هادرونی اتفاق می افتد، از اهمیت زیادی برخوردار است. لذا بر آن شدیم که میزان برهم کنش های مذکور را اندازه گیری کرده تا بتوانیم برای پراکندگی های مورد نظر سطح مقطع دیفرانسیلی را با خطای حداقل اندازه گیری کنیم. در این پایان نامه دو روش برای محاسبه ی میزان برهمکنش های هادرونی برای پروتون ها و دوترون ها در سوسوزن های پلاستیکی بکار گرفته شده است. 1. استفاده مستقیم از داده های آزمایشگاهی 2. انجام شبیه سازی بر پایه روش مونت-کارلو با استفاده از نرم افزار geant3 در مورد روش اول داده های مربوط به کانال الاستیک پروتون- دوترون و همچنین دوترون- دوترون وهمچنین کانال تجزیه سه جسمی در پراکندگی دوترون- دوترون مورد بررسی قرار گرفته و میزان برهمکنش هادرونی برای پروتون ها و دوترون ها بدست آمده است. روش دوم برهمکنش هایی را که در روش اول مورد بررسی قرار گرفته بودند را شبیه سازی کرده و نتایج حاصل از شبیه سازی نیز بدست می آید. مقایسه داده های تجربی و داده های حاصل از شبیه سازی بیانگر آن است که مقادیر بدست آمده از دو روش در محدوده ی خطاهای اندازه گیری با یکدیگر توافق دارد. بنابراین برای محاسبه میزان برهمکنش های هادرونی در سوسوزن های مورد استفاده می توان به نتایج حاصل از شبیه سازی اطمینان نمود. واضح است که روش شبیه سازی روشی آسان تر و از نظر اقتصادی نیز به صرفه تر از روش انجام آزمایش است.