نام پژوهشگر: سعید افشار زاده

بررسی اکولوژیکی رویشگاه های artemisia aucheri boiss در استان اصفهان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان 1390
  مهدیه جعفری پاریزی   سعید افشار زاده

هدف از این مطالعه بررسی اکولوژیکی رویشگاه های .artemisia aucheri boiss و مطالعه تنوع زیستی این رویشگاه ها در استان اصفهان بود. بدین منظور، با رعایت فواصل 3 زیستگاه درمنه زار، مناطق یحیی آباد (نطنز)، گردنه خروس گلو(سمیرم) و اشن( نجف آباد) برای مطالعه انتخاب گردید. در هر منطقه با استفاده از سطح حداقل، اندازه مناسب کوادرات ها 4×4 متر تعیین گردید و از روش سیستماتیک- تصادفی جهت نمونه برداری استفاده شد. همچنین به منظور بررسی خصوصیات خاک از عمق 15-0 سانتی متری از هر قاب نمونه های خاک جمع آوری گردید و اسیدیته، شوری، هدایت الکتریکی، درصد رطوبت وزنی و درصد سنگریزه آن ها اندازه گیری شد. در منطقه گردنه خروس گلو 68 گونه گیاهی متعلق به 24 خانواده و 50 جنس، در منطقه یحیی آباد، 68 گونه متعلق به 20 خانواده و 52 جنس و در منطقه اشن، 89 گونه متعلق به 29 خانواده و 67 جنس شناسایی گردید. در هر 3 منطقه خانواده های fabaceae، asteraceae و poaceae بزرگ ترین خانواده ها بودند. در مقایسه گونه های گیاهی 3 منطقه مشاهده شد که، بیشترین تشابه گونه ای با 16 گونه مشترک، مربوط به یحیی آباد و اشن می باشد و سپس گردنه خروس گلو و اشن با 13 گونه مشترک و گردنه خروس گلو و نطنز با 2 گونه مشترک قرار دارند. تعداد گونه های مشترک بین 3 منطقه 36 گونه می باشد. همی-کریپتوفیت ها در منطقه گردنه خروس گلو با 8/33 درصد، در منطقه یحیی آباد با 2/41 درصد و در منطقه اشن با 9/35 درصد فرم رویشی غالب منطقه را تشکیل می دهند. برای طبقه بندی پوشش گیاهی مناطق مورد مطالعه از آنالیز twinspan و رج بندی ra استفاده گردید. در هر منطقه 3 گروه اصلی مشخص گردید که به روش فیزیونومیک - فلوریستیک نام گذاری شدند. با استفاده از آنالیز cca ارتباط بین پوشش گیاهی و عوامل محیطی بررسی گردید. در هر 3 منطقه مهم ترین عامل در پراکنش گیاهان ارتفاع بود. در بررسی تنوع از شاخص های مختلفی استفاده گردید. بر اساس شاخص های غنای گونه ای منطقه اشن، یحیی آباد و گردنه خروس گلو به ترتیب تنوع قرار دارند. استفاده از شاخص rarefaction نشان داد که در صورت ادامه نمونه برداری به خصوص در منطقه گردنه خروس گلو تعداد گونه بیشتری شناسایی می شد. در استفاده از شاخص هایی که یکنواختی پوشش گیاهی را نیز مد نظر قرار می دادند مشخص گردید که به ترتیب تنوع اشن، خروس گلو، یحیی آباد قرار دارند و شاخص شانن منطقه یحیی آباد را منطقه ای در معرض استرس و با تعداد گونه های نادر و غالب بالا معرفی کرد. شاخص سیمپسون (d) برای منطقه یحیی آباد بیشتر از دو منطقه دیگر و شاخص سیمپسون 1-dآن از دو منطقه دیگر کمتر می باشد که هر دو تأیید کننده هموژن بودن این منطقه و کمتر بودن تنوع آن می باشد. استفاده از منحنی های رتبه – وفور به منظور توصیف یکنواختی توزیع گونه ای و غالبیت نسبی نشان داد که در گردنه خروس گلو شیب منحنی نسبت به دو منطقه دیگر کمتر بود، یعنی یکنواختی بیشتری دارد. بنابراین افراد با فراوانی متوسط در آن بیشترند. بر این اساس به ترتیب یکنواختی منطقه گردنه خروس گلو، اشن و یحیی آباد قرار دارند. دو شاخص nee و سیمپسون این نتیجه را تایید می کند.