مصرف گسترده علف کش ها سبب آلودگی آب های سطحی و زیرزمینی همچنین ورود آن ها به چرخه غذایی شده است. 2,4-d یکی از علف کش های سیستمیک، انتخابی و متعلق به گروه فنوکسی است که به میزان زیادی در ایران و جهان مصرف می شود. شکل آنیونی این علف کش در اسیدیته معمول خاک ها منجر به آبشویی زیاد 2,4-d شده است. آبشویی این علف کش همچنین باعث رقت آن در منطقه جوانه زنی علف هرز و تجمع آن در ناحیه ریشه محصول و احتمالاً آلودگی آب های سطحی و زیرزمینی می گردد. یکی از روش های کاهش حرکت عمقی و خروج علف کش از ناحیه ریشه و افزایش زمان ماند و کارائی علف کش استفاده از فرمولاسیون های کندرها است. در سال های اخیر توجه زیادی به استفاده از رس های آلی درتهیه فرمولاسیون های کندرهای علف کش ها در جهان شده است اما در کشور ما مطالعه ای در مورد امکان بکار گیری کانی های رسی اصلاح شده با توانائی جذب بالا جهت تولید فرمولاسیون های جدید علف کش صورت نگرفته است. بنابراین در این تحقیق جذب- واجذب، آزادسازی، آبشویی و کارائی علف کش 2,4-d به وسیله زئولیت و بنتونیت سدیم دار و اصلاح شده با کاتیون ستیل تری متیل آمونیوم (ctma) ارزیابی شد. بدین منظور ابتدا رس ها را با سدیم اشباع و سپس کاتیون ctma+ جایگزین سدیم گردید. آزمایش های جذب با روش batchانجام و آزمایش های واجذب بلافاصله بعد از جذب در بالاترین سطح علف کش جذب شده انجام گرفت. هم دماهای جذب واجذب با مدل لانگمویر و فروندلیخ برازش داده شد. به منظور ارزیابی رهاسازی، کارائی و آبشویی علف کش؛ فرمولاسیون های کندرهای 4% ساخته شد. نتایج نشان داد که هم دماهای جذب با دو مدل لانگمویر و فروندلیخ به خوبی برازش یافتند و رس های اصلاح شده نسبت به رس های سدیم دار میزان 2,4-d بیشتری جذب نمودند که این افزایش جذب 2,4-d با افزایش اشباع سطح رس ها بوسیله ctma+ همراه بود. واجذب 2,4-d از جاذب ها نشان داد که رس های سدیم دار تقریبا" تمام علف کش جذب شده را آزاد کرده در صورتی که با افزایش اشباع سطح رس ها میزان واجذب نیز کاهش یافت و این اختلاف ها از نظر آماری معنی دار شد. نتایج مربوط به سینتیک رهاسازی علف کش در آب نشان داد فرمولاسیون تجاری در ساعت های اولیه تقربیا" کل 2,4-d را آزاد نموده در صورتی که فرمولاسیون های کندرها پس از 168 ساعت به بیشینه آزادسازی رسیدند. نتایج کشت گلخانه ای لولیوم و شبدر حاکی از کارائی خوب فرمولاسیون های کندرها مشابه با فرمولاسیون های تجاری 2,4-d بود. آبشویی موجب حرکت2,4-d از فرمولاسیون تجاری به عمق های پایینی ستون خاک شد. در صورتی که به علت کاهش تحرک 2,4-d فعالیت علف کشی فرمولاسیون کندرها در سطح خاک مشاهده گردید. ینایراین، جهت کاهش آلودگی آب ها، مصرف علف کش ها و افزایش راندمان و کارائی علف کش ها می توان از فرمولاسیون کندرهای 2,4-d استفاده کرد.

خاک یکی از منابع طبیعی مهم و زیست بوم موجودات زنده می باشد. فعالیت های انسانی از جمله کشاورزی، فعالیت های صنعتی و استخراج معادن منجر به تخریب خاک می شوند. در این راستا، حضور انواع آلاینده های آلی و معدنی در خاک، یکی از چالش هایی است که انسان با آن روبرو می باشد. از میان آلایندها فلزات سنگین به دلیل غیر قابل تجزیه بودن و اثرات فیزیولوژیکی بر موجودات زنده و در پی آن تهدید سلامت انسان از طریق ورود به زنجیره غذایی در غلظت های کم نیز دارای اهمیت می باشند. از جمله این فلزات می توان به سرب، روی و کادمیم اشاره کرد. سلامت خاک های کشاورزی نقش بزرگی در سلامت جامعه بازی می کند زیرا محصولات کشاورزی جایگاهی اساسی در برنامه غذای افراد دارند. از این جهت رفع آلودگی های خاک از اهمیت زیادی برخوردار است. کاهش قابلیت دسترسی فلزات سنگین توسط مواد آلی برای جذب توسط گیاه که نوعی تثبیت عناصر سنگین در محیط ریشه است را هوموسی شدن گویند که از طریق باند شدن این فلزات با گروه های کربوکسیل هومیک اسید صورت می گیرد. منابع تأمین مواد آلی برای خاک عمدتًا شامل کودهای دامی، بقایای گیاهی و انواع کمپوست می باشد. در این تحقیق تاثیر دو نوع کود آلی بر جذب فلزات سنگین سرب، روی و کادمیوم توسط کاهو از یک خاک آلوده طبیعی و یک خاک آلوده شده دستی مورد بررسی قرار گرفت. مقداری از خاک غیرآلوده بصورت مصنوعی با نمک های نیترات سرب، روی و کلرور کادمیوم آلوده شد. این آزمایش در گلخانه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان به صورت طرح فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار و شش تیمار انجام شد. تیمارها شامل کمپوست زباله شهری و کود گاوی هر کدام در سه سطح (0، 5/0 و 1 درصد کربن آلی)، دو رقم کاهو (کونکوایستادور و گریزلی) و سه خاک بودند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که افزودن کمپوست زباله شهری و کود گاوی باعث افزایش عملکرد وزن خشک شاخساره در هر دو رقم کاهو شد. عملکرد وزن خشک شاخساره در هر دو رقم کاهو در تیمار خاک غیر آلوده بیشترین مقدار و در خاک آلوده مصنوعی کمترین مقدار بود. تیمارکمپوست زباله شهری در مقایسه با تیمارکود گاوی در رقم کونکوایستادور عملکرد وزن خشک ریشه بیشتری تولید کرد، با افزایش سطوح کودی وزن خشک ریشه کاهش یافت. تیمار کمپوست زباله شهری در مقایسه با تیمار کود گاوی باعث جذب بیشتر سرب و روی در شاخساره کاهو شد. اضافه کردن سطوح کودی به خاک باعث کاهش غلظت سرب در شاخساره هر دو رقم کاهو شد. تیمار کود گاوی در مقایسه با تیمار کمپوست زباله شهری باعث جذب بیشتر کادمیوم در شاخساره کاهو شد. اضافه کردن سطوح کودی به خاک باعث کاهش غلظت سرب در ریشه کاهو رقم کونکوایستادور شد. اضافه کردن سطوح کودی باعث کاهش غلظت روی و کادمیوم در ریشه هر دو رقم کاهو شد. فعالیت آنزیم پراکسیداز و کاتالاز شاخساره هر دو رقم کاهو کشت شده در خاک غیرآلوده کمتر از کاهوی کشت شده در دو خاک آلوده بود. افزایش سطوح کودی به خاک باعث کاهش فعالیت آنزیم پراکسیداز شاخساره کاهو در هر دو رقم شد. فعالیت آنزیم کاتالاز درکاهوی کشت شده تحت تیمار کودگاوی بیشتر از کاهوی تحت تیمار کمپوست بود. افزایش سطوح کودی نیز باعث کاهش فعالیت آنزیم کاتالاز شاخساره کاهو در رقم گریزلی شد ولی در رقم کونکوایستادور تفاوت معنی داری ایجاد نکرد. کلمات کلیدی: آنزیم های آنتی اکسیدانی، فلزات سنگین، کاهو، کود گاوی و کمپوست زباله شهری