نام پژوهشگر: علیرضا عسکری چاوردی

بررسی شیوه تدفین دوره اشکانی در منطقه بلوچستان ایران (مطالعه موردی : مکران جنوبی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  سامان فرزین   علیرضا عسکری چاوردی

بررسی های باستان شناسی نشانگر آن است که در منطقه جنوب و جنوب شرق ایران نوعی از تدفین با نام تدفین سنگی در دوران امپراطوری پارتیان رواج داشته است که نمونه های فراوانی از آن در مناطقی از بلوچستان، کرمان، هرمزگان، فارس و بوشهر دیده شده است. این نوع از تدفین بصورت انباشت حفر چاله ای می باشد که روی آن را با انبوهی از سنگ های لاشه ای پوشانده اند که مشابه این شیوه تدفین در کشورهای شرقی و جنوبی همجوار ایران از قبیل پاکستان، عمان وحاشیه خلیج فارس نیز مشاهده شده است. علت تاریخگذاری آن به این دوره، کشف یک سکه مسی متعلق به سناتروک مربوط به سالهای 70-77ق.م، در یکی از گورها منطقه "دامبی کوه "در بلوچستان است. ساختار این قبور بیشتر به صورت مدور و در مواردی هم مربع شکل می باشد. پایان نامه حاضر با ارائه الگوی پراکندگی و گونه شناختی قبور و مقایسه آن با کشور های همجوار (پاکستان و عمان) با توجه به شواهد مکشوفه باستان شناسی از قبیل سفال، گاهنگاری این شیوه از تدفین را در منطقه بلوچستان ایران ، براساس ارائه مستندات و شواهد باستان شناسی و تاریخی به دوره اشکانیان نسبت می دهد و همچنین، با بررسی زیست محیطی در اطراف گورستان ها به این نتیجه می رسیم که تاثیرات طبیعی محیط و عوارض طبیعی همچون کوهستان و رودخانه ها را بر نحوه استقرار این گورستان ها موثر بوده است.

مردم شناسی خوراکی های منطقه لارستان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1391
  فرشته عزیزی   مصطفی ندیم

چکیده مردم شناسی خوراکی های منطقه ی لارستان به کوشش فرشته عزیزی مردم شناسی شامل بخش های گوناگونی است که مردم شناسی خوراکی ها نیز یکی از شاخه های آن می باشد و شامل شیوه پخت غذا، اسباب و وسایل مربوط به پخت و هرچیز دیگری که مرتبط با آن باشد است. منطقه ی لارستان با واقع شدن در ناحیه ی گرم و خشک جنوب شرق استان فارس و نزدیکی به خلیج فارس و همچنین ارتباط با کشورهای این حوزه، دارای خوراکی هایی است که نسبت به دیگر شهرهای ایران متفاوت است. در این رساله آشپزخانه (مطبخ)، وسایل و ابزار مربوط به پخت بومی، انواع خوراکی های منطقه، خوراکی-های فراموش شده، شیوه پخت آنها، ادبیات شفاهی و باورهایی که در رابطه با خوراکی ها وجود دارد، توضیح داده شده است.

بررسی اسطوره ای – تاریخی« درخت زندگی» در متون ایران باستان و آثار مکشوفه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده علوم انسانی و پایه 1392
  طاهره عطروش   کتایون نمیرانیان

اقوام ایرانی، مظاهر طبیعی را که مایه شگفتی آن ها بوده، مقدس می پنداشتند و از آنجا که درخت هر سال می میرد و دوباره زنده می شود و میوه می دهد، همواره به عنوان یکی از عناصر مقدس، قابل تکریم بوده است. ایرانیان باستان از دیرزمان بنا به اسطوره ها و روایات تاریخی عنصر درخت را محترم دانسته و گرامی می داشتند و بر این عقیده بودند که «درخت زندگی» نگاهبانانی دارد. همان طور که دیده می شود در زمان معاصر نیز هنوز سنت تقدس درختان تداوم یافته و اقوام ایرانی برای این گونه درختان قدرت و انرژی خاصی قائل هستند و برای آن ها نذر می کنند، به آن ها پارچه های رنگی بسته و درخواست های خود را روا می دارند. در این پژوهش، موضوع درخت مقدس به صورت منسجم و مشخص در متون، تاریخ و تصاویر عینی تحقیق شده و از بررسی روند توالی آن می توان درک کرد که این عنصر در فرایند زمانی چند هزار ساله ریشه در تاریخ ایران دارد. درخت مقدس در بنیان از اسطوره های بین النهرینی شکل گرفته، همزمان موضوع آن در فلات ایران و سرانجام به صورت گسترده تر در دوره های ایلامی، هخامنشی، اشکانی، ساسانی و سرانجام در دوره اسلامی تا زمان معاصر تداوم یافته است. روش انجام این پژوهش، کتابخانه ای، میدانی بوده است. در این پژوهش «درخت زندگی» در اسطوره و متون اوستایی و متون پهلوی و در تاریخ ایران باستان بررسی می گردد. همچنین نمونه هایی از طرح ها و نقش های درخت زندگی بر روی آثار مکشوفه آورده شده است.

فعالیت اجتماعی زنان در جامعه صیادی بوشهر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شیراز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  طیبه شجاعی   مصطفی ندیم

چکیده فعالیت اجتماعی زنان در جامعه صیادی بوشهر به کوشش طیبه شجاعی در مناطق ساحلی و بنادر ایران، صیادی یکی از مشاغل مهم و رایج است. جامعه صیادی را افرادی تشکیل می دهند که در این شغل فعالیت دارند. در جامعه صیادی مردان برای صید ماهی به دریا می روند. این شیوه زندگی با دشواری های زیادی همراه است. برخی از صیدها بیش از یک روز به طول می انجامد و در صیدهای بزرگ گاه این سفر چند روز طول می کشد. اگرچه در این جامعه و در نزد صیادان، مردان نقش اصلی را ایفا می کنند اما در کنار آنها این زنان هستند که با فعالیت در امور خانه و امور اجتماعی نقش مهمی را ایفا می کنند. در این پایان نامه تاریخچه صید در استان بوشهر در دوران پیش از اسلام و دوره اسلامی مورد بررسی قرار می گیرد. صیادی در استان بوشهر چون سایر مناطق خلیج فارس قدمتی دیرینه دارد و بررسی این موضوع در این پژوهش ضروری به نظر می رسد. در این پژوهش قصد داریم تا نقش ها و کارکردهای زنان در جامعه صیادی را مورد بررسی و توجه قرار دهیم. زنان این جامعه واسطه انتقال فرهنگ و باروری فرهنگ هستند. در امور خانه و تربیت فرزندان به فعالیت می پردازند و وظایف خانه داری خود را به بهترین نحو ارائه می کنند. با برگشت مرد صیاد از دریا، او لباس مرد را شسته و برای وی آرامشی فراهم می کند که لازمه زندگی یک مرد صیاد است. گاهی به کمک مرد صیاد پارگی تور را برطرف می کند و اموری از این دست را بی هیچ گونه چشم داشتی انجام می دهد. زن جنوب در طبخ غذاهای دریایی تبحر دارد که در فصلی به ذکر آن پرداخته می شود. گذشته از آن در امور اقتصادی و اجتماعی نیز فعال است و در جهت رفاه خانواده خود تلاش می کند. ساخت صنایع دستی و وارد شدن در اموری چون بسته بندی ماهی و میگو و شرکت در تعاونی ها نمونه ای از فعالیت این گونه زنان در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی است. که به این موضوع در بطن پژوهش می پردازیم. از سویی به نحوه پوشش این زنان که نمودار اندیشه و فرهنگ آنان است در فصلی جداگانه سخن می گوییم و حضور وی در ادبیات داستانی را در فصلی دیگر شرح خواهیم داد. ادبیات داستانی، فعالیت این زنان و اعتقادات و باورهای آنان را به تصویر می-کشد. در پایان این پژوهش به نتیجه گیری پرداخته و به سوالات اولیه پژوهش پاسخ داده می شود تا چهره روشنی از این زنان را در جامعه صیادی به دست آوریم.